Klimatyzacja manualna czy automatyczna?

Klimatyzacja w samochodzie nie jest już żadnym luksusem – znajdziemy ją w wersjach podstawowych niemal wszystkich nowych samochodów. Podróżowanie bez niej bywa niekomfortowe, a niekiedy nawet niebezpieczne. System chłodzenia pozwala na utrzymanie we wnętrzu auta optymalnych warunków, a przez to wpływa na samopoczucie kierowcy i pasażerów.

Podstawowe różnice między klimatyzacją manualną a automatyczną sprowadzają się do sposobu obsługi oraz funkcji, jakie oferują. Oba rodzaje systemu chłodzenia zbudowane są z takich samych elementów i działają na takiej samej zasadzie.

Klimatyzacja w samochodzie – po co?

Klimatyzacja, zarówno manualna, jak i automatyczna pełni dwie zasadnicze funkcje. Przede wszystkim schładza powietrze dostające się do wnętrza pojazdu oraz usuwa nagromadzoną wilgoć (nawiew należy nakierować na szyby). Służy to poprawie komfortu jazdy i zwiększeniu bezpieczeństwa podróżujących.

Jakie zadania spełnia klimatyzacja samochodowa?

• Ochładza powietrze, zapewniając komfort termiczny w upalne dni;
• osusza powietrze, zapobiegając zaparowywaniu szyb i poprawiając widoczność szczególnie w deszczowe dni;
• ogranicza rozwój grzybów we wnętrzu auta poprzez osuszanie powietrza;
• niektóre systemy posiadają wbudowane filtry zatrzymujące kurz czy pyłki, co przekłada się na poprawę jakości powietrza w samochodzie;
• pozwala ogrzać wnętrze w zimniejsze dni;
• zapewnia recyrkulację powietrza, ogranicza dopływ powietrza z zewnątrz, co jest szczególnie przydatne podczas podróży przez zanieczyszczony obszar.

Klimatyzacja manualna czy automatyczna – czym się różnią?

Jeden i drugi system spełnia takie same zadania. Różnią się one przede wszystkim sposobem obsługi:

• klimatyzacja manualna, czyli ręczna wymaga ustawiania pożądanej siły chłodzenia przez kierowcę; nie ma tu automatu, który kontroluje i reguluje temperaturę w pojeździe;
• klimatyzacja automatyczna samodzielnie utrzymuje zadaną temperaturę, może też regulować ją oddzielnie w poszczególnych częściach kabiny pojazdu (np. osób podróżujących z przodu i osób jadących z tyłu).

Klimatyzacja automatyczna pozwala sprawnie i szybko schłodzić powietrze we wnętrzu samochodu. Na początku moc chłodzenia ustawiona jest na maksymalną, dopiero po osiągnięciu odpowiedniej temperatury nawiew zostaje zredukowany do poziomu optymalnego.

Nieco inaczej funkcjonuje klimatyzacja manualna – tu proces chłodzenia trwa dłużej, ustawienie maksymalnego nawiewu prowadzi często do gwałtownego spadku temperatury, co może wywoływać chwilowy dyskomfort podróżnych.

Jak działa klimatyzacja samochodowa?

Klimatyzacja samochodowa działa na zasadzie zamkniętego obiegu, w którego wnętrzu krąży gaz – czynnik chłodzący. Powietrze trafia najpierw do kompresora, następnie przechodzi przez skraplacz i osuszacz. Na samym końcu układu znajduje się parownik. Gaz wydostający się z niego ponownie wędruje do kompresora, a cały obieg zaczyna się od nowa. 

Budowa układu klimatyzacji samochodowej

Zarówno klimatyzacja manualna, jak i automatyczna składają się z wielu podzespołów, z których każdy pełni istotną funkcję. Cały układ dzieli się na część niskiego ciśnienia i wysokiego ciśnienia. W skład układu chłodzenia wchodzą elementy jak:

• sprężarka klimatyzacji, czyli kompresor klimatyzacji – jest to najważniejszy element całego systemu, którego zadaniem jest zasysanie czynnika chłodzącego w postaci gazu i nadanie mu odpowiedniego ciśnienia, a następnie wpompowanie go do skraplacza; ze względu na budowę wyróżnia się kompresor tłokowy, spiralny, łopatkowy;
• skraplacz, czyli chłodnica lub kondensator klimatyzacji – następuje tu skroplenie czynnika chłodzącego; zadaniem elementu jest też przechwycenie energii cieplnej, przekazanie jej rurkom i lamelom, a dalej do atmosfery;
• osuszacz zbiornika klimatyzacji samochodowej – przechodzi przez niego czynnik chłodniczy w postaci ciekłej wraz z olejem; jego zadaniem jest pochłanianie wilgoci z układu klimatyzacji;
• zawór rozprężny – reguluje ilość przepływającego czynnika chłodzącego, znajduje się pomiędzy skraplaczem a parownikiem i ma zazwyczaj kształt rurki; zawór monitoruje ciśnienie oraz temperaturę w układzie, odfiltrowuje też zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu;
• parownik – obniża temperaturę powietrza za pomocą czynnika chłodniczego; gaz przepływający przez niego pochłania ciepło z kabiny, powietrze wydostając się nad chłodną powierzchnią parownika wypływa przez otwory wentylacyjne.

Czynnik chłodzący, czyli co?

Czynnik chłodniczy (chłodzący) jest substancją używaną w systemach klimatyzacji, której zadaniem jest absorbowanie ciepła i przenoszenie w inne miejsce w celu rozproszenia. W tradycyjnych systemach chłodniczych czynnik przechodzi cykl termodynamiczny – przejście z fazy gazowej do ciekłej i odwrotnie. 

Obecnie stosowane są trzy najpopularniejsze rodzaje czynników do klimatyzacji samochodowej:

• R-134a,
• R-1234yf,
• R-744.

Pierwszy z nich stosowany jest w samochodach wyprodukowanych przed 2017 rokiem, z kolei drugi używany jest w systemach chłodzenia aut wyprodukowanych po 2017 i sprzedawanych w krajach Unii Europejskiej. 

Klimatyzacja manualna czy automatyczna – jaką wybrać?

Który system chłodzenia jest lepszy? Klimatyzacja manualna czy automatyczna? Ta pierwsza charakteryzuje się przede wszystkim prostą obsługą – po włączeniu przycisku AC, należy ustawić kierunek i siłę nawiewu. Służą temu pokrętła i suwaki – strumień powietrza można skierować na szyby, nogi, twarz.

Zaletą manualnej klimatyzacji jest też jej większa odporność na uszkodzenia – mniej elektroniki to mniejsze prawdopodobieństwo awarii systemu. Co się z tym wiąże, koszt naprawy klimatyzacji manualnej będzie znacznie niższy niż klimatyzacji automatycznej. Kierowca może też samodzielnie zdiagnozować usterkę, co w przypadku bardziej zaawansowanych technologii nie jest już takie proste. Klimatyzację manualną znajdziemy zwłaszcza w starszych samochodach.

Zalety i wady klimatyzacji automatycznej

Klimatyzacja automatyczna to system chłodzenia, w którym za wszystkie zachodzące procesy odpowiada komputer. Jest bardzo wygodna w obsłudze – kierowca nie musi zajmować się regulacją parametrów, może skupić się na jeździe. Climatronic zapewnia większy komfort, ponieważ system sam dopasowuje ustawienia do warunków panujących we wnętrzu pojazdu. Elektroniczne czujniki reagują też na zmieniające się warunki pogodowe.

Klimatyzacja automatyczna szybciej schładza powietrze do zadanej temperatury, co może być nieocenione w upalne dni. Jeśli auto jest nagrzane, klimatyzacja automatyczna początkowo chłodzi na 100%, a dopiero przed osiągnięciem 20 stopni dokonuje odpowiednich korekt w kierowaniu powietrza, zapewniając możliwie największy komfort podróżnym.

Automatyczną klimatyzację wybiorą osoby, które cenią funkcjonalność, wygodę – obsługa climatronic wymaga jedynie ewentualnej korekty temperatury. System automatyczny może też monitorować wilgotność powietrza, reagować na zmianę warunków pogodowych.

Klimatyzacja automatyczna jest bardziej narażona na awarie, kierowca może też mieć problem z samodzielnym zdiagnozowaniem usterki (z uwagi na rozbudowaną elektronikę).

Klimatyzacja manualna czy automatyczna – podobieństwa i różnice

Oba rodzaje systemów chłodzenia zbudowane są z takich samych elementów, pełnią też takie same funkcje. Różni je przede wszystkim sposób obsługi, a także awaryjność. Spójrzmy na zestawienie podobieństw i różnic między klimatyzacją manualną a automatyczną.

Manualna klimatyzacja sprawdza się szczególnie w przypadku osób, które obawiają się kosztów napraw związanych z dużą ilością podzespołów elektronicznych, a także tych, które cenią prostotę obsługi.

Która klimatyzacja zużywa więcej paliwa?

Mówi się, że automatyczna klimatyzacja oznacza większe wydatki na paliwo. Warto jednak podkreślić, że niezależnie od rodzaju klimatyzacji, jej uruchomienie spowoduje większe spalanie. Dlatego też kwestia zużycia paliwa nie powinna przesądzać o wyborze systemu chłodzenia. 

Ile kosztuje serwis klimatyzacji manualnej i automatycznej?

Jakie są koszty serwisowania klimatyzacji? Nie ma tu znaczenia, czy korzystasz z klimatyzacji automatycznej, czy też masz klimatyzację manualną, cena usługi będzie taka sama.

Co wchodzi w skład serwisu? To czyszczenie, odgrzybianie i nabijanie klimatyzacji. Różnice w cenie dotyczą napraw systemu – nowoczesne systemy są bogate w elektronikę, dlatego cena naprawy będzie wyższa niż w przypadku klimatyzacji ręcznej.

W 2025 roku za poszczególne usługi zapłacisz średnio:

• ozonowanie systemu wentylacji – 100 zł;
• serwis klimatyzacji – 450-850 zł;
• sprawdzanie szczelności układu – 150 zł;
• wymiana filtra kabinowego – 100-250 zł.

*Przykładowy cennik serwisu klimatyzacji z Warszawy

Klimatyzacja manualna i automatyczna – jak dbać o system chłodzenia?

Aby system chłodzenia pracował prawidłowo, spełniał swoje zadanie, zwiększając komfort podróżnych, każdego roku należy go serwisować – na pewno odgrzybiać i uzupełniać czynnik chłodniczy. Warto też wymienić filtr kabinowy. Oczywiście duże znaczenie ma sposób użytkowania klimatyzacji.

Oto kilka wskazówek, które pozwolą utrzymać system chłodzenia w dobrym stanie:

1. Kilka minut przed dojazdem do celu należy wyłączyć klimatyzację, aby parownik mógł się osuszyć. Zapobiega to rozwojowi mikroorganizmów i powstawaniu brzydkich zapachów we wnętrzu samochodu.
2. Klimatyzację należy uruchamiać również jesienią i zimą – pomaga to utrzymać w dobrym stanie sprężarkę, pozbyć się wilgoci z kabiny, osuszyć i odparować szyby.
3. Należy regularnie serwisować układ chłodzenia – brak przeglądów i serwisowania może przyczynić się do zwiększenia zużycia paliwa, gdy korzystasz z klimatyzacji.

Awaria klimatyzacji a ubezpieczenie samochodu

Niedziałająca klimatyzacja może znacznie obniżyć komfort podróżowania, zwłaszcza w gorące, letnie dni. Czy istnieje ubezpieczenie, które przyda się w przypadku awarii systemu chłodzenia? Jednym z produktów, który może zainteresować kierowców jest tzw. motogwarancja, czyli ubezpieczenie od awarii samochodu.

Czym jest i jak działa ubezpieczenie od awarii samochodu? Najlepsze oferty 2025

Osoby, które decydują się na zakup używanego auta z komisu, mogą otrzymać od sprzedawcy ofertę ubezpieczenia od awarii samochodu. Zobacz artykuł

Jest to inaczej gwarancja na używane auto, które oferują komisy samochodowe, banki, dealerzy czy firmy leasingowe. Zakres usług uwzględniony zostaje w umowie – warto sprawdzić, jakie zdarzenia objęte są ochroną. W wielu przypadkach można liczyć również na naprawę systemu klimatyzacji.

Cena motogwarancji uzależniona jest od:

• długości trwania umowy,
• wybranego pakietu,
• sumy ubezpieczenia.

Poza ochroną na wypadek awarii kierowca może wykupić też ubezpieczenie assistance, która również zapewnia wsparcie w razie wykrycia usterki w podróży. Są to jednak dwa odmienne produkty różniące się zakresem świadczeń, oferowanym wsparciem czy ceną.

Assistance można zakupić przez Internet, korzystając z kalkulatora OC i AC. Narzędzie to pozwala szybko i bez wychodzenia z domu sprawdzić oferty towarzystw ubezpieczeniowych i wybrać odpowiedni pakiet ochrony. Dobre, rozbudowane ubezpieczenie zapewnia spokój w drodze, gwarantuje pomoc w razie nieprzewidzianych zdarzeń.

Warto rozważyć rozszerzenie obowiązkowego ubezpieczenia OC o produkty dodatkowe, zwłaszcza że assistance dostępne jest zarówno w wersji całorocznej, jak i w wariancie krótkoterminowym, gdy chcesz się czuć bezpieczniej w trakcie konkretnego wyjazdu. Obie opcje są dostępne w porównywarce ubezpieczeń online!