Pomoc 
W 2022 roku użytkownicy dróg (kierujący, piesi, pasażerowie) będący pod działaniem alkoholu uczestniczyli w 2248 wypadkach drogowych. Śmierć w nich poniosło 268 osób, a 2567 odniosło obrażenia - wynika z policyjnych statystyk. Choć każdego roku liczba zdarzeń z udziałem pijanych uczestników ruchu drogowego maleje, to niestety, alkohol wciąż pozostaje jednym z najpoważniejszych problemów polskich kierowców.
Nikomu chyba nie trzeba przybliżać sytuacji, do których może dojść podczas prowadzenia auta pod wpływem alkoholu. Narażone jest życie i zdrowie nie tylko kierowcy, ale i jego pasażerów oraz innych uczestników ruchu drogowego. Kierowca, który dopuści się takiego czynu, zostanie ukarany nie tylko mandatem czy punktami karnymi. Poniesie on także wszystkie koszty związane z kolizją lub wypadkiem drogowym. W 2024 roku będzie mu także grozić konfiskata samochodu.
Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu
- Ceny OC w 3 minuty
- Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
- Pomoc 200 agentów
Czym jest jazda pod wpływem alkoholu?
Liczba promili zależy od tego, co pijemy, jak dużo i ile czasu upłynęło od spożycia. Nie bez znaczenia jest również nasza waga i metabolizm. Jest to bardzo ważna informacja, gdyż karę za jazdę na podwójnym gazie określa poziom stężenia alkoholu we krwi
Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl
Wyróżniamy dwie klasyfikacje jazdy po alkoholu:
- Stan po spożyciu alkoholu
Zgodnie z art. 46 ust. 2 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stężenie we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ (promila) alkoholu lub obecność w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3 oznacza stan „po użyciu alkoholu”, nie zaś „stan nietrzeźwości” w rozumieniu art. 115 § 16 k.k.
- Stan nietrzeźwości
Określa art. 115 § 16 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem zachodzi on, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość,
- zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
Z jakimi konsekwencjami należy liczyć się w takich przypadkach?
Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu?
W polskim prawie, kary za jazdę pod wpływem alkoholu określone są w trzech kategoriach.
Kary za jazdę w stanie po spożyciu alkoholu
Zgodnie z art. 87 Kodeksu wykroczeń (k.w.), za prowadzenie pojazdu mechanicznego po spożyciu alkoholu bądź środków o podobnym działaniu grozi:
- Kara aresztu (do 30 dni) albo grzywna nie niższa niż 2500 zł
- Zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 15.09.2022 r., kierowcy przypisuje są także 15 punktów karnych.
Kara za jazdę w stanie nietrzeźwości
Za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości grozi:
- Grzywna (nalicza ją sąd, w zależności od sytuacji majątkowej sprawcy),
- Kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat,
- Zakaz prowadzenia pojazdów na okres minimum 3 lat (jeśli zakaz sądowy zostanie złamany kierowcy grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności oraz wysoka kara pieniężna),
- Kara od 5000 zł do 60 000 zł (na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej),
- 15 punktów karnych.
Kara za ponowną jazdę w stanie nietrzeźwości - recydywa
Jeśli kierowca był karany za jazdę po alkoholu i ponownie zasiądzie za kółkiem w stanie nietrzeźwości, grozi mu kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Ponadto, osoba która drugi raz prowadziła pod wpływem alkoholu zostanie zobowiązana do większego świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Kara ta wynosi minimum 10 tys. zł. Z kolei minimalna długość zakazu poruszania się pojazdem zostaje zwiększona do 3 lat.
Kierowca zapłaci także podwójną grzywnę (czyli min. 5000 zł), jeśli po raz drugi w ciągu 2 lat zostanie zatrzymany za jazdę po użyciu alkoholu. W 2024 roku może mu również grozić konfiskata samochodu.
Osoby, które trzeci raz dopuszczą się jazdy samochodem w stanie nietrzeźwości, mogą stracić prawo jazdy dożywotnio. Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych odnosi się także do kierowców, którzy spowodowali wypadek, a osoba/osoby w nim uczestniczące poniosły śmierć lub doznały ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Jakie są konsekwencje wypadku spowodowanego przez pijanego kierowcę?
Art. 129k. 1. Ustawy Prawo o ruchu drogowym brzmi:
W razie uczestniczenia w wypadku drogowym, w którym jest zabity lub ranny, kierujący pojazdem jest poddawany badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub obecności środka działającego podobnie do alkoholu.
Aby sprawdzić, jakie kary grożą kierowcy za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu, należy najpierw sięgnąć po art. 177 § 1 k.k. Zgodnie z nim, kto narusza - chociażby nieumyślnie - zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała (...) podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 lub od 6 miesięcy do 8 lat, jeśli skutkiem wypadku jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu.
W przypadku spowodowania wypadku pod wpływem alkoholu mamy już do czynienia z tzw. typem kwalifikowanym przestępstwa z art. 177 k.k. Prawo przewiduje wówczas zaostrzone sankcje - sąd może wymierzyć kierowcy karę pozbawienia wolności do wysokości górnej granicy zwiększonej o połowę. To oznacza, że na dzień dzisiejszy pijany sprawca śmiertelnego wypadku drogowego może trafić do więzienia nawet na 12 lat.
- minimum 3 lat więzienia, jeśli kierowca będzie sprawcą wypadku, w którym inna osoba dozna ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
- minimum 5 lat więzienia i do dwukrotności górnej granicy ustawowego zagrożenia (czyli 16 lat), gdy dojdzie do śmiertelnego wypadku.
Czy pijanego sprawcę obejmuje ubezpieczenie OC i AC?
Osoby, które wsiadają za kierownicę samochodu będąc pod wpływem alkoholu, narażają się także na przykre konsekwencje finansowe związane z wypłatą odszkodowania z ich polisy OC i AC. Jeśli spowodują kolizję lub wypadek drogowy:
- W OC - zastosowanie będą miały zapisy ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Sytuacja poszkodowanego nie zmieni się i nadal przysługiwać mu będzie prawo do likwidacji szkody z OC sprawcy zdarzenia. Procedura w przypadku nietrzeźwego kierowcy wygląda jednak inaczej. Poszkodowany występuje z roszczeniem do ubezpieczyciela sprawcy, a ten z kolei zwraca się do kierowcy z tak zwanym regresem ubezpieczeniowym, czyli żądaniem zwrotu wypłaconych pieniędzy;
- W AC - ubezpieczyciel odmówi naprawy samochodu lub wypłaty odszkodowania z polisy autocasco. Kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu jest bowiem podstawowym zapisem w OWU (ogólnych warunkach ubezpieczenia) AC każdej firmy, zwalniającym towarzystwo z odpowiedzialności finansowej za szkodę.
Uwaga! Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy kierowca będący pod wpływem alkoholu uczestniczy w kolizji lub wypadku drogowym jako poszkodowany (do zdarzenia nie doszło z jego winy). Zostanie on oczywiście ukarany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub „po spożyciu” (mandatem, punktami karnymi itd.), jednak równocześnie będzie mu przysługiwało odszkodowanie z polisy sprawcy zdarzenia za poniesione straty w mieniu i na zdrowiu.
Ubezpieczyciel sprawcy może co najwyżej obniżyć wysokość świadczenia za tzw. przyczynienie, ale musi wtedy udowodnić, że stan poszkodowanego kierowcy miał bezpośredni wpływ na powstanie lub zwiększenie rozmiaru szkody.
Ile godzin po spożyciu alkoholu można wsiąść za kierownicę?
Mogę już prowadzić czy jeszcze nie? – to pytanie zadaje sobie każdy imprezowicz, który jakiś czas wcześniej korzystał z "uroków" alkoholu. Zanim jednak sięgniemy do popularnego sposobu odpowiedzi na to pytanie, warto zastanowić się, czy jest on równie skuteczny, co wygodny.
Zazwyczaj przyjmujemy, że alkohol metabolizuje się z prędkością ok. 0,2 promila na godzinę. Czyli np. na „pozbycie się” 2 promili z organizmu potrzebujemy 10 godzin. Tyle teorii. A co z praktyką? Otóż okazuje się, że nie ma złotego środka i czas jaki jest nam potrzebny, aby bezpiecznie wsiąść za kierownicę po spożyciu alkoholu, jest zmienny dla każdej osoby.
Organizm jednej metabolizuje alkohol w kilka godzin, a innej nawet w kilkanaście. Wpływ na to ma nie tylko ilość czy rodzaj spożytego alkoholu, ale również to czy był wypity po posiłku, czy też na pusty żołądek. Warto także pamiętać o takich zmiennych jak płeć, wiek, waga ciała/ typ sylwetki, wzrost oraz przyjmowane leki.
Jak działa alkomat online?
Alkomat online to internetowy kalkulator, który szacuje stężenie alkoholu we krwi po wypiciu określonej ilości alkoholu, na podstawie danych wpisanych przez użytkownika. Trzeba jednak pamiętać, że są to jedynie orientacyjne informacje i absolutnie nie mogą stanowić podstawy do oceny stanu trzeźwości. Jak już wspomnieliśmy, każda osoba przetwarza alkohol inaczej. Prosty, wirtualny formularz oparty o algorytmy nie jest w stanie uwzględnić indywidualnych predyspozycji każdego organizmu.
Dlatego najbezpieczniej jest sprawdzić poziom stężenia alkoholu we krwi za pomocą profesjonalnego fizycznego alkomatu lub po prostu przeczekać odpowiednio długi czas, zanim wsiądzie się za kierownicę.
Co warto wiedzieć?
- W 2022 roku użytkownicy dróg (kierujący, piesi, pasażerowie) będący pod wpływem alkoholu uczestniczyli w 2248 wypadkach drogowych, śmierć w nich poniosło 268 osób, a 2567 odniosło obrażenia.
- Liczba promili zależy od tego co pijemy, jak dużo i ile czasu upłynęło od spożycia alkoholu. Nie bez znaczenia jest również nasza waga i metabolizm.
- Kara za jazdę "na podwójnym gazie" określana jest na podstawie poziomu stężenia alkoholu we krwi i zawartości w wydychanym powietrzu.
- W polskim prawie, kary za jazdę pod wpływem alkoholu określone są w trzech kategoriach.
- W przypadku zdarzenia drogowego, gdzie sprawcą był kierowca pod wpływem alkoholu, poszkodowany występuje do jego ubezpieczyciela o likwidację szkody z OC, a ten z kolei zwraca się do kierowcy z tak zwanym regresem ubezpieczeniowym, czyli żądaniem zwrotu wypłaconych pieniędzy.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenia komunikacyjne
Czy dzieci poszkodowanego w wypadku spowodowanym przez pijanego kierowcę mogą domagać się rekompensaty?
Jeśli w wypadku z udziałem pijanego kierowcy zginęli rodzice (lub zginął rodzic), to ich dzieci mogą liczyć na przykład na wypłatę jednorazowego zadośćuczynienia z tytułu śmierci rodziców. Dodatkowo będą mogły ubiegać się o wypłatę renty, gwarantującej im utrzymanie na poziomie, jaki zapewniali im rodzice. Ponadto, jeśli poszkodowany w wypadku pozostaje w stanie wegetatywnym, to z OC komunikacyjnego będą pokrywane koszty jego leczenia, rehabilitacji czy codziennej opieki.
Co, jeśli kierowca nie ma ubezpieczenia OC?
W OC komunikacyjnym towarzystwo ubezpieczeniowe jest zawsze odpowiedzialne za pokrycie szkód i doprowadzenie auta poszkodowanego do stanu sprzed zdarzenia drogowego. Jeśli sprawca wypadku nie miał OC, to pieniądze wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Po wypłaceniu odszkodowania UFG występuje jednak o zwrot poniesionych kosztów do pijanego kierowcy, który spowodował wypadek.
Co w sytuacji jeśli pasażer jest pijany i zachowuje się agresywnie?
Występują przypadki, gdy pasażer przyczynia się do wypadku. Zdarza się tak np. w sytuacji, gdy jeden z pasażerów w trakcie jazdy zaciąga hamulec ręczny, szarpie kierownicę lub utrudnia kierowcy bezpieczną jazdę. Wówczas ubezpieczyciel procentowo określa przyczynienie się do wypadku (podobnie jak w przypadku nietrzeźwego pieszego) i o tyle pomniejsza wypłatę z ubezpieczenia.
Czy pijany kierowca dostanie odszkodowanie z OC sprawcy?
Tak. Przykładem jest chociażby sytuacja, w której trzeźwy kierowca niespodziewanie wjeżdża na przeciwległy pas ruchu i dochodzi do zderzenia czołowego z autem, które prowadzi osoba będąca pod wpływem alkoholu. Jeżeli poszkodowany jechał z dozwoloną prędkością i w żaden sposób nie przyczynił się do kolizji, ubezpieczyciel sprawcy wypłaci mu pełne odszkodowanie. Czasami jednak świadczenie może zostać pomniejszone o tzw. przyczynienie. Towarzystwo powinno wtedy udowodnić, że stan nietrzeźwości poszkodowanego miał bezpośredni wpływ na zdarzenie lub rozmiar szkody.
Czy pasażer odpowiada za pijanego kierowcę?
Pasażerowie, którzy wsiadają do samochodu z pijanym kierowcą, muszą się liczyć z ograniczeniem należnego im w zwykłych warunkach odszkodowania lub świadczenia o 50 proc., a nawet 80 proc. To potrącenie wynika z uznania, że akceptując fakt nietrzeźwości kierowcy, poszkodowany przyczynił się do powstania szkody.
PRZYKŁAD: W 2011 r. dwóch pijanych mężczyzn jechało samochodem. Jeden jako kierowca, drugi jako pasażer. Obaj wcześniej wspólnie pili alkohol. Doszło do wypadku, w wyniku którego pasażer doznał wielu obrażeń. Sąd Okręgowy wyliczył, że pasażer „w 30% przyczynił się do powstania szkody, z uwagi na spożywanie alkoholu z osobą, która następnie prowadziła samochód”.
