Nietrzeźwy narciarz powodujący zagrożenie na stoku może zostać ukarany wysoką grzywną lub nawet trafić do więzienia. Jeśli nie posiada polisy z klauzulą alkoholową, ubezpieczyciel obciąży go kosztami ewentualnego wypadku.

Jazda na nartach pod wpływem alkoholu jest niezgodna z prawem. Przed odpowiedzialnością karną nietrzeźwego narciarza nie uchroni nawet polisa narciarska z klauzulą alkoholową. Będzie jednak przydatna, gdy na stoku np. złamie rękę lub nogę. Wtedy ubezpieczyciel pokryje koszty leczenia czy transportu do szpitala. Nie opłaci jednak mandatów lub grzywien, które nałoży policja bądź sąd.

Jaka kara grozi za jazdę na snowboardzie i nartach pod wpływem alkoholu? 

Zarówno na polskich jak i zagranicznych stokach, jazda na nartach czy desce pod wpływem alkoholu jest zabroniona. W naszym kraju reguluje to Ustawa o Bezpieczeństwie i Ratownictwie w Górach i na Zorganizowanych Terenach Narciarskich. 

Zgodnie z art. 45 tej ustawy, który mówi o uprawianiu narciarstwa i snowboardingu pod wpływem alkoholu, środków odurzających, lub bez kasku, ten, kto:

Co mówi prawo?

uprawia narciarstwo lub snowboarding na zorganizowanym terenie narciarskim w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, podlega karze grzywny. Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą do ukończenia 16 roku życia, dopuszcza do uprawiania narciarstwa zjazdowego lub snowboardingu przez tę osobę, na zorganizowanym terenie narciarskim, bez kasku konstrukcyjnie do tego przeznaczonego, podlega karze grzywny.

Kara grzywny ma postać mandatu karnego, którego wysokość może wynieść od 20 do nawet 500 złotych! W Polsce za stan nietrzeźwości uznaje się sytuację, w której osoba ma we krwi więcej niż 0,5 promila alkoholu. 

Co mówi prawo?

Art. 115 § 16 Kodeksu karnego: Definicja stanu nietrzeźwości:

  1. zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość

  2. zawartość alkoholu w 1 dm sześciennym wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

Co więcej, karą mogą zostać ukarani również rodzice dziecka, które nie ukończyło 16 lat i porusza się po stoku bez kasku. 

Co może Ci się stać, jeśli jeździsz na nartach pod wpływem alkoholu?

Niezależnie od ilości wypitego trunku, jazda na nartach pod wpływem alkoholu nie jest najlepszym pomysłem. Ze względu na bezpieczeństwo swoje i innych musisz pamiętać, że za tak nieodpowiedzialnie podjętymi krokami, idą również konsekwencje. 
Co może Ci się stać, jeśli jeździsz na nartach pod wpływem alkoholu:

  • Tracisz kontrolę nad nartami- alkohol wpływa na koordynację i równowagę, co może prowadzić do upadku i obrażeń.
  • Nieodpowiednio reagujesz na sytuacje zagrożenia - alkohol spowalnia reakcję i utrudnia podejmowanie decyzji, co może zwiększyć ryzyko wypadku.
  • Utrudniasz innym korzystanie ze stoku - Narciarz pod wpływem alkoholu może być nieprzewidywalny i stanowić zagrożenie dla innych.
  • Możesz zostać obciążony kosztami akcji ratunkowej - jeśli narciarz pod wpływem alkoholu ulegnie wypadkowi, może zostać obciążony kosztami akcji ratunkowej.
  • Narażasz się na konsekwencje prawne - jazda na nartach pod wpływem alkoholu jest w wielu krajach zabroniona i może skutkować karą grzywny lub nawet więzienia.

Jakie są konsekwencje jazdy na nartach w różnych krajach?

W różnych krajach prawo odmiennie określa dopuszczalne dawki spożywanego alkoholu podczas jazdy na nartach. W Austrii, Polsce czy we Francji, jego dopuszczalna dawka poziomu stężenia we krwi wynosi 0,5 promila.

Natomiast w Czechach, Niemczech czy Szwajcarii nie ustalono górnego limitu spożycia. Jednak jeśli obsługa stacji narciarskiej uzna, że narciarz stwarza zagrożenie na stoku, może odebrać mu skipass i wyprosić z ośrodka. Ponadto, w Alpach często na trasach obecne są patrole policji, które za nieostrożną jazdę mogą nałożyć wysoką grzywnę.

Od stycznia 2022 roku zmieniły się przepisy we Włoszech. Na stokach prowadzone są kontrole trzeźwości, a za jazdę po alkoholu (dopuszczalny limit stężenia alkoholu do 1 promila) grozić będą grzywny w wysokości od 250 do 1 000 euro.

dopuszczalne dawki alkoholu na nartach w poszczególnych krajach

W niektórych stanach USA, za powodowanie dużego zagrożenia dla osób trzecich podczas jazdy na nartach pod wpływem alkoholu, można trafić nawet do więzienia. W Nevadzie maksymalnie na 6 miesięcy, a w Wyoming 20 dni. Najczęściej jednak nietrzeźwi narciarze są karani grzywną w wysokości od 200 do 1000 dolarów (od około 750 do 3770 zł).

Jakie trunki spożywają narciarze na stoku?

Niektórzy narciarze nie wyobrażają sobie niewypicia niewielkich ilości alkoholu pomiędzy kolejnymi zjazdami ze stoku. Tak jest m.in. w Czechach. W badaniu przeprowadzonym przez jedną z tamtejszych firm ubezpieczeniowych, że aż 83% respondentów zadeklarowało spożywanie napojów alkoholowych podczas jazdy na nartach.

W Czechach częściej mocne gatunki alkoholi spożywają na stoku mężczyźni – 37% wódkę, a 33% grzane wino. Rzadziej panowie decydują się pić piwo (26%), bombardino (22%) czy grog (21%). Z kolei kobiety na nartach najczęściej sięgają po napoje bezalkoholowe (42%), a także po grzane wino (39%). Znacznie mniej popularnymi trunkami wśród pań są grog (23%), wódka (18%), bombardino (15%) czy piwo (5%).

Przesuń suwak, aby zobaczyć wskaźniki dla kobiet i mężczyzn:

MężczyźniKobiety

Jaką ochronę zapewnia klauzula alkoholowa?

Rozszerzenie, jakim jest klauzula alkoholowa, od jakiegoś już czasu zawierana jest w zakresie podstawowym ubezpieczenia turystycznego. Zapewni ona ochronę przed konsekwencjami finansowymi wypadków, do których dojdzie, gdy podczas jazdy na nartach czy snowboardzie będziemy przebywać pod wpływem alkoholu. 

Klauzula alkoholowa zwiększa zakres standardowego ubezpieczenia turystycznego, zapewniając dodatkową ochronę w konkretnych sytuacjach. Swoim zakresem obejmuje ona dwa główne elementy podstawowej polisy: 

  • Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) oraz 

  • Koszty leczenia. 

W pierwszym przypadku, towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje większość wydatków, które będą konsekwencjami nieszczęśliwych zdarzeń, do których dojdzie na stoku, gdy będziemy nietrzeźwi. Dotyczy to także sytuacji, w której raport medyczny sporządzony przez lekarza będzie zawierał adnotację o stanie wskazującym na spożycie alkoholu. 

Przykład: W trakcie urlopu narciarskiego spędzanego we włoskich Alpach, 35-letni Pan Robert złamał nogę na skutek wypadku podczas jazdy na nartach. Dostał się do najbliższej placówki medycznej, jednak pod wykonaniu podstawowych badań okazało się, że w jego krwi wykryto ponad 0,5 promila alkoholu. Dzięki temu, że Pan Robert przed wyjazdem wykupił ubezpieczenie turystyczne wraz z klauzulą alkoholową, otrzyma on zwrot kosztów leczenia oraz odszkodowanie za wypadek i jego przykre konsekwencje. 

W drugim przypadku firma ubezpieczeniowa weźmie odpowiedzialność za koszty naszego leczenia, niezależnie od poziomu alkoholu w naszej krwi. 

Przykład: 60-letnia Pani Barbara podczas przebywania na górskim stoku doznała udaru. Kilkadziesiąt minut przed tym zdarzeniem spożywała ona jednak większą ilość alkoholu (w jej krwi stwierdzono około 1 promila). Dzięki klauzuli alkoholowej, niezależnie od tego faktu, towarzystwo wypłaci Pani Barbarze odszkodowanie i pokryje koszty leczenia poszkodowanej. Gdyby jednak turystka nie wykupił odpowiedniego rozszerzenia, firma ubezpieczeniowa z pewnością podjęłaby decyzję o odmowie wzięcia odpowiedzialności za konsekwencje zdarzenia, uznając udar za następstwo spożywania alkoholu. 

Wypowiedź eksperta

Zdecydowana większość ubezpieczycieli oferuje polisy z klauzulą alkoholową nieobejmującą ubezpieczenia OC. Jeśli więc z winy narciarza urazu na stoku dozna osoba trzecia i go pozwie, a sąd przyzna jej rację, to sprawca wypadku odszkodowanie będzie musiał wypłacić poszkodowanemu z własnych środków.
Patrycja Pałka, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznychPatrycja Pałka, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznych

Polisa narciarska z klauzulą alkoholową nie uchroni nas również przed grzywną w Europie czy nawet więzieniem w USA. Jeżeli narciarz przekroczy dopuszczalny w danym kraju limit stężenia alkoholu we krwi (w Austrii, Polsce czy we Francji – do 0,5 promila), bądź policja uzna jego zachowanie za niebezpieczne, to otrzymaną grzywnę będzie musiał zapłacić z własnych środków.

W związku z tym pić mocne trunki na stoku powinno się jedynie w bardzo ograniczonych ilościach. 

Kto pilnuje bezpieczeństwa na stoku?

Karę grzywny za jazdę na nartach pod wpływem alkoholu może nałożyć przede wszystkim policja. Policjanci, najczęściej ci, którzy posiadają dobre umiejętności narciarskie, a czasem nawet stopień instruktora, mogą swobodnie korzystać z infrastruktury stoku, badając bezpieczeństwo. Najczęściej, poza nartami, korzystają oni ze skuterów śnieżnych.

O bezpieczeństwo turystów podczas jazdy dba jednak również Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR), Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR), a także specjalne służby ratownictwa narciarskiego. 

Warto wiedzieć, że jeśli zarządzająca stokiem osoba uzna, że stan narciarza czy snowboardzisty wyraźnie wskazuje na spożycie alkoholu lub innych substancji odurzających, ma prawo nie zabronić mu korzystania ze stoku. 

Jakie inne mandaty mogą grozić na narciarzom? 

Nie ma taryfikatora obowiązującego na stoku, niemniej jednak za nieprzestrzeganie zasad można narazić się na kary finansowe. Narciarze mogą zostać ukarani grzywną za:

  • niedostosowanie jazdy do warunków pogodowych czy własnych umiejętności,
  • nieprzestrzeganie zasad obowiązujących na danym stoku,
  • brak kasku u dziecka.

Ile kosztuje leczenie leczenia podczas zagranicznego wyjazdu na narty?

To, jaki wysokie będą koszty leczenia, ratownictwa czy medycznego transportu (także do kraju), jest uzależnione przede wszystkim od kraju, w którym planujemy aktywnie spędzić zimowy urlop. W większości przypadków Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) pozwala pokryć wspomniane koszty jedynie w ograniczonym zakresie. 

To samo dotyczy leków, najczęściej również tych przepisanych przez lekarza (gwarantując około 60-70% refundacji), tylko w nielicznych przypadkach zwrot kosztów jest całkowity. Poniżej prezentujemy wybrane koszty leczenia w najbardziej popularnych wśród narciarzy z Polski kierunkach: 

Kraj 

Wizyta lekarska (nagłe przypadki) 

Pobyt w szpitalu 

Stomatolog 

Transport karetką 

Transport medyczny do Polski 

Ratownictwo górskie 

Czechy 

30 Kč 

90 Kč 

90 Kč 

90 Kč 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Słowacja 

Bezpłatnie 

2-10 Euro 

2 Euro 

0,10 EUR/km 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Austria 

Bezpłatnie 

12-20 Euro 

Częściowe 

Bezpłatnie 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Francja 

7-8 Euro 

18 Euro 

7-8 Euro 

Częściowe 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Włochy 

Bezpłatnie (lub 36,15 euro w przypadku specjalisty) 

Bezpłatnie 

100% ceny 

Bezpłatnie (w nagłych przypadkach) 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Szwajcaria 

33 CHF dla dzieci i młodzieży, 92 CHF dla osób dorosłych 

33 CHF dla dzieci i młodzieży, 92 CHF dla osób dorosłych; dodatkowa hospitalizacja - 15 CHF za dzień dla osób po 26 roku życia 

33 CHF dla dzieci i młodzieży, 92 CHF dla osób dorosłych 

50% ceny 

Odpłatnie 

Odpłatnie 

Jak wybrać ubezpieczenie na narty? 

Ubezpieczenie dla narciarzy i snowboardzistów nie jest tym samym, co zwykłe ubezpieczenie turystyczne. Swoim zakresem obejmuje podstawową polisę dla turystów oraz dodatkowe rozszerzenie, które gwarantuje ochronę w czasie uprawiania sportów zimowych. Wybierając odpowiednią dla siebie opcję ubezpieczenia, należy zapoznać się z dostępnymi ofertami, zwracając uwagę na kilka najważniejszych elementów. 

  • Podstawowym punktem, o którym powinniśmy pamiętać, jest zakres polisy oraz gwarantowane sumy ubezpieczenia. Im wyższa kwota, jaką ubezpieczyciel zobowiązuje się wypłacić w razie nieszczęśliwego wypadku, tym lepiej. W przypadku zimowego urlopu nie powinno być to jednak mniej niż 40 tysięcy złotych. 
  • Warto również zwrócić uwagę, czy w zakres polisy wchodzi OC oraz NNW. pierwsze ubezpieczenie pokryje szkody wypadków, do których dojdzie z naszej winy, także jeśli ucierpią osoby trzecie. Drugie zabezpieczy przed finansowymi konsekwencjami zdarzeń, w których ucierpimy my sami. 
  • Niezwykle istotne są także koszty leczenia, ratownictwa oraz transportu medycznego. Kwoty, jakie trzeba zapłacić za hospitalizację, przejazd karetką, zabiegi medyczny czy specjalistyczne leki, bywają bardzo wysokie. Element ten jest szczególnie ważny, jeśli zimowy urlop spędzamy zagranicą. Wysokość kosztów leczenia poza Polską wzrasta bowiem kilku, a nawet kilkunastokrotnie i może wynieść nawet kilkaset tysięcy złotych. 
  • Podobnie rzecz wygląda w przypadku kosztów ratownictwa górskiego. Praktycznie wszędzie poza Polską trzeba pokryć je samodzielnie, a ich wysokość może sięgać kilkudziesięciu lub kilkuset tysięcy złotych. 
  • Wybierając polisę, warto wykupić odpowiednie rozszerzenia, które zapewnią nam ochronę w dodatkowych okolicznościach. Klauzula alkoholowa to tylko jeden z przykładów. Wybierając się na narty, trzeba pamiętać także o ubezpieczeniu sprzętu sportowego oraz - jeśli wymaga tego nasza aktywność - rozszerzeniu o sporty ekstremalne i wysokiego ryzyka. 

Ile kosztuje ubezpieczenie narciarskie?

Koszt ubezpieczenia na narty jest mniejszy, niż cena kubka kawy na stoku. Polisa narciarska, za którą za dzień ochrony zapłacisz kilka złotych dziennie, zapewni Ci efektywną pomoc w wielu problematycznych sytuacjach. 

7-dniowy wyjazd na narty do Francji
UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena
AXA Partners
Koszty leczenia
600 000 zł
Ratownictwo
600 000 zł
Bagaż
3 000 zł
64,12 zł
1 os. / 7 dni
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 250 000 złOC sportowe: 250 000 zł sporty objęte polisą: 114 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19rehabilitacja po powrocie do Polski: (+24,50 zł)
Generali
Koszty leczenia
200 000 zł
Ratownictwo
200 000 zł
Bagaż
-
92,00 zł
1 os. / 7 dni
Dodatkowo: NNW: 30 000 złOC: 100 000 złOC sportowe: 100 000 złsporty objęte polisą: 3zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19
Nationale-Nederlanden
Koszty leczenia
500 000 zł
Ratownictwo
100 000 zł
Bagaż
2 000 zł
99,35 zł
1 os. / 7 dni
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 300 000 złOC sportowe: 300 000 zł sporty objęte polisą: 71zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19
Allianz
Koszty leczenia
200 000 zł
Ratownictwo
50 000 zł
Bagaż
4 000 zł
196,00 zł
1 os. / 7 dni
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 1 000 000 złOC sportowe: 1 000 000 złsporty objęte polisą: 123zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19
7-dniowy wyjazd na narty do Francji
AXA Partners
64,12 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia
600 000 zł
Ratownictwo
600 000 zł
Bagaż
3 000 zł
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 250 000 złOC sportowe: 250 000 zł sporty objęte polisą: 114 zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19rehabilitacja po powrocie do Polski: (+24,50 zł)
Generali
92,00 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia
200 000 zł
Ratownictwo
200 000 zł
Bagaż
-
Dodatkowo: NNW: 30 000 złOC: 100 000 złOC sportowe: 100 000 złsporty objęte polisą: 3zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19
Nationale-Nederlanden
99,35 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia
500 000 zł
Ratownictwo
100 000 zł
Bagaż
2 000 zł
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 300 000 złOC sportowe: 300 000 zł sporty objęte polisą: 71zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19
Allianz
196,00 zł 1 os. / 7 dni
Koszty leczenia
200 000 zł
Ratownictwo
50 000 zł
Bagaż
4 000 zł
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 1 000 000 złOC sportowe: 1 000 000 złsporty objęte polisą: 123zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19

Fakt posiadania ubezpieczenia na narty jest ważny szczególnie z tego powodu, że podczas urlopu w górach, EKUZ raczej na niewiele Ci się przyda. W krajach europejskich ratownictwo górskie jest generalnie płatne, z wyjątkiem Polski, gdzie pomoc GOPR i TOPR jest bezpłatna.

W większości krajów europejskich koszty ratownictwa górskiego są pokrywane przez ubezpieczyciela turysty, jeśli posiada on odpowiednią polisę. Jeśli turysta nie ma ubezpieczenia, może zostać obciążony kosztami akcji ratunkowej. Wysokość tych kosztów jest ustalana przez lokalne władze i może się różnić w zależności od kraju i rodzaju akcji ratunkowej.

Oto przykłady wysokości kosztów ratownictwa górskiego w wybranych krajach europejskich:

  • Austria: od 290 do 5800 euro, w zależności od rodzaju akcji ratunkowej
  • Francja: od 110 do 2200 euro, w zależności od rodzaju akcji ratunkowej
  • Szwajcaria: od 250 do 5000 euro, w zależności od rodzaju akcji ratunkowej
  • Włochy: od 100 do 2000 euro, w zależności od rodzaju akcji ratunkowej
  • Słowacja: od 100 do 1500 euro, w zależności od rodzaju akcji ratunkowej

Czy ubezpieczenie na stoku jest obowiązkowe?

Do końca roku ubezpieczenie dla narciarzy wybierających się na stok nie jest obowiązkowe, niezależnie od miejsca, które planujemy odwiedzić. Od stycznia 2022 roku przepisy ulegają jednak zmianie, po której wszyscy miłośnicy aktywnego spędzania zimowego urlopu, którzy planują podbić stoki we włoskich górach, będą musieli mieć wykupioną ważną polisę z OC. 

Warto o tym pamiętać, ponieważ brak ubezpieczenia będzie wiązał się z koniecznością zapłacenia mandatu w wysokości od 100 do 150 euro. Dodatkowo nieubezpieczone osoby mogą stracić skipass, nawet jeśli został on opłacony na dłużej. 

Co warto wiedzieć?

  1. Jazda na nartach pod wpływem alkoholu jest niezgodna z prawem. 
  2. W różnych krajach obowiązują odmienne dopuszczalne dawki spożycia alkoholu na nartach.
  3. Klauzula alkoholowa chroni zdrowie narciarza.
  4. Klauzula alkoholowa nie uchroni narciarza przed konsekwencjami złamania prawa.
  5. Ubezpieczyciele odmiennie określają w OWU dopuszczalne limity spożycia alkoholu na nartach.

Najczęściej zadawane pytania

  1. Czy po spożyciu alkoholu można jeździć na nartach?

    Nie, jazda na nartach czy snowboardzie pod wpływem alkoholu jest zabroniona i może skończyć się nie tylko mandatem, ale i poważnym wypadkiem, w wyniku którego możemy ucierpieć zarówno my sami, jak i osoby trzecie lub ich mienie. 

  2. Kto może wlepić mandat na stoku?

    Mandat za jazdę na nartach pod wpływem alkoholu lub innych substancji odurzających może wypisać policja, która pilnuje bezpieczeństwa na stokach. 

  3. Czy klauzula alkoholowa chroni przed mandatem?

    Nie, klauzula alkoholowa nie uchroni narciarzy i snowboardzistów przed koniecznością zapłacenia mandatu w razie ewentualnej kontroli. Zapewni ona jednak ochronę w razie wypadku na stoku, do którego dojdzie, gdy będziemy pozostawać pod wpływem alkoholu. 

  4. Czy w razie spowodowania wypadku na stoku OC w życiu prywatnym zapewni wypłatę rekompensaty dla poszkodowanych?

    Tak, jeśli posiadamy OC w życiu prywatnym, a na stoku dojdzie z naszej winy do wypadku, w wyniku którego ucierpią osoby trzecie lub ich mienie, ubezpieczyciel na podstawie ważnej polisy zapewni wypłatę należnego odszkodowania poszkodowanym.

  5. Czy klauzula alkoholowa znajduje się w standardowej polisie turystycznej?

    Tak, większość towarzystw ubezpieczeniowych gwarantuje klauzulę alkoholową w podstawowym zakresie ubezpieczenia. 

  6. Czy klauzula alkoholowa ma jakieś ograniczenia?

    Tak. Jak każdy rodzaj ubezpieczenia, i w tej ochronie nie brak włączeń, czyli sytuacji, w których polisa nie zadziała. Między innymi klauzula alkoholowa nie będzie pokrywać ubezpieczenia OC. Jeśli ubezpieczony spowoduje wypadek, w którym ucierpią inne osoby, z ubezpieczenia nie zostanie wypłacone odszkodowanie. Sprawca będzie musiał pokryć te koszty z własnej kieszeni.

  7. Czy ubezpieczenie turystyczne z klauzulą alkoholową jest dużo droższe?

    Nie, polisa turystyczna z klauzulą alkoholową nie będzie dużo droższa. Przykładowa cena ochrony towarzystwa ubezpieczeniowego, które nie gwarantuje klauzuli alkoholowej w ramach podstawowej ochrony, różni się od ofert z klauzulą ok. 2-3 zł.