Snowboard czy narty - co jest bardziej niebezpieczne?

Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 r. 22% Polaków deklaruje umiejętność jazdy na nartach lub snowboardzie. Rozwój infrastruktury narciarskiej w kraju dodatkowo sprzyja uprawianiu sportów zimowych przez coraz większą liczbę osób. Sprawdziliśmy, jakie są najczęstsze przyczyny wypadków i rodzaje kontuzji w obu dyscyplinach, a także jak zadbać o własne bezpieczeństwo na stoku i wybrać optymalne ubezpieczenie.

Czy bezpieczniejsze są narty, czy snowboard? 

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, nie da się jednoznacznie określić, która ze wspomnianych zimowych dyscyplin jest bardziej ryzykowna. Wiele zależy od doświadczenia, umiejętności, a także indywidualnych predyspozycji. 

W przypadku narciarstwa zjazdowego, podczas jazdy obciążone zostają przede wszystkim kolana, w tym głównie stawy kolanowe. Ryzyko kontuzji możesz oczywiście ograniczyć, na przykład poprzez odpowiednie przygotowanie fizyczne.

Jeśli bowiem chodzi o deskę, podczas upadków, zwłaszcza w trakcie nauki, zazwyczaj przewracamy się do tyłu lub do przodu. Mogą na tym ucierpieć głównie kręgosłup, kość ogonowa oraz nadgarstki. Odpowiednie ochraniacze, jak choćby żółw na plecy, czy usztywniane rękawice, mogą jednak znacznie ograniczyć ryzyko kontuzji. 

To, który sport uznać można za bardziej niebezpieczny, ostatecznie jest więc uzależnione od tego, o jakich urazach mowa. Jazda na snowboardzie wymaga balansowania ciałem, przy unieruchomieniu obu nóg, dlatego podczas uprawiania tego sportu o wiele łatwiej o kontuzje tułowia.

Narty to natomiast aktywność narażająca głównie nasze nogi i - w razie zderzenia - głowę. Należy jednak pamiętać, że w przypadku jednej i drugiej dyscypliny najważniejsze jest zachowanie odpowiedniej ostrożności, szczególnie przy niewielkim doświadczeniu lub w trakcie nauki. Każda z nich wymaga także właściwego zabezpieczenia, choćby w postaci kasków czy ochraniaczy. 

Jakie są najczęstsze przyczyny urazów narciarzy i snowboardzistów?

Ratownicy wskazują, że do kontuzji najczęściej dochodzi z powodu nieodpowiedzialnego zachowania narciarzy i snowboardzistów. Szczególnie niebezpieczne jest niedostosowanie prędkości oraz stylu jazdy do poziomu umiejętności.

Jak argumentuje Tomasz Jano, Zastępca Naczelnika Grupy Beskidzkiej GOPR, na częstotliwość wypadków paradoksalnie duży wpływ ma także coraz lepsza jakość stoków. Równa, sztucznie ukształtowana powierzchnia stoku pozwala miłośnikom nart i snowboardu na rozwijanie dużo większych prędkości.

Dużą rolę odgrywają także różnice w stylach jazdy. Tor jazdy i skrętność różnią się w przypadku osoby początkującej i doświadczonej. Odmiennie poruszają się na stoku również narciarze i snowboardziści.

Jakich kontuzji najczęściej doznają narciarze?

Narciarze najczęściej doznają urazów kolan, w tym 45% złamań – wynika z badań National Ski Areas Association. Często na stokach kontuzją ulegają również ścięgna dłoni (tzw. kciuk narciarza). Jednak najpoważniejsze obrażenia dotyczą okolic głowy i kręgosłupa.

Dochodzi do nich najczęściej podczas jazdy z dużą prędkością i w czasie upadku, kiedy nie są w stanie ochronić tych wrażliwych części ciała. Taki wypadek może mieć bardzo poważne konsekwencje, a jedną z najskuteczniejszych metod ochrony jest noszenie kasku.

Wielu miłośników sportów zimowych wciąż jednak o tym zapomina. Dotyczy to głównie osób korzystających ze stoków narciarskich. Wybierający zabawę w tzw. snowparkach dużo chętniej zakładają sprzęt ochronny. Warto pamiętać o założeniu kasku, ponieważ dzięki wzrostowi ich popularności w ostatnich latach odsetek obrażeń głowy zmniejszył się o 50%.

Jakich kontuzji najczęściej doznają snowboardziści?

Dwie stopy na jednej desce, zawsze zwrócone w tę samą stronę. Takie ustawienie kończyn dolnych w naturalny sposób chroni snowboardzistów od poważnych urazów nóg. Jednak cały ciężar ciała spada na nogi.

W efekcie najczęściej odnoszą oni kontuzje nadgarstków (40%). Często również doznają zwichnięć i skręceń barków oraz stawów skokowych. Do wypadków zwykle dochodzi z powodu upadku o krawędź deski, która działa podobnie, jak hamulec wbijając się w śnieg. 

Snowboardzista częściej odnosi kontuzje, a narciarz ginie na stoku

Z badań przeprowadzonych przez National Library of Medicine w Stanach Zjednoczonych wynika, że snowboardziści (55%) częściej odnoszą kontuzje niż narciarze (45%). Do podobnych wniosków doszedł Jasper Shealy, emerytowany profesor z Rochester Institute of Technology. Naukowiec od ponad 40 lat analizuje statystyki wypadków zimowych.

Snowboard czy narty - wady i zalety

źródło: rankomat.pl

Jeśli chodzi o naukę na początkowym etapie, narty są uznawane za łatwiejsze i bardziej intuicyjne. Możliwość niezależnego kontrolowania nóg zapewnia szybciej poczucie stabilności, dlatego wielu instruktorów zaleca narty dla dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych, jako bezpieczniejszy i mniej frustrujący start.

Kwestia bezpieczeństwa jest bardziej złożona: narty wiążą się z większym ryzykiem kontuzji kolan (ACL/MCL), natomiast na snowboardzie częściej dochodzi do urazów rąk i nadgarstków (podczas upadków). Dzieci na snowboardzie z reguły upadają częściej, lecz z mniejszej wysokości. Snowboard, dzięki pozycji bocznej, jest za to często preferowany przez osoby, które chcą chronić stawy kolanowe. 

Ostateczny wybór zależy od celów. Jeśli priorytetem jest szybkie pokonywanie tras i wszechstronność, narty są lepszym wyborem. Jeśli natomiast kogoś pociąga freestyle, jazda w głębokim śniegu (freeride) oraz bardziej swobodny styl, snowboard, mimo trudniejszego startu, szybciej prowadzi do opanowania zaawansowanych technik.

Jak zadbać o swoje bezpieczeństwo na stoku?

Najczęściej urazy, jakich doznają narciarze i snowboardziści nie zagrażają życiu, jednak mogą spowodować poważne i długotrwałe dolegliwości. Żeby ich uniknąć, musisz pamiętać o kilku podstawowych rzeczach, które zminimalizują ryzyko wypadku i kontuzji. Oto najważniejsze z nich: 

• Odpowiedni sprzęt - dobrze dobrany i wyregulowany sprzęt to jeden z najważniejszych czynników chroniących przed urazami. Narty powinny mieć odpowiednią długość i wypiąć się przy upadku. Natomiast wiązania deski snowboardowej powinny być ustawione tak, żebyś podczas jazdy miał jak największą kontrolę nad torem jazdy. 

• Sprzęt ochronny - a przede wszystkim kask. Z przytoczonych przez nas wcześniej badań wynika, że ponad czterech na pięciu Twoje zdrowie, ale także i życie. Musisz pamiętać, że zgodnie z polskimi przepisami, kask narciarski muszą zakładać osoby do 16 roku życia. Odpowiedzialność za to ponoszą rodzice lub opiekunowie nieletniego. Mandat za brak kasku może natomiast wynieść od 20 do nawet 5000 zł. Dodatkowo warto zaopatrzyć się w ochraniacz typu żółw oraz specjalne rękawice z usztywnieniem na nadgarstki. 

• Wybór odpowiedniej trasy - najlepsza będzie taka, która zminimalizuje ryzyko zderzenia z osobami trzecimi oraz obiektami takimi jak choćby drzewa. Dla początkujących lepiej sprawdzą się szerokie stoki o łagodnym nachyleniu, przystosowane do nauki. 

• Zachowanie szczególnej ostrożności - przede wszystkim podczas skrętów i wyprzedzania. Ważne jest również zachowanie odpowiedniej prędkości oraz bezpieczny start. Podczas schodzenia lub schodzenia ze stoku, wybierz pobocze, aby nie przeszkadzać zjeżdżającym osobom. Złote zasady dla narciarzy i snowboardzistów? Stosuj się do znaków i pamiętaj, że na stoku nie jesteś sam! 

• Odpowiednia rozgrzewka - przygotowanie do jazdy to nie tylko wybór sprzętu i ochraniaczy. Równie ważna jest rozgrzewka, która może zminimalizować ryzyko ewentualnych urazów. Rozciągnięcie mięśni i gimnastyka nóg pozwolą Ci lepiej zapanować nad sprzętem i przygotują na ewentualne upadki. 

• Odpowiednie ubezpieczenie - to bardzo ważny element, jeśli chodzi o bezpieczeństwo. Wypadki podczas uprawiania zimowych sportów mogą bowiem skończyć się nie tylko kontuzjami, ale i sporymi wydatkami związanymi z ewentualnymi szkodami. Ubezpieczenie na narty i snowboard może zagwarantować ochronę również w przypadku nieszczęśliwych wypadków, do których dojdzie, gdy turysta przed jazdą spożywał alkohol. 

Co w razie wypadku na stoku? 

Jeśli podczas zimowego urlopu na stoku dojdzie do wypadku, zarówno sprawca jak i osoby poszkodowane będą musiały zmierzyć się z przykrymi konsekwencjami.

Jeśli któryś z uczestników nieszczęścia dozna poważnego urazu lub kontuzji, podstawowym problemem może okazać się pomoc medyczna, która w zagranicznych krajach zazwyczaj nie należy do najtańszych. 

W przypadku wyjazdu do jednego z europejskich kurortów, podstawowe zabezpieczenie stanowi oczywiście Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która umożliwia skorzystanie z podstawowych usług publicznej opieki lekarskiej bez dodatkowych opłat.

Przy wypadkach narciarskich tego typu zabezpieczenie może jednak być niewystarczające. Nie obejmie ono na przykład leczenia stomatologicznego, czy darmowego leczenia w placówkach prywatnych. 

Dostęp do prywatnej opieki medycznej jest natomiast niezwykle istotny podczas aktywnego wypoczynku na stokach. W takich miejscach dostęp do publicznej służby zdrowia bywa bowiem znacznie utrudniony, a podczas poważnego wypadku podczas zjazdu pomoc medyczna często musi zostać udzielona od razu.

Jeśli Tobie lub Twoim bliskim przydarzy się wypadek podczas jazdy na nartach, będziesz zmuszony udać się do najbliższego lekarza, którego usługi mogą okazać się bardzo drogie. 

Ostrożność należy zachować również jeśli chodzi o transport medyczny. Przewóz poszkodowanego karetką do szpitala - podobnie jak sama hospitalizacja - nie zawsze będą refundowane. Kosztów takiego przewozu nie będziesz musiał ponosić jedynie w sytuacji, w której Twoje życie było zagrożone lub wystąpiły inne ważne wskazania lekarskie. 

Problematyczna może być również realizacja recepty. Przepisane przez lekarza leki są przez EKUZ refundowane w granicach 40-60%. Karta nie pokrywa całości kosztów, jakie trzeba ponieść w związku z wykupieniem niezbędnych medykamentów. 

Jeśli w wyniku choroby albo wypadku konieczne będzie przewiezienie Cię do Polski, to ty będziesz musiał pokryć związane z tym koszty z własnej kieszeni. Całość może natomiast kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. 

Nie możesz zapomnieć także o akcjach ratownictwa górskiego - praktycznie wszędzie poza Polską jest ono odpłatne i nie podlega pod ochronę EKUZ. Przeprowadzenie takiej akcji jest naprawdę bardzo drogie - już sam wylot helikoptera może wiązać się z koniecznością zapłacenia kilkunastu-kilkudziesięciu tysięcy złotych! 

Koszt leczenia za granicą

To, ile zapłacisz za usługi medyczne oraz jak wysokie będą koszty ratownictwa, jest uzależnione głównie od kierunku narciarskiego wyjazdu. W większości przypadków, podczas podróży do krajów europejskich, EKUZ pozwoli na pokrycie jedynie części kosztów leczenia i leków (gwarantując około 60-70% refundacji).

Tylko w wybranych przypadkach zwrot poniesionych kosztów będzie całkowity. Poniżej prezentujemy wybrane koszty leczenia w krajach najchętniej wybieranych jako urlopowa destynacja przez polskich narciarzy: 

EKUZ gwarantuje dostęp do publicznej służby zdrowia na zasadach obywateli danego kraju, ale niemal nigdy nie pokrywa kosztów akcji ratunkowych (zwłaszcza górskich) oraz transportu medycznego do Polski. Zawsze wymagane jest dodatkowe ubezpieczenie turystyczne.

Jak wybrać ubezpieczenie na narty i snowboard?

Ubezpieczenie dla narciarzy i snowboardzistów nie jest tym samym, co zwykłe ubezpieczenie turystyczne. Swoim zakresem obejmuje podstawową polisę dla turystów oraz dodatkowe rozszerzenie, które gwarantuje ochronę w czasie uprawiania sportów zimowych. Wybierając odpowiednią dla siebie opcję ubezpieczenia, należy zapoznać się z dostępnymi ofertami, zwracając uwagę na kilka najważniejszych elementów. 

Podstawowym punktem, o którym powinieneś pamiętać, jest zakres polisy oraz gwarantowane sumy ubezpieczenia. Im wyższa kwota, jaką ubezpieczyciel zobowiązuje się wypłacić w razie nieszczęśliwego wypadku, tym lepiej. W przypadku zimowego urlopu nie powinno być to jednak mniej niż 30 tysięcy euro. 

Warto również zwrócić uwagę, czy w zakres polisy wchodzi OC oraz NNW. Pierwsze ubezpieczenie pokryje szkody wypadków, do których dojdzie z naszej winy, także jeśli ucierpią osoby trzecie. Drugie zabezpieczy przed finansowymi konsekwencjami zdarzeń, w których ucierpimy my sami. 

Niezwykle istotne są także koszty leczenia, ratownictwa oraz transportu medycznego. Kwoty, jakie trzeba zapłacić za hospitalizację, przejazd karetką, zabiegi medyczny czy specjalistyczne leki, bywają bardzo wysokie. element ten jest szczególnie ważny, jeśli zimowy urlop spędzamy zagranicą. Wysokość kosztów leczenia poza Polską wzrasta bowiem kilku, a nawet kilkunastokrotnie i może wynieść nawet kilkaset tysięcy złotych. 

Podobnie rzecz wygląda w przypadku kosztów ratownictwa górskiego. Praktycznie wszędzie poza Polską trzeba pokryć je samodzielnie, a ich wysokość może sięgać kilkudziesięciu lub kilkuset tysięcy złotych. 

Wypowiedź eksperta

Wybierając polisę, warto wykupić odpowiednie rozszerzenia, które zapewnią nam ochronę w dodatkowych okolicznościach. Klauzula alkoholowa to tylko jeden z przykładów. Wybierając się na narty, trzeba pamiętać także o ubezpieczeniu sprzętu sportowego oraz - jeśli wymaga tego nasza aktywność - rozszerzeniu o sporty ekstremalne i wysokiego ryzyka.

Magdalena Kajzer, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznych

7-dniowy wypad na narty do Włoch

Ubezpieczyciel	Zakres ubezpieczenia			Cena
	Koszty leczenia 500 000 zł	Ratownictwo 500 000 zł	Bagaż 3 000 zł	77,49 zł 1 os. / 7 dni Porównaj ceny
	Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 500 000 złOC sportowe: 500 000 złsporty objęte polisą: 114 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19rehabilitacja po powrocie do Polski: (+28,00 zł)
	Koszty leczenia 100 000 eur	Ratownictwo 10 000 eur	Bagaż 3 000 zł	117,66 zł 1 os. / 7 dni Porównaj ceny
	Dodatkowo: NNW: 60 000 złOC: 300 000 eurOC sportowe: 150 000 eurosporty objęte polisą: 7 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19
	Koszty leczenia 750 000 eur	Ratownictwo 750 000 eur	Bagaż 3 000 eur	113,54 zł 1 os. / 7 dni Porównaj ceny
	Dodatkowo: NNW: 50 000 eurOC: 500 000 eurOC sportowe: 500 000 eurosporty objęte polisą: 52sprzęt sportowyzdarzenia pod wpływem alkoholuCOVID-19
	Koszty leczenia 800 000 zł	Ratownictwo 800 000 zł	Bagaż 3 000 zł	229,00 zł 1 os. / 7 dni Porównaj ceny
	Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 300 000 złOC sportowe: 300 000 złsporty objęte polisą: 3 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19

7-dniowy wypad na narty do Włoch

77,49 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia 500 000 zł	Ratownictwo 500 000 zł	Bagaż 3 000 zł
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 500 000 złOC sportowe: 500 000 złsporty objęte polisą: 114 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19rehabilitacja po powrocie do Polski: (+28,00 zł)
Porównaj ceny
117,66 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia 100 000 eur	Ratownictwo 10 000 eur	Bagaż 3 000 zł
Dodatkowo: NNW: 60 000 złOC: 300 000 eurOC sportowe: 150 000 eurosporty objęte polisą: 7 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19
Porównaj ceny
113,54 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia 750 000 eur	Ratownictwo 750 000 eur	Bagaż 3 000 eur
Dodatkowo: NNW: 50 000 eurOC: 500 000 eurOC sportowe: 500 000 eurosporty objęte polisą: 52sprzęt sportowyzdarzenia pod wpływem alkoholuCOVID-19
Porównaj ceny
229,00 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia 800 000 zł	Ratownictwo 800 000 zł	Bagaż 3 000 zł
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 300 000 złOC sportowe: 300 000 złsporty objęte polisą: 3 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyCOVID-19
Porównaj ceny

Polisę możesz zakupić online za pomocą naszego kalkulatora. Zajmie Ci to parę minut. Wystarczy tylko wypełnić formularz, wybrać najlepszą dla siebie ofertę oraz opłacić składkę. Dokument ubezpieczenia zostanie wysłany na Twojego maila. Wystarczy go zapisać na urządzeniu lub wydrukować i zabrać na zimowy wyjazd - na narty lub snowboard.