Zakup samochodu z drugiej ręki niesie ze sobą ryzyko – bywa, że nieuczciwy sprzedawca zataja rzeczywisty stan techniczny czy prawny pojazdu. To może przysporzyć nabywcy niemałych kłopotów, szczególnie gdy okaże się, że kupione auto ma wady, które utrudniają lub uniemożliwiają korzystanie z niego. Wyjściem z sytuacji może być odstąpienie od umowy kupna samochodu. Jak i kiedy to zrobić?
Z tego artykułu dowiesz się:

Obowiązkiem sprzedającego samochód jest poinformowanie kupującego o wszelkich wadach pojazdu – nabywca powinien być w pełni świadomy jego stanu technicznego i prawnego. Jeśli jednak faktyczny stan samochodu ujawni się dopiero po jego zakupie, nabywca odkryje wadę, będzie mógł skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy kupna. Co ważne, nie musi tego robić natychmiast, ponieważ prawo przewiduje, że ma na to dwa lata.

Odstąpienie od umowy kupna samochodu – prawo konsumenta

W Polsce istnieje możliwość odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży samochodu na określonych warunkach - oczywiście jeśli kupujący udowodni, że sprzedający rzeczywiście minął się z prawdą, zapewniając o pełnej sprawności auta. Nabywcę chronią przepisy Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta – powinien on powołać się na zapis o „niezgodności towaru z umową”.

Uwaga!

Zakup towaru niezgodnego z umową jest tym samym, co zakup towaru z wadą (fizyczną lub prawną). Zmiany w zakresie nomenklatury wprowadziła Ustawa o zmianie Ustawy o prawach konsumenta, Ustawy Kodeks cywilny oraz Ustawy Prawo prywatne międzynarodowe z 4 listopada 2022 roku.

W jakiej sytuacji możemy mówić o niezgodności towaru z umową?

  • Kupiony pojazd nie ma właściwości, które powinien mieć ze względu na swoje przeznaczenie,
  • samochód nie ma właściwości, o których sprzedający informował (zapewniał, że ma),
  • auto nie nadaje się do celu, do jakiego jest przeznaczone,
  • pojazd został sprzedany w stanie niekompletnym.

Ustawa o prawach konsumenta precyzuje bowiem, kiedy możemy mówić o towarze zgodnym z umową:

Co mówi prawo?

Towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:

1. opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność,

2. przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.

Ponadto towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi:

1. nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;

2. występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę.

art. 43b Ustawa o prawach konsumenta

Niezgodność towaru z umową. Co może konsument?

Nabywca samochodu, który stwierdził niezgodność towaru z umową, ma prawo dochodzić swoich praw. Może zwrócić się do sprzedawcy z żądaniem:

  • przywrócenia zgodności towaru z umową – naprawy samochodu lub wymiany na nowy (jest to możliwe jedynie w przypadku zakupu samochodu z salonu),
  • obniżenia ceny.

Jeśli powyższe nie jest możliwe, nabywca może odstąpić od umowy kupna samochodu.

Co mówi prawo?

Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli brak zgodności towaru z umową jest nieistotny. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową jest istotny.
art. 43e, ust. 4 Ustawa o prawach konsumenta

Odstąpienie od umowy kupna – warunki

Czy w każdej sytuacji nabywca może odstąpić od umowy? Aby było to możliwe, muszą zostać spełnione określone warunki. Przede wszystkim, niezgodność towaru (samochodu) z umową musi być istotna. Poza tym należy pamiętać, że nowelizacja ustawy wprowadziła hierarchię rozwiązań, z których może skorzystać nabywca. W pierwszej kolejności powinien zażądać od sprzedawcy usunięcia wady lub wymiany towaru. Jeśli nie jest to możliwe, może zażądać obniżenia ceny lub złożyć odstąpienie od umowy.

Ustawa o prawach konsumenta wymienia wszystkie warunki potrzebne do skorzystania z możliwości odstąpienia od umowy.

Co mówi prawo?

1. Jeżeli towar jest niezgodny z umową, konsument może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, gdy:

1) przedsiębiorca odmówił doprowadzenia towaru do zgodności z umową zgodnie z art. 43d ust. 2;

2) przedsiębiorca nie doprowadził towaru do zgodności z umową zgodnie z art. 43d ust. 4–6;

3) brak zgodności towaru z umową występuje nadal, mimo że przedsiębiorca próbował doprowadzić towar do zgodności z umową;

4) brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez uprzedniego skorzystania ze środków ochrony określonych w art. 43d;

5) z oświadczenia przedsiębiorcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.

art. 43e Ustawy o prawach konsumenta

Jak przygotować odstąpienie od umowy kupna samochodu?

Odstąpienie od umowy powinno być przygotowane w formie pisemnej. Nie ma urzędowego wzoru takiego oświadczenia, dlatego konsument może stworzyć pismo samodzielnie. Ważne, by zawierało ono takie elementy jak:

  • dane kupującego,
  • dane sprzedawcy,
  • informacje dotyczące pojazdu jak marka, numer VIN, numer rejestracyjny,
  • wskazanie wady, która stała się podstawą do odstąpienia od umowy,
  • rodzaj roszczenia – w tym przypadku zgłoszenie chęci odstąpienia od umowy kupna samochodu.

Do pisma warto dołączyć dowody wskazujące na występowanie danej wady fizycznej lub prawnej (rachunki za naprawę, sprawozdania z przeglądu itp.), umowę kupna-sprzedaży, dowód rejestracyjny pojazdu.

Zgodnie z przepisami Ustawy o prawach konsumenta, nabywca powinien niezwłocznie zwrócić zakupiony towar, a sprzedawca cenę, jaką zapłacił kupujący.

Co mówi prawo?

W razie odstąpienia od umowy konsument niezwłocznie zwraca towar przedsiębiorcy na jego koszt. Przedsiębiorca zwraca konsumentowi cenę niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania towaru lub dowodu jego odesłania.

Odstąpienie od umowy kupna samochodu – ile czasu ma nabywca?

Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu niezgodności towaru z umową trwa 2 lata od momentu wydania towaru. Reklamację warto jednak złożyć jak najszybciej – niezwłocznie po zauważeniu wady. Sprzedawca powinien odpowiedzieć w ciągu 14 dni. Brak reakcji w tym czasie oznacza, że reklamacja została przez niego uznana.

Termin przedawnienia roszczenia wynosi 6 lat.

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku zakupu na odległość – np. przez telefon. W takim przypadku kupujący może odstąpić od umowy w ciągu 14 dni bez podania przyczyny.

Odstąpienie od umowy kupna-sprzedaży a ubezpieczenie

Wraz z podpisaniem umowy kupna sprzedaży aktualna polisa OC przechodzi na Ciebie. W momencie złożenia dokumentu odstąpienia od umowy kupna-sprzedaży mogą wystąpić dwie sytuacje:

  1. Polisa OC zbywcy nie skończyła się - wówczas zwyczajnie wraca do sprzedającego razem z samochodem.
  2. Polisa OC zbywcy skończyła się i kupiłeś nowe OC - wówczas wraz ze zwrotem pojazdu masz prawo domagać się zwrotu należności za polisę OC.

Nie zmienia to jednak faktu, że po odstąpieniu od umowy sprzedaży pojazdu, zostajesz bez auta. Na pewno rozglądasz się za czymś nowym. Gdybyś potrzebował ubezpieczenia, zajrzyj do naszego kalkulatora OC i AC i sprawdź, ile możesz zaoszczędzić.

Przy zakupie samochodu należy szczególną uwagę zwrócić na kwestię ciągłości ochrony OC. W 2025 roku kary za brak obowiązkowej polisy mogą sięgnąć nawet 9330 zł w przypadku samochodów osobowych.

Z porównywarki ubezpieczeń online warto skorzystać zarówno przy zakupie, jak i sprzedaży samochodu, gdy rozglądasz się za nowym modelem. Koszty utrzymania auta, np. pakietu OC i AC, możesz oszacować jeszcze przed podpisaniem umowy kupna!

Co warto wiedzieć?

  1. Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego z tytułu niezgodności towaru z umową. Nabywca samochodu może zażądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub odstąpić od umowy kupna samochodu.
  2. Od umowy kupna samochodu można odstąpić w sytuacji wykrycia istotnej wady - fizycznej lub prawnej. 
  3. Wada prawna samochodu występuje, jeżeli pojazd jest obciążony prawami własnościowymi osoby trzeciej lub nie jest on własnością sprzedającego.
  4. Wada fizyczna pojazdu występuje, jeżeli wykryte usterki zmniejszają jego wartość lub użyteczność, a także jeżeli samochód nie ma właściwości, o których zapewniał sprzedający albo wyposażenie auta jest niekompletne. 
  5. Aby odstąpić od umowy sprzedaży samochodu należy powiadomić o tym sprzedającego. Oświadczenie woli najlepiej złożyć na piśmie wskazując istotne naruszenia w zakresie umowy. 
  6. Roszczenie rękojmi ulega przedawnieniu po 2 latach od odebrania rzeczy. W przypadku samochodu używanego przedawnienie może zostać skrócone do roku, natomiast musi zostać to poparte odpowiednim zapisem w umowie kupna samochodu. 

FAQ - najczęściej zadawane pytania o odstąpienie od umowy kupna samochodu

  1. Czy sprzedający może uniknąć odpowiedzialności za niezgodność towaru z umową?

    W relacji przedsiębiorca-konsument nie można wyłączyć odpowiedzialności sprzedającego. Konsumenta chronią odpowiednie przepisy. Nawet jeśli sprzedawca wpisze w umowie wyłączenie rękojmi, kupujący może powołać się bezskuteczność zastrzeżenia. Zgodnie z Ustawą o prawach konsumenta może dochodzić swoich praw, jeśli kupił pojazd z wadą – udowodni niezgodność towaru z umową.

    Inaczej wygląda sytuacja, gdy obie strony są przedsiębiorcami. W takim przypadku mogą wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi – taki zapis musi znaleźć się w umowie. Będzie on jednak nieaktualny, jeśli wady zatajono celowo – kupujący może dochodzić swoich praw, musi jednak udowodnić istnienie wady i dowieść, że sprzedawca o niej wiedział.

  2. Kiedy kupujący nie może odstąpić od umowy kupna samochodu?

    Będzie to niemożliwe, jeśli wiedział o wadzie w momencie zakupu samochodu. Odstąpić nie może także w przypadku, gdy wada jest nieistotna. Niekiedy w umowie kupna-sprzedaży stosuje się zapisy, iż sprzedawca nie zataił żadnej wady, a kupujący zna stan samochodu i go akceptuje. Jeśli jednak kupujący stwierdzi wadę po zakupie i będzie umiał udowodnić, że sprzedawca jednak o niej wiedział i zataił ją celowo, może dochodzić swoich praw wynikających z Ustawy o prawach konsumenta.

  3. Kiedy stosowane są nowe przepisy o prawach konsumenta, a kiedy zapisy Kodeksu cywilnego?

    Gdy reklamację składa konsument lub przedsiębiorca na prawach konsumenta zastosowanie mają zapisy Ustawy o prawach konsumenta – mowa jest o niezgodności towaru z umową. Jeśli reklamację składa przedsiębiorca wtedy zastosowanie mają zapisy Kodeksu cywilnego dotyczące rękojmi za wadę danej rzeczy. Obecnie obowiązują dwa tryby rozpatrywania reklamacji.