Rozwód a kredyt gotówkowy – co się dzieje z zaciągniętymi pożyczkami, kiedy sąd orzeka o rozpadzie małżeństwa? Czy długi dzielą się po równo, a może przejmuje je jeden z małżonków? Czy w czasie rozwodu można wziąć kolejny kredyt gotówkowy? Wszystkiego dowiesz się z tego tekstu.
- 1. Wspólny kredyt łączy małżeństwa?
- 2. Rozwód a kredyt gotówkowy – od czego zacząć?
- 3. Co dzieje się z kredytem w trakcie rozwodu?
- 4. Czy kredyt gotówkowy wchodzi do majątku wspólnego?
- 5. Jak wygląda spłata kredytu gotówkowego po rozwodzie?
- 6. Podział kredytu gotówkowego po rozwodzie?
- 7. Czy po rozwodzie można przepisać kredyt na jednego z małżonków?
- 8. Jakich dokumentów wymaga bank do przejęcia kredytu gotówkowego?
- 9. Czy w trakcie rozwodu można wziąć kredyt gotówkowy?
- 10. Warto zapamiętać
Wyobraź sobie parę, która wspólnie zaciągnęła kredyt gotówkowy na remont mieszkania. Po roku decydują się na rozwód. Pojawia się pytanie: czy raty nadal będą spłacać wspólnie, czy jeden z małżonków może przejąć takie zobowiązanie i czy w ogóle bank zaakceptuje w ogóle takie rozwiązanie? W takich sytuacjach temat spłaty zobowiązania nie kończy się wraz z zawarciem przez sąd orzeczenia rozwodu — bywa przeciwnie.
Wspólny kredyt łączy małżeństwa?
Pary z kredytem rzadziej decydują się na formalne rozstania, bo zwykle żadnej ze stron nie stać na to, aby spłacić drugą osobę. Do tego dochodzi konieczność ponownego poddania się ocenie zdolności kredytowej, co dla pojedynczego kredytobiorcy może okazać się problematyczne. Znaczna część osób obawia się również dodatkowych kosztów związanych z wniesieniem sprawy do sądu i woli pozostać przy rozstaniu nieformalnym.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 31. mówi, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Rozwód a kredyt gotówkowy – od czego zacząć?
Skupmy się jednak na kredycie gotówkowym. Partnerzy decydują się na zaciągnięcie wspólnego kredytu gotówkowego w trakcie trwania małżeństwa, bo dzięki temu mogą liczyć na lepsze warunki finansowania lub wyższą kwotę pożyczki. Mowa tu o sytuacji, w której oboje znajdują się w dobrej kondycji finansowej i nie mieli do tej pory problemów z terminową spłatą zobowiązań finansowych.
Wspólny kredyt gotówkowy może być jednak problematyczny podczas rozwodu. Być może nie będą to trudności, jakie wiążą się ze wspólnym kredytem hipotecznym, bo zazwyczaj mówimy tu o niższej kwocie zobowiązania oraz braku zabezpieczenia ustanowionego na nieruchomości. Warto jednak pomyśleć o swoich finansach wcześniej, bo w przypadku kredytu gotówkowego czasem naprawdę nie trzeba zrobić wiele.
Przed rozwodem możecie ustalić wiele kwestii, tj. ustalenie, kto będzie spłacał zaciągnięte zobowiązanie (bez żadnych zmian w umowie) lub kto formalnie przejmie kredyt na siebie (wymaga zgody banku i ponownej weryfikacji zdolności kredytowej). Warto także przemyśleć refinansowanie kredytu gotówkowego.
Co dzieje się z kredytem w trakcie rozwodu?
Rozwód nie wpływa na obowiązek dalszej spłaty kredytu gotówkowego. Dla banku rozpad małżeństwa nie jest przesłaną łagodzącą warunki spłaty zobowiązania – liczy się wyłącznie treść podpisanej umowy kredytowej. Jeśli kredyt gotówkowy był zaciągnięty wspólnie, oboje małżonków pozostaje dłużnikami solidarnymi, a więc każdy z niech odpowiada za terminową spłatę raty, niezależnie od ustaleń między sobą czy przebiegu sprawy rozwodowej. W praktyce oznacza to, że jeśli jeden z małżonków przestanie spłacać zobowiązanie, bank może dochodzić całej kwoty od drugiej osoby
Tak samo wygląda sytuacja w przypadku podziału majątku – nawet jeśli sąd przyzna spłatę kredytu jednej stronie, dla banku formalnie nie zmienia się nic, dopóki nie zostanie podpisany aneks zmieniający dłużnika lub dopóki kredyt nie zostanie przeniesiony do innej instytucji w formie refinansowania. Podczas rozwodu możliwe jest więc negocjowanie z bankiem przejęcia zobowiązania przez jedną osobę, dołączenie nowego współkredytobiorcy, przeniesienie kredytu do innego banku.
Jeśli kredyt został zaciągnięty przez jednego małżonka, ale w trakcie wspólności majątkowej, odpowiedzialność bywa bardziej złożona — drugi małżonek nie widnieje w umowie, ale może odpowiadać za zobowiązanie majątkiem wspólnym. To kolejny powód, dla którego kwestie finansowe warto uporządkować jak najwcześniej, najlepiej w formie ugody lub mediacji, zanim zapadnie wyrok rozwodowy.
Czy kredyt gotówkowy wchodzi do majątku wspólnego?
Kredyt gotówkowy zaciągnięty w trakcie trwania wspólności majątkowej co do zasady wchodzi do majątku wspólnego, ale w inny sposób niż np. zakupione wtedy mieszkanie, samochód czy zgromadzone oszczędności. Do majątku wspólnego nie trafia sam dług, lecz odpowiedzialność za jego spłatę.
W praktyce, jeśli jeden z małżonków zaciągnie kredyt gotówkowy w czasie małżeństwa, to — nawet jeśli tylko on widnieje w umowie — zobowiązanie dotyczy obojga. Drugi małżonek może odpowiadać za ten kredyt majątkiem wspólnym, o ile pożyczone środki zostały wykorzystane na zaspokajanie potrzeb rodziny lub na cele wspólne. To oznacza, że spłata takiego zobowiązania wywiera wpływ na cały majątek małżeński, a nie tylko na osobisty budżet jednego z partnerów.
Jeśli jednak dług został zaciągnięty bez zgody drugiego małżonka i na cele, które nie mają związku z funkcjonowaniem gospodarstwa domowego, sytuacja wygląda inaczej — odpowiedzialność może dotyczyć wyłącznie majątku osobistego osoby, która zaciągnęła kredyt. Każdy przypadek warto ocenić indywidualnie, bo bank może przyjąć własną interpretację celu kredytu. Ewentualne spory rozstrzyga sąd.
Jak wygląda spłata kredytu gotówkowego po rozwodzie?
Jeśli kredyt gotówkowy został zaciągnięty wspólnie, byli małżonkowie pozostają dłużnikami solidarnymi, co oznacza, że każdy z nich odpowiada za spłatę całego kredytu. Bank może więc żądać uregulowania raty od dowolnej z osób – nawet jeśli po rozwodzie tylko jedno z nich nie korzysta już z pieniędzy pochodzących z kredytu. Po rozwodzie najczęściej rozważane są trzy scenariusze:
- Przejęcie kredytu przez jednego z byłych małżonków.
- Dołączenie nowego współkredytobiorcy.
- Refinansowanie zobowiązania.
Co ważne, każde z powyższych rozwiązań wymaga zgody banku i odpowiedniej zdolności kredytowej.
Podział kredytu gotówkowego po rozwodzie?
Podział kredytu gotówkowego po rozwodzie to stosunkowo łatwy proces. Pod warunkiem, że obie strony wykazują chęć porozumienia. Kredyty gotówkowe zwykle są zaciągane na niższe kwoty niż np. kredyty hipoteczne. W praktyce podział takiego zobowiązania po rozwodzie najczęściej wygląda tak:
- Ustalenia pomiędzy byłymi małżonkami – np. jedna osoba przejmuje spłatę raty i ewentualnie rozlicza się finansowo z drugą.
- Aneks do umowy kredytowej – możliwy, jeśli bank uzna, że jeden z byłych małżonków ma odpowiednią zdolność kredytową, aby przejąć spłatę zobowiązania.
- Refinansowanie kredytu gotówkowego – jedna osoba zaciąga nowy kredyt na siebie i spłaca wspólne zobowiązanie.
- Sprzedaż przedmiotu finansowania – rzadziej spotykana w przypadku kredytów gotówkowych, ale może być rozwiązanie, jeśli środki wystarczą na spłatę przynajmniej większości zadłużenia.
Czy po rozwodzie można przepisać kredyt na jednego z małżonków?
Przepisanie kredytu na jednego z małżonków to tzw. „przejęcie długu”. Jeśli obie strony się dogadają, kto ma dalej spłacać kredyt gotówkowy, mogą przenieść zobowiązanie na jedną osobę. Tu niezbędna jest wizyta banku i zgłoszenie chęci przepisania kredytu.
Przejęcie długu przez jednego ze współmałżonków jest regulowane przez kodeks cywilny. Zgodnie z artykułami 519-525 kodeksu cywilnego, przejęcie długu następuje po zawarciu stosownej umowy między bankiem a jednym ze współmałżonków, przy zgodzie drugiej strony. Warunek konieczny – umowa musi zostać zaakceptowana przez bank.
Bank zawsze sprawdzi zdolność kredytową osoby, na którą ma być przepisany kredyt. Analitycy skrupulatnie sprawdzą jej sytuację finansową, aby potwierdzić, że dana osoba będzie w stanie samodzielnie spłacić kredyt – czy posiada odpowiednie dochody, jakie zobowiązania ma na swoim koncie, czy miała zaległości w spłacie innych kredytów. Jeśli analiza zdolności kredytowej okaże się pozytywna, przejęcie kredytu gotówkowego powinno być formalnością.
Jakich dokumentów wymaga bank do przejęcia kredytu gotówkowego?
Przejęcie kredytu gotówkowego (cesja lub aneks zmieniający dłużnika) wymaga ponownej oceny zdolności kredytowej osoby, która ma samodzielnie spłacać takie zobowiązanie. Dlatego banki oczekują przedstawienia niemal takiego samego zestawu dokumentów jak przy udzielaniu nowego kredytu gotówkowego. Najczęściej są to:
- wniosek o przejęcie kredytu lub wniosek o zmianę stron umowy,
- dokument tożsamości,
- zaświadczenie o zatrudnieniu i dochodach (np. z pracy, działalności gospodarczej, emerytury),
- wyciągi z rachunku bankowego potwierdzające wpływy i stałe wydatki,
- oświadczenie o zobowiązaniach finansowych – m.in. innych kredytach i limitach,
- zgoda drugiego kredytobiorcy na cesję,
- w przypadku nowych osób dołączanych do umowy – komplet dokumentów identycznych jak przy standardowym wniosku kredytowym.
Bank może poprosić również o dodatkowe dokumenty, jeżeli uzna, że sytuacja finansowa przejmującego kredyt wymaga dokładniejszej analizy. Dopiero po pozytywnej ocenie zdolności kredytowej możliwe jest podpisanie aneksu i formalne przeniesienie zobowiązania.
Czy w trakcie rozwodu można wziąć kredyt gotówkowy?
W trakcie rozwodu możesz wziąć kredyt gotówkowy, ale banki traktują taką sytuację z większą ostrożnością. Formalnie postępowanie rozwodowe nie blokuje zdolności kredytowej, jednak instytucja finansowa musi ocenić ryzyko związane ze zmianą Twojej sytuacji majątkowej. Dlatego często wymaga dodatkowych dokumentów.
Jeśli między małżonkami nadal obowiązuje wspólność majątkowa, bank może uznać, że drugi małżonek również odpowiada za nowe zobowiązanie, nawet jeśli nie podpisuje umowy. W praktyce oznacza to, że bank w trakcie weryfikacji wniosku może poprosić o zgodę współmałżonka albo odmówić finansowania do czasu prawomocnego zakończenia rozwodu.
Po ustanowieniu przez sąd rozdzielności majątkowej sytuacja staje się prostsza – każda osoba odpowiada za własne zobowiązania, a kredyt możesz zaciągnąć bez udziału drugiej strony. Wiele osób decyduje się na tę opcję właśnie po to, aby uniknąć formalnych komplikacji.
Przykład
Rozwód nie zmienia zasad spłaty kredytu gotówkowego — wciąż obowiązuje zawarta umowa, a wspólnie zaciągnięte zobowiązanie oznacza solidarną odpowiedzialność byłych małżonków. Podział majątku również nie „dzieli” kredytu, dlatego dopiero aneks, cesja lub refinansowanie pozwalają formalnie przenieść dług na jedną osobę. Kluczowe jest więc, aby jeszcze przed rozprawą rozwodową uporządkować kwestie finansowe i ustalić wspólne zasady spłaty zobowiązań.
Warto zapamiętać
- Pary z kredytem gotówkowym rzadziej decydują się na formalne rozstania, bo zwykle żadnej ze stron nie stać na to, aby spłacić drugą. Można podzielić kredyt gotówkowy, ale to już zależy od dobrej woli rozwodzących się małżonków.
- Podział kredytu gotówkowego po rozwodzie to stosunkowo łatwy proces. Pod warunkiem, że obie strony wykazują chęć porozumienia.
- Jeśli jeden z małżonków zechce przejąć kredyt gotówkowy po rozwodzie, bank sprawdzi jego indywidualną zdolność kredytową.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy rozwód zwalnia z obowiązku spłaty kredytu?
Nie. Rozwód nie zmienia zasad umowy kredytowej. Jeśli kredyt był wspólny, oboje byli małżonkowie nadal odpowiadają solidarnie za całość zobowiązania, dopóki bank nie zaakceptuje zmian w umowie.
Czy jeden małżonek może przejąć kredyt po rozwodzie?
Tak, ale wyłącznie za zgodą banku. Instytucja musi ocenić jego zdolność kredytową. Po podpisaniu aneksu drugi małżonek zostaje zwolniony z odpowiedzialności za spłatę.
Czy kredyt jednego małżonka może obciążać majątek wspólny?
Tak, jeśli został zaciągnięty podczas wspólności majątkowej i na potrzeby rodziny. Wtedy dług formalnie jest osobisty, ale odpowiedzialność może dotyczyć majątku wspólnego.
Jak najszybciej „rozłączyć się” z kredytem po rozwodzie?
Najczęściej poprzez refinansowanie kredytu gotówkowego lub aneks zmieniający dłużnika. Bank musi jednak potwierdzić zdolność kredytową osoby przejmującej zobowiązanie.
Źródła
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19640090059
