Kupując samochód, przejmujesz także obowiązek jego ubezpieczenia. Pamiętaj, aby w tej kwestii nie ufać wyłącznie słowom sprzedawcy, bo czasami zdarza się, że polisa OC nie jest opłacona w całości lub wygasła kilka miesięcy wcześniej.

Rekalkulacje składki, polisy rozłożone na raty, wypowiedzenia – jeżeli zagubiłeś się w gąszczu zawiłości ubezpieczeniowych – dobrze trafiłeś. Przygotowaliśmy szczegółowy poradnik, w którym wyjaśniamy, co dzieje się z OC po sprzedaży samochodu. Postaramy się także pomóc Ci w podjęciu decyzji dotyczącej kontynuacji lub rezygnacji z umowy OC zawartej przez poprzedniego właściciela auta.

Co dzieje się z obowiązkowym ubezpieczeniem po sprzedaży samochodu?

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, polisa OC przechodzi automatycznie na nowego posiadacza pojazdu już w momencie podpisania umowy sprzedaży. Nie ma przy tym znaczenia czy nabywca osobiście skontaktuje się z towarzystwem i przepisze umowę na siebie, czy też będzie posługiwał się polisą, na której widnieje nazwisko poprzedniego właściciela.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Co istotne - zbywca pojazdu ma 14 dni na poinformowanie o transakcji ubezpieczyciela. W zgłoszeniu powinien m.in. wskazać, na kogo przeszło prawo własności samochodu. Towarzystwo będzie więc znało dane obecnego posiadacza auta, nawet jeśli on sam nie skontaktuje się z nim w sprawie polisy (uwaga! Nabywca nie ma takiego obowiązku, choć jest to wskazane – o tym poniżej).

Co mówi prawo?

Po powiadomieniu zakładu ubezpieczeń o sprzedaży auta zbywca samochodu jest zwolniony z opłacania składki za pozostały okres ochrony (np. w przypadku wcześniejszego rozłożenia jej na raty). Może być także pewny, że umowa nie przedłuży się automatycznie na niego na kolejny rok.

Co się dzieje z OC, jeśli poprzedni właściciel auta nie zgłosi sprzedaży?

Zgodnie z zapisami ustawy, brak zgłoszenia sprzedaży pojazdu do towarzystwa nie ma wpływu na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy OC na nowego właściciela. Jednak zbywca może mieć w przyszłości problemy z tym związane. Towarzystwo, nieświadome zmian w prawie własności auta:

  • będzie upominało się do niego o zapłatę kolejnych rat (jeśli polisa nie była opłacona w całości) – do momentu zgłoszenia sprzedaży samochodu zbywca oraz nabywca pojazdu odpowiadają solidarnie za zapłatę składki. Tak więc, nawet po późniejszym dostarczeniu informacji o transakcji do ubezpieczyciela poprzedni właściciel może zostać obciążony dodatkowymi kosztami;
  • przedłuży umowę OC na kolejne 12 miesięcy na zbywcę pojazdu,
  • może przypisać szkodę z OC niewłaściwemu kierowcy

Co mówi prawo?

Choć zgodnie z prawem (art.32.3 ustawy) skutki wyrządzenia szkody po przeniesieniu prawa własności pojazdu (sprzedaży auta) nie obciążają poprzedniego posiadacza, to błędy się zdarzają. Szkoda przypisana pomyłkowo do zbywcy auta i zgłoszona do UFG może do czasu wyjaśnienia sprawy widnieć w bazie Funduszu i w przyszłości wpłynąć na podwyższenie składki OC na inny pojazd, będący jego własnością.

Również dla nabywcy samochodu nie pozostanie to bez konsekwencji.  Jeśli sam nie skontaktuje się z ubezpieczycielem, może zbyt późno dowiedzieć się np. o konieczności dopłaty do składki. Posiadając taką wiedzę w dniu zakupu samochodu mógłby zdecydować czy wnieść opłatę, czy też zrezygnować z kontynuacji umowy. Tymczasem, z każdym dniem wykorzystanej ochrony traci taką możliwość.

Dopłata do składki OC, np. po rekalkulacji lub z tytułu nieopłaconych w całości rat może być wymagana za każdy dzień sprawowania ochrony. Nabywca auta może w każdej chwili zrezygnować z kontynuacji umowy OC zbywcy pojazdu. Jednak, im później podejmie taką decyzję, tym większą należność będzie musiał zapłacić za wykorzystany już okres.

Czemu służy przekazanie OC po sprzedaży samochodu?

Zasada automatycznego przejścia praw i obowiązków związanych z obowiązkowym ubezpieczeniem samochodu na nabywcę, patrząc pod kątem formalnym, jest korzystana dla obu stron transakcji.

Zbywca pojazdu zyskuje m.in. pewność, że już od pierwszego dnia po sprzedaży samochodu będzie zwolniony z odpowiedzialności za szkody komunikacyjne nim wyrządzone. Nabywca natomiast, nie musi obawiać się, że spowodowanie kolizji czy wypadku drogowego narazi go na poważne straty finansowe. Przejmując polisę OC wraz z samochodem może od razu przemieszczać się nim po drodze. Poza tym, może przesunąć w czasie termin płatności za OC i ma czas na podjęcie decyzji dotyczącej kontynuacji umowy lub zmiany ubezpieczyciela.

Przekazanie polisy OC nowemu właścicielowi samochodu może niestety oznaczać dla zbywcy stratę finansową. Zwrot niewykorzystanej składki (za czas przypadający po sprzedaży auta, w którym nie będzie już korzystał z OC) otrzyma tylko wtedy, gdy nabywca pojazdu zrezygnuje z kontynuacji zawartej przez niego umowy.

Kiedy powstaje obowiązek zakupu OC nieubezpieczonego samochodu?

Czasami zdarza się, że samochód który zamierzamy kupić, w ogóle nie jest ubezpieczony. Ponieważ już w chwili podpisania umowy sprzedaży przejmiemy obowiązek jego ubezpieczenia, powinniśmy jeszcze przed sfinalizowaniem transakcji sprawdzić, czy zbywca auta posiada ważną polisę OC.

Gdyby np. po pewnym czasie okazało się, że samochód nie jest objęty ochroną OC, za każdy dzień bez polisy (licząc od dnia zakupu) możemy zapłacić karę, nakładaną przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. W 2024 roku za brak OC samochodu osobowego grozi maksymalna kara w wysokości 8600 złotych.

Kary za brak OC styczeń-czerwiec 2024

Kary za brak OC lipiec-grudzień 2024

Podstawę do wyliczenia kary stanowi wysokość minimalnego wynagrodzenia w danym roku.

W przypadku pojazdów ciężarowych opłata za brak OC jest jeszcze wyższa i stanowi trzykrotność minimalnego wynagrodzenia. To oznacza, że w roku bieżącym, za brak OC powyżej 14 dni można zapłacić karę w wysokości nawet 12900 zł.

Czy warto kupić nieubezpieczony pojazd?

Brak ważnej polisy OC nie musi być powodem rezygnacji z zakupu samochodu. Jeżeli dowiesz się, że auto nie jest ubezpieczone, Twoim obowiązkiem będzie zakup polisy w dniu, w którym staniesz się jego prawnym właścicielem. Za ewentualne zobowiązanie, które powstało przed sprzedażą samochodu, nadal będzie odpowiadał jego poprzedni właściciel.

Gdzie sprawdzić, czy samochód jest ubezpieczony?

A co, jeżeli zbywca zapewnia, że opłacił ubezpieczenie, ale nie ma certyfikatu OC przy sobie? Obecnie nie ma obowiązku wożenia ze sobą umowy OC, więc łatwiej zagubić taki dokument. Pamiętaj, aby działać według zasady ograniczonego zaufania i samodzielnie sprawdzić czy pojazd został ubezpieczony.

Na stronie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego możesz zweryfikować czy obecny właściciel samochodu spełnił obowiązek zakupu polisy OC (identyfikacja umowy OC na dany dzień). Wystarczy wpisać numer rejestracyjny lub numer VIN pojazdu. O płatnościach za OC dowiesz się natomiast bezpośrednio u wskazanego ubezpieczyciela.

Gdzie sprawdzić, czy polisa OC została opłacona w całości?

Jeśli otrzymałeś polisę OC od zbywcy auta, na dokumencie znajdziesz datę jej obowiązywania. Niekoniecznie będzie tam jednak adnotacja dotycząca płatności (składka może być np. rozłożona na raty). Aby sprawdzić, czy ubezpieczenie zostało opłacone w całości, wystarczy udać się do placówki towarzystwa lub zadzwonić na infolinię.  

Jeśli polisa którą przekazał Ci poprzedni właściciel auta nie jest opłacona, towarzystwo obliczy cenę OC (na podstawie Twoich danych) za okres od dnia zakupu przez Ciebie pojazdu do końca okresu ochrony. Składkę należną do dnia sprzedaży auta powinien uiścić jego poprzedni właściciel.

Przykład

Pan Jan z Krakowa kupił samochód 12 kwietnia 2024 r. Od zbywcy otrzymał polisę OC ważną od 3 stycznia 2024 r. do 2 stycznia 2025 r. Okazało się jednak, że płatność za polisę była rozłożona na cztery raty i poprzedni właściciel opłacił składkę tylko do 2 kwietnia. Pan Jan jest zobowiązany do zapłaty składki za okres od 12 kwietnia 2024 r. do 2 stycznia 2025 r. Należność za okres od 3 do 11 kwietnia br. powinna być natomiast uregulowana przez poprzedniego właściciela.

Uwaga! Pan Jan nie musi zgadzać się na opłatę, jaką zaproponuje mu towarzystwo zbywcy pojazdu. Jeżeli uzna, że jest ona zbyt wysoka, może wypowiedzieć umowę i kupić ubezpieczenie w innej firmie (szczegóły dotyczące rekalkulacji składki i wypowiedzenia OC znajdziesz poniżej).

Jeśli nowy właściciel auta nie sprawdzi czy polisa OC została opłacona przez zbywcę i korzysta z niej do końca okresu ubezpieczenia, towarzystwo może przysłać wezwanie do zapłaty składki pod koniec trwania umowy. Ponieważ został już wykorzystany czas ochrony, będzie za późno na wypowiedzenie. Kierowca zostanie więc zobowiązany do zapłaty takiej stawki, jaką wyliczył ubezpieczyciel.

Co zrobić, gdy kupiony samochód ma podwójne OC?

Nawet gdy otrzymałeś polisę OC od zbywcy i sprawdziłeś w towarzystwie, że została ona opłacona w całości, warto jeszcze sprawdzić w systemie UFG, czy samochód nie jest objęty podwójnym ubezpieczeniem. Czasem zdarza się (szczególnie gdy pojazd był wcześniej kilkakrotnie odsprzedawany), że auto posiada dwie aktywne polisy.

Przykład

Pani Agnieszka z Opola kupiła używany samochód od pana Adama i otrzymała od niego ważną i opłaconą w całości polisę OC. Postanowiła wykorzystać ją do końca okresu obowiązywania. Po kilku miesiącach otrzymała jednak wezwanie do zapłaty z tytułu innej, nieopłaconej umowy OC. Okazało się, że wykupiła ją osoba, która posiadała auto przed panem Adamem (ubezpieczyła je, po czym odsprzedała innemu kierowcy). Samochód pani Agnieszki posiadał więc dwie aktywne polisy.

Pani Agnieszka wypowiedziała drugą umowę, jednak za okres od zakupu auta do dnia złożenia wypowiedzenia musiała zapłacić należną składkę.

Na czym polega rekalkulacja składki?

Każdy kierowca, który przejmuje polisę poprzedniego właściciela samochodu, powinien liczyć się z możliwością rekalkulacji składki (czyli ponownym jej wyliczeniem, na podstawie jego danych). Nawet jeśli polisa zbywcy została opłacona w całości, towarzystwo może poprosić o dopłatę do składki. Szczególnie, gdy nowym właścicielem zostanie młody kierowca poniżej 26 roku życia lub osoba, która ma na swoim koncie kilka szkód. Ubezpieczyciel uzna wówczas, że zwiększyło się ryzyko spowodowania przez niego kolizji lub wypadku (tzw. ocena ryzyka) i podniesie składkę.

Warto wiedzieć

Pamiętaj, że nie musisz zgadzać się na dopłatę do OC, jeśli uznasz, że cena polisy jest zbyt wygórowana. W każdej chwili możesz wypowiedzieć polisę OC poprzedniego właściciela i zawrzeć nową umowę w innej firmie. Rekalkulacja będzie wtedy dotyczyła tylko okresu od zakupu auta do dnia złożenia wypowiedzenia.

Jak wypowiedzieć polisę OC zbywcy?

Jeżeli po sprawdzeniu warunków korzystania z polisy zbywcy okaże się, że nie opłaca się jej kontynuować, możesz wypowiedzieć umowę i zawrzeć nową, z korzystniejszą dla siebie składką.

Pamiętaj, że najpóźniej w dniu złożenia wypowiedzenia umowy OC zbywcy pojazdu powinieneś wykupić nowe OC. Pomiędzy kolejnymi okresami ochrony nie powinno być ani jednego dnia przerwy.

Polisę możesz wypowiedzieć w każdym momencie jej trwania. Wypowiedzenie należy złożyć w placówce towarzystwa, wysłać pocztą tradycyjną, przez Internet (większość ubezpieczycieli zamieszcza na swoich stronach gotowe formularze) lub mailem. Dokument powinien zawierać m.in. numer polisy, Twoje dane, dane pojazdu i odręczny podpis (szczegóły i wzór wypowiedzenia znajdziesz na stronie https://rankomat.pl/wazne-dokumenty). W załączeniu może znaleźć się również umowa kupna sprzedaży (zapytaj ubezpieczyciela, czy jest taka konieczność).

Czy ubezpieczenie sprzedającego przedłuża się automatycznie na kolejny rok?

Nabywca pojazdu powinien koniecznie pamiętać, że polisa OC którą otrzymał od poprzedniego właściciela nie przedłuży się automatycznie na kolejny rok polisowy. Nie może więc zapomnieć o wykupieniu ubezpieczenia, tak aby pomiędzy kolejnymi okresami ochrony nie pozostało ani jednego dnia przerwy.

Zapominalstwo może kosztować sporo, bo w 2024 roku (w okresie styczeń - czerwiec) już za jeden dzień bez OC grozi kara nakładana przez UFG w wysokości 1700 zł (opłata dotyczy samochodów osobowych).

Co mówi prawo?

W przypadku OC zbywcy pojazdu towarzystwo nie ma obowiązku informowania obecnego właściciela o kończącym się okresie ubezpieczenia. Polisa wygasa z ostatnim ustalonym w umowie OC dniem ochrony.

Jak i gdzie kupić nowe OC?

Jeśli korzystasz z polisy zbywcy pojazdu i chcesz z niej zrezygnować lub kończy się okres jej obowiązywania, postaraj się poświęcić swój czas na znalezienie nowej oferty odpowiednio wcześniej. Najlepiej, jeśli porównasz propozycje ubezpieczenia OC jak największej grupy towarzystw. W ten sposób znajdziesz najtańszą na rynku polisę. Co istotne, tani zakup OC nie wpłynie na zakres ochrony samochodu, ponieważ jest on regulowany w ustawie i identyczny w każdej firmie.

W dowolnym momencie możesz skorzystać z porównywarki OC i AC rankomat.pl, która przedstawia oferty kilkunastu ubezpieczycieli. Kupując OC online za pośrednictwem naszego kalkulatora oszczędzisz nie tylko pieniądze, ale również swój czas.

Co warto wiedzieć

  • Od dnia zakupu samochodu przejmujesz obowiązki związane z jego ubezpieczeniem.
  • Zweryfikuj umowę OC zbywcy już w chwili nabycia auta. Sprawdź czy jest aktualna i opłacona w całości.
  • Polisę poprzedniego właściciela pojazdu możesz kontynuować lub wypowiedzieć w dowolnym momencie.
  • Jeżeli kontynuujesz umowę OC zbywcy, towarzystwo może (ale nie musi) dokonać rekalkulacji składki.
  • Polisy zbywcy nie przedłużają się automatycznie na kolejny rok.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. W jakim terminie sprzedający powinien poinformować towarzystwo o zbyciu auta?

    Zbywca pojazdu ma obowiązek przekazania do ubezpieczyciela takiej informacji w ciągu 14 dni od podpisania umowy kupna-sprzedaży. Warto pamiętać, że do dnia złożenia zgłoszenia odpowiada on solidarnie z nabywcą auta za opłacenie składki.

  2. Czy przepisanie OC na kolejnego właściciela pojazdu jest odpłatne?

    Sama formalność nie wiąże się z żadną opłatą. Jednak zakład ubezpieczeń może (ale nie musi) poprosić nowego właściciela samochodu o dopłatę do składki z powodu zmiany ryzyka ubezpieczeniowego. Z reguły, do polisy zbywcy dopłacają młode osoby, które kupiły pojazd od doświadczonego kierowcy, posiadającego pełne zniżki w OC z tytułu bezszkodowej jazdy.

  3. Czy korzystając z OC poprzedniego właściciela gromadzę zniżki?

    Niestety, większość ubezpieczycieli wyliczając składkę OC nie bierze pod uwagę okresu, w którym kierowca korzystał z polisy zbywcy pojazdu. Oczywiście dotyczy to tylko zniżek za bezszkodową jazdę. Towarzystwo nie omieszka za to naliczyć zwyżki, jeśli w tym okresie dojdzie do kolizji lub wypadku z winy nowego posiadacza auta.

  4. Kto płaci za polisę OC, jeśli nie została opłacona w całości?

    Po sprzedaży samochodu wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy OC przechodzą na nowego właściciela. Wraz z nimi – opłaty za okres przypadający po transakcji. Przykładowo, jeśli składka została rozłożona na raty, poprzedni właściciel opłacił tylko pierwszą ratę, a kolejna płatność jest wymagana po zmianie właściciela – tą i kolejne należności powinien uregulować aktualny posiadacz samochodu.

  5. Czy szkoda spowodowana przez nowego właściciela auta może być przypisana do zbywcy pojazdu?

    Nie. Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych (Art.32. 3) „Skutki wyrządzenia szkody po dniu przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego nie obciążają posiadacza pojazdu, który dokonał przeniesienia tego prawa”. Pomyłki jednak czasami się zdarzają. Na przykład, jeśli zbywca nie zgłosi do towarzystwa sprzedaży auta, szkoda może zostać przypisana do niego. Błąd powinien być oczywiście skorygowany, jednak do tego czasu poprzedni właściciel może mieć problem z uzyskaniem maksymalnych zniżek za bezszkodową jazdę (towarzystwa, wyceniając składkę, korzystają z bazy szkód UFG).