Hamowanie silnikiem – jak działa i jak wykonać je prawidłowo?

Hamowanie silnikiem to alternatywa dla gwałtownego hamowania na drodze. W ostatnim przypadku znacznie łatwiej o szybsze zużywanie się klocków hamulcowych i tarcz, a także wysokie zużycie paliwa. Choć hamowanie silnikiem i umiejętna redukcja biegów wymaga od kierowcy wyczucia pojazdu, metoda ta sprawdza się zarówno w przypadku codziennej jazdy w mieście, jak i na drogach szybkiego ruchu. 

Tłumaczymy, jak prawidłowo korzystać z hamowania silnikiem i jak wykonać je krok po kroku.

Na czym polega hamowanie silnikiem?

Hamowanie silnikiem, inaczej hamowanie biegami, to metoda polegająca na całkowitym zwolnieniu pedału gazu przy jednoczesnej redukcji biegów i zmniejszaniu prędkości pojazdu. 

W układzie przeniesienia zachodzi wówczas opór, który powoduje że samochód zwalnia w subtelny i kontrolowany sposób. Hamowanie silnikiem pozwala na oszczędność paliwa oraz mniejsze zużycie układu hamulcowego. To manewr przydatny wtedy, gdy chcemy stopniowo zwalniać i sytuacja na drodze nam na to pozwala.

image.png

Dlaczego warto hamować silnikiem?

Zdarza się, że na drodze napotykamy przeszkodę i maksymalne dociśnięcie pedału hamulca jest nieuniknione. Wytworzona w efekcie duża ilość energii przekłada się na niższą prędkość pojazdu i prowadzi do zatrzymania auta. Tę metodę stosujemy często, gdy zachodzi konieczność hamowania awaryjnego. 

Zobacz też: Droga hamowania – czym jest i od czego zależy?

Jeśli natomiast możesz sobie na to pozwolić i zaplanować manewr hamowania, możesz wykorzystać w tym celu skrzynię biegów. Jeśli hamowanie silnikiem przeprowadzisz prawidłowo, zapobiegniesz zużyciu się tarcz hamulcowych, klocków hamulców, opon itp. Poza tym regularnym hamowaniem silnikiem można obniżyć zużycie paliwa, co przełoży się na realną oszczędność w Twoim portfelu. 

Porównaj ceny OC i AC

Jak prawidłowo hamować silnikiem?

Hamowanie silnikiem wymaga od kierowcy umiejętnego operowania biegami, ale też uważnej obserwacji obrotów silnika. Tylko przy prawidłowej technice osiągniesz zamierzony efekt - oszczędność materiałów eksploatacyjnych i płynność jazdy.

image.png

Hamownie silnikiem z manualną skrzynią biegów wygląda nieco inaczej niż z automatem. Poniżej wyjaśniamy, jak wykonać je prawidłowo krok po kroku. Instrukcje znajdą dla siebie zarówno właściciele silników benzynowych, jaki ci, który wolą silniki diesla. Przy hamowaniu tego typu najważniejsze jest odpowiednie operowanie przełożeniami.

Jak wykonać standardowe hamowanie silnikiem z manualną skrzynią biegów?

1. Zdejmij nogę z pedału gazu.
2. Wciśnij pedał sprzęgła.
3. Zredukuj bieg.
4. Puść pedał sprzęgła.
5. Redukcja biegów powinna odbywać się stopniowo, aż do zatrzymania pojazdu.

image.png

Wiesz już, że redukcję biegów należy wykonać z wyczuciem. Najlepiej bazować na schemacie:

• 5 do 4,
• 4 do 3,
• 3 do 2, 
• 2 do 1.

Kiedy więc dokładnie zmienić bieg i jak wyczuć ten moment? Zależy on od prędkości samochodu i nachylenia drogi. Najlepiej redukować bieg jak najpóźniej się da.

Hamowanie silnikiem diesla

Obroty silnika, przy których zalecana jest zmiana biegu w hamowaniu silnikiem, zależą od specyficznych cech samochodu. Silniki benzynowe mogą reagować inaczej na moment zmiany biegu niż diesel. Warto o tym pamiętać, aby zapewnić sobie bezpieczną jazdę, a silnikowi efektywną pracę.

Silnik diesla cechuje się węższym zakresem obrotów potrzebnych do jego prawidłowego działania. W przypadku aut z tym napędem hamowanie silnikiem powinno przebiegać łagodniej niż na jednostce benzynowej. Co to oznacza w praktyce?

image.png

Hamowanie silnikiem w automacie

W przypadku samochodów z automatyczną skrzynią biegów do hamowania silnikiem wystarczy zdjąć nogę z pedału gazu. Zresztą nic więcej nie można zrobić ze względu na konstrukcję skrzyni. W automacie wytracanie prędkości będzie się zatem odbywało znacznie wolniej niż z systemem manualnym.

image.png

Hamowanie silnikiem w samochodzie hybrydowym

Nie zapominajmy o ekologicznych rozwiązaniach, czyli samochodach z napędem hybrydowym. Zasadnicze pytanie brzmi: czy hamowanie silnikiem w przypadku hybrydy ma sens i przynosi korzyści? Nie da się odpowiedzieć na to jednoznacznie. 

Pamiętajmy, że nowoczesne napędy hybrydowe wyłączają się same po zdjęciu nogi z pedału gazu przez kierowcę. W efekcie samochód toczy się swobodnie przez jakiś czas. W związku z tym hamowanie biegami w hybrydzie sprawdzi się w górzystym terenie, ale w codziennej jeździe po mieście - niekoniecznie. 

Czym jest międzygaz w hamowaniu silnikiem?

Międzygaz to technika operowania pedałem gazu przy zmianie biegów. Jej zastosowanie pozwala zachować większą płynność manewru, a także zwiększyć oszczędność materiałów eksploatacyjnych układu przeniesienia napędu. 

Hamowanie silnikiem z międzygazem polega na:

• puszczeniu pedału gazu,
• dociśnięciu sprzęgła,
• lekkim wciśnięciu pedału gazu do osiągnięcia obrotów 1500-1700 na minutę,
• włączeniu niższego biegu,
• puszczeniu sprzęgła, zanim obroty spadną do 650-800 obrotów.

Hamowanie silnikiem na egzaminie na prawo jazdy

Hamowanie silnikiem wpływa na energooszczędność jazdy. Na ten aspekt często zwracają uwagę instruktorzy jazdy oraz egzaminatorzy. Hamowanie silnikiem poprzez stopniowe wytracanie prędkości samochodu jest jedną z umiejętności chętnie sprawdzanych w trakcie jazdy egzaminacyjnej. Warto poświęcić na to czas podczas kursu na prawo jazdy, aby jak najlepiej przećwiczyć tę umiejętność pod okiem fachowca.

Więcej przeczytasz tutaj: Jak wygląda egzamin na prawo jazdy kategorii B w 2023 roku?

Podczas egzaminu sprawdzana jest nie tylko sama umiejętność hamowania silnikiem, ale także technika tego manewru. Pozytywną ocenę możesz uzyskać, jeśli zrobisz to bez zbędnego szarpnięcia. Egzaminator może Cię poprosić o hamowanie z pomocą silnika, gdy rozpędzisz samochód do 40-50 km/h i zbliżasz się do skrzyżowania z czerwonym światłem.

Hamowanie biegami na egzaminie - najczęstsze błędy

Zatrzymanie auta w drodze hamowania silnikiem jest częstym poleceniem na egzaminie na prawo jazdy, ale kursanci często popełniają błędy, których da się uniknąć w prosty sposób. Na co uważać przy wykonywaniu tego manewru?

1. Sprawdź, czy hamowanie silnikiem nie stworzy zagrożenia na drodze (zajrzyj w lusterka boczne i tylne).
2. Nie rozpoczynaj manewru hamowania biegami od dociśnięcia sprzęgła przy wysokiej prędkości.
3. Uważaj, aby redukcję biegu i wytracanie prędkości przeprowadzać wraz z puszczaniem pedału sprzęgła.
4. Wrzucając na egzaminie kolejne biegi, unikaj puszczania sprzęgła na chwilę.

Czy hamowanie silnikiem jest szkodliwe dla samochodu?

Wiesz już, jak należy hamować silnikiem poprawnie. Jeśli technika będzie odpowiednia, manewr ten nie powinien w żaden sposób zaszkodzić Twojemu samochodowi. Im częściej będziesz ćwiczyć, tym lepiej będzie Ci on wychodzić.

image.png

Jeśli jednak zrobisz to z głową, umiejętnie wykonane hamowanie biegami może przynieść Ci same korzyści.

Jak hamowanie silnikiem wpływa na bezpieczeństwo jazdy?

Jeśli chcesz zahamować silnikiem i wiesz, jak to zrobić prawidłowo, w nowoczesnych samochodach nie ma powodu do obaw, jeśli chodzi o bezpieczeństwo manewru. 

Co jednak ważne, z hamowaniem silnikiem należy uważać na śliskiej nawierzchni. Jeśli przyczepność samochodu do drogi pozostawia wiele do życzenia, możesz przypadkowo wpaść w poślizg i stracić panowanie nad pojazdem. To sytuacja, której każdy chciałby uniknąć, mając nawet najlepsze ubezpieczenie samochodu.

Przed rozpoczęciem manewru konieczna jest zatem dokładna ocena sytuacji i okoliczności na drodze. 

Wady i zalety hamowania silnikiem

Wiesz już, że hamowanie silnikiem polega na umiejętnym operowaniu pedałami gazu, sprzęgła oraz skrzynią biegów. Ten manewr może przynieść Ci liczne korzyści pod warunkiem, że zrobić to poprawnie. Podsumujmy jego zalety i wady.

O czym trzeba pamiętać w czasie hamowania silnikiem?

Rezygnując z pedału hamulca i wybierając do hamowania skrzynię biegów, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach związanych z tym manewrem. Przypomnijmy, że redukcja biegów nie powinna przebiegać zbyt gwałtownie, a poruszanie się w schemacie (o jeden bieg niżej) w zupełności wystarczy.

W technice hamowania silnikiem najważniejsze jest zachowanie płynności jazdy. W przeciwnym razie zamiast pomóc kierowcy, skrzynia biegów może doprowadzić do kosztownej usterki samochodu.

Porównaj ceny OC i AC

Zależy Ci na maksymalnym bezpieczeństwie na drodze? Poza kilkoma technikami jazdy, które mogą na nie korzystnie wpłynąć, pamiętaj także o odpowiednim ubezpieczeniu pojazdu. Polisę OC warto rozszerzyć o dodatkową ochronę, która przyda się w przypadku kolizji, wypadku czy awarii na drodze.

Sprawdź, co masz do wyboru w porównywarce ubezpieczeń. Kalkulator OC i AC to miejsce, w którym bez wychodzenia  z domu znajdziesz oferty nawet od kilkunastu ubezpieczycieli, a wybraną ochronę kupisz w kilka minut. Wystarczy odpowiedzieć na kilka krótkich pytań!