Kredyt hipoteczny listopad 2025 - Ranking kredytów hipotecznych

Kredyt hipoteczny możesz spłacać maksymalnie przez okres 35 lat. Pamiętaj jednak, że banki określają górną granicę wieku klienta w momencie spłaty ostatniej raty. Jeśli masz 60 lat, większość instytucji nie zaoferuje Ci zobowiązania z maksymalnym okresem kredytowania. Zazwyczaj wiek przy spłacie ostatniej raty może wynosić 70-75 lat, ale są i takie banki, które zaakceptują jedynie 60 lat.

Pamiętaj też, że dłuższy czas spłaty przekłada się na niższą kwotę miesięcznej raty, ale jednocześnie dużo wyższy całkowity koszt kredytu. Dlatego im szybciej uda Ci się spłacić zobowiązanie, tym lepiej dla Twoich finansów. Możesz też zdecydować się na dłuższy okres spłaty, aby zyskać niższą ratę, ale jednocześnie później nadpłacać kredyt hipoteczny i w ten sposób obniżyć koszt kredytu.

Banki ustalają maksymalną kwotę kredytu hipotecznego indywidualnie, w ramach prowadzonej polityki własnej. Przykładowo w listopadzie 2025 roku Santander Bank Polska oferował kredyt hipoteczny w wysokości do 3 mln zł, podobnie Alior Bank. Przy czym maksymalną kwotę kredytu, którą możesz otrzymać determinuje nie oferta banku, ale Twoja zdolność kredytowa i wartość nieruchomości, która będzie stanowić zabezpieczenie spłaty zobowiązania.

Co do zasady maksymalnie możesz pożyczyć do 80% wartości nieruchomości. W przypadku dodatkowego zabezpieczenia np. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, możesz otrzymać kredyt w wysokości do 90% wartości nieruchomości.

Kolejne ograniczenie wynika z Twojej zdolności kredytowej. Bank pożyczy Ci maksymalnie tyle, ile możesz spłacić w terminie określonym umową.

Zdolność kredytowa to zdolność do spłaty zobowiązania w terminie określonym w umowie kredytowej i zgodnie z harmonogramem spłaty. Banki obliczają zdolność kredytową w przypadku każdego wniosku o kredyt, nie tylko hipoteczny.

Analiza zdolności kredytowej obejmuje dwa aspekty: ilościowy i jakościowy. W ramach analizy ilościowej bank sprawdza:

• wysokość dochodów – oczywiście im wyższe są Twoje zarobki, tym lepiej,
• koszty utrzymania – chodzi o koszty związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego, czynsz, opłaty za media itp.,
• wysokość innych zobowiązań do spłaty – kredytów gotówkowych, kart kredytowych, debetu w koncie itp. – wszystko to obniża Twoją zdolność kredytową, dlatego zanim zaciągniesz kredyt hipoteczny, postaraj się spłacić raty innych kredytów i rozwiązać umowę o kartę kredytową czy debet.

Drugi aspekt badania określany mianem analizy jakościowej obejmuje takie czynniki jak:

• wiek – przekłada się na długość okresu finansowania, w wieku 50 lat nie otrzymasz już kredytu na maksymalny okres kredytowania, co przełoży się też na wysokość raty,
• forma zatrudnienia i jej stabilność – jako najbardziej pożądaną i bezpieczną banki nadal postrzegają umowę o pracę na czas nieokreślony, ale dopuszczają też inne formy zatrudnienia,
• stan cywilny – jeśli jesteś w związku małżeńskim bank zapyta również czy masz rozdzielność majątkową,
• liczba osób będących na Twoim utrzymaniu – każda kolejna osoba na utrzymaniu, to niższa zdolność kredytowa,
• status mieszkaniowy i majątkowy – inne posiadane nieruchomości, stan posiadanej gotówki itp.,
• wykształcenie oraz wykonywany zawód – i realna możliwość zmiany zatrudnienia,
• staż pracy – banki wymagają z reguły minimum 3 do 6 miesięcy zatrudnienia w aktualnej firmie, dłużej jeśli Twoim źródłem utrzymania jest prowadzona jednoosobowa działalność gospodarcza.
• historia kredytowa – dobra historia kredytowa buduje Twoją wiarygodność przy złożeniu kolejnego wniosku o kredyt i ułatwi Ci uzyskanie finansowania.

Udzielenie kredytu hipotecznego zawsze wymaga badania zdolności kredytowej, dlatego zanim złożysz wniosek o finansowanie, popracuj nad jej poprawą. Wyższa zdolność kredytowa nie tylko da Ci szansę na pozytywną decyzje kredytową, ale też ułatwi negocjację ostatecznych warunków kredytowych z bankiem. Podpowiadamy co możesz zrobić zanim złożysz wniosek o kredyt hipoteczny:

• Spłać inne zobowiązania – kredyty i pożyczki, a także zrezygnuj z kart kredytowych – nawet jeśli nie korzystasz z karty, obniża ona Twoją zdolność kredytową.
• Zbuduj pozytywną historię kredytową – spłacaj zobowiązania w terminie, a jeśli nie korzystałeś jeszcze z kredytu, to karta kredytowa z niewielkim limitem lub kredyt na raty powinny pomóc Ci zbudować obraz rzetelnego kredytobiorcy w krótkim czasie.
• Odkładaj środki na wkład własny – im wyższy, tym lepiej. Wysoki wkład własny to niższy kredyt hipoteczny, a tym samym mniejsza kwota kredytu.
• Weź kredyt hipoteczny z drugą osobą jako współkredytobiorcą – może to być rodzic, małżonek czy partner lub inna osoba. Ważne, żeby osoba która podpisze umowę kredytową z Tobą miała wysoką zdolność kredytową – dzięki temu Ty również zyskasz.
• Postaraj się o stały dodatkowy dochód – może to być wynajem mieszkania czy stała umowa zlecenie. Jeśli pracujesz na umowę o pracę na czas określony przed złożeniem wniosku o kredyt hipoteczny postaraj się o jej zmianę na czas nieokreślony.

Wstępną kalkulację oceny Twojej zdolności kredytowej, jeszcze przed złożeniem wniosku kredytowego do banku, zrobisz z pomocą kalkulatora zdolności kredytowej.

Minimalny wkład własny wynosi od 10% do 20% wartości nieruchomości. Jeśli środki, które zgromadziłeś są niższe niż 20 % wartości nieruchomości konieczne będzie dodatkowe zabezpieczenie, najczęściej w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. A to oznacza dodatkowe koszty. Dlatego mimo faktycznych możliwości obniżenia wkładu własnego, w praktyce korzystniej jest jednak zgromadzić jak największą kwotę. Dzięki temu całkowita kwota do spłaty będzie niższa, a kredyt będzie Cię kosztować mniej. Wysoki wkład własny to także dużo lepsza pozycja negocjacyjna w rozmowach z bankiem, co sprawia, że ostateczne warunki kredytowe mogą być korzystniejsze.

Wkład własny przy kredycie hipotecznym może Ci się kojarzyć głównie z gotówką, jednak banki dopuszczają również inne jego formy. Wkładem własnym mogą być również:

➡️środki zgromadzone na kontach IKE/IKZE, 

➡️ pieniądze w Pracowniczym Planie Kapitałowym, 

➡️inna nieruchomość – ma zastosowanie głównie w przypadku kredytu na budowę domu. Wtedy wartość działki doliczana jest do wkładu własnego. Bank może również zaakceptować zabezpieczenie w postaci hipoteki na innej, dodatkowej nieruchomości.

➡️książeczka mieszkaniowa, 

➡️zadatek lub zaliczka, czyli środki, które zazwyczaj są przekazywane sprzedającemu przy umowie przedwstępnej,

➡️za wkład własny mogą być uznane udokumentowane wydatki na uzbrojenie działki, zakup materiałów budowlanych czy opłacenie prac budowlanych,

➡️środki finansowe otrzymane w ramach darowizny.

Upewnij się, czy dana forma wkładu własnego jest akceptowana w banku, w którym chcesz złożyć wniosek o kredyt. Pamiętaj, że pieniądze na wkład własny nie mogą pochodzić z kredytu gotówkowego lub innego zobowiązania kredytowego.

Zaciągając kredyt hipoteczny zobowiązujesz się do spłaty pożyczonego kapitału wraz ze wszystkimi kosztami kredytu, których przy kredycie hipotecznym może być kilka.

Podstawowym kosztem przy umowie o kredyt hipoteczny jest oprocentowanie czyli suma marży banku i wskaźnika referencyjnego (np. WIBOR). Możesz wybrać kredyt ze stałym oprocentowaniem lub oprocentowaniem zmiennym.

Kolejnym kosztem kredytu jest prowizja, którą bank nalicza jednorazowo za przyznanie zobowiązania i która stanowi określony procent wartości udzielanego kredytu. Czasem zwolnienie z prowizji wymaga spełnienia dodatkowych warunków, np. skorzystania z innych produktów banku, np. konta, karty kredytowej czy proponowanego ubezpieczenia. Wybierając ofertę porównaj koszty oraz sprawdź czy ubezpieczenie kredytu hipotecznego lub inne produkty proponowane przez bank pomogą obniżyć Ci marżę kredytu lub prowizję.

W przypadku kredytu hipotecznego konieczna jest wycena nieruchomości, która stanowi zabezpieczenie spłaty zobowiązania – to wydatek od kilkuset do ponad tysiąca złotych. Wycenę możesz przeprowadzić we własnym zakresie zlecając jej przygotowanie wybranemu rzeczoznawcy majątkowemu lub skorzystać ze specjalisty proponowanego przez bank.

Kosztem jest również zakup wymaganych przez bank ubezpieczeń, takich jak ubezpieczenie nieruchomości, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (jeśli wkład własny jest niższy niż 20% wartości nieruchomości) czy polisy na życie. Kolejny wydatek stanowi skorzystanie z karty kredytowej lub konta osobistego w danej instytucji, jeśli taki wymóg towarzyszył danej ofercie.

Przy okazji kupna nieruchomości musisz też wziąć pod uwagę koszty notarialne. Przeniesienie własności nieruchomości zawsze wymaga sporządzenia aktu notarialnego. Jego koszt powiązany jest z wartością nieruchomości. Kosztem jest także dodanie wpisu do księgi wieczystej nieruchomości (200 zł) lub/i jej założenie (100 zł).

Jeśli kupujesz mieszkanie lub dom na rynku wtórnym musisz liczyć się również z koniecznością odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku od czynności cywilnoprawnych PCC, który wynosi 2% i jest liczony od wartości nieruchomości. Podatku nie zapłacą osoby, które kupują swoje pierwsze mieszkanie.

Badając koszty kredytowe przy porównaniu ofert np. za pomocą porównywarki kredytów hipotecznych zwróć uwagę na RRSO. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania to wskaźnik, który prezentuje całkowity koszt kredytu w skali roku, wyrażony procentowo. Co do zasady im niższe RRSO tym tańszy kredyt. Warunkiem prawidłowego porównania kosztów jest zestawienie ofert o takiej samej wysokości zobowiązania i okresu spłaty. Wskaźnik RRSO nie obejmuje kosztów notarialnych, administracyjnych, wyceny nieruchomości czy odsetek karnych naliczanych w razie opóźnienia w płatności raty kredytu.

Podstawowy koszt kredytu, czyli oprocentowanie, zależy od wysokości marży ustalanej indywidualnie przez banki, a także wskaźnika WIBOR, który jest zmienny i powiązany z wysokością stóp procentowych. Kiedy te maleją, z czasem niższe stają się raty kredytów z zmiennym oprocentowaniem. Ich wzrost przekłada się na podwyżkę tych płatności. Wahania stóp procentowych nie wpływają natomiast na wysokość oprocentowania okresowo stałego ustalanego zwykle na 5, 7 lub 10 lat. Po tym okresie bank ustali wysokość stopy procentowej na kolejny okres według obowiązujących aktualnie warunków rynkowych. Jeśli oferta nie będzie korzystana, możesz też wrócić do oprocentowania zmiennego w wysokości wskazanej w umowie kredytu.

Wysokość prowizji z tytułu udzielenia finansowania zależy od polityki prowadzonej przez bank. Często skorzystanie z innych produktów oferowanych przy okazji umowy kredytowej, może prowadzić do obniżenia prowizji. Ten element kosztów zawsze warto też negocjować z bankiem.

Koszty kredytu zależą również od opłat dodatkowych, w szczególności różnych ubezpieczeń. Ubezpieczenie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych wymagane przez bank to zazwyczaj wydatek około kilkuset złotych rocznie. Jeśli zgromadzisz niewielki wkład własny, poniżej 20% wartości nieruchomości, pojawi się obowiązkowe ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Polisa na życie i na wypadek utraty pracy nie zawsze jest wymagana, ale przy kredytach długoterminowych warto skorzystać z tej formy zabezpieczenia na przyszłość. Szczególnie, że często wybór oferty ubezpieczenia proponowanej przez bank, może przełożyć się na nieco niższą marżę lub prowizję.

Całkowity koszt kredytu hipotecznego zależy również od okresu spłaty zobowiązania. Im szybciej spłacisz kredyt, tym zapłacisz mniej. Na oszczędności przełoży się również wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.

Kluczowe jest porównanie ofert i kosztów kredytowych. Dzięki temu możesz zaciągnąć kredyt hipoteczny na najkorzystniejszych warunkach. Oprócz świadomego wyboru oferty niższe koszty kredytowe zapewnią Ci:

• Wybór jak najkrótszego okresu spłaty – im dłużej spłacasz zobowiązanie, tym będzie ono bardziej kosztowne.
• Całkowita lub częściowa spłata zobowiązania przed terminem określonym w umowie – nie musisz decydować się na krótki okres spłaty już w momencie podpisywania umowy kredytowej. Koszty kredytu obniżysz również nadpłacając raty lub spłacając jednorazowo całość zobowiązania wcześniej.
• Sprawdź czy całkowity koszt kredytu będzie niższy, jeśli skorzystasz z innych produktów oferowanych przez bank przy okazji umowy kredytowej – może to być konto osobiste, na które będzie wpływać Twoje wynagrodzenie, karta kredytowa czy ubezpieczenie spłaty kredytu, które zabezpieczy jego spłatę w momencie sytuacji kryzysowej.
• Na etapie spłaty zobowiązania możesz też przenieść kredyt hipoteczny do innego banku. Refinansowanie kredytu będzie opłacać się wówczas, jeśli nowa oferta będzie korzystniejsza niż aktualna.
• Jeśli spłacasz więcej niż jedno zobowiązanie, wtedy sposobem na ograniczenie kosztów może być konsolidacja, czyli ich połączenie w jedno zobowiązanie z jedną ratą. Wymaga to jednak indywidualnej analizy, gdyż takie rozwiązanie nie zawsze przełoży się to na niższe koszty, ale może ułatwić Ci spłatę.

Oprócz oprocentowania i prowizji czyli podstawowych kosztów kredytu, przy zobowiązaniu zabezpieczonym hipoteką pojawiają się jeszcze inne opłaty, które powinieneś uwzględnić planując kupno nieruchomości.

Jeśli korzystasz z usług agencji nieruchomości, licz się z zapłatą prowizji. Zazwyczaj zarówno kupujący, jak i sprzedający płacą od 2 do 4% wartości ceny transakcyjnej.

Finansowanie nieruchomości kredytem wymaga sporządzenia wyceny, co również generuje koszty. Ich wysokość waha się w kwocie od około 400 zł do ponad 1 000 zł.

Podpisanie umowy kredytowej wiąże się z koniecznością poniesienia kosztów notarialnych. Z reguły całość tych kosztów spada na Ciebie jako nabywcę nieruchomości. Maksymalne stawki taksy notarialnej wskazują przepisy:

➡️powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki ponad 30 000 zł,

➡️powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki ponad 60 000 zł,

➡️powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł,

➡️powyżej 2 000 000 zł – 6 770 zł + 0,25 % od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej nie więcej niż 7 500 zł.

Są to kwoty netto, należy do nich doliczyć podatek VAT w wysokości 23%. Do tego dochodzi koszt odpisu notarialnego, za który zapłacisz 6 zł netto za każdą stronę (+VAT).

Kolejne wydatki to opłaty sądowe:

• założenie księgi wieczystej kosztuje 100 zł,
• wpisanie hipoteki do KW to wydatek w wysokości 200 zł.

W przypadku kupna nieruchomości na rynku wtórnym pojawia się konieczność odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku od czynności cywilnoprawnych. PCC wynosi 2% od wartości nieruchomości. Przykładowo kupno mieszkania o wartości 300 000 zł wymaga płatności na konto urzędu skarbowego podatku w wysokości 6 000 zł. Z podatku zwolnione są osoby, które kupują swoje pierwsze mieszkanie.

Oprocentowanie jest jednym z głównych czynników, wpływających na koszt kredytu hipotecznego. To od niego zależy wartość odsetek od zobowiązania, które stanowią część raty. Wpływ na wysokość oprocentowania ma stała marża i zmienny wskaźnik WIBOR. Im są wyższe, tym więcej kosztuje Cię zobowiązanie. Na rynku znajdziesz oferty kredytu z oprocentowaniem stałym lub zmiennym.

Oprocentowanie zmienne oznacza ryzyko wzrostu wysokości raty w razie podwyżki stóp procentowych. Możliwy jest też pozytywny scenariusz. Spadek stóp procentowych w trakcie spłaty kredytu z oprocentowaniem zmiennym przełoży się na niższą ratę. Ewentualne wahania stóp procentowych będą natomiast obojętne dla kredytu hipotecznego z oprocentowaniem okresowo stałym. Zmiana jego wysokości będzie mieć miejsce w momencie zakończenia okresu, na jaki zostało ustalone. Jeśli zdecydujesz się na kontynuację spłaty kredytu w oparciu o stałą stopę procentową, to na kolejny okres bank zaproponuje Ci oprocentowanie obowiązujące w danym momencie, a więc prawdopodobnie inne, niż dotychczasowe.

Wybór kredytu z oprocentowaniem stałym a właściwie okresowo stałym oznacza, że przez czas obowiązywania stałej stopy procentowej będziesz płacił ratę w stałej wysokości bez względu na wahania stóp procentowych. To korzystne rozwiązanie w sytuacji, kiedy stopy procentowe rosną. Minusem jest brak możliwości skorzystania z obniżki raty w razie ich spadku.

Oprocentowanie stałe obowiązuje okresowo. Najczęściej ustalane jest na okres 5, 7 lub 10 lat. Po tym czasie musisz zdecydować, co dalej. Bank zaproponuje Ci nową, aktualnie obowiązującą stawkę oprocentowania stałego na kolejny okres. Możesz też wybrać oprocentowanie zmienne określone w umowie. Jeśli zdecydujesz się na to drugie rozwiązanie to musisz liczyć się z możliwością wahania wysokości raty w dalszym okresie spłaty zobowiązania w razie ewentualnych wahań stóp procentowych. Możesz też wybrać oprocentowanie zmienne obowiązujące od momentu podpisania umowy. Ewentualna zmiana oprocentowania zmiennego na stałe w późniejszym okresie jest możliwa, ale wymaga negocjacji z bankiem.

Jakie oprocentowanie jest lepsze? Teoretycznie, jeśli aktualnie obowiązujące stopy procentowe są wysokie i prawdopodobne są ich niedalekie obniżki, to warto wybrać kredyt z oprocentowaniem zmiennym. Gdy jednak spodziewane są podwyżki np. z uwagi na rosnącą inflację, to lepszym rozwiązaniem będzie oprocentowanie okresowo stałe. Przy czym czasem trudno przewidzieć, jak zmieni się sytuacja gospodarcza i niekiedy dopiero kolejne lata pokazują, czy decyzja była słuszna.

Marża kredytu hipotecznego to wynagrodzenie banku z tytułu udzielenia kredytu. Marża jest jednym z dwóch elementów składowych oprocentowania kredytu hipotecznego (obok wskaźnika referencyjnego – najczęściej WIBORU). Banki indywidualnie kształtują poziom marży. Co istotne to element, który możesz negocjować. Jej wysokość ustalana jest indywidualnie, biorąc pod uwagę Twoją zdolność kredytową czy wkład własny.  Maksymalne obniżenie marży kredytowej przełoży się na realne oszczędności w trakcie spłaty kredytu. 

RRSO, czyli Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania, to wskaźnik, który informuje, ile w ujęciu procentowym wynosi koszt zobowiązania rocznie w stosunku do całej kwoty kredytu. Co istotne im RRSO jest niższe, tym finansowanie jest tańsze. Banki mają obowiązek informowania o wysokości RRSO przy każdej ofercie kredytowej kierowanej do osób indywidualnych, więc zobaczysz go już na etapie reklamy produktu.

RSSO uwzględnia wszystkie koszty kredytu – nie tylko oprocentowanie, ale też prowizję czy obowiązkowe ubezpieczenie. Dzięki czemu umożliwia szybkie porównanie kosztów, bez konieczności głębszej analizy ofert. Zatem, szukając najtańszej oferty, wystarczy spojrzeć na RRSO. Porównanie będzie prawidłowe, gdy weźmiesz pod uwagę zobowiązania na taką samą kwotę i okres spłaty.

Wartość RRSO obliczana jest przy założeniu, że będziesz spłacać kredyt zgodnie z harmonogramem. Jeśli dojdzie do opóźnień, pojawią się dodatkowe koszty, to RRSO się zmieni. To samo dotyczy sytuacji, gdy wzrośnie lub spadnie oprocentowanie kredytu na skutek zmiany stóp procentowych.

Decydując się na kredyt hipoteczny możesz, a w niektórych przypadkach musisz skorzystać z określonych polis. Dla banku to zabezpieczenie, dzięki któremu ogranicza ryzyko braku spłaty zobowiązania. Co do zasady, koszt polisy ponosi kredytobiorca. Wśród ubezpieczeń, które mogą pojawić się przy kredycie hipotecznym warto wymienić:

➡️Ubezpieczenie pomostowe, które obejmuje okres od momentu uruchomienia kredytu do umieszczenia wpisu hipoteki w księdze wieczystej nieruchomości. Aktualnie obowiązujące przepisy nakładają na banki obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kredytobiorcę z tytułu kosztów ubezpieczenia pomostowego w momencie, kiedy hipoteka zostanie ujawniona w księdze wieczystej. Dlatego część banków w ogóle zrezygnowała z wymogu opłacania ubezpieczenia pomostowego przez kredytobiorców.

➡️Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego – to obowiązkowa polisa, które występuje w przypadku kredytu hipotecznego z wkładem własnym na poziomie niższym niż 20% wartości nieruchomości. Jeśli wkład własny jest równy lub wyższy niż 20%, koszty związane z polisą nie pojawią się. 

➡️Ubezpieczenie nieruchomości od pożaru i innych zdarzeń losowych – bank wymaga dokonania cesji polisy na jego rzecz. W razie wystąpienia szkody, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci odszkodowanie, z którego w pierwszej kolejności zostanie pokryta spłata kredytu.

➡️Polisa na życie – w razie śmierci kredytobiorcy, zobowiązanie spłaca ubezpieczyciel. Koszty ochrony ponosisz Ty jako kredytobiorca. Chronisz w ten sposób również przyszłość Twoich najbliższych. W razie Twojej śmierci nie będą oni obciążeni obowiązkiem spłaty kredytu, bo zrobi to za nich ubezpieczyciel. Polisa na życie nie jest obowiązkowa przy każdym kredycie hipotecznym, ale jej zawarcie może korzystnie wpłynąć na koszty kredytu. Dzięki temu bank może zaproponować obniżenie prowizji lub marży

➡️Ubezpieczenie od utraty pracy – to czasowa ochrona na wypadek niezawinionej utraty pracy. Dzięki polisie zyskasz czas na zmianę zatrudnienia bez obaw o terminową spłatę kredytu, bo przez pewien czas zrobić to za Ciebie ubezpieczyciel.

Bank może wymagać wykupienia ubezpieczenia na określonych warunkach, a następnie dokonania cesji polisy na rzecz tej instytucji. Nie może jednak narzucić obowiązku skorzystania z konkretnej oferty. Zazwyczaj instytucje współpracują z jednym towarzystwem ubezpieczeniowym i proponują klientom jego ofertę. Możliwe, że proponowane warunki są korzystne, ale nie ma takiej gwarancji. Dlatego w każdym przypadku porównaj oferty i sprawdź propozycje co najmniej kilku ubezpieczycieli. Możliwe, że w tej samej cenie znajdziesz ofertę z dużo szerszym zakresem ochrony.

Wybierają ofertę ubezpieczenia proponowaną przez bank, polisę zawierasz z towarzystwem ubezpieczeniowym, nie z bankiem. W dalszej kolejności kredytodawca będzie wymagał dokonania cesji ubezpieczenia na jego rzecz, a to oznacza, że w razie wystąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem, otrzyma on należne odszkodowanie. W ten sposób zabezpieczona jest spłata kredytu.

Zgodnie z ustawą o kredycie hipotecznym czas oczekiwania na decyzję banku nie powinien przekroczyć 21 dni liczonych od dnia dostarczenia przez wnioskującego kompletu dokumentów. Złożenie kompletnego wniosku jest zatem kluczowe dla wydania decyzji kredytowej w krótkim czasie. Jeśli na etapie analizy wniosku pojawi się konieczność uzupełnienia informacji i przedstawienia dodatkowych dokumentów, cały proces będzie dłuższy. Pamiętaj, że przygotowywanie dokumentów do wniosku o kredyt mieszkaniowy – w szczególności wyceny nieruchomości – również zabierze Ci trochę czasu.

Zanim zaciągniesz kredyt hipoteczny i podpiszesz umowę kredytową, zapoznaj się z jej treścią i upewnij się, czy wszystkie ustalone wcześniej warunki mają odzwierciedlenie w tym dokumencie. Wszystkie zapisy w umowie powinny być dla Ciebie zrozumiałe. Jeśli jakaś kwestia budzi Twoje wątpliwości, dopytaj o szczegóły pracownika banku.

Istotne są zapisy dotyczące prawa do przedterminowej, częściowej lub całkowitej spłaty zobowiązania. Sprawdź też czy bank przewiduje naliczenie prowizji z tego tytułu. Ważne są również informacje i zasady dotyczące możliwości korzystania z wakacji kredytowych i karencji kredytu. Jeśli na etapie spłaty zobowiązania chciałbyś skorzystać z jednego z tych rozwiązań, to brak odpowiednich zapisów umownych będzie oznaczać konieczność negocjacji z bankiem – co nie zawsze może skończyć się sukcesem.

Sprawdź też harmonogram spłaty kredytu. Terminy płatności powinny być wyznaczone w taki sposób, żebyś miał pewność posiadania środków na koncie w dniu pobrania raty, czyli np. już po dacie przelewu wynagrodzenia na konto.

Najlepszy kredyt to taki, który jest najbardziej dopasowany do Twoich potrzeb zarówno pod względem kosztów, jak i innych warunków kredytowania.

Jeśli zależy Ci na niskich kosztach, zwróć uwagę na wskaźnik RRSO. To sposób na wytypowanie zobowiązania, którego koszty kredytowania będą najniższe, o ile tylko porównujesz kredyty na taką samą kwotę i z identycznym okresem spłaty.

Przyjrzyj się bliżej wybranym ofertom. Sprawdź szczegóły w zakresie wysokości oprocentowania kredytu i prowizji oraz warunkom formalnym banku, również w zakresie akceptowanych źródeł dochodu. Jedna instytucja może wymagać 12 miesięcy ciągłości umów (w przypadku umów cywilnoprawnych), a inna – dłuższego okresu. Nawet, jeśli to drugie zobowiązanie jest bardziej atrakcyjne pod względem kosztów, to może się okazać dla Ciebie niedostępne, więc trudno uznać je za najlepsze.

To samo dotyczy wymogu maksymalnego wieku w momencie spłaty ostatniej raty. Nie da się zatem z góry ocenić, czy dana propozycja jest aktualnie najlepsza. Same koszty zobowiązania nie są decydujące.

Badanie rynku ofert kredytowych możesz rozpocząć od banku, który prowadzi Twoje konto osobiste, na które wpływa Twoje wynagrodzenie. Dzięki temu ta instytucja może łatwo ocenić Twoją zdolność kredytową bez konieczności dostarczania innych dokumentów finansowych. Nie ograniczaj się jednak do jednej oferty.

Korzystając z naszej porównywarki kredytów hipotecznych możesz w łatwy i szybki sposób wytypować najbardziej atrakcyjne dla Ciebie oferty kredytowe. Ich analizowanie przez strony poszczególnych banków jest kłopotliwe i czasochłonne. W naszym serwisie od razu otrzymasz kalkulację wysokości rat dla zobowiązania o określonych parametrach.

Pamiętaj, aby podczas analizy ofert zwrócić uwagę na całość kosztów: oprocentowanie, prowizję i ubezpieczenia, wysokość miesięcznej raty i całkowity koszt kredytu.

Istnieje pewien zestaw cech kredytu hipotecznego, który można uznać za drogowskaz przy poszukiwaniu najlepszej oferty kredytowej. Mianowicie:

➡️Koszty kredytowania są możliwie niskie – to istotna, ale nie decydująca kwestia. Nie zawsze bowiem kredyt z najniższymi kosztami będzie dla Ciebie dostępny, (np. z powodu zbyt niskiej zdolności kredytowej).

➡️Elastyczny okres kredytowania – t zwróć uwagę na maksymalny możliwy wiek w momencie spłaty ostatniej raty zobowiązania. W jednej instytucji może to być, np. 60, a w innej – 75 lat.

➡️Brak obowiązku korzystania z dodatkowych produktów – bank może mieć atrakcyjną ofertę, ale dostępną dopiero wtedy, gdy skorzystasz z np. konta osobistego, na które wpływa wynagrodzenie. To może się wiązać z dodatkowymi wydatkami. Ważna jest możliwość wyboru.

➡️Akceptacja wkładu własnego w różnej wysokości – również poniżej standardowych 20% wartości nieruchomości. Sprawdź, jak to wygląda w danej instytucji.

➡️Brak prowizji za przedterminową spłatę zobowiązania i nadpłaty – możliwość nadpłaty kredytu daje Ci szansę na obniżenie całkowitych kosztów kredytu. Jeśli bank nie naliczy prowizji z tego tytułu na żadnym etapie spłaty, oszczędności będą jeszcze wyższe.

To tylko wybrane cechy najlepszego kredytu hipotecznego. Oceń indywidualnie, co jest najważniejsze dla Ciebie.

Najtańszy kredyt to taki z najniższym wskaźnikiem RRSO. O całkowitym koszcie zobowiązania decyduje wiele czynników – okres kredytowania, marża, prowizja, składki na ubezpieczenia i opłaty dodatkowe.

Im dłużej będziesz spłacać zobowiązanie, tym więcej będzie ono kosztować, ale jednocześnie niższa będzie rata. Wspomniana marża jest jednym z elementów, który wpływa na wysokość oprocentowania. Drugi stanowi stawka WIBOR. Zobacz, jak zmienia się rata kredytu wraz ze wzrostem marży. Przyjmujemy, że WIBOR 3M, wykorzystany do obliczeń, wynosi 5,86%. Kwota kredytu jest równa 300 tys. zł i obowiązują raty równe.

Nawet stosunkowo niewielki wzrost marży przekłada się na ratę wyższą o co najmniej kilkadziesiąt złotych. Biorąc pod uwagę, że takich rat może być 360, a nawet więcej, oznacza to zdecydowany wzrost kosztów kredytowania.

Podejmij próbę negocjacji wysokości marży, szczególnie jeśli masz wysoką zdolność kredytową, duży wkład własny czy też od lat jesteś klientem danego kredytodawcy.

Im szybciej spłacisz kredyt hipoteczny, tym poniesiesz niższe całkowite koszty kredytowania. Po zawarciu umowy z bankiem otrzymujesz harmonogram płatności rat. Nie możesz przekraczać wspomnianych tam terminów, ale jak najbardziej masz prawo do wcześniejszej spłaty zobowiązania. Nie potrzebujesz na to zgody banku.

Moment, w którym dokonasz wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego, ma jednak znaczenie. W przypadku gdy dojdzie do tego przed upływem 36 miesięcy od zawarcia umowy, bank może Ci naliczyć prowizję, o ile kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej. Rekompensata może wynosić:

➡️Nie więcej niż wysokość odsetek, które byłyby naliczone od spłaconej kwoty w okresie roku od faktycznej spłaty.

➡️Nie więcej niż 3% kwoty spłacanego kredytu.

➡️Nie więcej niż odsetki pozostałe do zapłaty za okres do zakończenia umowy kredytu hipotecznego, o ile pozostał do niego mniej niż rok.

➡️Nie więcej niż koszty banku bezpośrednio związane z przedterminową spłatą.

W przypadku kredytów hipotecznych z oprocentowaniem stałym, banki mogą naliczyć prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty w okresie obowiązywania stałej stawki. Wcześniejsza spłata opłaca się w niemal każdym przypadku, ale mimo wszystko zanim dokonasz nadpłaty policz, czy jest to w danym momencie najkorzystniejsza opcja.

Nadpłata kredytu hipotecznego oznacza, że spłacasz go szybciej niż wynika to z harmonogramu spłaty dołączonego do umowy kredytowej. Dzięki temu obniżysz całkowity koszt kredytowania. Nadpłata jest dobrym krokiem, jeśli posiadasz pewną gotówkę, którą możesz przeznaczyć na ten cel, ale jednocześnie masz dodatkowe środki, dzięki którym zachowasz płynność finansową. Sprawdź jednak w umowie czy nadpłata lub całkowita spłata kredytu przed terminem będzie wiązać się dla Ciebie z prowizją. Jeśli tak, przelicz, czy na pewno taka operacja w danym momencie się opłaca.

Dzięki nadpłacie możesz obniżyć raty przy zachowaniu dotychczasowego okresu spłaty. Druga opcja to zachowanie dotychczasowej wysokość rat, przy skróceniu czasu kredytowania. Nadpłata połączona ze skróceniem okresu kredytowania jest najkorzystniejszym rozwiązaniem, gdyż dzięki temu możesz znacznie obniżyć całkowite koszty kredytowania i szybciej spłacić całe zobowiązanie.

Dla pewności sprawdź, jak to wygląda w Twoim banku. Możliwe, że instytucja w każdym przypadku wymaga złożenia dyspozycji. Pamiętaj również o terminach. Zazwyczaj banki sugerują, aby taka dyspozycja trafiła do nich chociaż z kilkudniowym wyprzedzeniem.

Wakacje kredytowe są jedną z form wsparcia kredytobiorców. Dzięki niej przez ustalony z bankiem okres możesz nie płacić pełnej raty kapitałowo-odsetkowej. To daje Ci czas na ustabilizowanie sytuacji finansowej.

Wakacje kredytowe dzieli się na rządowe i komercyjne. W pierwszym przypadku chodzi o takie, które są pomocą gwarantowaną przepisami. Były dostępne w latach 2020-2024, na różnych zasadach, z koniecznością spełnienia określonych wymagań. Natomiast komercyjne wakacje kredytowe wynikają z oferty banków – nie są im narzucone. Ewentualne zasady korzystania z nich możesz znaleźć w umowie kredytowej.

Skorzystanie z wakacji kredytowych nie oznacza, że raty są umorzone. Dochodzi do ich odroczenia, czyli i tak musisz je spłacić. Odłożone płatności zostaną doliczone do kolejnych rat. Optymalnym sposobem na wykorzystanie wakacji kredytowych jest nadpłata zobowiązania i skrócenie czasu spłaty, gdyż dzięki temu możesz obniżyć koszty. Oczywiście, warto to zrobić, jeśli nie masz problemów finansowych i możesz sobie pozwolić na zapłacenie rat przed terminem.

Zarówno wakacje kredytowe, jak i karencja w spłacie zobowiązania są pewną formą pomocy dla kredytobiorców. Często ich nazwy używane są zamiennie, ale są to różne rozwiązania.

W przypadku wakacji kredytowych dochodzi do zawieszenia pełnej raty kapitałowo-odsetkowej, natomiast w ramach karencji nie płacisz kapitału, ale w dalszym ciągu musisz regulować część odsetkową i ewentualne składki na ubezpieczenia. Mimo wszystko dzięki temu możesz obniżyć miesięczne obciążenie finansowe i łatwiej poradzić sobie z aktualną sytuacją. Aby skorzystać z karencji spłaty, musisz najpierw złożyć do banku wniosek.

Co wybrać? Karencję czy wakacje kredytowe? W przypadku karencji dalej płacisz odsetki. Możliwe, że aktualnie to one stanowią zdecydowaną większość raty, zatem nie będzie to duża ulga dla Twoich finansów. Natomiast wakacje kredytowe umożliwiają zawieszenie pełnej raty kapitałowo-odsetkowej, co już może stanowić większe odciążenie. Jeśli masz wybór, skorzystaj z wakacji kredytowych. Pamiętaj jednak, że w obu przypadkach Twoje raty nie są umarzane, tylko odraczane. I tak musisz je spłacić, zatem zostaną doliczone do kolejnych płatności.

Kredyt hipoteczny możesz spłacać nawet przez 35 lat. W tym czasie rynek kredytów hipotecznych może się diametralnie zmienić. Bardzo prawdopodobne, że dostępne obecnie zobowiązania będą o wiele tańsze. Jeśli doszło do takiej zmiany możesz spróbować negocjować warunki kredytu z bankiem. Gdy jednak to nie przynosi efektów, weź pod uwagę refinansowanie, czyli przeniesienie zobowiązania do innego banku.

W praktyce polega to na tym, że bank, który przyzna Ci kredyt refinansowy, spłaci Twoje dotychczasowe zobowiązanie i jednocześnie udzieli nowego. Efektem powinna być niższa rata. Jednak nie ma gwarancji, że zawsze tak będzie, dlatego refinansowanie wymaga wcześniejszej kalkulacji opłacalności.

Zaciągnięcie takiego kredytu oznacza, że musisz złożyć wniosek, a bank sprawdzi Twoją zdolność kredytową. Pojawią się koszty, takie jak opłata za operat szacunkowy, ewentualna prowizja czy też opłata z tytułu wykreślenia dotychczasowego banku z księgi wieczystej i wpis nowego wierzyciela hipotecznego. Zanim zdecydujesz się na refinansowanie, upewnij się, z jakimi będzie to się wiązać kosztami. Każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy.

Restrukturyzacja kredytu polega na wprowadzeniu zmian w umowie, dzięki którym zostanie ona dostosowana do Twojej aktualnej sytuacji finansowej.

Bank może zaproponować różne formy restrukturyzacji zadłużenia, a wśród nich następujące:

➡️Wydłużenie okresu kredytowania – dzięki niemu będziesz płacić niższą ratę, ale pamiętaj, że to przekłada się na poniesienie wyższych kosztów zobowiązania.

➡️Karencja w spłacie kredytu – oznacza, że przez ustalony okres płacisz wyłącznie część odsetkową raty i ewentualne składki na ubezpieczenia. To może być dobre rozwiązanie, jeśli aktualnie część kapitałowa stanowi większość miesięcznego obciążenia.

➡️Wakacje kredytowe – dzięki nim możesz zawiesić na ustalony okres spłatę pełnej raty kapitałowo-odsetkowej. Pamiętaj jednak, że nie jest to umorzenie płatności. Odroczone raty zostaną doliczone do kolejnych, które będziesz płacić.

➡️Tymczasowa zmiana parametrów zobowiązania – bank może się zgodzić na okresowo niższą marżę.

➡️Konsolidacja zobowiązań – połączenie różnych kredytów i pożyczek tak, aby płacić niższą ratę, która docelowo jest niższa od sumy dotychczas spłacanych.

To nie wszystkie możliwości, jakie mogą zaoferować banki. Instytucja może też odrzucić Twój wniosek, ale w takim przypadku musi szczegółowo uzasadnić przyczyny swojej decyzji.

Polacy preferują własność nieruchomości, stąd bierze się tak duża popularność kredytów hipotecznych w Polsce. Jednak co się bardziej opłaca, jeśli pod uwagę bierzemy wyłącznie kwestie finansowe, a nie preferowany styl życia? Zaciągnięcie kredytu hipotecznego na zakup mieszkania czy jednak odkładanie środków na zakup za gotówkę i wynajem?

W każdym przypadku wymaga to indywidualnej analizy. 

Przykład

Mieszkanie o o powierzchni 50m2 kosztowało w Warszawie w 2014 roku średnio 350 tys. zł a w 2024 roku – nawet 850 tys. zł. Gdyby kupujący wykorzystałby oszczędzane środki na nadpłacanie zobowiązania, miałby je w całości spłacone na długo przed upływem tych 10 lat i jednocześnie posiadałby nieruchomość, która jest warta ponad 2 razy więcej. Jednak w sytuacji, gdy kredyty byłyby bardzo drogie, a Twój wkład własny niski, wcześniejsza spłata mogłaby być trudna.

Dlatego jednoznaczna odpowiedź co się bardziej opłaca: kredyt hipoteczny czy najem, w każdym przypadku wymaga analizy aktualnej sytuacji. Jeśli jesteś w stanie szybko spłacić kredyt, niemal na pewno opłaca Ci się jego zaciągniecie.

Oba rodzaje nieruchomości mają wady i zalety. Wybierając mieszkanie z rynku wtórnego, masz możliwość wyboru lokalizacji w pobliżu centrum czy najważniejszych miejsc w mieście znajdujących się w otoczeniu szkół, sklepów, przystanków komunikacji miejskiej. Zazwyczaj w cenie masz komórkę lokatorską, dostęp do rowerowni czy wózkowni. Jednak często takie mieszkania znajdują się w budynkach, w których części wspólne, takie jak klatka schodowa czy windy, są utrzymane w złym stanie. Może zdarzyć się również sytuacja, że obok bloku znajduje się parking, ale liczba miejsc jest zbyt mała w stosunku do liczby mieszkańców.

Natomiast mieszkania z rynku pierwotnego są nowe, ale w stanie deweloperskim, więc wymagają wykończenia, co oznacza kolejne koszty. Możesz też zdecydować się na stan do wprowadzenia, ale za dodatkową opłatą. Lokale znajdują się na nowych osiedlach, w budynkach często jest zainstalowany jest monitoring i wszystko pachnie nowością. Minusem jest jednak to, że często zakup takiego mieszkania wymaga zrobienia tego na etapie realizacji inwestycji i konieczności oczekiwania kilka lat na wprowadzenie. Często komórki lokatorskie i miejsca parkingowe są dostępne wyłącznie za dodatkową opłatą. Przeważnie osiedla znajdują się daleko od centrum, przystanków autobusowych czy szkół.

Kredyt deweloperski jest produktem finansowym oferowanym przez banki deweloperom na sfinansowanie przez nich inwestycji takich jak budowa osiedla mieszkaniowego. Bez wsparcia kredytodawcy realizacja inwestycji w wielu przypadkach byłaby niemożliwa. Środki w ramach kredytu umożliwiają sprawniejszą, szybszą budowę.

Kredyt od dewelopera jest zupełnie innym produktem. To środki, które bank pożycza nabywcy nieruchomości. Sam deweloper w całej transakcji pełni rolę pośrednika. To ta firma gromadzi dokumenty potrzebne do złożenia wniosku, może nawet podjąć się negocjacji warunków w imieniu wnioskującego o kredyt.

Kalkulator kredytu hipotecznego to narzędzie online, które ułatwi Ci poszukiwania najbardziej atrakcyjnej oferty zobowiązania. Po wprowadzeniu wymaganych danych, dowiesz się, ile wyniesie rata, jaka jest oferta poszczególnych banków, jakie są parametry zobowiązania i całkowite koszty spłaty.

Do naszego kalkulatora musisz wprowadzić dane dotyczące nieruchomości m.in. określić jej rodzaj czy wartość. Poza tym niezbędne jest również dodanie informacji opisujących Twoją sytuację finansową: jaki masz wkład własny, ile chcesz pożyczyć i jak długo spłacać? Ilu członków liczy Twoje gospodarstwo domowe i ile wynoszą Wasze miesięczne wydatki? Określ również, czy aktualnie spłacisz już jakieś kredyty.

Mając te dane, kalkulator pokaże Ci, na jakie oferty kredytowe możesz liczyć. To bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż zamiast przeglądać strony wielu banków, czy odwiedzać ich siedziby, wszystkie dane masz zaprezentowane w jednym miejscu. Co skraca proces poszukiwania i ułatwia wybór najtańszej oferty.

Banki dokładnie analizują każdy wniosek o kredyt, a w przypadku długoterminowych i wysokokwotowych zobowiązań zabezpieczonych hipoteką robią to szczególnie skrupulatnie. Standardowa procedura obejmuje sprawdzenie wnioskującego w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Na tej podstawie bank ustala, jak wywiązujesz się ze spłacania rat i decyduje, czy można Ci zaufać. Opóźnienia w płatnościach dotychczasowych zobowiązań mogą całkowicie przekreślić szansę na uzyskanie jakiekolwiek kredytu.

Banki mogą również sprawdzić Cię w bazach BIG i KRD, które uzyskują dane z innych źródeł niż BIK. Do BIK-u trafiają one z banków, od firm pożyczkowych, SKOK-ów, bankowych firm factoringowych i leasingowych. Natomiast dane, które trafiają do biur informacji gospodarczej, jak BIG czy KRD pochodzą od dostawców energii, firm telekomunikacyjnych, operatorów telewizji kablowej, sądów czy konsumentów.

Nie ma możliwości otrzymania kredytu hipotecznego bez weryfikacji wnioskującego w bazach. Dlatego upewnij się, czy nie ma w nich negatywnych wpisów wynikających z zadłużenia, o którym nic nie wiesz.

Kredyt hipoteczny i pożyczkę hipoteczną łączy to, że oba zobowiązania są zabezpieczone hipoteką na nieruchomości. Dzięki temu bank jest w stanie przyznać Ci wysoką kwotę środków z długim okresem spłaty. Jednak są to różne produkty finansowe.

➡️Kredyt hipoteczny możesz przeznaczyć wyłącznie na określony cel, np. zakup mieszkania, budowę domu, wykończenie nieruchomości czy nabycie działki. W przypadku pożyczki otrzymujesz środki do dowolnego wykorzystania – banku nie interesuje, co z nimi zrobisz.

➡️W ramach kredytu hipotecznego możesz otrzymać kwotę stanowiącą 80-90% wartości nieruchomości, która stanowi zabezpieczenie. W przypadku pożyczki hipotecznej jest to zazwyczaj maksymalnie od 50 do 70%.

➡️W ramach pożyczki w grę wchodzi krótszy okres spłaty – do 25 lat i nie musisz mieć wkładu własnego. Jest to jednak zobowiązanie droższe od kredytu hipotecznego, ale jednocześnie tańsze od kredytu gotówkowego.

Kiedy spłacisz kredyt hipoteczny, nie dojdzie automatycznie do usunięcia danych banku z działu IV księgi wieczystej nieruchomości. Jest to możliwe dopiero, kiedy uzyskasz od tej instytucji kwit mazalny, czyli dokument potwierdzający, że zobowiązanie zostało w całości spłacone. Zazwyczaj banki wydają go automatycznie po uregulowaniu kredytu. Mając ten dokument, musisz się udać do sądu rejonowego, który prowadzi księgę wieczystą dla danej nieruchomości i złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki.

Opłata za wykreślenie hipoteki wynosi 100 zł. Do usunięcia wpisu nie dochodzi automatycznie. Czas oczekiwania na rozpatrzenie sprawy wynosi od kilku dni do nawet ponad roku, w zależności od obłożenia danego sądu. Jeśli dokumenty nie wymagają poprawek, hipoteka na rzecz banku zniknie z księgi wieczystej nieruchomości. 

Promesa kredytowa to pisemne zapewnienie banku do udzielenia Ci kredytu na określonych warunkach. Wydanie promesy wiąże się z badaniem zdolności kredytowej i wymaga przedstawienia dokumentów związanych z Twoją sytuacją finansową. Wydanie promesy może wiązać się z dodatkowym kosztem. Część instytucji wyda Ci promesę bezpłatnie.

Uzyskanie promesy kredytowej zwiększa Twoją wiarygodność jako nabywcy mieszkania lub domu i daje lepszą pozycję negocjacyjną w rozmowie ze sprzedawcą nieruchomości. Czas obowiązywania promesy znajduje się w treści promesy – zwykle jest to nie dłużej niż kilka miesięcy.