Marnujemy nawet 800 litrów wody tygodniowo. Łatwo to naprawić!

Statystyczny Polak zużywa dziennie 92 l wody. Gdyby zmienił choć kilka codziennych nawyków, mógłby zmniejszyć jej pobór nawet czterokrotnie. Jeśli nie zaczniemy oszczędzać, problem niedostatku wody może nas dotknąć już za kilkadziesiąt lat.

Z analiz ONZ wynika, że świat zbliża się do globalnego kryzysu wodnego. Zdaniem ekspertów, do 2050 roku co najmniej co czwarta osoba na świecie będzie mieszkać w kraju dotkniętym stałym lub okresowym deficytem wody pitnej. Największe organizacje światowe podejmują więc zmobilizowane działania zmieniające sposób gospodarowania wodą. Możemy je w tym wspomóc w łatwy sposób - wystarczy oszczędność na własnym podwórku.

Przeanalizowaliśmy dane GUS dotyczące zużycia i wykorzystania wody w Polsce i sprawdziliśmy, jak wypadamy na tle innych państw europejskich. Podpowiadamy również, jak można zaoszczędzić wodę w naszym życiu codziennym.

Zmiany w rocznym zużyciu wody na jednego mieszkańca

Ile wody zużyli Polacy od 2017 roku?

W 2019 roku roczne zużycie wody w Polsce wyniosło 8,8 km³, przy czym odnotowano spadek poboru wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności o 7% - wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego. W roku 2018 spadek ten w stosunku do roku 2017 wyniósł jedynie 2%. Mimo to, od 2017 r. w naszym kraju obserwuje się tendencję wzrostową, jeśli chodzi o ilość zużywanej wody przypadającej na 1. mieszkańca.

W 2019 roku przeciętny Polak zużywał średnio rocznie 33,7 m3 wody. W porównaniu z 2018 r. to więcej o 0,4 m3, natomiast w stosunku do 2017 r. zużycie jest większe o 1,9 m3.

Na wsi czy w mieście – gdzie zużywamy więcej wody?
Wyższy wzrost zużycia wody na jednego mieszkańca zaobserwować można na obszarach wiejskich. W 2018 r. odnotowano tam wzrost o 2,1 m3, a w miastach o 1,1 m3. W 2019 r. na obszarach wiejskich w stosunku do roku poprzedniego zużycie zwiększyło się o 0,6 m3, a w miastach o 0,1 m3. Mimo tych różnic, na przestrzeni lat w miastach notuje się wyższe zużycie wody niż na obszarach wiejskich. W ubiegłym roku mieszkańcy miast zużyli o 13% więcej wody niż właściciele gospodarstw wiejskich.

Jak wypadamy na tle innych krajów europejskich?

Powyższe dane obrazują zużycie wody pochodzącej z sieci wodociągowej, czyli tej, która płynie z naszych kranów. W przeliczeniu na dzień każdy Polak/Polka zużywa ok. 92 litry wody. Jak sytuacja wygląda u innych Europejczyków?

Średnie dzienne zużycie wody przez jednego mieszkańca Unii Europejskiej wynosi 120 litrów. Wśród krajów, w których mieszkańcy wykorzystują dziennie najwięcej wody, znajdują się: Włochy: 243 l/os., Bułgaria: 191 l/os. i Chorwacja: 182 l/os. Najmniej wody zużywają natomiast mieszkańcy Malty (jedynie 50 litrów dziennie), Litwy (61 l/os.) i Estonii (70 l/os).

Z powyższych danych wynika, że mieszkańcy Irlandii zużywają średnio 3 razy więcej wody niż mieszkańcy Malty, a Włosi niemal 2 razy więcej niż Niemcy czy Szwajcarzy. Z krajów europejskich nienależących do Unii Europejskiej bardzo dużo wody wykorzystuje Norwegia (176 l/os.) oraz Szwajcaria (170 l/os).

Dzienne zużycie wody pitnej w litrach na osobę

Do czego w Polsce wykorzystywana jest woda pitna?

Czy mniejsze zużycie wody w Polsce pozwala nam spocząć na laurach?

Wśród państw Unii Europejskiej Polska pod względem zużywania wody plasuje się na 9 miejscu. Choć w porównaniu do innych państw członkowskich wypada dobrze, nie oznacza to, że nie powinniśmy dążyć do jeszcze lepszego wyniku.

Jak podaje Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, już od kilku lat występuje deficyt wody w naszym środowisku. Należymy do krajów o najmniejszych zasobach wodnych w całej Unii Europejskiej. Na jednego mieszkańca Polski przypada 1600 m3 wody na rok, natomiast w okresie suszy średnia ta maleje do 1000 m3 wody na jednego mieszkańca. Zatem mamy wtedy o 37,5% wody mniej. Średnia ilość wody dla Europejczyka wynosi 4 500 m3/rok na mieszkańca.

Do czego wykorzystujemy wodę każdego dnia?

Z danych GUS wynika, że najwięcej, bo aż 72% wody wykorzystywanej jest w Polsce na potrzeby gospodarki narodowej (w przemyśle). Znacznie mniej wody zużywamy w sektorze komunalnym: 18% (jest to woda, która pochodzi z sieci wodociągowej) oraz w rolnictwie i leśnictwie (10%).

W naszych gospodarstwach domowych wykorzystujemy wodę pochodzącą właśnie z sieci wodociągowej. Jak procentowo wygląda jej zużycie?

Prysznic zamiast kąpieli w wannie: 798 litrów wody mniej tygodniowo

Kąpiel w wannie o długości 140 cm pochłania 150 l wody. Biorąc kąpiel codziennie i napełniając wannę po brzegi, w ciągu jednego tygodnia zużywamy 1050 l wody. Gdy korzystamy z prysznica z perlatorem, jedna minuta kąpieli pochłania zaledwie 6 litrów wody. Biorąc 6-minutowy prysznic zużywamy więc 36 litrów wody, a w ciągu tygodnia – 252 litry. Zatem, w skali tygodnia możemy zaoszczędzić 798 litrów wody, jeśli zrezygnujemy z kąpieli na rzecz szybkiego prysznica.

Podwójny system spłukiwania toalety: oszczędność nawet 84 l dziennie

Tradycyjne toalety z górną spłuczką do jednego spłukania pobierają aż 15 litrów wody, a toalety z tradycyjnym dolnopłukiem – 9 litrów. W przypadku nowoczesnych toalet z pojedynczym systemem spłuku, przy jednym spłukaniu zużywamy 6 litrów, a z podwójnym systemem spłuku (stosując mniejszy) – jedynie 3 litry. Zakładając, że korzystamy z toalety 7 razy dziennie, w ciągu jednego dnia w zależności od rodzaju toalety, którą posiadamy, zużywamy kolejno 105, 63, 42, 21 litrów wody.

Nie spłukujmy wody niepotrzebnie, na przykład, aby spłukać brudną wodę, którą wylewamy do toalety po sprzątaniu. Gdy wyposażamy swój dom w toaletę, wybierajmy taką, która posiada podwójny system spłuku.

Mycie zębów przy zakręconym kranie: do 140 litrów mniej wody tygodniowo

Myjąc zęby przy odkręconym kranie zużywamy w zależności o rodzaju baterii (bez perlatora lub z perlatorem) od 3 do 5 litrów wody na minutę. Myjąc zęby 2 razy dziennie po 2 minuty, w ciągu jednego dnia zużywamy od 12 do 20 litrów wody. Jeśli zakręcimy kran, woda będzie się lała tylko średnio pół minuty, dzięki czemu zaoszczędzimy od 3 do 5 litrów wody, co w skali tygodnia daje nam od 21 do 140 litrów.

Naprawa cieknącego kranu lub toalety: nawet 6048 l zaoszczędzonej wody

Jeśli z kranu co sekundę spada kropla wody, to w ciągu jednej doby zostanie zużyte 8 litrów wody. Jeśli w toalecie permanentnie spływa mała strużka wody do muszli, to w ciągu doby zużyte zostanie 216 litrów wody, a w przypadku dużej strużki wody – 864 litry.

Bagatelizowanie nieszczelnych instalacji w skali tygodnia kosztować nas może 56 litrów wody w przypadku cieknącego kranu i od 1512 do 6048 litrów w przypadku cieknięcia w toalecie. Zwracajmy więc uwagę na dokręcanie kranu i sprawdzajmy, czy nasze instalacje są szczelne.

Korzystanie ze zmywarki: nawet 70 l wody mniej podczas jednego mycia naczyń

Od 50 do 90 litrów wody zużywamy dziennie do ręcznego mycia naczyń, jeśli podczas tej czynności woda płynie ciągle. Jeżeli myjemy naczynia oszczędnie, zużywamy o 50% wody mniej – od 25 do 40 litrów. Tymczasem, zaledwie od 12 do 20 litrów wody pobiera zmywarka w czasie jednego cyklu mycia naczyń. Wybierajmy więc zmywarkę, jeśli tylko mamy taką możliwość.

Podlewanie roślin deszczówką: do 50% oszczędności wody

Łap deszczówkę i wykorzystuj ją np. do podlewania ogrodu, czy mycia samochodu. Podlewając mały ogród wężem ogrodowym zużywamy 12 litrów wody. Na podlanie dużego ogrodu potrzeba już 18 litrów wody. Posiadając mały zbiornik na deszczówkę jesteśmy w stanie zmniejszyć zużycie wody na podlewania ogrodu o 25%, a mając duży zbiornik – nawet o 50%.

Oszczędność energii = oszczędność wody

Polski sektor produkcji energii opiera się na węglu, który jest najbardziej wodochłonnym procesem. Woda potrzebna jest nie tylko do utrzymania elektrowni i elektrociepłowni w ciągłym ruchu, ale także wykorzystywana jest do chłodzenia. Przemysł węglowy pochłania 70% całkowitego poboru wody w naszym kraju. Im mniejsze zapotrzebowanie na prąd, tym mniejsza ilość zużytej wody. Dlatego korzystajmy z programów eco w pralkach i zmywarkach oraz wyłączajmy urządzenia, jeśli z nich nie korzystamy. Stosujmy również żarówki LED i wybierajmy energooszczędne sprzęty domowe.

Przykład: Telewizor z oznaczeniem klasy energetycznej B (w skali od A+++ do D) zużywa rocznie 190 kWh - ponad 2 razy więcej niż telewizor z klasą A++, który w skali roku zużywa 77 kWh. Żarówka tradycyjna zużywa w skali roku 131,4 kWh, a żarówka LED prawie 9 razy mniej – 15,33 kWh.

Zadbajmy o niższy ślad wodny podejmując świadome wybory konsumenckie!

Pamiętajmy, że produkcja każdej rzeczy, której używamy, którą nosimy na sobie, którą kupujemy, sprzedajemy i konsumujemy, wymaga użycia wody. Woda użyta w procesie produkcji jest wodą wirtualną. Ilość wody użytej do produkcji każdego dobra i każdej usługi określa ślad wodny. Znając go, możemy kupować produkty o niższym śladzie wodnym. Ponadto możemy oszczędzać wodę, ograniczając konsumpcję, nie marnując jedzenia oraz dając drugie życie przedmiotom starym i nieużywanym.

Artykuły i kalkulator śladu wodnego powstały przy współpracy z fundacją Aeris Futuro

Dowiedz się więcej