Przykład reprezentatywny to zazwyczaj zwarty akapit tekstu zwierający szereg kluczowych danych na temat konkretnego kredytu lub pożyczki. Dzięki niemu dokładnie sprawdzisz, jakie koszty, i z jakiego tytułu, będzie generować potencjalne zobowiązanie. Pamiętaj jednak, że warunki ujęte w przykładzie reprezentatywnym nie muszą pokrywać się z ostateczną ofertą kredytodawcy.
- 1. Czym jest przykład reprezentatywny?
- 2. Jakie informacje powinny znaleźć się w przykładzie reprezentatywnym?
- 3. Na jakiej podstawie przygotowywany jest przykład reprezentatywny?
- 4. Rodzaj kredytu a przykład reprezentatywny
- 5. Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie gotówkowym?
- 6. Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie hipotecznym?
- 7. Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie konsolidacyjnym?
- 8. Jak czytać przykład reprezentatywny?
- 9. Warto wiedzieć
Przed zawarciem umowy o kredyt zarówno kredytodawcy, jak i pośrednicy kredytowi mają obowiązek przedstawienia Ci zestawienia danych pozwalających określić koszty związane z zaciągnięciem i spłatą konkretnego zobowiązania. Dodatkowo, jeśli skorzystanie z oferty na warunkach przedstawionych w reklamie wymaga zawarcia dodatkowej umowy (np. ubezpieczenia), to musisz być również wyraźnie poinformowany o takiej konieczności. Wszystkie te informacje znajdziesz w tzw. przykładzie reprezentatywnym.
Czym jest przykład reprezentatywny?
Przykład reprezentatywny jest zestawem kluczowych parametrów, które pozwolą Ci szybko ocenić potencjalne koszty i warunki kredytowania. Zgodnie z przepisami kredytodawcy i pośrednicy kredytowi powinni przekazywać odpowiednie informacje w sposób jednoznaczny, widoczny i zrozumiały. W rezultacie przykład reprezentatywny zapewni Ci szybki i wygodny wgląd w takie elementy jak m.in. oprocentowanie, okres umowy czy całkowita kwota kredytu (wymienię je szczegółowo w kolejnym rozdziale).
Uwaga!
Jakie informacje powinny znaleźć się w przykładzie reprezentatywnym?
Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w art. 7 ust. 1-3 oraz art. 7b ust. 1 wspomnianej ustawy o kredycie konsumenckim. Zgodnie z przepisami prawa kredytodawca lub pośrednik kredytowy zobowiązany jest przedstawić Ci w sposób zrozumiały następujące parametry oferty:
- stopę oprocentowania kredytu wraz z informacją, czy jest to:
- stopa stała;
- stopa zmienna;
- miks stopy stałej i zmiennej np. przez pierwsze 2 lata spłaty kredytu gotówkowego bank będzie naliczać odsetki według stałej stopy, a pozostałą część zobowiązania będziesz spłaca według stopy zmiennej;
- całkowitą kwotę kredytu;
- rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO).
W stosownych przypadkach otrzymasz również informacje obejmujące:
- czas obowiązywania umowy;
- całkowitą kwotę do zapłaty;
- wysokość rat;
- cenę towaru lub usługi oraz kwotę wszystkich zaliczek – w przypadku odroczonych płatności.
Zaciągnięcie kredytu na warunkach przedstawionych w materiałach promocyjnych może wymagać od Ciebie podpisania dodatkowej umowy (oprócz umowy kredytowej). Często dotyczy to konieczności wykupienia dodatkowego ubezpieczenia np. od utraty pracy. W takiej sytuacji kredytodawca lub pośrednik kredytowy musi poinformować Cię o takim wymogu. Dotyczy to nawet sytuacji, kiedy kosztu dodatkowej umowy nie można z góry określić.
Na jakiej podstawie przygotowywany jest przykład reprezentatywny?
Kredytodawcy i pośrednicy kredytowi nie mogą liczyć na swobodę podczas tworzenia przykładów reprezentatywnych. Przedstawione parametry muszą odnosić się do typowych umów dla danego rodzaju kredytów lub pożyczek. Informacje o obowiązku gromadzenia danych i zasady określania przykładu reprezentatywnego ujęte są w ustawie o kredycie konsumenckim.
Zgodnie z art.8 ust. 2-3 ustawy o kredycie konsumenckim:
- Przy określaniu reprezentatywnego przykładu należy określić warunki umowy o kredyt konsumencki, na których kredytodawca lub pośrednik kredytowy spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów danego rodzaju przy uwzględnieniu przez te umowy średniego okresu kredytowania, całkowitej kwoty kredytu i częstotliwości występowania na rynku umów danego rodzaju.
- Kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany gromadzić odpowiednie dane w celu ustalenia na ich podstawie reprezentatywnego przykładu.
Wypowiedź eksperta
Izabela StachuraRodzaj kredytu a przykład reprezentatywny
Z przykładem reprezentatywnym zetkniesz się przy okazji poszukiwania lub weryfikacji różnych form finansowania. Pamiętaj, że jest to element, który wymagany jest nie tylko podczas kontaktu z kredytodawcą lub pośrednikiem kredytowym. Przykłady reprezentatywne muszą być wyeksponowane również w reklamach i broszurach informacyjnych dotyczących poszczególnych produktów kredytowych. Trafisz na nie analizując oferty m.in.:
- kredytów gotówkowych
- kredytów hipotecznych
- kredytów konsolidacyjnych
- kredytów samochodowych
- kart kredytowych
- kredytów studenckich
- pożyczek pozabankowych.
Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie gotówkowym?
Przykład reprezentatywny dla kredytu gotówkowego znajdziesz m.in. na stronach internetowych banków lub w materiałach promocyjnych. W celu odnalezienia odpowiedniego przykładu skorzystałem z rankingu kredytów gotówkowych (weryfikacja dnia 19.09.2024 r.). Przykład reprezentatywny Pożyczki gotówkowej online dla nowych klientów, oferowanej przez Citi Handlowy, wygląda tak:
Przykład reprezentatywny dla Pożyczki Gotówkowej online dla nowych klientów. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi 10,36%, całkowita kwota kredytu (bez kredytowanych kosztów) 62 000,00 zł, całkowita kwota do zapłaty 82 456,19 zł, oprocentowanie zmienne 9,89%, całkowity koszt pożyczki 20 456,19 zł (w tym: prowizja 0,00 zł, odsetki 20 456,19 zł, opłata miesięczna 0,00 zł), 71 miesięcznych równych rat w wysokości 1 145,00 zł oraz ostatnia rata wyrównująca 1 161,19 zł. Kalkulacja została dokonana na dzień 9 Września 2024 r. na reprezentatywnym przykładzie.
Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie hipotecznym?
Tym razem w poszukiwaniach pomógł mi ranking kredytów hipotecznych (weryfikacja dnia 19.09.2024 r.). Przykład reprezentatywny oferty BNP Paribas Bank Polska prezentuje się tak:
RRSO dla reprezentatywnego przykładu: 8,89%
przy założeniu:
– kwota kredytu 357.000 zł
– oprocentowanie okresowo stałe przez pierwsze 60 miesięcy: 6,95%, a po tym okresie oprocentowanie zmienne: marża 1,95% + WIBOR3M
– prowizja za udzielenie kredytu: 0%
– opłata za prowadzenie konta osobistego z kartą debetową za cały okres kredytowania: 2.570 zł
– odsetki za cały okres kredytowania w wysokości 360.531,89 zł
– koszt ubezpieczenia na życie (nabywane za pośrednictwem banku) za cały okres kredytowania: 23.823,51 zł
– koszt ubezpieczenia nieruchomości (nabywane za pośrednictwem banku) za cały okres kredytowania: 11.333,70 zł
– opłata za wycenę nieruchomości: 400 zł
Jak wygląda przykład reprezentatywny przy kredycie konsolidacyjnym?
Przykład reprezentatywny dla tej formy finansowania sprawdziłem w rankingu kredytów konsolidacyjnych (weryfikacja dnia 19.09.2024 r.). W przypadku oferty pożyczki konsolidacyjnej od Raiffeisen Digital Bank, przykład reprezentatywny wygląda następująco:
Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) wynosi 13,49%, całkowita kwota kredytu: 76 900 zł, całkowita kwota do zapłaty: 125 642,95 zł, oprocentowanie stałe 12,72% w stosunku rocznym, całkowity koszt kredytu: 48 742,95 zł (w tym: prowizja 0% (0,00 zł), odsetki 48 742,95 zł), 101 rat miesięcznych, w tym 100 rat równych po 1 244 zł i ostatnia rata 1 242,95 zł. Kalkulacja została dokonana na dzień 11.06.2024 r. Udzielenie pożyczki uzależnione jest od pozytywnej oceny zdolności kredytowej oraz ryzyka kredytowego Klienta.
Jak czytać przykład reprezentatywny?
Jak widać banki w różny sposób podchodzą do prezentacji warunków kredytowania w swoich przykładach reprezentatywnych. Bez względu na formę prezentowane dane muszą być widoczne, jednoznaczne i zrozumiałe. Analizując przytoczone przykłady bez problemu sprawdzisz m.in.:
- rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO);
- całkowitą kwotę kredytu;
- oprocentowanie nominale z podziałem na stałe i zmienne;
- prowizję za udzielenie kredytu.
Choć dwie trzecie ofert w ramach danego kredytu powinno być zgodne z przykładem reprezentatywnym, to nie zawsze otrzymasz od kredytodawcy propozycję na takich warunkach. Różnice mogą wynikać z szeregu zmiennych, które bank lub firma pożyczkowa wezmą pod lupę w trakcie weryfikacji Twojej zdolności kredytowej.
Mowa tu o m.in. wysokości dochodów, skali kosztów stałych związanych z koniecznością utrzymania gospodarstwa domowego lub jakości ewentualnego zabezpieczenia. Tłumaczy to, dlaczego nie należy stawiać znaku równości pomiędzy przykładem reprezentatywnym a ostateczną ofertą banku.
Warto wiedzieć
- Oprocentowanie nominalne i rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) prezentowane są w skali roku.
- Warunki kredytowania ujęte w przykładzie reprezentatywnym nie muszą pokrywać się z warunkami oferty, którą przedstawi Ci bank lub firma pożyczkowa.
- Obowiązek przedstawiana przykładu reprezentatywnego przez kredytodawców i pośredników kredytowych pozwala konsumentom lepiej zrozumieć warunki oferowanych kredytów.
- Kredytodawca lub pośrednik kredytowy mają obowiązek gromadzić dane pozwalające na ustalenie reprezentatywnego przykładu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak często banki aktualizują przykłady reprezentatywne?
Aktualizacja przykładów reprezentatywnych zależy od wewnętrznej polityki banków i częstotliwości zmian kluczowych parametrów ofert. Większe modyfikacje (np. w zakresie oprocentowania) muszą prowadzić do zmiany przykładu reprezentatywnego.
Czy wszystkie banki muszą przygotowywać przykłady reprezentatywne?
Zgodnie z literą prawa każda instytucja finansowa udzielająca kredytów konsumenckich i kredytów hipotecznych zobowiązana jest do przygotowania i aktualizacji przykładów reprezentatywnych.
Źródła
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111260715
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000819
