Kiedy podczas jazdy samochodem na desce rozdzielczej pojawia się ostrzegawcza kontrolka, od razu z pewnością wzbudza to Twój niepokój. Największy wzbudza zwykle check engine oraz zapalona kontrolka EPC, która informuje o usterkach związanych z instalacją elektryczną auta. To oczywiście nie zawsze musi oznaczać koniec podróży. Kiedy możesz kontynuować jazdę i na co dokładnie wskazuje kontrolka EPC?

W starszych modelach samochodów kontrolki na desce rozdzielczej dotyczyły podstawowych funkcji związanych z funkcjonowaniem pojazdu. Dziś, kiedy podzespoły samochodów stają się coraz bardziej złożone, zwiększa się również znaczenia poszczególnych kontrolek.

Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Co ważne, pełnią one rozmaite funkcje - od czysto informacyjnych, przez ostrzegawcze do alarmujących. Nie zawsze zapalenie się konkretnej diody będzie wiązało się z koniecznością wizyty u mechanika. Warto mieć świadomość, kiedy w takim przypadku należy bezwzględnie zatrzymać samochód, a kiedy można jechać dalej. Do której grupy należy kontrolka EPC (Electronic Power Control)?

Do czego służą kontrolki w samochodzie?

Działanie kontrolek w samochodzie przypomina nieco system sygnalizacji świetlnej. Po kolorze można poznać funkcję konkretnej diody. Będzie od dla kierowcy sygnałem, w jaki sposób powinien się zachować. Co więcej, kontrolki, również EPC, mogą świecić się stale lub chwilowo. W nowszych modelach samochodów ten drugi przypadek często oznacza standardowy, automatyczny test konkretnego komponentu w układzie.

Kontrolki samochodowe można podzielić na trzy grupy:

  • niebieskie i zielone - funkcja informacyjna,
  • pomarańczowe i żółte - funkcja informacyjna i ostrzegawcza,
  • czerwone - funkcja ostrzegawcza.

Co oznaczają zielone lub niebieskie kontrolki?

Jeśli na desce rozdzielczej zapali się kontrolka w kolorze zielonym lub niebieskim, nie musisz obawiać się awarii któregoś z układów. To raczej znak, że samochód działa jak należy. Kontrolki z tej grupy informują również o tym, które funkcje pojazdu są aktywne w danym momencie.

stref mogą dotyczyć? Kontrolki zielone i niebieskie odnoszą się najczęściej do zewnętrznego oświetlenia samochodu, np. kierunkowskazów, świateł drogowych czy świateł przeciwmgielnych. Dioda w tym kolorze pojawi się również wtedy, gdy uruchomiony jest:

  • tempomat,
  • asystent pokonywania wzniesień,
  • system wspomagania parkowania.

Dzięki tym kontrolkom będziesz także wiedział, że system poduszek powietrznych w Twoim aucie działa poprawnie.

Zielone kontrolki w samochodzie

Co oznaczają żółte i pomarańczowe kontrolki?

To grupa, do której należy m.in. kontrolka EPC. W tym i każdym innym przypadku, gdy na desce rozdzielczej zobaczysz żółtą kontrolkę, powinieneś być ostrożny. To niekoniecznie musi zwiastować poważną awarię, ale warto lepiej przyjrzeć się technicznemu stanowi auta. Pomarańczowa lub żółta kontrolka ma charakter informacyjno-ostrzegawczy.

Jej zadaniem jest poinformowanie kierowcy o tym, że konkretne podzespoły w samochodzie nie działają prawidłowo, płyny eksploatacyjne są na wykończeniu lub zachodzą w pojeździe inne zmiany, które mogą wpływać na jego sprawność. Czasem jej zapalenie się będzie wymuszało jak najszybszą wizytę w warsztacie, a czasem jedynie chwilowy postój. Tak jest w przypadku:

  • kończącego się paliwa (zapala się w chwili, gdy w baku masz jeszcze kilka litrów rezerwy, co powinno wystarczyć na swobodny dojazd do najbliższej stacji benzynowej),
  • nieprawidłowo zamkniętego wlewu paliwa (np. po tankowaniu; wówczas najlepiej od razu zatrzymać samochód i sprawdzić zabezpieczenie),
  • oblodzenia na drodze (zapala się w przypadku niskiej temperatury na zewnątrz; wówczas najlepiej jechać nieco wolniej i być ostrożniejszym, nie trzeba jednak interweniować w żaden sposób w samochodzie),
  • przepalonej żarówki lub niskiego ciśnienia w oponach (to nie wymaga natychmiastowego przerwania jazdy, ale najlepiej zatrzymać się spokojnie w dogodnym miejscu i wymienić żarówkę lub dopompować koło na stacji).

Pomarańczowe kontrolki w samochodzie

Check-engine - dlaczego nie należy go ignorować?

Jeśli których z czujników samochodu wykryje błąd, na desce zapala się pomarańczowa kontrolka z symbolem silnika. Obok kontrolki EPC to jedna z ważniejszych. Jeśli ją zignorujesz i nie będziesz próbował dociec przyczyny, problemy związane z samochodem mogą narastać. Najlepiej jak najszybciej udać się do serwisu, gdzie do badania stanu auta wykorzystuje się specjalne urządzenie diagnostyczne.

Co prawda kontrolka ta może zniknąć sama, kiedy odepnie się chwilowo źródło zasilania akumulatora, jednak nie oznacza to pozbycia się technicznego problemu a jedynie jego wyciszenie. Mechanicy nie zalecają również kasowania błędu i kontynuowania jazdy. Może się to zakończyć poważną awarią w trasie i kłopotami natury logistycznej.

Porównaj ceny OC i AC

Co oznaczają czerwone kontrolki?

Czerwony kolor kontrolki w samochodzie wskazuje przeważnie na absolutną konieczność zatrzymania się i zaprzestania dalszej podróży. Czasem może to natomiast oznaczać, że należy pilnie wykonać jakąś czynność, która jest konieczna do bezpiecznej jazdy, jak np. opuszczenie dźwigni hamulca ręcznego czy konieczność zapięcia pasów przez kierowcę lub któregoś z pasażerów. Czerwony kolor lampki może też informować o sprawności świateł awaryjnych.

Czerwone kontrolki w samochodzie

Czym jest kontrolka EPC?

Co dokładnie oznacza żółta kontrolka EPC? To skrót od angielskiej nazwy Electronic Power Control. Po polsku to po prostu układ, który kontroluje podzespoły elektryczne w samochodzie. EPC zapala się przy każdym włączeniu zapłonu i gaśnie przy uruchomieniu jednostki napędowej.

W nowych modelach samochodów kontrolka EPC wskazuje na awarię jednego z podzespołów układu elektrycznego, który znacząco wpływa zarówno na komfort jazdy, jak i bezpieczeństwo.

Elementy instalacji elektrycznej w samochodzie

Zanim dowiesz się, jakie dokładnie usterki sygnalizuje kontrolka EPC, przypomnijmy, z czego składa się elektryczne instalacja w pojeździe. Do elementów podstawowych należą:

  • źródła prądu – akumulator i alternator, odbiorniki (np. rozrusznik, oświetlenie, układ zapłonowy i wiele innych),
  • przewody pogrupowane w wiązki,
  • elementy instalacyjne (złącza, bezpieczniki itp.).

Kontrolka EPC zapali się, gdy dojdzie do dysfunkcji lub wręcz awarii któregoś z nich.

Co oznacza zapalenie się EPC? Kontrolka wskazuje na awarię!

W nowoczesnych samochodach układy elektryczne składają się z wielu podzespołów, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i komfort podróży. Właśnie dlatego tak liczne problemy mogą spowodować, że pojawi się żółta kontrolka EPC.

To komunikat, który może świadczyć o awarii:

  • systemu zasilania paliwem,
  • sterowania pracą silnika,
  • przepustnicy,
  • układu wtryskowego,
  • czujnika temperatury płynu chłodniczego,
  • czujnika położenia wału,
  • układu chłodzenia,
  • czujnika świateł lub tylko świateł stop. 

Czy zawsze należy przejmować się kontrolką EPC? Usterki układu elektrycznego mogą powodować zarówno mniejsze, jak i większe, rozległe awarie. Często dzieje się tak, że jeden niewłaściwie działający układ wpływa bezpośrednio na inny. Komunikat o błędzie pracy jednego podzespołu może spowodować, że w krótkim czasie przestaną funkcjonować pozostałe. To najważniejszy z powodów, dla których nie powinno się bagatelizować EPC.

Warto skorzystać z profesjonalnej wiedzy i umówić się na wizytę do mechanika. Podłączy pojazd do specjalnego sprzętu, dzięki któremu będzie można dokładnie zdiagnozować problem i jego pilność niezależnie od tego, czy dotyczy przepustnicy, usterki silnika czy będzie to awaria świateł stop lub czujnika położenia wału.

Co robić, jeśli zapali się żółta kontrolka EPC?

Samodzielna diagnoza awarii może być trudna, zwłaszcza w trasie. Warto podkreślić, że EPC nie doprowadzi bezpośrednio do unieruchomienia pojazdu. Choć otrzymasz wyraźny komunikat o problemie, możesz dalej jechać samochodem i odwiedzić mechanika, gdy będzie to możliwe. Oczywiście jeśli po pojawieniu się symbolu kontrolki EPC stan Twojego samochodu zacznie utrudniać jazdę innym kierowcom, powinieneś zacząć działać znacznie szybciej.

Za usterki wywołujące EPC może odpowiadać m.in. błąd działania czujnika świateł, ale także silnika. Diagnoza może pomóc w weryfikacji błędu, jego lokalizacji, a także ewentualnej cenie naprawy. Podłączenie auta pod interfejs diagnostyczny kosztuje średnio 50-100 złotych. Pamiętaj, że samo skasowanie błędu nie rozwiąże problemu. Dowiesz się jednak, do jakiej awarii lub usterki mogło dojść.

Warto wsłuchać się w to, jak pracuje silnik. Jeśli inaczej niż zwykle, dla własnego bezpieczeństwa zatrzymać pojazd w bezpiecznym miejscu i dokładnie go obejrzyj. Samodzielna identyfikacja problemu może być skomplikowana ze względu na złożoność układu elektrycznego.

Co możesz zrobić, od razu po zapaleniu się EPC?

  1. Zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu.
  2. Spróbuj samodzielnie znaleźć usterkę, zaczynając od sprawdzenia świateł - kolejno: pozycyjnych, mijania, drogowych, przeciwmgielnych, kierunkowskazów.
  3. Sprawdź działanie świateł stop, prosząc o pomoc inną osobę - powinna stanąć za pojazdem i ocenić, czy zapalają się wszystkie trzy obowiązkowe lampy. Aby samodzielnie je skontrolować, ustaw samochód prostopadle do ściany, bramy lub innej jasnej płaszczyzny. Po naciśnięciu pedału hamulca powinieneś zobaczyć w lusterkach odbicie świecących się lamp stop.
  4. Jeśli oświetlenie działa prawidłowo, w celu identyfikacji problemu udaj się do warsztatu (samodzielna ocena skomplikowanych podzespołów będzie raczej niemożliwa).

Czy w każdym aucie znajduje się kontrolka EPC?

Należy zaznaczyć, że EPC nie występuje w każdym pojeździe. Na pewno znajdziesz ją w samochodach grupy VAG (Volkswagen Group), a więc wszystkich modelach marek:

  • Volkswagen,
  • Seat,
  • Audi,
  • Skoda.

Inaczej niż w przypadku kontrolki silnika, która jest obowiązkowym wyposażeniem każdemu auta wyprodukowanego po 2001 roku, kontrolka awarii układu elektrycznego może lub nie musi znajdować się na desce. To nie oznacza, że jeśli jej brakuje, pojazd nie jest wyposażony w żaden system ostrzegawczy.

Jakie alternatywne rozwiązania stosują producenci? Większość nowoczesnych samochodów ma wbudowane zaawansowane komputery pokładowe, które informują kierowców o ewentualnych nieprawidłowościach. Możesz spotkać się np. z kontrolką wskazującą na awarię wtrysku, żarówki, ale także słownymi komunikatami pojawiającymi się na wyświetlaczu komputera.

Awaria układu elektrycznego a ubezpieczenie samochodu

Awaria instalacji elektrycznej pojazdu może przytrafić się każdemu, zwłaszcza gdy jest właścicielem samochodu z drugiej ręki. Nie da się ukryć, że dodatkowe ubezpieczenia takie jak Assistance cieszą się dużą popularnością - w końcu polisa ASS o odpowiednim zakresie może odjąć Ci wielu zmartwień przy niespodziewanej sytuacji drogowej, zarówno awarii auta, jak i wyniku kolizji lub wypadku. 

Na rynku dostępny jest jeszcze jeden produkt, który stanowi duże wsparcie w takiej sytuacji. Ubezpieczenie od gwarancji samochodu pozwala jego właścicielowi na skorzystanie z bezpłatnej pomocy specjalisty w przypadku usterki - nie tylko w ruchu drogowym, ale także na parkingu, gdy np. bezskutecznie próbujesz uruchomić pojazd.

Zakres świadczeń, z jakich będziesz mógł skorzystać, zostanie uwzględniony w umowie. Pomoc można zazwyczaj otrzymać na terenie Polski i Europy. Motogwarancja oferowana jest przez wiele podmiotów działających na rynku. Dystrybuują ją przeważnie:

  • komisy samochodowe,
  • dealerzy samochodowi,
  • firmy leasingowe,
  • importerzy pojazdów,
  • banki.

Warto rozważyć tę opcję, ponieważ w niektórych sytuacjach może okazać się korzystniejsza niż klasyczne Assistance.

Dlaczego warto kupić motogwarancję?

Celem ubezpieczenia od awarii samochodu jest zapewnienie pomocy fachowców, jeśli dojdzie do usterki pojazdu. W praktyce kierowca może liczyć na:

  • ochronę przed kosztami naprawy wybranych elementów auta: koszty pokrywa firma, z którą podpiszesz umowę. W zależności od pakietu naprawa zostanie przeprowadzona w ASO lub warsztacie partnerskim,
  • gwarancja jakości naprawy: podmioty oferujące ubezpieczenie od awarii samochodu współpracują z renomowanymi sieciami warsztatów samochodowych.
  • zwiększenie wartości pojazdu: przydaje się to, gdy w przyszłości zechcesz sprzedać po korzystnej cenie, a poza tym korzystanie z dodatkowej ochrony ubezpieczeniowej może utwierdzić potencjalnego kupca w przekonaniu, że dbałeś o wystawiony na sprzedaż pojazd.

Z pewnością znajdziesz wariant, który skuteczne zabezpieczy się przed kosztami naprawy poszczególnych podzespołów auta. Ochrona obejmuje takie elementy, jak:

  • silnik i wszystkie znajdujące się w nim elementy (np. turbosprężarka, głowice, uszczelki, przewody, paski rozrządu, itp.),
  • układy paliwowe w silnikach benzynowych i dieslach,
  • układ chłodzenia,
  • układ hamulcowy,
  • elektryka (np. rozrusznik, alternator, komputer pokładowy, centralny zamek, systemy kontroli jazdy, autoalarm),
  •  zawieszenie,
  • skrzynia biegów.
Uwaga! Nie zawsze Assistance obejmuje swoim zakresem elementy układu elektrycznego, jeśli dojdzie do jego awarii i zapali się kontrolka EPC. Właśnie wtedy o wiele korzystniejszy może okazać się zakup motogwarancji, dzięki której można uzyskać wsparcie nawet przy kłopotach bardziej złożonych podzespołów.

Taką ochronę proponują m.in takie firmy, jak Select Auto, Autoprotect Polska czy Moto Gwarancja.

Kto może kupić ubezpieczenie od awarii samochodu?

Nie ma odgórnych ograniczeń w tym względzie. Motogwarancja dostępna jest zarówno w przypadku pojazdów z rynku wtórnego, jak i nowych modeli. Każdy podmiot oferujący taką ochronę samodzielnie ustala warunki, na jakich można ubezpieczyć auto. Ewentualne zawężenia mogą dotyczyć np. górnego limitu wieku samochodu czy jego przebiegu. Jak to wygląda obecnie na polskim rynku?

Czym różni się ubezpieczenie od awarii od Assistance?

Ubezpieczenie Assistance i motogwarancję wiele łączy. Obie polisy dają kierowcy gwarancję profesjonalnej pomocy w sytuacjach awaryjnych. Należy jednak pamiętać, że to dwa odrębne produkty, które różnią się między sobą pod względem celu.

Ubezpieczenie od awarii a Assistance
Ubezpieczenie od awarii samochoduUbezpieczenie assistance
Zakres świadczeń i cel ubezpieczeniaW ramach gwarancji firma usunie awarię (np. klimatyzacji) w ASO lub warsztacie partnerskim. Firma zapłaci za: holowanie, robociznę i zakup części.Zapewnia kierowcy pomoc m.in. po awarii, do której doszło w trasie. W ramach assistance ubezpieczyciel usprawni auto na miejscu zdarzenia lub zapewni holowanie do najbliższego warsztatu.
CenaNajtańsze pakiety kosztują ok. 500 zł za 3-6 miesięcy.Rozbudowany Assistance na cały rok to koszt ok. 100 zł.
Dodatkowe produkty/wsparcieNiektóre firmy umożliwiają dokupienie do motogwarancji ubezpieczenia assistance.Poza pomocą na drodze klient może liczyć też na pomoc medyczną, informacyjną czy prawną.
Dostępność produktuProdukt jest dystrybuowany wyłącznie przez firmy działające w branży motoryzacyjnej, np. dealerów samochodowych czy komisy samochodowe.Assistance można zakupić bez wychodzenia z domu za pośrednictwem strony internetowej ubezpieczyciela lub porównywarki ubezpieczeń.

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Wszystko zależy od tego, jaki stopień ochrony chcesz sobie zapewnić. Jeśli zależy Ci głównie na holowaniu do konkretnego, zaufanego warsztatu, będziesz zadowolony z Assistance. A może nie straszne Ci koszty holowania bo jeździsz na krótkich dystansach, i wolisz obniżyć rachunek za naprawę silnika czy skomplikowanego układu? W tym przypadku wybierz jeden z wariantów ubezpieczenia od awarii.

Możesz oczywiście zdecydować się na zakup obu polis. Wtedy przy awarii na drodze dzięki Assistance odholujesz pojazd do warsztatu, gdzie zostanie naprawiony na podstawie posiadanej przez Ciebie motogwarancji.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Czy warto kupić Assistance na wypadek awarii układu elektrycznego?

Niektóre elementy instalacji elektrycznej samochodu mogą zostać objęte ochroną w ramach Assistance, np. akumulator. Gdy dojdzie do jego rozładowania, a Ty wcześniej wykupisz ASS z odpowiednim zakresem, ubezpieczyciel pomoże w zorganizowaniu pomocy.

Zobacz też: Czy ubezpieczyciel pomoże w razie rozładowania akumulatora? | Rankomat.pl

Jeśli zamiast ubezpieczenia od awarii wolisz kompleksową ochronę Assistance, możesz porównać spersonalizowane oferty w kalkulatorze OC i AC. To sposób na poznanie propozycji nawet kilkunastu ubezpieczycieli i to w kilka minut.

O tym, że na porównaniu cen można nawet sporo zaoszczędzić, przekonał się 23-letni Jacek z Opoczna. Szukał swojego pierwszego OC z całorocznym Assistance dla Forda Focusa z 2017 roku z napędem diesla 2.0.

UbezpieczycielZakres ubezpieczeniaCena roczna
Link4
OC
AC
Assistance
NNW
641,63 zł rata od 227,88 zł
mtu24.pl
OC
AC
Assistance
NNW
1013,00 zł rata od 581 zł
Trasti
OC
AC
Assistance
NNW
1347,00 zł
Beesafe
OC
AC
Assistance
NNW
1511,82 zł rata od 891,98 zł
You Can Drive
OC
AC
Assistance
NNW
1648,00 zł rata od 885 zł
Uniqa
OC
AC
Assistance
NNW
1939,00 zł rata od 620 zł
Link4
641,63 złrata od 227.88 zł
OC
AC
Assistance
NNW
mtu24.pl
1013,00 złrata od 581.00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Trasti
1347,00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Beesafe
1511,82 złrata od 891.98 zł
OC
AC
Assistance
NNW
You Can Drive
1648,00 złrata od 885.00 zł
OC
AC
Assistance
NNW
Uniqa
1939,00 złrata od 620.00 zł
OC
AC
Assistance
NNW

*kalkulacja z dnia 27.07.2023

Różnica między najtańszą a najdroższą ofertą pakietu OC i ASS dla Jacka wynosi ponad 1000 zł. Jednak nie tylko cena liczy się przy wyborze ochrony Assistance. W tym przypadku uwagę należy zwrócić na zakres usług, m.in.:

  • limity holowania
  • zakres terytorialny,
  • wymaganą minimalną odległość od domu w przypadku awarii,
  • zakres ochrony (po awarii, po wypadku, po kolizji).

Porównaj ceny OC i AC

Najlepiej samodzielnie oceń ryzyko związane z Twoimi podróżami i wybierz produkt, który najbardziej spełni Twoje oczekiwania. Ta sama zasada dotyczy zakupu typowego ubezpieczenia od awarii.

Co warto wiedzieć?

1.  W samochodzie funkcjonują trzy rodzaje kontrolek, w zależności od pełnionej funkcji: informacyjne, informacyjno-ostrzegawcze, alarmujące.

2. Kontrolka z symbolem EPC należy do kategorii kontrolek informacyjno-ostrzegawczych i wyświetla się na desce rozdzielczej w kolorze żółtym.

3. Pojawienie się kontrolki EPC nie zawsze oznacza, że natychmiast i musisz przerwać jazdę i zaprzestać dalszej podróży. Czasem będzie to sygnał, że w najbliższym czasie należy udać się na diagnozę do warsztatu mechanicznego.

4. Kontrolka EPC w pojeździe wskazuje na problemy związane z instalacją elektryczną.

5. Nie w każdym samochodzie znajduje się kontrolka EPC. W nowszych modelach jej funkcję spełniają systemy alarmujące wbudowane w nowoczesny komputer pokładowy. Stanowi ona jednak obowiązkowe wyposażenie modeli z grupy VAN, czyli Volkswagen Group (Volkswagen, Audi, Skoda, Seat).

FAQ - najczęściej zadawane pytania o kontrolkę EPC

  1. Jak długo mogę jeździć z zapaloną kontrolką EPC?

    Nie da się tego jednoznacznie określić. Samodzielna diagnoza awarii układu elektrycznego samochodu może być trudna, nawet jeśli wyświetlający się błąd nie uniemożliwia dalszej jazdy. Jeśli nie dostrzegasz istotnych zaburzeń w pracy pojazdu, ale na desce pojawiła się EPC, udaj się do serwisu lub warsztatu mechanicznego w pierwszym możliwym momencie. Być może dzięki temu unikniesz kosztownych awarii, do których mogłaby doprowadzić drobna usterka.

  2. Gdzie w samochodzie znajduje się kontrolka EPC?

    Jeśli dojdzie do awarii, kontrolka zapali się na desce rozdzielczej samochodu. Będzie to symbol zawierający trzy litery EPC i podświetli się na żółto.

  3. Co oznacza migająca kontrolka EPC?

    Jeśli lampka EPC zapala się lub miga, oznacza to problem z pedałem przyspieszenia.

  4. Co może być przyczyną awarii układu elektrycznego w samochodzie?

    Do najczęstszych awarii związanych z instalacją elektryczną w samochodzie należą m.in.: spięcia w instalacji, przepalenie bezpiecznika i rozładowanie przeciążonego akumulatora. Czasami awaria  jest wywołana przez wady fabryczne, które pojawiają się wraz z eksploatacją samochodu.

  5. Co oznacza zapalona kontrolka EPC, pomimo tego, że auto działa bez zarzutu?

    EPC zawsze wskazuje na niesprawność w jednym z elementów instalacji elektrycznej pojazdu, jednak nie zawsze usterka musi wpływać bezpośrednio na jazdę, zwłaszcza gdy kontrolka pojawiła się przed momentem. Jeśli pomimo zapalonej EPC samochód działa bez zarzutu nie oznacza to oczywiście, że należy ją bagatelizować. Nawet drobna niewłaściwość może z czasem przerodzić się w rozległą awarię.