Nieopłacenie obowiązkowych danin na rzecz państwa może się wiązać z poważnymi konsekwencjami. Kierowcy powinni pamiętać, że zakup auta bardzo często wiąże się także ze złożeniem deklaracji w urzędzie skarbowym i zapłaceniem podatku przez nabywcę. Odpowiadamy na najistotniejsze pytania: kto musi zapłacić podatek od kupna samochodu, ile wynosi podatek od kupna samochodu i kiedy trzeba zapłacić?
- PCC - co to jest podatek od czynności cywilnoprawnych?
- W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od kupna samochodu?
- Kto jest zwolniony z podatku od kupna samochodu?
- Gdzie i kiedy zapłacić podatek od kupna samochodu (PCC)?
- Jak wyliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu?
- Brak opłaconego podatku od zakupu samochodu - czym to grozi?
- Kupiłeś samochód? Pamiętaj o OC!
Kupowanie samochodu, to pewien paradoks prawny, wydajemy w tej operacji nasze pieniądze, a jednocześnie powiększamy swój dobytek. Dlatego też państwo najczęściej wymaga od nas opłacenia podatku od wzbogacenia, czyli podatku od czynności cywilnoprawnych lub podatku VAT.
Znajdź OC już od 333zł!
Bez wychodzenia z domu
- Ceny OC w 3 minuty
- Oferty 19 towarzystw ubezpieczeniowych
- Pomoc 200 agentów
Sprawa jest prosta, gdy kupujemy samochód z salonu, bezpośrednio z komisu lub od osoby, która prowadzi działalność gospodarczą. Wówczas otrzymujemy fakturę VAT (lub VAT-marża) i na tym obowiązki względem fiskusa się kończą (nie musimy już wnosić żadnej opłaty podatkowej).
Sięgnąć do kieszeni będziemy musieli jednak, gdy pojazd kupujemy od osoby prywatnej, która nie prowadzi działalności gospodarczej. W takiej sytuacji należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC).
![]() | "Kupiłeś auto? Przejmujesz OC od sprzedającego? Pamiętaj, że OC zbywcy nie przedłuża się automatycznie. Gdy polisa wygaśnie, może powstać przerwa w OC. Nawet jeden dzień bez ubezpieczenia grozi karą egzekwowaną przez UFG. W 2023 roku maksymalna opłata (za 14 dni bez OC) wynosi 6980 zł (do czerwca) i 7200 zł (od lipca do grudnia)! Jeśli do końca polisy OC zbywcy zostało niewiele czasu, lepiej będzie zrzec się jej i kupić OC na cały rok. Tym sposobem unikniesz kary za brak OC, gdybyś przegapił termin końca umowy. |
Kup OC teraz i śpij spokojnie |
PCC - co to jest podatek od czynności cywilnoprawnych?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) – podatek uregulowany przez ustawę z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. PCC podlegają z reguły umowy sprzedaży zawierane przez osoby, które nie zajmują się zawodowo działalnością handlową (nie są przedsiębiorcami). Z kolei, umowa sprzedaży to porozumienie zawarte między dwiema stronami, na mocy którego jedna z nich (sprzedawca) zobowiązuje się przekazać własność rzeczy (w omawianym poniżej przypadku - samochód) i wydać ją drugiej stronie (kupującemu). Kupujący natomiast zobowiązuje się tę rzecz odebrać i zapłacić za nią ustaloną kwotę.
Przedmiotem umów sprzedaży objętych PCC są nie tylko samochody, ale również:
- inne rzeczy ruchome, np. pojazdy rolnicze, przyczepy, motocykle, sprzęt RTV,
- nieruchomości (m.in. działki budowlane, budynki, mieszkania),
- prawa majątkowe, np. prawa autorskie, wierzytelności, użytkowanie wieczyste.
W jakiej sytuacji należy zapłacić podatek od kupna samochodu?
Podatek PCC powinniśmy zapłacić, jeśli samochód kupimy od podmiotu niebędącego podatnikiem VAT. Najprościej mówiąc - podatek od kupna samochodu nas obowiązuje, gdy kupimy pojazd używany od osoby prywatnej (dokumentem potwierdzającym dokonaną transakcję będzie wspomniana wyżej umowa sprzedaży).
Samochód podlega opodatkowaniu, gdy w chwili zakupu:
- znajdował się w Polsce,
- znajdował się za granicą, ale kupujący ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i umowa została zawarta w Polsce.
Kto jest zwolniony z podatku od kupna samochodu?
Transakcja wolna jest od podatku tylko jeśli wartość rynkowa samochodu nie przekracza 1000 zł lub gdy kupiła go osoba niepełnosprawna, na własny użytek (osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia oraz osoba o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu).
W pierwszym z wymienionych wyżej przypadków należy jednak koniecznie pamiętać o tym, że ustawa doprecyzowuje, że chodzi o faktyczną wartość samochodu – niekoniecznie będzie to cena pojazdu, którą zapłaciliśmy lub która wpisana została na zawartej pomiędzy kupującym a sprzedającym umowie.
Kto powinien zapłacić podatek PCC | |
Samochód | Opłata podatkowa (PCC) |
Kupiony w salonie samochodowym | Brak |
Kupiony w komisie (komis jest właścicielem) | Brak |
Kupiony w komisie (komis jest pośrednikiem a sprzedającym jest osoba fizyczna) | 2% wartości pojazdu |
Kupiony od osoby prowadzącej działalność gospodarczą | Brak |
Zagraniczny (jeszcze nie zarejestrowany w Polsce), kupiony w komisie | Brak (komis opłaca podatek akcyzowy) |
Kupiony od obcokrajowca (osoby prywatnej) w Polsce | 2% wartości pojazdu |
Kupiony za granicą (nie zarejestrowany w Polsce) - umowa została zawarta za granicą | Brak (płacimy podatek akcyzowy: 3,1% wartości pojazdu jeśli auto ma silnik o poj. do 2,0 l lub 18,6% wartości pojazdu, gdy auto ma silnik o pojemności powyżej 2,0 l) |
Kupiony w Polsce od osoby fizycznej | 2% wartości pojazdu |
Wart mniej niż 1000 zł | Brak |
Kupiony na użytek osoby niepełnosprawnej | Brak |
Należy pamiętać, że z urzędem skarbowym musimy rozliczyć się także wtedy, gdy kupiliśmy samochód w komisie, ale w tej transakcji komis był tylko pośrednikiem między dwoma osobami fizycznymi.
Podatku PCC nie trzeba płacić od zakupu auta dokonanego za granicą, ponieważ PCC pobiera się od czynności cywilnoprawnych, których przedmiot (w tym przypadku samochód) w chwili zawarcia umowy znajduje się na terytorium Polski.
Powyższej zasady nie należy jednak utożsamiać z sytuacją, w której samochód w chwili zawarcia umowy znajduje się za granicą, ale umowę ze sprzedawcą zawieramy w Polsce. Wówczas podatek PCC należy bezwzględnie opłacić.
Gdzie i kiedy zapłacić podatek od kupna samochodu (PCC)?
Kupujący samochód ma 14 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży na złożenie deklaracji PCC-3 (lub wraz z załącznikiem PCC-3/A, jeśli nabywców jest dwóch), na podstawie której zapłaci podatek w wysokości 2 proc. wartości samochodu.
Uwaga! Niektórzy kierowcy zaniżają kwotę zakupu samochodu w umowie kupna-sprzedaży, aby obniżyć wysokość podatku. Jeśli w ocenie urzędu skarbowego średnia wartość rynkowa auta jest wyższa niż suma zawarta w umowie zakupu pojazdu, to od niej zostanie naliczone 2% PCC. W efekcie podatek do zapłaty wzrośnie. W sytuacji, gdy zaniżenie będzie naprawdę wysokie, kupujący może ponieść odpowiedzialność karno-skarbową.
Niekiedy może się również zdarzyć, że kwota zakupu samochodu zostanie zawyżona w umowie kupna-sprzedaży. Wówczas urząd skarbowy może naliczyć od niej podatek, zamiast od średniej wartości rynkowej auta.
Deklarację można złożyć osobiście, drogą pocztową lub przez internet. Placówką, do której powinna trafić, jest urząd skarbowy, z którym rozlicza się nabywca pojazdu (odpowiedni dla miejsca zamieszkania).
Wyliczoną kwotę podatku (wpisuje się ją do deklaracji) trzeba przelać na konto bankowe wskazane przez urząd skarbowy. Jeśli fiskus będzie miał zastrzeżenia co do jej wysokości, wezwie nas do poprawienia deklaracji i przedstawi skorygowaną kwotę.
Jak wyliczyć wysokość podatku od zakupu samochodu?
Kluczowym słowem jest tu „wartość rynkowa”, bo niekoniecznie jest to kwota, jaką wpisujemy do umowy kupna-sprzedaży. W deklaracji PCC-3 powinniśmy podać (w rubryce podstawa opodatkowania) przeciętną wartość samochodu, jaka obowiązuje w miejscu, z którego on pochodzi.
Urzędnicy na ogół korzystają z katalogów, w których jest zapisane, że dana marka samochodu, z danego rocznika, z daną pojemnością silnika, określonym przebiegiem itd. powinna kosztować między kwotą X a Y. Jeśli okaże się, że cena wpisana w naszej deklaracji jest inna, będziemy musieli wyjaśnić z czego wynika ta rozbieżność.
Na ogół takie różnice dotyczą samochodów powypadkowych, które kupujemy znacznie taniej. Warto jednak mieć bardzo mocne argumenty (zdjęcia, świadków, faktury za naprawę), które udowodnią, że samochód mógł kosztować mniej niż wskazuje katalog używany przez urzędnika.
Uwaga! Na roszczenia względem ewentualnego zaniżenia ceny pojazdu (lub nieopłacenia podatku) fiskus ma pięć lat od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży.
Od decyzji urzędu skarbowego można się odwołać. Musimy jednak liczyć się z tym, że fiskus do wyceny powoła rzeczoznawcę i jeśli uzna on rację urzędu skarbowego, będziemy musieli zapłacić również za jego pracę, a to koszt kilkuset złotych.
Brak opłaconego podatku od zakupu samochodu - czym to grozi?
Jeśli na czas nie uregulujemy obowiązku opłacenia podatku, to wówczas zostanie przez nas popełnione wykroczenie lub przestępstwo skarbowe, zagrożone wysokimi karami. Jeśli jednak tylko spóźnimy się z zapłatą podatku, możemy złożyć oświadczenie (tzw. czynny żal), w którym należy przyznać się do popełnionego błędu oraz zobowiązać się do zapłaty zaległości wraz z odsetkami.
Decyzja dotycząca dalszego toku postępowania w sprawie będzie należała do naczelnika urzędu skarbowego. Należy przy tym pamiętać, że kara za opóźnienie w uiszczeniu podatku od czynności cywilnoprawnych zależy od wysokości płacy minimalnej w danym roku. W 2023 roku płaca minimalna wynosi:
- od 1.01 do 30.06.2023 – 3 490 zł,
- od 1.07 do 31.12.2023 – 3 600 zł.
Kara za spóźnienie w opłaceniu podatku wynosi więc od stycznia do czerwca od 349 zł (1/10 płacy minimalnej) do 69 800 zł (20-krotność płacy minimalnej), a od lipca od 360 zł do 72 000 zł!
Warto także pamiętać, że obowiązek opłaty podatku od kupna auta przedawnia się po upływie 5 lat.
Kupiłeś samochód? Pamiętaj o OC!
Pamiętaj, że obowiązek posiadania ważnej polisy OC spoczywa na Tobie od momentu zakupu pojazdu. Jeśli samochód nie jest ubezpieczony, powinieneś zawrzeć umowę OC najpóźniej w dniu jego nabycia (auto zarejestrowane w Polsce), wprowadzenia go do ruchu lub jego rejestracji (auto sprowadzone z zagranicy).
Po zakupie samochodu używanego w Polsce masz dwie opcje, jeśli chodzi o ubezpieczenie OC:
- Korzystasz z polisy zbywcy.
- Kupujesz własne, całoroczne OC.
Opcja 1. Przepisanie OC - tańsza, ale ryzykowna
Nawet jeśli zbywca pojazdu przekazał Ci polisę OC, towarzystwo może wymagać od Ciebie dopłaty do składki w związku ze zmianą danych posiadacza pojazdu i ryzyka ubezpieczeniowego (tzw. rekalkulacja), co nie zawsze jest korzystne.
Niektórych kupujących kusi, by przejąć polisę OC od zbywcy i nawet nie przerejestrować samochodu, by nie generować kosztów. Jest to w pewien sposób uzasadnione zachowanie, ale bardzo ryzykowne. Przejęta po sprzedającym polisa nie odnawia się automatycznie, a jej wygaśnięcie jest jedną z najczęstszych przyczyn przerwy w ciągłości OC według UFG. Kara za brak OC w 2023 r. może wynieść nawet 7200 zł.
Kiedy opłaca się przepisać OC zbywcy na siebie?
- Kiedy do końca polisy zostało dużo czasu.
- Kiedy masz komplet zniżek - za polisę zbywcy nie naliczają się pełne zniżki.
- Kiedy mało płacisz za OC, a kupujesz od kogoś, kto zapłacił dużo - możesz dostać zwrot składki z jego polisy.
- Kiedy ceny OC idą znacznie do góry.
Sprzedający najpewniej i tak wrzucił zapłaconą składkę za OC w cenę auta, więc tak czy siak płacisz za to ubezpieczenie.
Opcja 2. Zakup OC na cały rok - droższa, ale bezpieczniejsza
To rzadziej wybierana przez nabywców opcja. Wiele osób wychodzi z założenia, że skoro OC już jest opłacone, to nie ma sensu się go pozbywać. Są jednak sytuacje, w których warto się na to zdecydować.
Kiedy bardziej opłaca się zrzec OC i kupić polisę na cały rok?
- Kiedy chcesz zbierać zniżki.
- Kiedy wiesz, że zapłacisz mniej niż za rekalkulację.
- Kiedy nie chcesz mieć OC w tej firmie, w której zbywca wykupił polisę.
- Kiedy chcesz się zabezpieczyć przed przerwą w OC.
- Kiedy zbywca dorzuca jakiś bonus za zrzeczenie się OC.
- Po pierwsze, gdy zrzekasz się OC zbywcy, masz prawo żądać obniżenia ceny za samochód. Sprzedający przeważnie wrzuca składkę OC w cenę auta i tak czy inaczej odzyskuje pieniądze. Składkę, którą masz zapłacić zbywcy w cenie auta, lepiej przeznaczyć na zakup OC na cały rok.
- Po drugie, rekalkulacja składki z reguły nie uwzględnia dodatkowych zniżek, jakie można uzyskać np. za posiadanie polisy na inny samochód w tej samej firmie czy standardowej zniżki dla nowego klienta.
- Po trzecie, w oczach zakładu ubezpieczeń rekalkulacja składki może być widziana jak wznowienie, a wznowienie ubezpieczenia niejednokrotnie nie jest korzystne (czytaj: jest droższe).
Co warto wiedzieć?
- Podatek od kupna samochodu w 2023 wynosi 2% wartości samochodu i trzeba go zapłacić w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży
- Obowiązek podatkowy (lub jego brak) zależy od kogo kupujemy samochód (patrz tabela).
- Cena wpisana do umowy kupna-sprzedaży nie oznacza wartości auta. Jeśli urząd skarbowy uzna, że jest ona za niska, dokona korekty na podstawie specjalnych katalogów (od tej decyzji możemy się odwołać).
- Po zawarciu umowy sprzedaży, kupujący ma 14 dni na złożenie deklaracji PCC-3 (jeśli nabywców pojazdu jest dwóch, do deklaracji PCC-3 należy dołączyć załącznik PCC-3/A) i opłacenia podatku.
- Kara za spóźnienie przy płaceniu podatku PCC to od 1/10 minimalnej płacy brutto do 20-krotności minimalnej płacy brutto obowiązującej w danym roku kalendarzowym.
- Na roszczenia dotyczące ewentualnego zaniżenia ceny pojazdu (lub nieopłacenia podatku) urząd skarbowy ma pięć lat.
FAQ - najczęściej zadawane pytania o podatek od kupna samochodu
Dlaczego muszę zapłacić podatek skoro wydałem pieniądze na samochód?
Uregulowanie kwoty należnego podatku przy nabyciu używanego samochodu nie oznacza opłaty od wzbogacenia się, lecz jest podatkiem dotyczącym czynności cywilnoprawnych. Podatek dotyczy więc dopełnienia koniecznych formalności, jakie muszą podjąć urzędnicy w związku z zakupem i zarejestrowaniem samochodu. Na zapłacenie podatku każdy ma 14 dni.
Zapłaciłem za samochód 1000 zł – czy muszę zapłacić podatek?
To zależy od tego, czy cena pojazdu pokrywa się z prawdziwą wartością samochodu. W sytuacji, gdy tak właśnie jest – nie trzeba płacić podatku PCC. Jeśli jednak cena przy sprzedaży została celowo zaniżona, aby uniknąć opłaty, podatek dotyczyć będzie faktycznej wartości pojazdu. Należy zatem sprawdzić, jak wyliczana jest wartość auta.
Jestem osobą z niepełnosprawnością i właśnie kupiłem swój pierwszy samochód – co z podatkiem?
Osoby z niepełnosprawnością, które zakupują sprzęt na własne potrzeby – tj.: sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie czy samochody osobowe, są zwolnione z obowiązku płacenia podatku. Warunkiem jest natomiast orzeczenie o znaczącym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (bez względu na schorzenie) lub o stopniu lekkim, które ma związek z narządami ruchu.
Kupiłem nowy samochód w salonie, gdzie do ceny doliczony był VAT. Czy powinienem zapłacić również PCC?
Nie. Podatek od czynności cywilnoprawnych należy zapłacić tylko w przypadku zakupu używanego samochodu od osoby prywatnej. Sam podatek nie dotyczy bowiem przedmiotu sprzedaży, ale czynności cywilnoprawnych niezbędnych dla stwierdzenia zmiany właściciela dobra. Jeśli kupujesz pojazd w salonie, który płaci podatek VAT, nie ponosisz dodatkowych kosztów.
Jakie mogą być konsekwencje zaniżenia wartości pojazdu?
Jeżeli cena pojazdu zadeklarowana na umowie będzie bardzo odbiegać od rynkowej wartości pojazdu, to urząd skarbowy może nie tylko zażądać dopłaty brakującej kwoty podatku, ale i naliczy stosowne odsetki. Należy także pamiętać, że kwota na umowie jest kwotą, do której możemy domagać się odpowiedzialności ze strony nieuczciwego sprzedającego w momencie dostrzeżenia w pojeździe wad ukrytych.
Jaka jest kara za spóźnienie z opłaceniem podatku PCC?
Kara za opóźnienie w płatności podatku od czynności cywilno-prawnych to od 1/10 minimalnej płacy brutto do jej 20-krotności. W 2023 r. oznacza to karę od 349 zł do 69 800 zł (styczeń - czerwiec) lub od 360 zł do 72 000 zł (lipiec - grudzień).
Jak zapłacić podatek od kupna samochodu przez internet?
Znajdź i wypełnij formularz PCC-3. Formularze podatkowe są dostępne na Portalu Podatkowym (podatki.gov.pl) w usłudze e-Deklaracje. Można je podpisać: danymi autoryzującymi lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym oraz wysłać od US przez internet. Wyślij formularz PCC-3 do urzędu skarbowego i zapłać podatek przelewem na konto urzędu.
Gdzie zapłacić podatek od kupna samochodu?
Podatek od kupna samochodu musi zostać zapłacony w ciągu 14 dni od podpisania umowy sprzedaży do urzędu skarbowego odpowiedniego dla Twojego miejsca zamieszkania.
Czy muszę zapłacić podatek od kupna samochodu?
Zakup samochodu jest objęty opodatkowaniem podatnikiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wyjątkiem jest podstawa prawna uprawniająca do wyłączenia konieczności zapłaty PCC bądź zwolnienie z podatku. Obowiązek płatności PCC powstaje w momencie zawarcia umowy kupna-sprzedaży pojazdu.
Czy zakup samochodu trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?
Jeżeli wartość samochodu nie przekracza 1000 zł i jest zgodna z wartością rynkowa pojazdu, to nie trzeba składać druku PCC-3 i płacić podatku. Jednak jeśli wartość rynkowa auta jest wyższa niż 1000 zł, należy złożyć formularz PCC-3 oraz zapłacić podatek od kupna samochodu.
Ile czasu na PCC od samochodu?
Deklarację PCC-3 należy wypełnić i wpłacić podatek od kupna samochodu w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Pieniądze trzeba wpłacić na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego.
Kto jest zwolniony od podatku od kupna samochodu?
Nie trzeba płacić podatku od kupna samochodu, jeśli wartość rynkowa pojazdu nie przekracza 1000 zł. W takim przypadku nie musisz wypełniać i składać w urzędzie deklaracji PCC-3. Zwolnienie dotyczy także osób niepełnosprawnych, które kupiły auta na własne potrzeby.
Jak obliczyć PCC od samochodu?
Stawka podatku od kupna samochodu wynosi 2%. Aby obliczyć wysokość PCC, należy od wartości rynkowej pojazdu (np. 10 000 zł) obliczyć 2%. Czyli 2% podatku z 10 000 zł = 200 zł.
Gdzie zapłacić PCC od kupna samochodu?
PCC należy wpłacić na konto urzędu skarbowego, w którym złożyłeś deklarację podatkową. Możesz wypełnić druk PCC-3 i dostarczyć do urzędu w ciągu 14 dni od zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Druga możliwość to formularz PCC-4, w którym można zgłosić więcej niż jedną czynność cywilnoprawną. Należy go złożyć do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Można to zrobić przez e-Urząd Skarbowy.