Pasek rozrządu to jeden z najważniejszych elementów umożliwiających poruszanie się samochodu po drogach. Jego zerwanie może zakończyć się nawet koniecznością wymiany silnika, warto więc okresowo sprawdzać stan techniczny tej części.
Uszkodzenie paska rozrządu podczas jazdy może być również bardzo niebezpieczne, ponieważ zakończy się gwałtownym zgaśnięciem silnika. W efekcie kierowca zostanie zmuszony do wykonania gwałtownego manewru, który może zakończyć się wypadkiem. Sprawdziliśmy, co ile należy przeprowadzać przegląd paska rozrządu oraz ile kosztuje jego wymiana.
Jaką funkcję pełni pasek rozrządu?
Pod maską pojazdu znajduje się wiele elementów. Jednym z nich jest układ rozrządu, tj. system zaworów i elementów odpowiedzialnych za napełnianie cylindrów mieszanką paliwową i późniejsze opróżnianie ze spalin.
Bezpośrednim celem działania mechanizmu rozrządu jest otwieranie i zamykanie zaworów silnika w odpowiednim momencie. To od szybkości i precyzji, z jaką działa rozrząd, zależy niezawodność silnika. Kluczowym elementem układu rozrządu jest wałek rozrządu współpracujący z wałem korbowym. Pasek rozrządu łączy oba wałki i tym samym napędza całą konstrukcję. Znajduje się on na zewnątrz silnika, pod pokrywą ochronną. Dodatkową funkcję paska rozrządu może też być napędzanie pompy wody.
Jakie są alternatywy dla paska rozrządu?
Rozrządy mogą być napędzane:
- kołem zębatym,
- paskiem,
- łańcuchem.
Koła zębate to napęd archaiczny, dziś już niemal nieużywany. Można go czasem jeszcze spotkać w pojazdach dostawczych, ale nie jest wykorzystywany w przypadku samochodów miejskich. Zdecydowanie częściej korzysta się z pasków i łańcuchów rozrządu. Paski rozrządu wykonane są z włókna szklanego zalanego gumą, a po jednej albo po obu stronach mają wypustki przypominające zęby. W zależności od producenta mogą być wzmocnione nićmi, drutami, tkaniną lub teflonem. Pasek jest stale napięty, bez względu na to, czy silnik pracuje czy nie. Paski zużywają się z czasem i wymagają okresowej wymiany.
Łańcuchy z kolei wystarczają nieraz na cały okres eksploatacji samochodu, a jeśli już wymagają wymiany, to zdarza się ona znaczenie rzadziej niż w przypadku pasków. Awaria, której, mogą ulec łańcuchy, wynika z tego, że są one sztywne i nie rozciągają się jak paski. Praca silnika lżej lub bardziej napina łańcuch i w końcu może trwale go rozciągnąć. Sygnałem świadczącym o rozciągnięciu, który powinien skłonić kierowcę do wizyty w warsztacie, jest charakterystyczne "terkotanie" silnika. Jak sprawdzić, czy samochód napędzany paskiem czy łańcuchem?
Wystarczy zajrzeć do instrukcji obsługi samochodu albo pod maskę. Paski rozrządu z reguły mają obudowę plastikową lub nie mają żadnej, a łańcuchy ciężką, metalową – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń w rankomat.pl.
Jak często należy wymieniać pasek rozrządu?
Producenci samochodów dokładnie określają, kiedy wymieniać pasek rozrządu w danym modelu silnika, ale ogólnie można przyjąć okres co 4-5 lat lub po przejechaniu około 120 tys. km. Bez dwóch zdań pasek trzeba wymienić, jeśli zostanie zalany olejem silnikowym, paliwem, płynem do chłodnicy albo jakimś detergentem. Zaleca się także profilaktyczną wymianę paska rozrządu po kupnie używanego pojazdu.
Przykładowe zalecenia dotyczące wymiany pasków w poszczególnych modelach aut:
- Skoda Fabia z silnikiem 4 16 V – wymiana paska co 150 tys. km lub co 4 lata,
- Volkswagen Golf IV z silnikiem 1.8 / 1.8 Turbo – co 180 tys. km lub co 4 lata,
- Audi A4 B5 z silnikiem 1.8 oraz 1.8 Turbo – co 120 tys. km lub co 4 lata,
- Renault Megane II z silnikiem 1.4, 1.6 – co 120 tys. km lub co 4 lata,
- Renault Laguna I (wszystkie silniki) – co 120 tys. km lub co 4 lata,
- Peugeot 307 z silnikiem 2.0 HDI – co 160 tys. km.
Niektóre paski rozrządu w nowoczesnych silnikach zanurzone są w oleju, tak jak łańcuchy. Mówi się na nie mokre paski rozrządu albo typu hot oil. Można je spotkać np. w silniku 1.0 Eco Boost Forda. Tego typu paski mają dwukrotnie dłuższą żywotność niż tradycyjne.
Wraz z paskiem należy wymienić współpracujące z nim elementy tj. napinacze i rolki. W związku z tym, że dla paska groźne są wszelkie wycieki paliwa, mechanicy zalecają, żeby profilaktycznie wymieniać też uszczelniacze znajdujące się w okolicy rozrządu.
Jakie są konsekwencje zerwania paska rozrządu?
Zadaniem paska rozrządu jest zapewnienie właściwego działania silnika, dlatego należy go regularnie wymieniać. Nagłe zerwanie paska doprowadza do poważnych uszkodzeń. W najłagodniejszej wersji może dojść do przekrzywienia tłoków, a w najgorszej – do zniszczenia głowicy silnika, wału korbowego i wałków rozrządu. Kierowcy uważają pęknięcie paska za jedną z najgorszych możliwych awarii, gdyż bardzo się ją odczuwa w portfelu. Uszkodzenia mogą być na tyle poważne, że nie będą nadawały się do naprawy i trzeba wstawić nowy silnik albo inne urządzenia, a to są koszty kilkukrotnie wyższe niż wymiana paska rozrządu.
Warto wiedzieć, że zerwanie paska podczas jazdy powoduje nagłe zgaśnięcie silnika, co może być przyczyną groźnego wypadku, jeśli wydarzy się na autostradzie.
Ile kosztuje wymiana paska rozrządu?
Koszt wymiany paska rozrządu zależy od budowy silnika. W przypadku niektórych modeli aut (np. Renault Megane z silnikiem 1.6), sam proces wymiany jest dłuższy, więc mechanik policzy za nią więcej. Przyjęło się, że wraz z paskiem wymienia się elementy bezpośrednio z nim współpracujące, ale jeśli właściciel samochodu się uprze, to warsztat może wstawić jedynie nowy pasek, co oczywiście będzie tańsze.
Uśredniając – wymiana paska wraz z rolkami i napinaczem kosztuje od 600 do 800 zł, a wymiana tylko paska – od 100 do 200 zł.
Jak często robić przeglądy paska rozrządu?
Żeby być pewnym, że pasek rozrządu nie jest przetarty czy uszkodzony, należy oddawać go do przeglądu w warsztacie po przejechaniu około 30 tys. km. Dodatkowo kierowca może samodzielnie sprawdzać jego stan. Wizytą u mechanika powinno skończyć się zauważenie:
- przetarć lub pęknięć,
- zredukowania się szerokości paska,
- uszkodzeń na zębach.
Jak zadbać o układ rozrządu?
Na żywotność całego układu rozrządu wpływa m.in. styl jazdy. Agresywne hamowanie, gwałtowne ruszanie (tzw. palenie gumy) może uszkodzić mechanizm. Należy także dbać o stan uszczelnień i nie dopuścić do wycieku oleju. Może się on bowiem przedostać na pasek i przyspieszyć jego zużycie.
Źródła:
- https://www.moje-auto.pl/blog/porady/pasek-rozrzadu-dlaczego-jest-tak-wazny
- https://motointegrator.com/pl/pl/poradniki/porady-eksploatacyjne/wymiana-rozrzadu-jak-czesto-przeglad-co-ile-km-wymiana-jakie-koszty-poradnik-w-pytaniach-i-odpowiedziach
- https://www.smartdriver.pl/rozrzad-co-to-jak-dziala-jak-o-niego-dbac-co-ile-wymieniac
Co warto wiedzieć?
- Pasek rozrządu to ważny element układu rozrządu, ponieważ napędza on działanie wałka rozrządu i wału korbowego, tym samym uruchamiając silnik.
- W samochodach miejskich montowane są czasem – jako alternatywa dla pasków – łańcuchy rozrządu.
- Paski rozrządu należy profilaktycznie wymieniać co jakiś czas. Dokładne zalecenia co do wymiany można znaleźć w instrukcji obsługi lub na stronach producenta, ale przyjmuje się, że średnio co 4-5 lat (lub po przejechaniu 120 tys. km), trzeba wstawić nowy pasek.
- Zerwanie się paska może doprowadzić do poważnych uszkodzeń całego układu rozrządu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o pasek rozrządu
Czy można samodzielnie wymienić pasek rozrządu?
Nie zaleca się samodzielnej wymiany, choć nie wydaje się ona skomplikowaną czynnością. Niepoprawne zamocowanie paska może doprowadzić do jego zerwania, a poza tym – żeby go wymienić trzeba mieć odpowiedni komplet kluczy. Biorąc pod uwagę cenę kluczy i koszt wymiany paska w warsztacie, samodzielna wymiana jest nieopłacalna.Ile trwa wymiana paska rozrządu?
Czas potrzebny na wymianę paska to około 2 godziny. Zasadniczo pozostawienie samochodu w warsztacie nie powinno być dłuższe niż 1 dzień.Czy zużyty pasek rozrządu może sprawić, że samochód nie przejdzie badania technicznego?
Tak, uszkodzony pasek może być podstawą uznania przez diagnostę, że samochód nie spełnia wymogów technicznych i nie zaliczy przeglądu.Czy szkody wynikające z zerwania się paska rozrządu pokrywa Autocasco?
Należy przeczytać OWU, ale standardowe polisy AC z reguły nie obejmują szkód wynikłych z pęknięcia paska.