Kary za brak OC 2024 - ile wynoszą i jak ich uniknąć? Co grozi za brak OC?

Ile wynosi kara za brak OC w 2024 roku?

W 2024 r. kary za brak polisy OC zostaną podniesione dwa razy. Kara za brak OC w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca w zależności od rodzaju pojazdu mechanicznego wyniesie od 280 zł do 12730 zł. Najwyższe stawki przewidziano dla kierowców, którzy nie posiadają ochrony ubezpieczeniowej swojego pojazdu powyżej 14 dni.

Od 1 lipca kary finansowe za brak OC wzrosną ponownie i będą obowiązywać do końca 2024 r. Kara za brak OC w zależności od rodzaju pojazdu mechanicznego wyniesie od 290 zł do 12 900 zł.

Jak oblicza się kary za brak OC?

Powodem podwyższenia kar za brak OC jest ustalana corocznie przez rząd płaca minimalna. Podobnie jak w ubiegłym roku, w 2024 r. minimalne wynagrodzenie wzrasta dwukrotnie. W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. będzie wynosić 4242 zł brutto, a od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. 4300 zł brutto. Oznacza to, że dwa razy wzrosną również stawki kar za brak OC.

Konieczność ochrony pojazdu w ramach OC określa ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny) i PBUK. Z niej również wynika wysokość, tryb nakładania i dochodzenia opłat karnych. Instytucją odpowiedzialną za kontrolę spełnienia ustawowego obowiązku, a w przypadku wykrycia przerwy lub braku ważnej polisy – nałożenia na właściciela i egzekwowania od niego wniesienia opłat karnych, jest UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny).

Zgodnie z ustawą pełna opłata karna za brak polisy OC dotyczy właścicieli pojazdów, którzy nie posiadali ochrony ubezpieczeniowej dłużej niż 14 dni. Wysokość kar zależy także od rodzaju pojazdu:

• w przypadku samochodów osobowych pełna oplata karna to równowartość dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (brutto);
• samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe i autobusy: trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• pozostałe pojazdy (w tym m.in. motocykle): równowartość jednej trzeciej płacy minimalnej.

Osoby, które pozostawały bez ważnej polisy OC krócej niż 14 dni, zapłacą:

• 20% pełnej opłaty karnej – do 3 dni bez OC,
• 50% pełnej opłaty karnej – od 4 do 14 dni bez OC. 

W latach 2021-2024 maksymalna kara za brak OC powyżej 14 dni dla właścicieli samochodów osobowych wzrosła z 5600 zł do 8600 zł, w przypadku samochodów ciężarowych z 8400 zł do 12900zł, a pozostałych pojazdów (jak np. motocykle) z 930 zł do 1430zł.

Maksymalne kary za brak OC w latach 2021 - 2024

Co ważne, nawet za jeden dzień braku ciągłości ubezpieczenia OC można dostać karę. Polisę należy kupić najpóźniej w dniu rejestracji samochodu i nie później niż przed wyjazdem autem na drogę.

Jeśli w tym czasie dojdzie do wypadku lub kolizji, UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny) wypłaci odszkodowanie osobie poszkodowanej. Następnie będzie dochodzić od Ciebie zwrotu pieniędzy w ramach regresu ubezpieczeniowego. Jednocześnie zostaniesz ukarany mandatem drogowym.

Jak uniknąć kary za brak ubezpieczenia OC?

W nielicznych przypadkach można uniknąć kary za brak ubezpieczenia OC. W tym celu należy w ciągu 30 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty:

• wykazać w UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny), że w okresie podanym w wezwaniu do zapłaty samochód był ubezpieczony, a towarzystwo ubezpieczeniowe przekazało błędną informację,
• przedstawić dokumentację, która potwierdzi, że nie musiałeś w czasie określonym w wezwaniu posiadać ważnego OC, ponieważ np. Twój samochód został skradziony. 

Jeśli sprzedałeś samochód, a UFG zarzuca Ci brak ważnej polisy OC, należy przedstawić:

• dowód zbycia auta (np. umowa kupna-sprzedaży lub faktura),
• dowód ważnej polisy OC w dniu sprzedaży samochodu.

Niezbędne dokumenty można przesłać UFG mailem na adres: oplaty@ufg.pl, pocztą, faksem bądź osobiście. Szczegóły sprawy możesz sprawdzić na stronie UFG pod adresem:

• https://www.ufg.pl/infoportal/faces/pages_home-page/Page_4d98135c_14e2b8ace27__7ff0/Page_a47c431_14bed81a009__7ff2/Page8fd2b47_14ca244945e__7ff5?_afrLoop=2850037331285373&_afrWindowMode=0&_adf.ctrl-state=neq4dorss_50

W tym celu należy podać numer wezwania do zapłaty, a także założyć konto na stronie www.ufg.pl.

Natomiast jeśli zgubisz umowę ubezpieczenia OC / nie zachowałeś informacji e-mail z dokumentem, możesz skontaktować się z towarzystwem i poprosić o wystawienie ZOPUK (Zaświadczenie o Przebiegu Ubezpieczenia Komunikacyjnego). O otrzymanie tego dokumentu można również poprosić w razie zagubienia umowy kupna-sprzedaży, ponieważ powinien zawierać informacje o zmianie właściciela auta.

Czy UFG zawsze nalicza karę za brak ubezpieczenia OC?

UFG zawsze może nałożyć karę za brak OC, jeśli faktycznie pojazd nie był ubezpieczony. Zgodnie z prawem, każdy pojazd mechaniczny zarejestrowany w Polsce musi posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. UFG dzięki informatycznej bazie bardzo szybko ustali, czy auto jest ubezpieczone czy też nie. Celem takiego działania jest ochrona zarówno właściciela samochodu czy motocykla, jak i innych uczestników ruchu drogowego. Tylko w trudnej sytuacji finansowej można poprosić UFG o umorzenie lub rozłożenie kary za brak OC na raty.

Jak odwołać się od kary za brak ubezpieczenia OC?

Jak już wspomnieliśmy, od kary za brak OC nie można się odwołać, jeśli została słusznie nałożona na właściciela pojazdu. Można jednak jej uniknąć, gdy masz trudną sytuację finansową lub życiową.

W szczególnych przypadkach UFG może całkowicie odstąpić lub zmniejszyć wysokość kary, bądź przesunąć termin płatności albo rozłożyć ją na raty. Jeżeli chcesz odroczyć datę wpłacenia kary, we wniosku określasz, kiedy spodziewasz się poprawy sytuacji materialnej. Warto także dołączyć do niego np.:

• informację z ośrodka pomocy społecznej,
• zaświadczenia lekarskie i dokumenty o leczeniu szpitalnym,
• zaświadczenie o inwalidztwie, dochodach z ZUS, od pracodawcy lub z urzędu pracy,
• zaświadczenie o innych długach,
• postanowienia sądów i komorników,
• protokoły o stanie majątkowym.

UFG może w wyjątkowej sytuacji anulować karę, jeśli:

• w roku nałożenia kary za brak ubezpieczenia OC osiągnąłeś niski dochód na członka rodziny,
• posiadasz dzieci do 25 lat, które nie uzyskują własnych dochodów,
• posiadasz status bezrobotnego w urzędzie pracy,
• posiadamy wysokie koszty utrzymania osób w gospodarstwie domowym,
• nie posiadasz wartościowych nieruchomości lub ruchomości, które mogą pokryć dług,
• jesteś zadłużony w banku,
• zalegasz z płaceniem alimentów,
• masz inne obciążenia finansowe.

UFG może również całkowicie zrezygnować z kary za brak OC, jeśli jesteś:

• osobą przewlekle chorą,
• posiadasz na utrzymaniu osobę trwale niepełnosprawną,
• Twój majątek został trwale utracony w wyniku pożaru, powodzi lub klęski żywiołowej.

Czy kara za brak OC może się przedawnić?

Zgodnie z przepisami kara za brak OC przedawnia się po 3 latach od dnia kontroli, jednak nie później niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym wykryto nieważne obowiązkowe ubezpieczenie pojazdu. Pamiętaj, że UFG nalicza odsetki, a okres przedawnienia może zostać wydłużony, jeśli:

• osoba nieubezpieczona przyzna się do braku OC,
• nastąpi zawieszenie postępowania egzekucyjnego,
• wszczęte zostanie postępowanie sądowe w celu ustalenia, czy auto posiadało ważne ubezpieczenie OC,
• organy egzekucyjne podejmą działania, których celem będzie ściągnięcie opłaty karnej od dłużnika.

Jak zapłacić karę za brak OC?

Na zapłatę kary za brak ubezpieczenia OC mamy 30 dni od daty odebrania wezwania do zapłaty. W tym celu należy przelać pieniądze na indywidualny numer konta wskazany w dokumencie. Jeśli opłata nie wpłynie na rachunek w wyznaczonym terminie, egzekucję należności rozpocznie urząd skarbowy.

Możesz również przelać środki na następujący nr konta: 86 1030 1508 0000 0005 0033 3057 (CITI Bank Handlowy w Warszawie S.A.), a w tytule przelewu wpisać numer sprawy w UFG.

Kto może sprawdzić ważność ubezpieczenia OC?

Zgodnie z 84. ust. 2. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, oprócz UFG ważność ubezpieczenia OC może również sprawdzić:

• policja,
• straż graniczna,
• Inspekcja Transportu Drogowego (ITD),
• organy celne,
• organy zajmujące się rejestracją pojazdów,
• Inspekcja Ochrony Środowiska,
• inne organy, które są uprawnione do kontroli ruchu drogowego.

Jeżeli w razie kontroli wykryty zostanie brak ważności OC, informacja o tym zostanie przekazana do UFG w ciągu 14 dni od przeprowadzenia kontroli.

Dlaczego kierowcy nie płacą za OC?

UFG szacuje, że po polskich drogach może jeździć ok. 100 tys. nieubezpieczonych pojazdów (około 1% z ogółu). Co istotne, najczęściej do przerwy w ochronie OC pojazdu lub do zaprzestania kontynuacji umowy dochodzi z powodu nieznajomości przepisów. Fundusz wymienia trzy najczęstsze przyczyny braku OC:

1. Wygaśnięcie ubezpieczenia zbywcy pojazdu – nabywcy używanych samochodów często zapominają, że mogą korzystać z OC poprzedniego właściciela tylko do końca okresu obowiązywania umowy. Po jej zakończeniu ubezpieczenie wygasa, a nowy posiadacz pojazdu musi samodzielnie wykupić własną polisę OC.
2. Przekonanie, że dla nieużytkowanego lub niesprawnego technicznie pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie – obowiązek zakupu polisy OC ciąży na każdym właścicielu pojazdu. Ubezpieczenie OC należy kontynuować aż do momentu wyrejestrowania samochodu (lub sprzedaży – wtedy aktualną polisę przekazujemy nabywcy auta, a transakcję sprzedaży zgłaszamy do towarzystwa). Nie ma tutaj znaczenia, jaki jest stan techniczny samochodu i czy ktoś go aktualnie użytkuje.
3. Nieopłacenie raty składki za ubezpieczenie OC – całoroczne ubezpieczenie OC przedłuża się automatycznie tylko po opłaceniu wszystkich rat składki. Niestety, często zapominają o tym właściciele pojazdów i nie zdają sobie nawet sprawy, że ich polisa wygasła z upływem okresu, na który została wykupiona.

Niektórzy kierowcy, u których wykryto brak OC, tłumaczą się także trudną sytuacją materialną. Niestety, taki argument nie pozwoli im uniknąć kary i nie uchroni ich przed wezwaniem od UFG do jej zapłaty.

Wypowiedź eksperta

Do wykrycia wielu przypadków braku obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu dochodzi nie tylko w wyniku kontroli policji lub innych organów kontrolnych, lecz także poprzez ustalenia własne Funduszu. Informacje o nieubezpieczonych pojazdach pochodzą głównie z ogólnopolskiej bazy polis komunikacyjnych, którą administruje właśnie UFG. Baza przeszukiwana jest przez specjalne algorytmy, które wykrywają wszystkie przerwy w ochronie OC wybranego pojazdu oraz opóźnienia w zawarciu ubezpieczenia OC podczas pierwszej rejestracji samochodu w Polsce.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Czy OC może być tańsze niż kara za jego brak?

Kierowców, którzy chcą zaoszczędzić i nie kupują obowiązkowego ubezpieczenia OC przestrzegamy, że to się im najzwyczajniej nie opłaca. Koszt zakupu polisy jest w większości przypadków znacznie niższy niż konsekwencje finansowe, ponoszone przez właściciela auta, który nie ubezpieczył pojazdu.

Z kalkulacji użytkowników porównywarki rankomat.pl wynika, że 2023 r. średnia składka OC wynosiła 520 zł. Kierowcy płacili więc za 12-miesięczną ochronę pojazdu znacznie mniej niż wynosi najniższa kara za brak OC dla właścicieli samochodów osobowych (1700 zł za przerwę w ubezpieczeniu samochodu osobowego do 3 dni w okresie 1 styczeń - 30 czerwiec 2024 r.).

Kara od UFG i mandat drogowy to nie jedyne negatywne skutki posiadania samochodu bez ważnego OC. Na dużo poważniejsze straty finansowe narażają się kierowcy, którzy takim autem spowodują wypadek drogowy.

Wypadek samochodowy bez ważnego OC — jakie grożą konsekwencje w 2024 roku?

Osoby poszkodowane w wypadkach drogowych, spowodowanych przez nieubezpieczonych lub nieznanych sprawców otrzymują odszkodowanie z UFG. Jednak po takiej wypłacie Fundusz występuje do właściciela pojazdu o zwrot całej wypłaconej poszkodowanemu kwoty. 

Brak ciągłości OC - co robić?

Jak już wspomnieliśmy, brak polisy OC już przez jeden dzień może skutkować nałożeniem kary finansowej. Jeśli więc zorientujesz się, że nie masz ważnego ubezpieczenia OC, bo np. wypowiedziałeś starą polisę, ale jeszcze nie wykupiłeś nowej, nie zwlekaj ze znalezieniem i opłaceniem nowego ubezpieczenia. Nawet jeśli otrzymasz karę za brak ważnego OC przez jeden dzień, szybki zakup polisy ubezpieczeniowej uchroni Cię przed większymi konsekwencjami finansowymi.

O zakupie nowej polisy pamiętaj także, gdy zapłaciłeś już karę za brak ważnego ubezpieczenia OC. Uregulowanie spłaty należności nie zwalnia Cię bowiem z obowiązku posiadania ubezpieczenia OC.