Pomoc 
W wielu przypadkach podarowanie samochodu lub jego części innej osobie to idealny sposób na zmianę właściciela bez dodatkowych kosztów. Aby jednak doszło do darowizny, należy wykonać kilka ważnych kroków, a ostatnia nowelizacja przepisów w tej sprawie weszła w życie z dniem 1 lipca 2023 roku. Sprawdź, jak poprawnie sporządzić umowę darowizny samochodu i co z podatkiem.
- Co to jest darowizna samochodu?
- Jak spisać umowę darowizny samochodu w 2024 roku? Pobierz gotowy wzór!
- Darowizna samochodu w najbliższej rodzinie bez podatku
- Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym?
- Co się stanie, jeśli nie zgłosimy darowizny samochodu w urzędzie skarbowym?
- Jaki podatek od darowizny samochodu zapłaci dalsza rodzina i niespokrewnieni?
- Kiedy i jak zgłosić darowiznę samochodu w wydziale komunikacji?
- Jak darowizna samochodu wpływa na ubezpieczenie OC?
W dniu 13 października 2022 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Finansów, które podniosło kwoty wolne od podatku oraz przedziały skali podatkowych. Przepisy te dotyczą m.in. darowizn samochodów. Od 1 lipca 2023 roku wprowadzono natomiast kilka udogodnień, jak choćby mniejsze formalności, a także wyższe kwoty wolne od podatku. Obowiązują one także w roku 2024.
Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu
- Ceny OC w 3 minuty
- Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
- Pomoc 200 agentów
Podpowiadamy, jaką wartość rynkową może mieć obecnie samochód, aby obdarowany nie musiał płacić podatku od darowizny. Dowiesz się również, jak przygotować odpowiedni akt.
Co to jest darowizna samochodu?
Umowa darowizny samochodu polega na bezpłatnym przekazaniu własności pojazdu innej osobie (np. członkowi najbliższej rodziny). Często za pomocą tego dokumentu darczyńca (np. rodzic) zobowiązuje się do oddania swojego auta obdarowanemu (np. dziecku). W ten sposób również początkujący kierowcy czynią współwłaścicielem samochodu tych bardziej doświadczonych, którzy mają wypracowane zniżki za bezszkodową jazdę. Dzięki temu mogą obniżyć składkę ubezpieczenia OC.
Uwaga!
Umowę darowizny można zawrzeć z członkiem najbliższej rodziny, ale również z nowo poznaną osobą. Najważniejsze to poprawne przygotowanie dokumentacji.
Jak spisać umowę darowizny samochodu w 2024 roku? Pobierz gotowy wzór!
Dobra wiadomość jest taka, że nie trzeba tego robić u notariusza - umowę darowizny samochodu można sporządzić nawet odręcznie. Ważne jednak, aby w przypadku samochodu ująć w niej konkretne zapisy wskazane w poniższej liście. Możesz również pobrać gotowy wzór umowy darowizny samochodu od rankomat.pl dostęny w pliku docx lub pdf:
Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik docx)
Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik pdf)
Umowa darowizny samochodu powinna zawierać:
datę i miejsca zawarcia umowy,
- oznaczenie stron,
- stopień pokrewieństwa,
- dane obdarowującego oraz obdarowywanego (imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, numer dowodu osobistego lub paszportu),
- przedmiot darowizny (w przypadku samochodu będzie to marka, rok produkcji, VIN, nr silnika, nr rejestracyjny),
- wartość pojazdu,
- datę przekazania pojazdu,
- oświadczenie o posiadaniu prawa własności pojazdu,
- oświadczenie darczyńcy o darowaniu samochodu lub jego części,
- oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny samochodu lub jego części,
- podpisy darczyńcy i obdarowanego.
Umowa darowizny samochodu powinna zostać sporządzona w dwóch egzemplarzach – po jednym dla darczyńcy i dla obdarowanego.
Darowizna samochodu w najbliższej rodzinie bez podatku
Gdy umowa darowizny pojazdu jest już gotowa, obdarowany musi udać się z nią do urzędu skarbowego. Nie oznacza to jednak, że automatycznie będzie musiał wnieść opłatę do urzędu skarbowego.
Z podatku całkowicie jest zwolniona najbliższa rodzina, ale pod jednym warunkiem – w ciągu sześciu miesięcy od dnia przekazania pojazdu darowizna samochodu musi zostać zgłoszona naczelnikowi odpowiedniego urzędu (należy to zrobić na druku SDZ-2). Zgłoszenie nie jest wymagane tylko wtedy, gdy wartość darowizny wynosi 36 120 zł lub mniej.
Do najbliższej rodziny (tzw. 0 grupy podatkowej) należą:
- małżonkowie,
- wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie)
- zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki)
- pasierbowie,
- ojczym, macocha,
- rodzeństwo.
Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym?
W przypadku darowizny od członka najbliższej rodziny należy pamiętać, że obowiązek jej zgłoszenia dotyczy tylko darowizn, których wartość przekracza w sumie 36 120 zł (do 30 czerwca 2023 r. kwota wolna od podatku wynosiła 10 434 zł) od jednej osoby w ciągu pięciu lat.
Przykład
W praktyce czasem jednak lepiej zgłosić darowiznę nawet poniżej 36 120 zł, bo może się okazać, że zapomnieliśmy, iż np. cztery lata wcześniej również zostaliśmy obdarowani przez daną osobę, a wówczas będziemy musieli tłumaczyć się przed fiskusem.
Co się stanie, jeśli nie zgłosimy darowizny samochodu w urzędzie skarbowym?
A co jeśli osoba z najbliższej rodziny nie zgłosi się do urzędu skarbowego w przeciągu 6 miesięcy? Wówczas obdarowany – bez względu na bliskość pokrewieństwa - musi liczyć się z koniecznością opłacenia podatku, a nawet odpowiedzialnością karno-skarbową. O jakim podatku mowa? Wszystko zależy od nadwyżki powyżej kwoty wolnej od podatku.
Przykład
Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla I grupy podatkowej od 1 lipca 2023?
| Podstawa obliczenia podatku (zł) | Podatek należny | |
| ponad | do | |
| 11 833 | 3% | |
| 11 833 | 23 665 | 355 zł 90 gr i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł |
| 23 665 | 94 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł | |
| Skala podatkowa od 1.07.2023 r., określona dla osób zaliczonych do I grupy podatkowej | ||
W przypadku darowizny powyższy podatek muszą zapłacić obdarowani teściowie, zięć i synowa, jeśli wartość przekazanego im samochodu przekroczy kwotę wolną w wysokości 36 120 zł. Jeżeli darowizna będzie wyższa, będą musieli zapłacić podatek w zależności od wysokości otrzymanej nadwyżki.
Jaki podatek od darowizny samochodu zapłaci dalsza rodzina i niespokrewnieni?
Jeszcze inaczej wygląda kwestia darowizny od osoby z dalszej rodziny (tzw. II grupa podatkowa), daleko lub w ogóle niespokrewnionej (III grupa podatkowa).
W tej sytuacji musimy zgłosić się do Urzędu Skarbowego w ciągu miesiąca i wypełnić druk SD-3.
Do II grupy podatkowej zaliczamy:
- zstępnych rodzeństwa (np. dzieci brata, wnuki siostry),
- rodzeństwo rodziców,
- zstępnych i małżonków pasierbów,
- małżonków rodzeństwa,
- rodzeństwo małżonków,
- małżonków rodzeństwa małżonków,
- małżonków innych zstępnych (np. mąż wnuczki).
W przypadku II grupy podatkowej kwota wolna od podatku (od 1.07. 2023) to 27 090 zł. Jeśli wartość samochodu nie będzie wyższa, wówczas podatku nie zapłacimy. Jeśli jednak wartość pojazdu przewyższa 27 090 zł, wówczas znów trzeba uiścić podatek od nadwyżki.
Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla II grupy podatkowej (dalsza rodzina) od 1 lipca 2023?
| Podstawa obliczenia podatku (zł) | Podatek należny | |
| ponad | do | |
| 11 833 | 7% | |
| 11 833 | 23 665 | 828 zł 40 gr i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł |
| 23 665 | 1 893 zł 30 gr i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł | |
| Skala podatkowa od 1.07.2023 r., określona dla osób zaliczonych do II grupy podatkowej | ||
Identycznie sprawa wygląda w przypadku darowizny od osoby niespokrewnionej lub bardzo daleko spokrewnionej (III grupa podatkowa). Tyle że tutaj kwota wolna od podatku jest jeszcze niższa i wynosi tylko 5 733 zł. Gdyby więc przyjaciel podarował nam auto o wartości 10 tys. zł, wówczas podatek zapłacilibyśmy od nadwyżki, która wynosi 4 267 zł.
Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla III grupy podatkowej (osoby niespokrewnione)?
| Podstawa obliczenia podatku (zł) | Podatek należny | |
| ponad | do | |
| 11 833 | 12% | |
| 11 833 | 23 665 | 1 420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł |
| 22 665 | 3 313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł | |
Skala podatkowa od 1.07.2023 r., określona dla osób zaliczonych do III grupy podatkowej | ||
Należy pamiętać, że kwotę do opodatkowania stanowi procentowa wartość samochodu, jaka została podarowana.
Przykład
Kiedy i jak zgłosić darowiznę samochodu w wydziale komunikacji?
Podarowanie pojazdu lub jego części wiąże się również ze zgłoszeniem zmiany właściciela lub przerejestrowaniem samochodu, którego dokonuje się w wydziale komunikacji odpowiednim dla swojego miejsca zamieszkania. Obdarowany powinien się tam stawić w ciągu 30 dni i zabrać ze sobą:
- umowę darowizny samochodu,
- dowód rejestracyjny,
- dowód osobisty lub paszport (cudzoziemiec spoza UE musi zabrać paszport z aktualną wizą lub kartę pobytu),
- zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu (jeżeli jest wymagane),
- aktualne ubezpieczenie.
Obowiązek poinformowania wydziału komunikacji o darowiźnie samochodu ciąży nie tylko na obdarowanym, ale również na darczyńcy.
Jak darowizna samochodu wpływa na ubezpieczenie OC?
Wypowiedź eksperta
Kamil Sztandera, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych
Wówczas ubezpieczyciel przepisuje obecną polisę na obdarowanego (towarzystwo może też dokonać korekty składki). Obdarowany może także polisę kontynuować (nie zostanie ona jednak automatycznie przedłużona po wygaśnięciu) lub wypowiedzieć.
Jeśli obdarowanym jest młody kierowca, przy kalkulacji składki OC powinien spodziewać się nieco wyższych kosztów niż w przypadku kierowcy z doświadczeniem. Nie da się wskazać jednej firmy, która dla każdej młodej osoby będzie przedstawiała najtańszą ofertę. Na ostateczną cenę polisy wpływa szereg czynników, a różnice w cenie między poszczególnymi TU mogą być znaczące. Statystyki pokazują, że młody kierowca generuje znacznie większe ryzyko wypadku lub kolizji, stąd taka polityka firm ubezpieczeniowych.
Właśnie dlatego pierwszą czynnością, jaką powinna wykonać młoda osoba szukająca oszczędności, jest porównanie ofert wielu firm ubezpieczeniowych. Poniżej przedstawiamy przykładową kalkulację cen OC dla młodego kierowcy, któremu udało się zaoszczędzić dzięki sprawdzeniu ofert w naszej porównywarce.
| Ubezpieczyciel | Zakres ubezpieczenia | Cena roczna | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | OC | AC | Assistance | NNW | 1370,00 zł | ||
 | OC | AC | Assistance | NNW | 2215,00 zł rata od 1191 zł | ||
 | OC | AC | Assistance | NNW | 2285,79 zł | ||
 | OC | AC | Assistance | NNW | 2341,00 zł rata od 936 zł | ||
| 1370,00 zł | ||
| OC | AC | Assistance | NNW |
| 2215,00 złrata od 1191.00 zł | ||
| OC | AC | Assistance | NNW |
| 2285,79 zł | ||
| OC | AC | Assistance | NNW |
| 2341,00 złrata od 936.00 zł | ||
| OC | AC | Assistance | NNW |
Kalkulacja składki dla młodego kierowcy, samochód: Nissan Quasquai z 2012 roku
To zestawienie może wyglądać o wiele korzystniej, jeśli dojdzie do współwłasności samochodu. To przypadek, w którym np. rodzic oddaje w ramach darowizny część pojazdu swojemu dziecku.
| Ubezpieczyciel | Zakres ubezpieczenia | Cena roczna | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OC | AC | Assistance | NNW | 444,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW | 453,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW | 493,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW | 523,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW | 572,00 zł | |||
444,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW |
453,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW |
493,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW |
523,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW |
572,00 zł | |||
| OC | AC | Assistance | NNW |
Kalkulacja dla 20-letniego Antka z Leszna, we współwłasności z 49-letnim ojcem, który jest doświadczonym kierowcą, samochód: Nissan Micra 1.2, 2010 r.
Zobacz też: Zniżki za bezszkodową jazdę od współwłaściciela auta
Jak widać, oferta ubezpieczenia samochodu może być wówczas korzystniejsza nawet o 50%. Oczywiście wszystko zależy ostatecznie od parametrów technicznych pojazdu oraz profilu kierowcy poza wiekiem. Liczy się także miejsce jego zamieszkania czy stan cywilny.
Co warto wiedzieć?
- Darowizna samochodu w większości przypadków powinna być zgłoszona do urzędu skarbowego.
- Najbliższa rodzina będzie zwolniona z zapłacenia podatku przy wartości wyższej od kwoty wolnej od podatku, jeśli zgłosi darowiznę auta w ciągu sześciu miesięcy. Pozostali muszą liczyć się z kosztami, które zależne są od stopnia pokrewieństwa oraz wartości pojazdu.
- Obdarowany ma 30 dni na powiadomienie wydziału komunikacji o zmianie właściciela pojazdu.
- Darczyńca również powinien poinformować o darowiźnie wydział komunikacji (termin 30 dni).
- Darczyńca ma 14 dni, by poinformować o darowiźnie pojazdu towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym pojazd posiada polisę OC.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o darowiznę samochodu 2022
Czy umowę darowizny samochodu trzeba sporządzić u notariusza?
To zależy. Według art. 890 ust. 1 Kodeksu cywilnego, w formie aktu notarialnego powinno być sporządzone oświadczenie darczyńcy. Jednocześnie przepisy nie przewidują formy oświadczenia obdarowanego. Jednak umowa darowizny auta niesporządzona w formie aktu notarialnego pozostaje ważna, jeśli świadczenie zostanie spełnione, czyli auto zostanie przekazane osobie obdarowanej.
Kto musi zapłacić podatek od darowizny?
Jeśli samochód nie jest przekazywany członkowi najbliższej rodziny lub została przekroczona kwota wolna od podatku od spadków i darowizn, daninę na rzecz urzędu skarbowego musi zapłacić osoba obdarowana. Z kolei darczyńca auta nie musi płacić podatku.
Czy podatek od darowizny można zapłacić przez internet?
Tak, na stronie: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-otrzymanie-majatku-ze-spadku-lub-darowizny-formularz-podatkowy-sd-z2. Aby wysłać deklarację przez Internet, trzeba potwierdzić swoją tożsamość za pomocą danych autoryzujących lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
Czy darczyńca może ubiegać się o zwrot składki OC?
Tak, jeśli osoba obdarowana nie będzie kontynuować dotychczasowej polisy OC i wypowie umowę ubezpieczenia. Wówczas darczyńca może ubiegać się o zwrot części składki za niewykorzystany okres ochrony.
