Rekalkulacja składki OC – czym jest i na czym polega?

Większość kierowców uważa, że rekalkulacja składki zawsze kończy się dopłatą do OC. Są oni jednak w błędzie. Z Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wynika, że posiadaczowi pojazdu może przysługiwać również zwrot z tego tytułu. W artykule wyjaśniamy, czym jest rekalkulacja składki w OC, kto może na niej zyskać, a dla kogo korzystniej będzie wycofać się z umowy i poszukać innego ubezpieczyciela. 

Czym jest rekalkulacja składki OC?

Rekalkulacja składki OC oznacza ponowne przeliczenie składki ubezpieczeniowej z uwzględnieniem czynników, które uległy zmianie. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, jeśli w trakcie umowy ubezpieczenia zaistniały okoliczności wpływające na ocenę ryzyka ubezpieczeniowego, zakład ubezpieczeń ma prawo przeliczyć składkę, dostosowując ją do nich.

Przy rekalkulacji składki towarzystwo ubezpieczeniowe uwzględnia skalę zmian oraz okres pozostały do końca umowy. To czy do niej dojdzie, zależy od decyzji ubezpieczyciela. To, czy będzie dla nas korzystna - od danych użytych podczas ponownej kalkulacji i wypracowanych zniżek. 

Rekalkulacja składki OC po zakupie auta – kiedy trzeba dopłacić?

Po zakupie samochodu polisa OC zbywcy trafia do rąk nowego właściciela. Zwróćmy uwagę, że składka z tytułu ubezpieczenia pojazdu została wcześniej wyliczona na podstawie danych pojazdu oraz jego kierowcy. Naturalnym wydaje się więc, że towarzystwo będzie chciało ponownie oszacować ryzyko związane z ubezpieczeniem innego niż dotychczas użytkownika auta.

Porównaj ceny OC i AC

Jeżeli okaże się, że opłata za OC wniesiona przez zbywcę pojazdu jest niższa niż ta, którą zapłaciłby nabywca, ubezpieczyciel może poprosić nowego właściciela o dopłatę różnicy w składce (uwaga! zgodnie z prawem - może, ale nie musi). Jest ona wyliczana za okres od dnia, w którym nastąpiła zmiana posiadacza pojazdu do końca trwania umowy.

Aby przekonać się, jak duża może być różnica w cenie obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu dla właścicieli takiego samego samochodu, porównaliśmy skrajne oferty dla kierowców tego samego samochodu - BMW serii 3 z 2015 r., 2.0 benzyna *. 

Rekalkulacja składki OC dla młodego i doświadczonego kierowcy

49-letni pracownik kadry menedżerskiej z Garzyna w powiecie leszczyńskim za ubezpieczenie OC samochodu na swoje BMW zapłacił jedyne 342 zł. Mężczyzna jest żonaty, ma dzieci i zajmuje poważane stanowisko. Opłaca OC na różne pojazdy od ponad 10 lat.

Na przeciwległym biegunie znalazł się 25-letni pracownik działu finansowego z miejscowości Grab w powiecie pleszewskim. Wysokość składki za jego OC to 1662 zł. To bezdzietny kawaler i nigdy w życiu nie opłacał OC. W ocenie towarzystwa ubezpieczeniowego będzie stwarzał na drodze większe ryzyko.

Gdyby grabianin kupił BMW od mężczyzny z Garzyna, przy tak dużej różnicy w składce i znacznie większym ryzyku ubezpieczenia towarzystwo najprawdopodobniej poprosi o dopłatę. Pytanie brzmi tylko, w jakiej wysokości? Zależy to od okresu, jaki pozostał do końca obowiązywania umowy.

Rekalkulacja składki działa na podobnej zasadzie jak zwrot składki:

• Jeśli młody kierowca kupi samochód kilka dni po zawarciu umowy OC przez sprzedającego i do końca okresu ochrony pozostanie ok. 12 miesięcy, może dopłacić do OC kilkaset złotych,
• Jeżeli do końca umowy OC zostanie ok. 6 miesięcy, wymagana dopłata będzie o połowę niższa.
• Zakup samochodu pod koniec trwania umowy może wiązać się z zapłatą już tylko kilkudziesięciu złotych. Zwykle jednak w takich przypadkach towarzystwa odstępują od rekalkulacji i przepisują OC na nowego właściciela bez ponoszenia przez niego dodatkowych kosztów.

W przypadku naszych dwóch posiadaczy BMW, gdy znamy stawki dla każdego z nich, rekalkulacja mogłaby wyglądać następująco:

różnica w składce wynosi 1662-342 = 1320 zł

1320/365 = 3,62 zł za każdy dzień ochrony

Jeśli do końca umowy pozostało 5 miesięcy (150 dni), dopłata będzie wynosiła ok. 150*3,62 = 543 zł.

Rekalkulacja składki OC po zakupie auta – kiedy można otrzymać zwrot nadpłaty?

Po rekalkulacji składki ubezpieczenia samochodu może się także okazać, że cena polisy powinna być niższa niż ta, którą wniósł wcześniej zbywca pojazdu (np. gdy samochód kupił od młodej osoby starszy, doświadczony kierowca). Wtedy istnieje możliwość uzyskania zwrotu pieniędzy.

Rekalkulacja może działać na korzyść nabywcy pojazdu. Jeżeli po przeliczeniu składki okaże się, że cena OC powinna być niższa niż kwota zapłacona przez poprzedniego właściciela, towarzystwo ubezpieczeniowe może zwrócić nowemu właścicielowi auta powstałą nadpłatę (za okres korzystania z ochrony).

Co ważne, zgodnie z przepisami, po rekalkulacji składki OC zwrot nadpłaty (o ile taka powstała) przysługuje nowemu właścicielowi samochodu, a nie osobie, która sprzedała mu samochód. Takie sytuacje zdarzają się jednak rzadko. Najczęściej różnice w należnych opłatach są niewielkie (np. z uwagi na podobne dane zbywcy i nabywcy lub krótki okres pozostały do zakończenia umowy). Wówczas ubezpieczyciel może nie dokonać rekalkulacji składki i jedynie przepisać OC na nowego właściciela.

Jeżeli przypuszczamy, że w naszym przypadku rekalkulacja może wypaść korzystnie, warto nie czekać na ruch ze strony towarzystwa, ale osobiście zwrócić się do niego z prośbą o przeliczenie składki i zwrot ewentualnej nadpłaty.

Wypowiedź eksperta

Jeśli dopłata po rekalkulacji składki jest zbyt wysoka, znacznie korzystniejsze może okazać się znalezienie innego towarzystwa. Podczas poszukiwania najkorzystniejszej propozycji OC warto zwrócić uwagę nawet na oferty, które są nieco droższe niż wyliczona dopłata do polisy zbywcy. Warto mieć bowiem na uwadze, że cena odnosi się do ubezpieczenia, które będzie obowiązywało przez cały rok, a nie np. tylko kilka miesięcy.

Kamil Sztandera, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Niekorzystna rekalkulacja w OC po zakupie auta – co można zrobić?

Powróćmy jeszcze na chwilę do sytuacji, w której młody kierowca otrzymuje wezwanie do uregulowania różnicy w składce OC i jest to bardzo wysoka kwota. Czy musi ją koniecznie zapłacić? Nie, jeśli od razu po zakupie auta zrezygnuje z kontynuacji umowy. Jeżeli zrobi to później (np. po kilku dniach),  towarzystwo może naliczyć mu dopłatę, ale tylko za okres korzystania z ochrony.

Młody kierowca, który po raz pierwszy ubezpiecza samochód, może zostać poproszony o dopłatę do OC nawet kilku tysięcy złotych. To spora kwota, szczególnie gdy brać pod uwagę, że polisa nie będzie obowiązywała przez cały rok.

Emigracja do innego towarzystwa da właścicielowi samochodu jeszcze jedną korzyść, a mianowicie, od pierwszego dnia umowy będzie pracował na własne zniżki w OC. Takiej możliwości nie daje z reguły korzystanie z polisy OC poprzedniego właściciela pojazdu, nawet jeśli została ona dodatkowo opłacona przez nabywcę auta. 

Kiedy skontaktować się z towarzystwem w sprawie rekalkulacji składki?

Po zakupie auta nie warto czekać, aż ubezpieczyciel pierwszy zwróci się do nas w sprawie ponownego przeliczenia składki. Może się okazać, że rekalkulację od towarzystwa otrzymamy po dłuższym okresie korzystania z OC zbywcy. Wówczas będziemy musieli uregulować opłatę za cały okres ochrony, tzn. od dnia nabycia samochodu do końca umowy lub w przypadku rezygnacji – dnia złożenia wypowiedzenia.

Jeśli poprosimy ubezpieczyciela o przeliczenie składki OC zaraz po nabyciu pojazdu, zyskamy jasny obraz sytuacji i będziemy mogli zdecydować czy chcemy kontynuować umowę OC zbywcy.

Rekalkulacja OC z powodu błędnych danych

Rekalkulacja składki jest możliwa także w całkiem innej sytuacji niż opisana powyżej. A mianowicie – gdy podczas zawierania umowy OC zostały podane (nawet nieświadomie) niepoprawne dane dotyczące pojazdu lub kierowcy. Najczęściej jest to zatajenie faktu, że z samochodu będzie korzystać niedoświadczony, młody kierowca (np. ubezpieczenie OC samochodu zostało kupione przez ojca, a z auta regularnie korzysta nastoletni syn).

Konieczność ponownego przeliczenia składki na skutek podania nieprawdziwych danych występuje w sytuacji, gdy pojazd zostaje ubezpieczony przez kierowcę doświadczonego, zaś jego faktycznym użytkownikiem jest kierowca z mniejszym stażem.

Niekorzystna rekalkulacja składki OC na koniec umowy – co robić?

Osoby, które korzystały z polisy OC zbywcy pojazdu i np. na koniec okresu jej obowiązywania otrzymały wezwanie do zapłaty bardzo wygórowanej różnicy w składce, są w najtrudniejszej sytuacji. Ze względu na to, że czas ochrony już upłynął, praktycznie nie mogą uniknąć zapłaty. Nie mogą również powołać się na żaden zapis, który by mówił o przekroczeniu terminu wysłania informacji o rekalkulacji OC przez towarzystwo, ponieważ w Ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych nie jest on wskazany.

Jeżeli rekalkulacja jest dla nas bardzo niekorzystna, możemy jedynie odwołać się od decyzji ubezpieczyciela. Szanse na powodzenie są jednak niewielkie, bo nie mamy wglądu do cennika towarzystwa i nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy rekalkulacja jest faktycznie zawyżona. Kolejnym krokiem może być zgłoszenie się do Rzecznika Finansowego, który w uzasadnionym przypadku może podjąć się interwencji w naszej sprawie.

Porównaj ceny OC i AC

Warto pamiętać, że nieuregulowanie należności może zakończyć się wciągnięciem do rejestru dłużników. Dlatego najlepiej od razu po zakupie samochodu używanego wystąpić o rekalkulację składki OC.

Dzięki temu, na spokojnie przeanalizujesz oferty innych ubezpieczycieli i dowiesz się, czy kontynuacja umowy zbywcy jest dla Ciebie korzystna. Jeśli nie, będziesz mógł ją wypowiedzieć i kupić polisę w innym, tańszym towarzystwie. Najszybciej zrobisz to za pomocą internetowego kalkulatora OC i AC. To sposób na porównanie ofert od różnych ubezpieczycieli i to bez wychodzenia z domu!