Zwykle świeżo upieczeni uczestnicy ruchu drogowego, chcą dzielić współwłasność samochodu, z doświadczonym kierowcą. Jednak jeśli po jakimś czasie jeden ze współwłaścicieli chce kupić lub sprzedać część swoich udziałów, należy spisać umowę kupna-sprzedaży pojazdu i dopilnować kilku bardzo ważnych formalności.

Zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 195), każdy pojazd może mieć więcej niż jednego właściciela. Często na współdzielenie własności samochodu decydują się młodzi kierowcy, których ubezpieczyciele zaliczają do grupy wysokiego ryzyka.

Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Wyjaśniamy w poniższym artykule, jakie formalności muszą spełnić współwłaściciele, aby transakcja sprzedaży przebiegła zgodnie z prawem i bez problemu. 

Współwłasność samochodu, co to oznacza i kiedy występuje najczęściej?

Współwłasnośc samochodu oznacza, że pojazd ma więcej niż jednego właściciela, a dane osobowe wszystkich współwłaścicieli znajdują się w dowodzie rejestracyjnym. 

Jedną z największych zalet takiego rozwiązania, jest możliwość korzystania ze zniżek bardziej doświadczonego kierowcy współudziałowca, który wypracował je dzięki wieloletniej, bezszkodowej jeździe.

W efekcie składka ubezpieczenia OC dla samochodu współdzielonego z doświadczonym kierowcą  jest znacznie niższa niż w stosunku do wysokości składki, jaką samodzielnie płaciłby młody kierowca.

Z tego względu współwłasność samochodu jest doskonałym rozwiązaniem dla młodych osób, które chcą zaoszczędzić na opłacie składki OC, budując jednocześnie swoją historię ubezpieczeniową.

Trzeba jednak pamiętać także o tym, że w przypadku stłuczki lub kolizji, do której dojdzie z winy mniej doświadczonego współwłaściciela samochodu, zniżki utraci również doświadczony kierowca. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe proponują rozwiązanie w postaci ochrony zniżek, jednak działa ono tylko wtedy, kiedy korzystamy z usług tego samego ubezpieczyciela.

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi. Wzór umowy

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi wiąże się z pewnymi formalnościami.

Współwłaściciel w zależności od sytuacji może zdecydować się na zbycie swojej części auta w formie umowy kupna sprzedaży lub przekazania darowizny.

Kiedy dochodzi do zbycia, należy przygotować wzór umowy kupna sprzedaży samochodu, ale formalnie nie ma też przeszkód, aby spisać ją własnoręcznie. Należy jednak pamiętać o najważniejszych danych, które powinny znaleźć się w tym dokumencie, aby transakcja przebiegła zgodnie z prawem.

Jakie informacje powinny znaleźć się w umowie kupna sprzedaży między współwłaścicielami auta?

  • Data i miejsce zawarcia umowy,
  • Wszystkie informacje o stronach umowy:
  • dane osobowe, adresy zameldowania i zamieszkania; numery PESEL;

o   numery i serie dowodu osobistego.

Wszystkie informacje o przedmiocie umowy:

o   marka i model pojazdu;

o   rok produkcji;

o   numer rejestracyjny;

o   numer VIN.

Informacje o warunkach umowy:

o   cena, za jaką pojazd zostanie sprzedany oraz rodzaj sfinalizowania transakcji (gotówka, przelew, rachunek bankowy sprzedawcy)

o   termin wydania pojazdu;

o   informacja o wydanych dokumentach i kluczykach.

  • Oświadczenie kupującego, że zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu,
  • Oświadczenie sprzedającego o części własności samochodu,
  • Oświadczenie sprzedającego, że jego część nie została zajęta przez komornika sądowego ani że nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia,
  • Informacje o liczbie kluczyków i kart przekazanych kupującemu,
  • Podpis każdej ze stron.

Swoboda, jaką gwarantuje polskie prawo w zakresie tworzenia umów kupna sprzedaży, daje stronom możliwość zawarcia w takim dokumencie wszystkich ważnych z ich punktu widzenia informacji. Z reguły pismo takie zajmuje 1 – 2 strony formatu A4. Ważne jest też, aby znajdował się w nim zapis o sprawach nieuregulowanych, w przypadku których strony odwołują się do przepisów Kodeksu Cywilnego.

Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz sporządzać umowy samodzielnie, możesz skorzystać z pomocy naszego generatora umowy lub gotowego wzoru.

Gdzie i jak należy zgłosić sprzedaż samochodu współwłaścicielowi?

Po sporządzeniu umowy pomiędzy współwłaścicielami, wraz z dokumentami należy złożyć w wydziale komunikacji właściwym dla miejsca zamieszkania, wniosek o zniesienie współwłasności pojazdu. Wymagane są również:

UWAGA! Musisz pamiętać, że na dopełnienie tych formalności w wydziale komunikacji masz 30 dni.

Wymiana dowodu rejestracyjnego po sprzedaży samochodu współwłaścicielowi 

Po dopięciu umowy na ostatni guzik, czas na ostatnie formalności.

Samochód będący współwłasnością, w dowodzie rejestracyjnym musi mieć wpisanych wszystkich udziałowców. Kiedy współwłaściciel sprzedający swoją część wpisany jest w nim na pierwszym miejscu, należy wyrobić nowy dokument.

Istnieje jednak sytuacja, w której nie ma obowiązku zgłaszać się po nowy dowód rejestracyjny.

Jeśli osoba, sprzedająca współwłaścicielowi swoją część samochodu, wpisana jest w dowodzie rejestracyjnym na drugim bądź kolejnym miejscu, oznacza to, że wystarczy poprosić w wydziale komunikacji o wykreślenie udziałowca sprzedającego.

Podatek od Czynności Cywilnoprawnych – czy muszę go zapłacić kupując samochód od współwłaściciela?

Podatek od Czynności Cywilnoprawnych, zwany potocznie podatkiem od wzbogacenia się, jest opłatą, którą musi ponieść każdy, kto dokonał zakupu od osoby prywatnej (podmiotu),  nie będącej podatnikiem VAT.

Jednak zakup samochodu nie zawsze oznacza obowiązek uiszczenia PCC!

Kiedy w przypadku sprzedaży samochodu nie trzeba płacić podatku od wzbogacenia się?

Jeśli zakupu dokonujemy na fakturę lub wtedy, kiedy wartość samochodu wynosi mniej niż 1 000 zł.  Danina w postaci PCC nie obowiązuje także w przypadku aut zakupionych za granicą (PCC dotyczy czynności cywilnoprawnych, w tym umowy sprzedaży, które mają miejsce na terytorium Polski), a także, kiedy zakupu samochodu dokonała osoba niepełnosprawna na własny użytek. 

Rodzaj transakcji

Konieczność opłacenia podatku od zakupu samochodu

Zakup samochodu używanego

TAK

Zakup na fakturę

NIE

Zakup nowego samochodu

NIE

Zakup samochodu o wartości do 1 000 zł

NIE

Zakup za granicą

NIE

Zakup na terenie polski od cudzoziemca

TAK

Zakup od osoby, która prowadzi działalność gospodarczą

NIE

Zakup przez osobę z orzeczeniem o niepełnosprawności

NIE

Zakup w komisie (jeśli komis jest właścicielem)

NIE

Zakup od osoby prywatnej

TAK

WAŻNE! Kiedy transakcja zostanie sfinalizowana, osoba kupująca ma obowiązek w ciągu 14 dni od zawarcia umowy, złożyć deklarację PCC-3, na podstawie której będzie musiała dokonać opłaty podatku w wysokości 2% wartości samochodu.

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi, a OC

Zmiana współwłaścicieli auta (a także sprzedaż samochodu współwłaścicielowi), wiąże się z obowiązkiem przekazania towarzystwu ubezpieczeniowemu informacji o tej okoliczności.

Poinformowanie ubezpieczyciela musi nastąpić w ciągu 14 dni.  

Należy jednocześnie pamiętać, że każda zmiana w zakresie właściciela samochodu może wiązać się z rekalkulacją składki OC.

Rekalkulacja oznacza ponowne przeliczenie wysokości składki. Ubezpieczyciel oceni, czy zmiana współwłaściciela samochodu może wpłynąć na wzrost ryzyka wystąpienia szkody. To, czy cena OC wzrośnie, zależy od indywidualnej decyzji towarzystwa - wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Ubezpieczyciel na podstawie danych właścicieli i pojazdu, określających każdy przypadek indywidualnie, wyliczy składkę ubezpieczenia OC, jaka będzie przysługiwała właścicielowi samochodu. 

PRZYKŁAD

Pan Adam – 75-letni emeryt, doświadczony kierowca ze zniżkami za bezszkodową jazdę - do tej pory współdzielił samochód (Ford Focus, 1995 rok) z Piotrem – 24-letnim studentem.

Najniższa składka OC, jaką towarzystwa ubezpieczeniowe proponowały Panu Adamowi - współwłaścicielowi auta -  wynosiła 735 zł w towarzystwie ubezpieczeniowym TRASTI.

Ceny OC dla auta z dwoma współwłaścicielami
UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena roczna
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
Ceny OC dla auta z dwoma współwłaścicielami
Trasti
735,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
764,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
793,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
816,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW

Kalkulacja z 13.07.2021 r., Ford Focus 1995 r.

Kiedy Piotr postanowił odkupić od Pana Adama część samochodu, za pośrednictwem umowy kupna sprzedaży, sprawdził w kalkulatorze ubezpieczeń, jak wygląda sytuacja z wysokością kwoty OC.

Ceny OC dla jednego właściciela samochodu
UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena roczna
MTU
OC
AC Mini
Assistance
NNW
1654,00 zł
MTU
OC
AC
Assistance
NNW
1671,00 zł
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
1706,00 zł
Uniqa
OC
AC
Assistance
NNW
1712,00 zł
Ceny OC dla jednego właściciela samochodu
MTU
1654,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
MTU
1671,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
1706,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Uniqa
1712,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW

Kalkulacja z 13.07.2021, Ford Focus 1995 r.

Najtańsze OC na ten sam samochód proponuje towarzystwo ubezpieczeniowe MTU24.pl w kwocie 1 654 zł.

Towarzystwo ubezpieczeniowe nie musi przeprowadzać rekalkulacji składki. Jednak ma do tego prawo. Należy wziąć pod uwagę, że jeśli ubezpieczyciel zdecyduje się na ponowne przeliczenie ceny OC, nie musimy się na to zgodzić. Możemy odwołać się od tej decyzji, ale szanse na jej pozytywne rozpatrzenie zwykle są bardzo małe - dodaje Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl 

Jest to kalkulacja przykładowa, która w przypadku każdego kierowcy może wyglądać zupełnie inaczej. Jeśli warunki obecnego ubezpieczyciela Ci nie odpowiadają, za pomocą generatora wypowiedzenia OC możesz w kilka minut stworzyć wypowiedzenie umowy. 

Więcej o zasadach wypowiedzenia OC tutaj.

Co warto wiedzieć?

  1. Współwłasność samochodu to rozwiązanie, które jest bardzo często stosowane w celu uniknięcia dużo większych opłat składki OC przez młodego kierowcę. Należy jednak pamiętać, że poza udogodnieniami finansowymi, niesie za sobą również utratę zniżek dla obu udziałowców, kiedy mniej doświadczony doprowadzi do wypadku lub kolizji.
  2. Najprostszym sposobem na sprzedaż samochodu współwłaścicielowi jest sporządzenie umowy kupna sprzedaży.
  3. O zmianie właściciela samochodu należy poinformować wydział komunikacji oraz ubezpieczyciela.
  4. Towarzystwo ubezpieczeniowe może przeprowadzić rekalkulację OC, co w efekcie może oznaczać wyższą kwotę ubezpieczenia.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o sprzedaż samochodu współwłaścicielowi

  1. Czy zapłacę podatek od wzbogacenia się, kiedy część samochodu została przekazana mi w formie darowizny?

    W przypadku Podatku od Spadków i Darowizn (PCC od darowizn) wysokość podatku obliczana jest od wartości rzeczy nabytej po potrąceniu długów. Jeśli jednak umowa darowizny została sporządzona z członkiem najbliższej rodziny, w ogóle nie trzeba płacić tego rodzaju daniny, bez względu na jej kwotę.

    Do najbliższej rodziny należą: żona, mąż, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, pasierbowie, rodzeństwo, przybrani rodzice.

    WAŻNE! O takiej sytuacji należy poinformować Urząd Skarbowy w ciągu 6 miesięcy, jeśli kwota darowizny jest wyższa niż 6937 zł na formularzu SD-Z2. W przypadku, kiedy czas 6 miesięcy zostanie przekroczony – przyjdzie nam zapłacić PCC 2% od wartości auta.
  2. Planowałem odkupić część samochodu od współwłaściciela, ale niestety zmarł. Co w takiej sytuacji?

    Jeśli współwłaściciel zmarł i pozostawił po sobie testament, to jego udziały dziedziczy osoba, która została wskazana w dokumencie. Kiedy jednak zmarły nie zdążył spisać testamentu – spadkobierca zostaje wskazany przez sąd.

    Jeśli współwłasność samochodu z nowym właścicielem nie jest możliwa, najlepszym rozwiązaniem będzie sporządzenie umowy kupna sprzedaży, spłacenie udziałowca i pozostawienie pojazdu do dyspozycji jednej osoby. 

  3. Czy mogę odwołać się od rekalkulacji towarzystwa ubezpieczeniowego?

    Jeśli wynik rekalkulacji jest dla nas bardzo niekorzystny, możemy odwołać się od decyzji ubezpieczyciela, jednak należy mieć na uwadze, że szanse na powodzenie są niestety znikome. Nie mając wglądu do cennika towarzystwa, nie można jednoznacznie ocenić, czy zaproponowana składka OC jest zbyt wysoka. Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest także zgłoszenie do Rzecznika Finansowego, który w uzasadnionej sprawie może podjąć interwencję. 

    Po wygaśnięciu umowy z dotychczasowym towarzystwem ubezpieczeniowym, warto poszukać lepszej – a co za tym idzie tańszej – oferty na rynku.