Infrastruktura narciarska opiera się w dużej mierze na systemach transportu, które umożliwiają narciarzom i snowboardzistom szybki powrót na szczyt stoku. Choć cel wszystkich wyciągów jest ten sam, różnią się one znacznie pod względem konstrukcji, wydajności i komfortu użytkowania. Od prostych mechanizmów po zaawansowane systemy kabinowe – każdy typ wyciągu ma swoje specyficzne zastosowania i jest dopasowany do różnych warunków terenowych i grup użytkowników.

Sprawdzamy, co na Ciebie czeka w Polsce oraz za granicą. Znajomość wyciągów narciarskich pozwoli początkującym przygotować się do stawiania pierwszych kroków na deskach, a także zachować podstawowe zasady bezpieczeństwa. Zobacz więc, jakie są rodzaj wyciągów narciarskich i jak przygotować się do wyjazdu.

Jakie są rodzaje wyciągów narciarskich w Polsce?

W Polsce spotykamy najczęściej pięć zasadniczych rodzajów wyciągów.

Jakie są rodzaje wyciągów narciarskich?

Nazwa wyciągu

Rodzaj uchwytu

/Sposób transportu

Charakterystyka

Orczykowy

Uchwyt w kształcie odwróconej litery T pod pośladki.

Jazda na stojąco, pojedynczo lub w dwójkę. Porusza się zwykle z prędkością nieprzekraczającą 3,5 m/s. 

Talerzykowy

Plastikowy/gumowy talerzyk, trzymany między nogami.

Używany pojedynczo.  Jest to w zasadzie specyficzny rodzaj wyciągu orczykowego

Krzesełkowy ("Kanapa")

Fotele (kanapy) podwieszane na linie.

W Polsce mamy do czynienia z wyciągami wyprzęganymi, poruszającymi się z prędkością ok. 5 m/s oraz niewyprzęganymi, sunącymi z prędkością ok. 2,5 m/s. Mieszczą od jednej do nawet ośmiu osób. W Polsce najczęściej spotykamy „kanapy” 2 i 4-osobowe. Często są wyposażone w specjalne platformy rozpędowe. Działają zarówno zimą, jak i latem.

Gondolowy

Zamknięte, podwieszane wagoniki (kabiny).

Wysoka pojemność (kilka do kilkunastu osób). Duże bezpieczeństwo, komfort i gwarancja pięknych widoków. Wagoniki wprzęgane automatycznie do liny nośno-napędowej.

Taśmowy

Szeroka ruchoma taśma (dywan) na stoku.

Narciarz wchodzi i wjeżdża na stojąco. Podobny do wyciągu linowego (gdzie można trzymać się liny). Idealny na krótkie trasy (dla początkujących/dzieci).

Kolej linowa

Podwieszane fotele (jedno- lub dwuosobowe) lub gondole.

System napędzany za pomocą liny kontrolowanej przez stację napędu. Stosowany na dużych odległościach lub w trudnym terenie.  Wyciągi kolejowe linowe wyposażone są w podwieszane fotele lub gondole, które transportują narciarzy nad terenem narciarskim. Fotele mogą być jedno- lub dwuosobowe, a gondole mogą pomieścić więcej osób. 

Kolej Linowo-Terenowa

Podwieszane fotele lub gondole.

Wykorzystuje linę napędową, ale jest zaprojektowany z myślą o dostosowaniu do terenu. Może pokonywać niewielkie nierówności. Tak jak w przypadku wyciągów kolejowych liniowych, wyciągi liniowo-terenowe mogą być wyposażone w podwieszane fotele lub gondole.

źródło: opracowanie własne rankomat.pl

Jaki rodzaj wyciągu wybrać? Jaki wyciąg dla początkujących narciarzy, a jaki dla zaawansowanych?

Osoby zupełnie początkujące, wybierając miejsce zimowego wypoczynku, powinny zwrócić uwagę także na to, z jakiego typu wyciągami będą miały do czynienia. Przez początkujących nie są raczej lubiane wyciągi orczykowe i talerzykowe. Łatwo nieumyślnie najechać na narty partnera lub własne i w efekcie stracić równowagę. Tego typu wyciągi wymagają pewnego rodzaju wprawy i koncentracji. Przede wszystkim wymagają jednak pewności ruchów i pozbycia się lęku, który często towarzyszy amatorom.

Początkującym narciarzom, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z nartami, zwykle poleca się wyciągi krzesełkowe i gondolowe.

Dla najmłodszych narciarzy, ze względów bezpieczeństwa, przeznaczone są wyciągi taśmowe. Świetnie radzą sobie na nich nawet kilkuletnie dzieci. W przypadku korzystania z dzieckiem z wyciągu gondolowego warto zachować ostrożność i upewnić, że narty dziecka są odpowiedniej długości i nie wypadną z kosza.

Bardziej zaawansowane osoby poradzą sobie na każdym z wyciągów. Korzystanie z wyciągów narciarskich nie jest trudne, jednak podobnie jak sama jazda na nartach, wymaga obycia i podstawowych umiejętności.

Czym się różnią wyciągi narciarskie w Polsce od tych za granicą?

Infrastruktura narciarska w Polsce stale się rozwija. Warunki do szusowania są coraz lepsze, jednak nadal dominują wyciągi orczykowe, talerzykowe i krzesełkowe. Za granicą znacznie częściej można spotkać wyciągi gondolowe i nowocześniejsze wyciągi krzesełkowe, które w wielu krajach zachodnioeuropejskich są wręcz standardem. W Polsce na terenach górskich działają natomiast tylko 4 koleje gondolowe.

Wyciągi narciarskie w naszym kraju, chociaż nie najnowocześniejsze, cieszą się opinią sprawnych i zadbanych. Wybierając się na narty w Polsce, dla bezpieczeństwa, warto się jednak upewnić się, jakie wyciągi oferuje dany stok i podjąć decyzję, czy konkretny wyciąg nie popsuje nam radości z szusowania.

Bezpieczeństwo na wyciągu narciarskim - podstawowe zasady

Na wyciągu narciarskim, podobnie jak w trakcie samej jazdy na nartach, należy stosować się do zasad bezpieczeństwa. Przede wszystkim:

⛷️ Przygotowanie i Wsiadanie

  • Pewne wsiadanie: Wsiadaj na wyciąg sprawnie i pewnie, aby nie blokować kolejki.

  • Kijki: Zawsze odczep kijki od nadgarstków. Trzymaj je tylko jedną ręką, a drugą (w przypadku wyciągów orczykowych, talerzykowych czy linowych) bądź gotowy do stabilnego chwycenia uchwytu/liny.

⛷️ Podczas Jazdy

Rodzaj wyciągu

Kluczowa zasada

Orczykowy, Talerzykowy, Linowy, Taśmowy

Pozycja: Narty muszą być ustawione równolegle do siebie i w kierunku jazdy.

Orczykowy, Talerzykowy, Linowy

UWAGA!
Na tych wyciągach nie wolno siadać – utrzymuj pozycję stojącą.

Krzesełkowy

Pozycja nóg: Narty muszą stać oparte na przeznaczonej do tego podstawce. Absolutnie zabronione jest machanie nogami w powietrzu.

⛷️ Końcowe czynności

  • W razie upadku (orczyk/talerzyk/lina)
    Postaraj się jak najszybciej przesunąć na bok trasy wyciągu, aby umożliwić swobodny przejazd innym narciarzom.

  • Zejście z wyciągu
    Natychmiast po zejściu oddal się z końca wyciągu. Umożliwi to bezpieczne opuszczenie wyciągu kolejnym osobom.

Warto też pamiętać, aby stoją w kolejce do wyciągu, zawsze przestrzegać podstawowych zasad kultury. Kolejki, szczególnie w szczycie sezonu, mogą być długie, jednak nie warto się przepychać i odbierać radość z szusowania sobie i innym.

Jakie wypadki mogą zdarzyć się na wyciąg narciarskim? Na co uważać?

Na wyciągach narciarskich, mimo ścisłego przestrzegania zasad bezpieczeństwa, mogą wystąpić różne sytuacje, które prowadzą do wypadków lub niebezpiecznych sytuacji. Oto kilka potencjalnych zagrożeń i wypadków, jakie mogą mieć miejsce na wyciągach narciarskich:

  1. Upadek podczas wsiadania lub wysiadania: Narciarze mogą stracić równowagę podczas wchodzenia na wyciąg lub schodzenia z niego, co może prowadzić do upadków i kontuzji.

  2. Kolizje na końcu trasy: Podczas zjeżdżania z wyciągu narciarze mogą nieprawidłowo ocenić odległość i prędkość, co może prowadzić do kolizji z innymi narciarzami na końcu trasy wyciągu.

  3. Zatrzymywanie się w niewłaściwym miejscu: Zatrzymanie się na trasie wyciągu, szczególnie w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu, może prowadzić do zablokowania ruchu i kolizji.

  4. Problemy z bezpieczeństwem dzieci: Dzieci, szczególnie te młodsze, mogą mieć trudności z prawidłowym korzystaniem z wyciągu, co może prowadzić do różnych niebezpiecznych sytuacji.

  5. Awarie techniczne: Chociaż są rzadkie, awarie techniczne w wyciągach mogą się zdarzyć, co prowadzi do zatrzymań, opóźnień lub ewentualnych ewakuacji narciarzy.

  6. Utrata równowagi podczas jazdy: Narciarze mogą stracić równowagę podczas jazdy wyciągiem, szczególnie jeśli nie są odpowiednio przygotowani lub korzystają z bardziej zaawansowanych rodzajów wyciągów.

  7. Zachowanie nieodpowiedzialnych narciarzy: Niektórzy narciarze mogą nieprawidłowo korzystać z wyciągów, np. wieszając się za fotel lub ignorując zasady bezpieczeństwa, co zwiększa ryzyko wypadków.

Dlaczego warto zakupić ubezpieczenie narciarskiego?

Uwaga!

Pamiętaj też, że EKUZ podczas wyjazdu na narty to zdecydowanie za mało. Akcje ratownicze w górach, w większości krajów zagranicznych są płatne w 100% przez osoby poszkodowane. Dlatego, jeśli dojdzie do wypadku lub będziesz potrzebować pomocy ratowników górskich, zapłacisz za całą akcję z własnej kieszeni od kilku, do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa na stoku jest bardzo ważne, jednak równie ważny jest zakup odpowiedniego ubezpieczenia narciarskiego. Na stoku nie trudno przecież o kontuzję, czy nieumyślne wyrządzenie szkody innemu narciarzowi. Osoby, które zakupiły odpowiednią polisę, nie muszą pokrywać tych kosztów z własnej kieszeni.

Ubezpieczenie na narty w Norwegii
UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena
Koszty leczenia
150 000 zł
Ratownictwo
100 000 zł
Bagaż
-
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 150 000 złOC sportowe: 150 000 zł 11 sportów objętych ochronązdarzenia pod wpływem alkoholuCOVID-19
121,38 zł
2 os. / 5 dni
121,38 zł
2 os. / 5 dni
Koszty leczenia
500 000 zł
Ratownictwo
500 000 zł
Bagaż
3 000 zł
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 500 000 złOC sportowe: 500 000 zł 114 sportów objętych ochronąsprzęt sportowyzdarzenia pod wpływem alkoholu COVID-19 rehabilitacja po powrocie do Polski: (+56,00 zł)
154,98 zł
2 os. / 5 dni
154,98 zł
2 os. / 5 dni
Koszty leczenia
500 000 zł
Ratownictwo
500 000 zł
Bagaż
1 000 zł
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 250 000 złOC sportowe: 250 000 zł 2 sporty objęte ochronązdarzenia pod wpływem alkoholuCOVID-19
268,00 zł
2 os. / 5 dni
268,00 zł
2 os. / 5 dni
Koszty leczenia
1 250 000 eur
Ratownictwo
1 250 000 eur
Bagaż
5 000 eur
Dodatkowo: NNW: 75 000 eurOC: 500 000 eurOC sportowe: 500 000 zł52 sporty objęte ochronąsprzęt sportowy zdarzenia pod wpływem alkoholuCOVID-19
271,74 zł
2 os. / 5 dni
271,74 zł
2 os. / 5 dni

Warto zwrócić uwagę, aby polisa zawierała możliwie jak najwyższą sumę kosztów leczenia. Dzięki temu towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje koszty leczenia skomplikowanych urazów, zakupu lekarstw czy transportu. Narciarz, który zadbał o zakup polisy, nie musi pokrywać tych kosztów z własnego budżetu.

Naszym okiem

Dobre ubezpieczenie zawiera również ubezpieczenie OC, NWW i pakiet Assistance. Warto także poszukać oferty, zapewniającej dodatkowo pokrycie kosztów ratownictwa i poszukiwania. Ubezpieczyć można również sprzęt sportowy, który w przypadku narciarstwa bywa naprawdę kosztowny.
Magdalena Kajzer, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznych

Przed wyborem ubezpieczenia warto dokładnie porównać oferty i wybrać najlepiej dopasowaną do potrzeb i charakteru wyjazdu. Szybko i komfortowo można zrobić to przy pomocy naszego kalkulatora.Polisa na narty to podstawa każdego bezpiecznego wyjazdu!

Co warto wiedzieć?

  1. W Polsce mamy do czynienia z wyciągami orczykowymi, talerzykowmi, krzesłkowymi, taśmowymi oraz z koleją gondolową.
  2. Za granicą znacznie częściej można spotkać wyciągi gondolowe i nowocześniejsze wyciągi krzesełkowe, które w wielu krajach zachodnioeuropejskich są wręcz standardem.
  3. Na wyciągu narciarskim, podobnie jak w trakcie samej jazdy na nartach, należy stosować się do zasad bezpieczeństwa.
  4. Trzeba zakupić także ubezpieczenie narciarskie, które pokryje koszty leczenia oraz szkód wyrządzonych sobie bądź innemu narciarzowi. 

Najczęściej zadawane pytania

  1. Czym jest wyciąg orczykowy?

    To wyciąg przeznaczony do jazdy w dwójkę lub pojedynczo. Narciarz wkłada pod pośladki uchwyt w kształcie odwróconej litery T, poruszając się w górę na stojąco i trzymając się rurki.

  2. Jak działa wyciąg talrzykowy?

    Narciarz musi pomiędzy nogi włożyć plastikowy lub gumowy talerzyk i trzymając się uchwytu wjeżdżać do góry. Jest to wyciąg przeznaczony do wykorzystania przez jedną osobę.

  3. Czym jest wyciąg krzesełkowy?

    Jest to rodzaj specjalnych kanap, na których mogą wjeżdżać do góry narciarze. Na jednej kanapie mieści się od jednej osoby do nawet ośmiu osób.

  4. Jak działa wyciąg taśmowy?

    Narciarze za pomocą specjalnej taśmy są wyciągani w górę stoku.

  5. Czym jest kolej gondolowa?

    To rodzaj wagonu podwieszonego na linie, w którym może znajdować się jednocześnie od kilku do kilkunastu osób.