Bez względu na to, czy spłacasz kredyt gotówkowy, czy hipoteczny, masz prawo uregulować zobowiązanie przed terminem. Wcześniejsza spłata kredytu może przybrać różne formy – od nadpłaty pojedynczych rat po całkowite zamknięcie zadłużenia. Podpowiadamy, jak szybko spłacić kredyt i kiedy to się opłaca.
- 1. Czy kredyt można spłacić wcześniej?
- 2. Jak szybciej spłacić kredyt?
- 3. Co wybrać skrócenie okresu kredytowania czy zmniejszenie raty?
- 4. Ile kosztuje wcześniejsza spłata kredytu?
- 4.1. Wysokość kosztów przy kredycie hipotecznym
- 4.2. Wysokość kosztów przy kredycie gotówkowym
- 5. Wcześniejsza spłata kredytu a odsetki i prowizja
- 6. Jak przygotować się do wcześniejszej spłaty kredytu?
- 7. Jakie są wady i zalety wcześniejszej spłaty kredytu?
- 8. Warto zapamiętać
Każda umowa kredytowa zawiera harmonogram spłaty, który precyzuje terminy i wysokość poszczególnych rat. Opóźnienia w płatnościach mogą generować szereg konsekwencji: od odsetek karnych, przez pogorszenie scoringu w BIK, aż po problemy z uzyskaniem finansowania w przyszłości. Harmonogram nie jest jednak ograniczeniem, jeśli planujesz nadpłatę lub wcześniejszą spłatę kredytu. Musisz jednak uważać na ewentualne opłaty, które bank może naliczyć w związku z przedwczesną spłatą.
Czy kredyt można spłacić wcześniej?
Choć banki nie lubią wcześniejszej spłaty kredytu, z uwagi na niższy zysk z tytułu odsetek, to w praktyce jest to jak najbardziej możliwe. Wcześniej możesz spłacić zarówno kredyt hipoteczny, jak i kredyt gotówkowy – taką opcję gwarantują Ci przepisy.
Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego
Możliwość wcześniejszej spłaty kredytu gotówkowego gwarantują przepisy ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (art. od 48 do 52). Termin kredyt konsumencki odnosi się do zobowiązań o wartości nie przekraczającej 255 550 zł i stosowany jest zarówno do kredytu gotówkowego, odnawialnego, jak i pożyczki pozabankowej.
Ustawa gwarantuje możliwość skorzystania z jednej z dwóch opcji wcześniejszej spłaty zobowiązania przed terminem określonym w umowie:
- jednorazowej spłaty zobowiązania w całości,
- nadpłacanie kredytu mniejszymi kwotami okazjonalnie lub systematycznie.
Dzięki temu, że możliwość spłacenia kredytu wcześniej dają Ci przepisy, nie musisz konsultować tej decyzji z bankiem.
Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego
W przypadku kredytu hipotecznego odpowiedź na pytanie o możliwość wcześniejszej spłaty dają przepisy ustawy z 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (dalej: ustawa o kredycie hipotecznym).
Wcześniejszą spłatę kredytu regulują art. 38 – 41 przywołanej ustawy. Tu również, podobnie jak w przypadku kredytu gotówkowego, masz dwie możliwości:
- spłatę części kredytu przed terminem
- jednorazową spłatę całości zobowiązania przed terminem
Ze względu na wyższą kwotę kredytu i długi okres spłaty, możesz zwrócić się do swojego banku z wnioskiem o przekazanie pełnych informacji o kosztach wcześniejszej spłaty zobowiązania. Bank musi Ci udzielić odpowiedzi na takie pytanie. Przepisy jednoznacznie wskazują, że ma na to 7 dni roboczych, od momentu, kiedy taki wniosek otrzyma.
Podobnie, jak w przypadku kredytu gotówkowego, nie musisz jednak konsultować z bankiem swojej decyzji.
Jak szybciej spłacić kredyt?
Istnieje kilka strategii, które pozwalają skrócić okres spłaty kredytu i obniżyć jego całkowity koszt. Wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od Twojej sytuacji finansowej, zdolności do regularnego odkładania środków oraz warunków umowy kredytowej.
1️⃣ Regularne nadpłaty.
Przeznaczaj co miesiąc dodatkową kwotę na nadpłatę kapitału. Nawet niewielkie, ale systematyczne nadpłaty znacząco redukują saldo zadłużenia, a tym samym zmniejszają przyszłe koszty odsetkowe. Kluczem jest konsekwencja — każda nadpłata obniża podstawę do naliczania odsetek.
2️⃣ Zwiększenie wysokości rat
Jeśli Twoje dochody na to pozwalają, zwiększenie wysokości raty przyspieszy spłatę kredytu bez konieczności wykonywania dodatkowych przelewów. Wymaga to przeglądu budżetu i ograniczenia wydatków, ale może być stabilnym sposobem na szybsze pozbycie się zadłużenia.
3️⃣ Wykorzystanie dodatkowych wpływów
Premie, nagrody roczne, zwroty podatkowe czy jednorazowe zastrzyki gotówki warto przeznaczyć na nadpłatę kredytu. To prosta metoda na zmniejszenie kapitału bez obciążania comiesięcznego budżetu.
4️⃣ Renegocjacja warunków kredytu
Jeśli rynek oferuje niższe oprocentowanie niż to, które masz w umowie, negocjuj z bankiem zmianę aktualnych warunków kredytu. Obniżenie oprocentowania zmniejszy koszt finansowania i może ułatwić szybszą spłatę kredytu.
5️⃣ Refinansowanie kredytu
Gdy renegocjacja warunków kredytowych z dotychczasowym bankiem nie przynosi efektów, alternatywą jest refinansowanie, czyli przeniesienie kredytu do innego banku oferującego korzystniejsze warunki. Niższe oprocentowanie i bardziej elastyczne zasady spłaty mogą znacząco skrócić czas trwania zobowiązania i obniżyć całkowity koszt długu.
Co wybrać skrócenie okresu kredytowania czy zmniejszenie raty?
Nadpłacając kredyt, masz do wyboru dwa mechanizmy: obniżenie miesięcznej raty lub skrócenie okresu kredytowania. Każde z tych rozwiązań działa inaczej i przynosi odmienne efekty finansowe.
- Obniżenie raty oznacza, że Twoje miesięczne obciążenia spadną. To realna ulga dla domowego budżetu – szczególnie wartościowa, jeśli masz problemy z płynnością finansową lub chcesz zmniejszyć udział kosztów kredytu w swoich comiesięcznych wydatkach. W tym wariancie oszczędności odsetkowe będą jednak mniejsze, ponieważ bank nadal nalicza odsetki przez pierwotny, dłuższy okres spłaty.
- Skrócenie okresu kredytowania działa odwrotnie: rata pozostaje na podobnym poziomie, ale dług spłacasz szybciej. Efekt finansowy jest znacznie korzystniejszy niż przy obniżeniu raty. Dlaczego? Ponieważ skracasz czas naliczania odsetek – a to właśnie one stanowią największy koszt kredytu. W praktyce oznacza to wyraźnie większe oszczędności w całkowitym koszcie zobowiązania.
Ile kosztuje wcześniejsza spłata kredytu?
Dla banku wcześniejsza spłata kredytu oznacza mniejsze odsetki, a więc niższy zysk. Dlatego przepisy dają kredytodawcom możliwość naliczenia rekompensaty z tego tytułu, która przybiera postać jednorazowej prowizji. Bank może zatem zastrzec w umowie kredytowej prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty zobowiązania, ale pod pewnymi warunkami.
Wysokość kosztów przy kredycie hipotecznym
W przypadku kredytu hipotecznego ze zmienną stopą procentową, bank może zastrzec rekompensatę w przypadku spłaty części lub całości kredytu w okresie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy o kredyt hipoteczny. Jeśli masz kredyt hipoteczny z takim zastrzeżeniem w umowie, wstrzymaj się z wcześniejszą spłatą do momentu, kiedy naliczenie prowizji nie będzie możliwe czyli po upływie 3 lat od podpisania umowy.
Wysokość rekompensaty nie może przekraczać wysokości odsetek, które byłyby naliczone od spłaconej przed terminem kwoty, ani 3% spłacanej kwoty kredytu hipotecznego.
Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego z okresowo stałą stopą procentową może natomiast być obarczona rekompensatą w całym okresie, kiedy obowiązuje oprocentowanie stałe. Szczegóły w tym zakresie musisz sprawdzić bezpośrednio w umowie o kredyt hipoteczny.
Wysokość kosztów przy kredycie gotówkowym
W przypadku kredytów gotówkowych prowizja może zostać zastrzeżona jedynie wówczas, jeśli wcześniejsza spłata przypada na okres, kiedy oprocentowanie kredytu jest stałe, a kwota spłaconego w okresie kolejnych 12 miesięcy kredytu jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Prowizja nie może przekroczyć:
- 1% spłacanej części kredytu gotówkowego, jeśli okres między datą spłaty, a terminem spłaty kredytu przekracza rok,
- 0,5% spłacanej części kredytu, jeśli do momentu spłaty kredytu zgodnie z umową pozostało nie więcej niż rok.
Dodatkowo prowizja z tytułu wcześniejszej spłaty, nie może przekraczać wysokości odsetek, którą musiałbyś zapłacić za okres między wcześniejszą spłatą a pierwotnym umownym terminem spłaty. Nie może być też wyższa niż bezpośrednie koszty banku związane z tą spłatą.
Wcześniejsza spłata kredytu a odsetki i prowizja
Wcześniejsza spłata kredytu oznacza obniżenie kosztów. Chodzi zarówno o odsetki, jak i inne koszty kredytu, które przypadają za okres, o który skrócono obowiązywanie umowy. Obniżenie obejmuje również te koszty, które poniosłeś przed spłatą.
Co mówi prawo?
Jak obliczyć wysokość kosztów, które bank powinien Ci zwrócić w związku z wcześniejszą spłatą zobowiązania? Możesz skorzystać z kalkulatora dostępnego na stronie UOKiK. Pamiętaj, że wyliczona w ten sposób kwota będzie szacunkowa. Rzeczywistą wysokość kosztów, jaką powinien zwrócić Ci kredytodawca poznasz po złożeniu wniosku do banku – na jego rozpatrzenie będzie mieć 30 dni.
Jak przygotować się do wcześniejszej spłaty kredytu?
Wcześniejszy zwrot pieniędzy pożyczonych od banku wymaga odpowiednich przygotowań. Co możesz zrobić?
- Przede wszystkim sprawdź w umowie, kiedy możesz spłacić kredyt bez dodatkowej prowizji. Od tego momentu opłacalność wcześniejszej spłaty rośnie.
- Możesz zacząć od comiesięcznych wpłat – nawet niewielkich.
- Ewentualne nadwyżki w budżecie w pierwszej kolejności przeznacz na spłatę kredytu. Unikaj zbędnych wydatków i zarządzaj swoim budżetem świadomie. Spłatą kredytu zajmij się w pierwszej kolejności. Inne większe wydatki planuj z wyprzedzeniem.
Powyższe zasady możesz zastosować zarówno do wcześniejszej spłaty kredytów hipotecznych, jak i gotówkowych.
Jakie są wady i zalety wcześniejszej spłaty kredytu?
Wcześniejsza spłata kredytu wiąże się z wieloma korzyściami. Wśród tych najważniejszych można wymienić:
- wzrost zdolności kredytowej,
- szybsze wykreślenie hipoteki z ksiąg wieczystych,
- oszczędności na odsetkach i kosztach pozaodsetkowych,
- brak kredytu – ulga dla portfela i mniej stresu.
Minusów tego rozwiązania jest zdecydowanie mniej. Największą wadą może być pojawienie się prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty zobowiązania. Na szczęście prowizji można uniknąć. Już na etapie porównania ofert możesz wybrać kredyt w banku, który nie wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Warto zapamiętać
- Spłatę kredytu przed terminem określonym w umowie gwarantują przepisy. Szybciej możesz spłacić zarówno kredyt hipoteczny i kredyt gotówkowy.
- Kredyt możesz spłacić w całości jednorazowo albo nadpłacać raty systematycznie co miesiąc lub w razie pojawienia się dodatkowej gotówki w Twoim budżecie.
- Największą zaletą wcześniejszej spłaty kredytu jest obniżenie całkowitych kosztów kredytowych.
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Jak szybko spłacić kredyt?
Wcześniejsza spłata kredytu wymaga odpowiedniego przygotowania. Przede wszystkim zgromadzenia odpowiedniego zaplecza finansowego. Zobowiązanie finansowe możesz spłacić jednorazowo, co wymaga większych nakładów finansowych lub częściowo czyli nadpłacając raty kredytu większą kwotą. Ta druga opcja będzie mniejszym obciążeniem dla Twojego budżetu domowego.
Czy opłaca się nadpłacać kredyt małymi kwotami?
Każda wpłata ma znaczenie. Nadpłacanie kredytu nawet niewielkimi kwotami pozwoli spłacić zobowiązanie finansowe szybciej lub obniżyć nieco wysokość aktualnej raty. Największe oszczędności daje skrócenie okresu kredytowania.
Ile razy można nadpłacać kredyt?
Nie ma ograniczeń w tym zakresie. Przepisy dają możliwość częściowej spłaty kredytu w dowolnym czasie. Nadpłatę można na zrobić zawsze wtedy, kiedy w Twoim domowym budżecie pojawią się dodatkowe pieniądze.
