Pieniądze zgromadzone w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) są Twoją własnością, a decyzję o ich wypłacie możesz podjąć w dowolnym momencie. Jeśli zdecydujesz się na taki krok przed 60. rokiem życia, musisz liczyć się z potrąceniami. Są jednak sytuacje, w których możesz wypłacić pieniądze z PPK na preferencyjnych warunkach.
- 1. Czy można wcześniej wypłacić pieniądze z PPK?
- 2. Potrącenia przy wypłacie z PPK przed 60. rokiem życia
- 3. Kiedy można wypłacić pieniądze z PPK na preferencyjnych warunkach?
- 3.1. Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK w związku z poważnym zachorowaniem?
- 3.2. Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK na wkład własny przy kredycie hipotecznym?
- 4. Jak wygląda wypłata środków z PPK po 60. roku życia?
- 5. Jak sprawdzić stan konta w PPK?
- 6. Warto zapamiętać
Pracownicze Plany Kapitałowe są powszechnym, dobrowolnym oraz prywatnym systemem wspierającym oszczędzanie długoterminowe, a zgromadzone w ten sposób środki mają zwiększać bezpieczeństwo finansowe uczestników tego programu. Co ważne, rachunek PPK zasilają nie tylko potrącenia z Twojego wynagrodzenia. Zachętą są regularne wpłaty od pracodawcy oraz dopłaty od państwa.
Według Subiektywnego przeglądu miesiąca PPK w czerwcu 2025 roku wartość aktywów netto przekroczyła 38,17 mld, a do programu dołączyło 32 278 nowych uczestników. Daje to partycypację na poziomie 53,72%, która po raz pierwszy przekroczyła 30% w sektorze publicznym. Dane te potwierdzają tylko stabilny wzrost aktywów i zainteresowanie programem ze strony pracowników.
Czy można wcześniej wypłacić pieniądze z PPK?
Odkładanie pieniędzy na emeryturę to maraton, a nie krótka przebieżka. Wieloletnia perspektywa pozwala efektywnie wykorzystać magię procentu składanego oraz głębiej zastanowić się nad doborem rozwiązań inwestycyjnych i oszczędnościowych, których proporcje w portfelu mogą zmieniać się na przestrzeni czasu.
Może się jednak zdarzyć sytuacja, która zmusi Cię do wcześniejszej wypłaty środków odkładanych na emeryturę. Pieniądze zgromadzone w ramach PPK możesz wypłacić w dowolnym momencie. Niestety w większości przypadków musisz liczyć się z potrąceniami. Wyjątkami są wypłaty na pokrycie wkładu własnego przy kredycie hipotecznym oraz w związku z poważnym zachorowaniem.
Wcześniejsza wypłata środków z PPK – zwana „zwrotem” – pozwala na wycofanie zgromadzonych środków przed osiągnięciem przez uczestnika PPK 60. roku życia. Prawo to gwarantuje Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o Pracowniczych Planach Kapitałowych.
Potrącenia przy wypłacie z PPK przed 60. rokiem życia
Jeśli zdecydujesz się wypłacić pieniądze z PPK przed 60. rokiem życia, na inny cel niż wkład własny przy kredycie hipotecznym lub na wypadek poważnego zachorowania (dotyczy to również małżonka i dziecka uczestnika PPK), to nie otrzymasz pełnej kwoty zgromadzonych środków. W takim scenariuszu:
➡️ nie otrzymasz wpłaty powitalnej i dopłat rocznych przekazanych przez państwo;
➡️30% środków wpłaconych przez pracodawcę zostanie przekazana do ZUS jako składka na ubezpieczenie emerytalne;
➡️ od zysków kapitałowych wypracowanych przez środki zgromadzone na rachunku PPK zapłacisz 19% podatek Belki.
Decydując się na standardowy zwrot pieniędzy zgromadzonych w PPK możesz wypłacić wyłącznie wszystkie środki zgromadzone na rachunku. Nie masz możliwości rezygnacji częściowej. Nie masz też obowiązku wskazywania powodu wcześniejszej wypłaty pieniędzy.
Możesz zlecić wypłatę środków z PPK dowolną liczbę razy, a operacje tego typu nie są równoznaczne z rezygnacją z dalszego oszczędzania w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych. Na Twój rachunek PPK nadal będzie trafiać zadeklarowana część wynagrodzenia, wypłaty od pracodawcy i dopłaty roczne od państwa (jeśli spełnisz warunki).
Przykład
Pani Marta po 5 latach odkładania pieniędzy na rachunku PPK zdecydowała się na ich wypłatę przed 60. rokiem życia. Każdego miesiąca na konto PPK przekazywała 2% swojego wynagrodzenia brutto, a jej pracodawca dokładał kolejne 1,5% z jej wynagrodzenia. Na rachunku PPK zgromadziła łącznie 17 395 zł. Na tę sumę składało się:
✅ 8 249 zł wpłat własnych;
✅ 6 187 zł wpłat od pracodawcy;
✅ 1 450 zł dopłat od państwa;
✅ 1 509 zł wypracowanego zysku przez kapitał zgromadzony na rachunku PPK.
Po zrealizowaniu dyspozycji zwrotu środków z PPK przed 60. rokiem życia pani Marta otrzyma:
☑️ 8 249 zł wpłat własnych;
☑️ 4 331 zł wpłat od pracodawcy, co stanowi 70% zgromadzonej kwoty – pozostałe 30% (1 856 zł) zostanie przekazane do ZUS na poczet przyszłej emerytury;
☑️ 1 222 zł tytułem zysku wypracowanego przez zgromadzony kapitał – po pomniejszeniu o 19% podatek Belki (287 zł).
Ostatecznie pani Marta może liczyć na wypłatę w wysokości 13 802 zł. Przy tym 1 856 zł z wpłat pracodawcy przekazane zostanie na konto w ZUS na poczet przyszłej emerytury. Niestety nie może liczyć na zwrot środków dopłaconych przez państwo – ani w ramach wpłaty powitalnej (250 zł), ani w ramach dopłat rocznych (240 zł).
Kiedy można wypłacić pieniądze z PPK na preferencyjnych warunkach?
Obowiązujące przepisy prawa dopuszczają dwie okoliczności, w których możesz wypłacić środki zgromadzone na rachunku lub rachunkach PPK na preferencyjnych warunkach. Dzięki temu w szczególnych sytuacjach możesz skorzystać z odłożonych środków bez obaw o utratę przyznanych bonusów. Możesz liczyć na specjalne traktowanie:
✅ w przypadku poważnej choroby – dotyczy to również Twojego małżonka lub dziecka;
✅ jeśli planujesz zaciągnąć kredyt hipoteczny, a środki z PPK mają służyć pokryciu wkładu własnego.
Dokonanie zwrotu nie jest tym samym co rezygnacja i nie powoduje, że jako uczestnik PPK przestajesz oszczędzać w programie. Rachunek PPK nadal będą zasilać potrącenia z Twojego miesięcznego wynagrodzenia, dopłaty pracodawcy, a po spełnieniu określonych warunków – dopłaty roczne do państwa.
Rezygnację z oszczędzania w PPK składa się w formie pisemnej pracodawcy. Oznacza ona zakończenie dokonywania wpłat finansowanych przez uczestnika PPK i pracodawcę. Nie oznacza natomiast zwrotu środków, które nadal będą pracowały na Twoim rachunku PPK, dopóki nie złożysz odpowiedniej dyspozycji.
Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK w związku z poważnym zachorowaniem?
Poważne zachorowanie jest jednym z dwóch powodów, które pozwolą Ci na wcześniejszą wypłatę środków z PPK na preferencyjnych warunkach. Dotyczy to zarówno Ciebie, Twojego małżonka oraz Twojego dziecka (od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności). Nie ma przy tym znaczenia w jakim wieku jesteś.
W takiej sytuacji masz prawo wypłaty do 25% pieniędzy zgromadzonych na rachunku PPK. To Ty decydujesz, czy ma być to 10%, 20%, czy właśnie 25% zgromadzonych środków. Możesz zdecydować się na wypłatę jednorazową lub w ratach – dogodny dla siebie wariant wskaż we wniosku. Jeśli masz kilka rachunków PPK, to limit wypłaty do 25% zgromadzonych środków stosowany jest dla każdego z nich z osobna.
Decydując się na wypłatę z PPK w związku z poważnym zachorowaniem nie poniesiesz żadnych kosztów z tego tytułu – w tym nie zapłacisz podatku Belki. Nie musisz też zwracać tych pieniędzy do PPK. Wypłata pomniejszy jedynie saldo rachunku PPK, co ograniczy potencjalne zyski wynikające z uczestnictwa w programie.
Pamiętaj, aby do wniosku dołączyć dokument potwierdzający zachorowanie np. orzeczenie wydane przez lekarza. Jeśli sytuacja dotyczy małżonka lub dziecka instytucja finansowa może poprosić Cię o przedstawienie np. aktu małżeństwa lub aktu urodzenia dziecka. Brak wymaganych załączników wydłuży czas rozpatrywania wniosku.
Uwaga!
Przytoczona ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych określa, co mieści się w pojęciu poważnego zachorowania. Jest ono definiowane jako:
➡️ całkowita niezdolność do pracy;
➡️ umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności;
➡️ niepełnosprawność osoby, która nie ukończyła 16 lat;
➡️ zdiagnozowanie u osoby dorosłej jednej z następujących jednostek chorobowych: amputacja kończyny, bakteryjne zapalenie mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych, wirusowe zapalenie mózgu, choroba Alzheimera, choroba Leśniowskiego-Crohna, stwardnienie zanikowe boczne, choroba Parkinsona, dystrofia mięśniowa, gruźlica, niewydolność nerek, stwardnienie rozsiane, choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV), kardiomiopatia, nowotwór złośliwy, toczeń trzewny układowy, udar mózgu, utrata mowy, słuchu lub wzroku, wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub zawał serca;
➡️ zdiagnozowanie u dziecka jednej z następujących jednostek chorobowych: poliomyelitis (choroba Heinego-Medina), zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu, anemia aplastyczna, przewlekłe aktywne zapalenie wątroby, padaczka, gorączka reumatyczna, nabyta przewlekła choroba serca, porażenie (paraliż), utrata wzroku, głuchota (utrata słuchu), potransfuzyjne zakażenie wirusem HIV, schyłkowa niewydolność nerek, tężec, cukrzyca, łagodny guz mózgu, przeszczepienie narządów, zabieg rekonstrukcyjny zastawek, zabieg rekonstrukcyjny aorty lub nowotwór złośliwy.
Uwaga!
Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK na wkład własny przy kredycie hipotecznym?
Jeśli planujesz zakup mieszkania lub domu i potrzebujesz środków na wkład własny, możesz skorzystać z możliwości wypłaty pieniędzy zgromadzonych w PPK na specjalnych warunkach. Dzięki temu możesz jednorazowo wypłacić nawet 100% środków zgromadzonych na swoim koncie PPK – ale tylko wtedy, gdy nie ukończyłeś 45 lat.
Naszym okiem
Środki wypłacone z rachunku PPK na wkład własny muszą być zwrócone – mowa tu o wartości nominalnej, czyli oddajesz tyle, ile wypłaciłeś. Zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt 3 ustawy o PPK spłata powinna rozpocząć się najpóźniej w ciągu 5 lat od daty wypłaty środków i zakończyć w ciągu maksymalnie 15 lat. Szczegółowe terminy powinna określać umowa w tym zakresie, którą zawarłeś z instytucją finansową.
Jeśli nie dokonasz zwrotu w określonym czasie, będziesz musiał zapłacić 19% podatku od zysków kapitałowych. Danina obliczana jest od kwoty, której nie udało Ci się zwrócić. Pamiętaj, że to na Tobie ciąży obowiązek rozliczenia się z urzędem skarbowym.
Instytucja finansowa prowadząca Twój rachunek PPK nie może pobierać żadnych opłat ani prowizji za wypłatę środków na wkład własny przy kredycie hipotecznym – nawet gdyby w umowie znajdowały się takie zapisy.
Jak wygląda wypłata środków z PPK po 60. roku życia?
Docelowy scenariusz zakłada, że jako uczestnik PPK przekonasz się do oszczędzania długoterminowego i sięgniesz po zgromadzone środki dopiero po ukończeniu 60. roku życia. Premią za cierpliwość jest zwolnienie z konieczności zapłaty podatku (w większości przypadków) oraz brak potrąceń towarzyszących zwrotowi z PPK na dowolny cel. Możesz skorzystać ze zgromadzonych oszczędności bez względu na to, czy nadal pracujesz, czy też nie.
Po ukończeniu 60. roku życia nie musisz rezygnować z dalszego gromadzenia środków na rachunku PPK. Jeśli uznasz to za opłacalne, to w dalszym ciągu możesz dokonywać nowych wpłat. Wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK po 60. roku życia może być realizowana w poniższych wariantach:
1️⃣ Wypłata jednorazowa – jeśli zdecydujesz się na wypłatę wszystkich zgromadzonych środków za jednym razem, zapłacisz 19% podatek Belki od zysków wypracowanych przez 75% zgromadzonych środków;
2️⃣ Wypłata w ratach – możesz zdecydować się na pobranie 25% środków jednorazowo, a 75% w co najmniej 120 miesięcznych ratach (10 lat) lub wypłatę wszystkich oszczędności w co najmniej 120 miesięcznych ratach;
3️⃣ Wypłata do zakładu ubezpieczeń – w zamian z prawo do świadczenia okresowego lub dożywotniego;
4️⃣ Wypłata w formie świadczenia małżeńskiego – w co najmniej 120 ratach;
5️⃣ Wypłata na rachunek lokaty – jej warunki muszą odpowiadać wymogom ustawy.
Twoje środki zapisane na rachunku PPK zostaną wypłacone jednorazowo, jeśli wysokość pierwszej raty jest mniejsza niż 50 zł. Po rozpoczęciu wypłat – po ukończeniu 60. roku życia – przestaje przysługiwać dopłata roczna od państwa.
Przykład
Jak sprawdzić stan konta w PPK?
Oszczędzając w PPK masz stały dostęp online do swojego rachunku. Dzięki temu możesz wygodnie sprawdzić, jakie jest bieżące saldo Twojego konta. Sposób logowania się do systemu różni się w zależności od instytucji finansowej, która prowadzi i zarządza PPK. Szczegóły znajdziesz na stronie internetowej konkretnego podmiotu lub w pakiecie informacyjnym przygotowanym przez instytucję finansową dla uczestników PPK. Aktualnie rachunki PPK oferuje 16 podmiotów (stan na 14.07.2025 r.):
✔️ Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.
✔️ Millennium Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Goldman Sachs Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Generali Investments Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Allianz Polska S.A.
✔️ UNIQA Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ PFR Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ BNP Paribas Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Pocztylion – Arka Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.
✔️ ESALIENS Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU S.A.
✔️ Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
✔️ Vienna Life Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.
Innym sposobem na sprawdzenie stanu konta w PPK jest skorzystanie z serwisu MojePPK. W tym wariancie logowanie możliwe jest przez:
➡️ login.gov.pl:
🟦 profil zaufany
🟦 aplikację mObywatel
🟦 bankowość elektroniczną
🟦 e-Dowód
🟦 USE eID (identyfikacja elektroniczna);
➡️ konto założone w serwisie MojePPK.
Jest to rozwiązanie przydatne szczególnie w sytuacji, gdy masz więcej rachunków PPK. Można sobie nawet wyobrazić, że w ciągu kilkudziesięciu lat aktywności zawodowej, założyłeś kilka kont tego typu. Po zalogowaniu do serwisu MojePPK możesz sprawdzić m.in.:
✅ sumę oszczędności zgromadzonych na wszystkich Twoich rachunkach PPK;
✅ wysokość wpłat w rozbiciu na wpłaty własne, wpłaty od pracodawców i dopłaty od państwa;
✅ szczegółowe dane wszystkich Twoich rachunków PPK.
Korzystając z serwisu MojePPK możesz również wygenerować raport zawierający dane o Twoich rachunkach i zgromadzonej kwocie oszczędności. Pamiętaj jednak, że przez serwis nie złożysz żadnych dyspozycji dotyczących środków. Wszystkie prezentowane dane dotyczące Twoich rachunków PPK mają charakter czysto informacyjny.
Warto zapamiętać
- Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program wspierający ideę prywatnego i długoterminowego oszczędzania mający poprawić bezpieczeństwo finansowe jego uczestników. Wpłaty na rachunek realizowane są zarówno przez uczestnika PPK, jak i jego pracodawcę oraz państwo.
- W przypadku kredytu hipotecznego można dokonać wcześniejszej wypłaty do 100% środków zgromadzonych w PPK na pokrycie wkładu własnego. Aby uniknąć podatku pieniądze te trzeba zwrócić na rachunek PPK w terminie określonym w umowie.
- Wcześniejsza wypłata na dowolny cel lub realizowana w szczególnych sytuacjach życiowych nie oznacza rezygnacji z dalszego oszczędzania w programie. W rezultacie rachunek uczestnika PPK nadal będzie zasilany wpłatami własnymi, pracodawcy oraz dopłatami państwa.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy wypłata z PPK na wkład własny może dotyczyć kilku nieruchomości?
Nie. Jeśli masz mniej niż 45 lat, to możesz wypłacić do 100% środków zgromadzonych na rachunku PPK na poczet wkładu własnego przy kredycie hipotecznym. Zwrot tego typu może dotyczyć wyłącznie jednej transakcji – nawet jeśli masz więcej rachunków PPK. Środki wypłacone na ten cel musisz zwrócić w okresie do 15 lat od momentu ich wypłaty.
Jak długo trzeba czekać na zwrot środków zgromadzonych na rachunku PPK?
Na zwrot środków z PPK przed 60. rokiem życia czeka się do 7 dni, które liczone są od momentu złożenia wniosku. Wypłata w związku z poważnym zachorowaniem realizowana jest w terminie do 14 dni od momentu złożenia wniosku.
Gdzie złożyć wniosek o wypłatę oszczędności zgromadzonych w PPK?
Zarówno w sytuacji, kiedy chcesz wypłacić środki z PPK po 60. roku życia, jak i dokonać przedterminowego zwrotu, wniosek w tym zakresie złóż bezpośrednio w instytucji, która prowadzi Twój rachunek PPK. Dyspozycji nie składasz u swojego pracodawcy. Jeśli zależy Ci na czasie, to złóż wniosek online – po zalogowaniu się na swoje konto w instytucji finansowej, która prowadzi rachunek PPK.
Źródła
https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/subiektywny_przeglad_miesiaca_czerwiec25.html
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180002215
https://www.mojeppk.pl/kalkulator.html
https://www.mojeppk.pl/pliki/repozytorium-plikow/materialy-do-pobrania/pdf/PPK-w-praktyce-Wyp-aty-w-sytuacjach-szczeg-lnych.pdf
https://www.mojeppk.pl/lista-instytucji-finansowych.html
Tylko jaki ma sens wypłacanie gotówki w konta oszczednosciowego wczesniej? O to przecież chodzi w oszczedzaniu, żeby te oszczednosci na siebie pracowały i za 30 lat, żeby mozna było wyciągnąc z konta ppk 60 tys. zł albo i więcej