W Polsce kontrola przestrzegania przepisów drogowych należy m.in. do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego. Zarządza on ponad 500 fotoradarami na terenie całego kraju. Jak dokładnie działają te urządzenia i jaka jest wysokość mandatów z fotoradaru w 2023 roku? Przekroczenie prędkości może Cię sporo kosztować, nawet jeśli to tylko zdjęcie z fotoradaru przy drodze - kara może przekroczyć nawet 2000 zł, a to jeszcze nie wszystko!

Urządzenia rejestrujące prędkość, z jaką poruszają się kierowcy, mają co do zasady wspomagać pracę patroli kontrolujących drogi. Naruszenia przepisów w kwestii ograniczeń prędkości zdarzają się często, nawet pomimo zaostrzenia taryfikatora mandatów. Warto zaznaczyć, że liczba fotoradarów na polskich drogach sukcesywnie się zwiększa, a starsze modele są wymieniane na nowoczesne urządzenia rejestrujące prędkość z większą dokładnością, gdzie margines błędu fotoradaru jest coraz węższy.

Przypomnijmy, że mowa nie tylko o charakterystycznych żółtych skrzynkach w pobliżu jezdni. Kamery rejestrujące kierowców znajdują się także nad sygnalizacją świetlną. Kontroli służy również odcinkowy pomiar prędkości, którym objęto fragmenty m.in. na autostradach A1, A2, A4 oraz na drogach krajowych S7 i S11.

Zobacz, w jaki sposób działa fotoradar, ile wynosi mandat za przekroczenie prędkości i jak możesz go zapłacić. Przekonaj się, że czasem lepiej zdjąć nogę z gazu niż ryzykować listem z CANARD (Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym).

Jak działa fotoradar? Mandat otrzymasz nie bez powodu!

Zasada działania fotoradaru jest prosta - to urządzenie rejestrujące prędkość przejeżdżających pojazdów i wykonujące ich zdjęcie, gdy poruszają się zbyt szybko na danym odcinku drogi. Fotoradar składa się z kilku elementów:

  • lampy błyskowej,
  • modułu wykonującego zdjęcie,
  • modułu zbierającego dane i przekazującego do bazy,
  • radaru emitującego fale.

Przekroczenie dopuszczalnej prędkości zostanie zarejestrowane, gdy pojazd znajdzie się w odległości od radaru od 45 do 10 metrów. Urządzenie wykonuje kilka zdjęć, z których wybierane jest to, na którym widać najwięcej szczegółów. Moment uruchomienia aparatu ściśle odpowiada ograniczeniu prędkości w konkretnym miejscu. Konsekwencje czekają Cię nawet wtedy, gdy przekroczysz prędkość dozwoloną o zaledwie kilka kilometrów na godzinę.

Co się stanie potem? Twoje zdjęcie trafi do bazy centralnego systemu przetwarzania wraz z innymi informacjami o naruszeniach przepisów. Na tej podstawie GITD uzyska Twoje dane teleadresowe i wyśle do Ciebie prośbę o wskazanie kierującego pojazdem. Osoba, która przekroczyła prędkość dozwoloną może przyjąć kilka scenariuszy, o czym powiemy za chwilę.

Jakie informacje zawiera zdjęcie z fotoradaru?

Poza samą sylwetką pojazdu na zdjęciu z fotoradaru znajdują się następujące elementy:

  • numer rejestracyjny (tablica),
  • miejsce przekroczenia prędkości,
  • data i godzina wykonania zdjęcia,
  • prędkość, z jaką poruszał się pojazd,
  • prędkość dozwolona na danym odcinku,
  • twarz kierującego samochodem.

Na szczęście na niektórych kierowców już sam widok żółtej skrzynki przy drodze czy znaku informującego o tym, że znajduje się w pobliżu działa motywująco. Jeśli jadą za szybko, starają się dostosować do ograniczenia prędkości. Można zatem uznać, że fotoradary mają również działanie prewencyjne.

Punktowy fotoradar a odcinkowy pomiar prędkości

Dla większej skuteczności kontroli prędkości na drogach, poza fotoradarami wprowadzono w Polsce odcinkowy pomiar prędkości. Jest to specjalny system, który oblicza średnią prędkość pojazdu na monitorowanej trasie i zestawia ją z prędkością dopuszczalną. W praktyce na danym odcinku drogi rozmieszczone są kamery.

Przykładowo kamera na bramce wjazdowej na autostradzie odnotowuje dane pojazdu oraz czas wjazdu na odcinek pomiarowy. Kamera znajująca się przy wyjeździe zapisuje czas wyjazdu z kontrolowanego odcinka. Właśnie na podstawie tych danych można oszacować, z jaką prędkością kierowca przejechał konkretny fragment drogi i czy odpowiada to limitowi prędkości dozwolonej w tym miejscu.

Jeśli okaże się, że nie - kierowca musi liczyć się z mandatem i punktami karnymi za niedostosowanie się do przepisów. Odcinkowy pomiar prędkości pozwala na kontrolę kierowców na całej długości fragmentu drogi - w przeciwieństwie do tradycyjnych fotoradarów, które mogą zarejestrować dane z prędkościomierza jedynie punktowo. Z drugiej strony za pomocą kamer w ramach OPP nie da się określić, jak bardzo przekroczona została prędkość na każdym z etapów trasy. Wynik wyliczeń systemu to jedynie uśrednione dane. W pewnym sensie punktowe fotoradary i urządzenia rejestrujące prędkość w ramach OPP wzajemnie się uzupełniają.

Ile wynosi mandat z fotoradaru w 2023 roku?

Mandat za przekroczenie dopuszczalnej prędkości zależy od tego, w jakim stopniu doszło do naruszenia przepisów. Krótko mówiąc, im więcej będzie to kilometrów na godzinę, tym wyższa kara. W 2023 roku mandat i liczba punktów karnych za przekroczenie prędkości z fotoradaru może wynieść odpowiednio:

  • do 10 km/h – mandat to 50 zł i 1 punkt karny,
  • od 11 do 15 km/h – mandat 100 zł i 2 punkty karne,
  • od 16 do 20 km/h – mandat 200 zł i 3 punkty karne,
  • od 21 do 25 km/h – mandat 300 zł i 5 punktów karnych,
  • od 26 do 30 km/h – mandat 400 zł i 7 punktów karnych,
  • od 31 do 40 km/h – mandat 800 zł i 9 punktów karnych,
  • od 41 do 50 km/h – mandat 1000 zł i 11 punktów karnych,
  • od 51 do 60 km/h – mandat 1500 zł i 13 punktów karnych,
  • od 61 do 70 km/h – mandat 2000 zł i 14 punktów karnych,
  • powyżej 71 km/h – mandat 2500 zł i 15 punktów karnych.

Uwaga!

Jeśli dojdzie do recydywy i zarejestruje Cię fotoradar, mandat będzie jeszcze bardziej dotkliwy, bo zapłacisz podwójnie! Jeśli przekroczysz prędkość dozwoloną o więcej niż 71 km/h, kara wyniesie nawet 5000 złotych.

Kiedy przychodzi mandat z fotoradaru?

Zastanawiasz się, ile się czeka na mandat z fotoradaru? Nie ma tutaj jednoznacznej odpowiedzi. W zależności od pracy systemu zawiadomienie z CANARD możesz otrzymać w przeciągu 180 dni od daty ujawnienia wykroczenia, a niekoniecznie jego popełnienia.

Procedura otrzymania mandatu z fotoradaru może przebiec oczywiście sprawniej i zamknąć się w kilkunastu dniach. Czy możliwe jest przedawnienie mandatu z fotoradaru? Nawet jeśli od przekroczenia dopuszczalnej prędkości minęło już ustawowe 180 dni, nie trać czujności i nie ignoruj zawiadomień! CANARD może skierować Twoją sprawę do sądu i zamiast mandatu z fotoradaru zapłacisz wysoką grzywnę.

Uwaga!

Przedawnienie ma miejsce dopiero wtedy, gdy zawiadomienie z systemu nie trafi do sądu, a od przekroczenia prędkości upłynie 12 miesięcy.

Co zrobić z mandatem z fotoradaru? Masz kilka opcji…

W ustaleniu tożsamości właściciela pojazdu, który jechał za szybko, pomaga Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców. Dzięki temu wiadomo, do kogo należy wysłać powiadomienie o zdjęciu z fotoradaru.

Osoba, która otrzymała list z Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym, ma do wyboru trzy rozwiązania:

  • może się przyznać do przekroczenie dopuszczalnej prędkości, a wówczas przyjąć odmówić przyjęcia mandatu lub go opłacić,
  • może wskazać na inną osobę, która siedziała wówczas za kierownicą pojazdu,
  • może nie wskazywać kierującego pojazdem i zapłacić mimo to lub odmówić przyjęcia mandatu z fotoradaru.

Każdy z tych scenariuszy ma swoje konsekwencje:

  • jeśli kierowca przyzna się do wykroczenia i przyjmie mandat, opłaci go zgodnie z przedstawionym cennikiem,
  • jeśli nie wskaże kierującego pojazdem, zapłaci grzywnę,
  • jeśli właściciel samochodu odmówi przyjęcia mandatu, sprawa zostanie skierowana do sądu.

Jak i kiedy zapłacić mandat z fotoradaru?

Obecnie mandat za przekroczenie prędkości z fotoradaru jest wysyłany do właściciela pojazdu tradycyjną drogą pocztową z potwierdzeniem odbioru. Jak można zapłacić mandat? Tu jest już więcej możliwości. Aby uregulować należność, możesz udać się do banku, na pocztę lub wybrać płatność elektroniczną. Dane do przelewu zawsze znajdują się na druku mandatu. Będzie to numer indywidualnego rachunku bankowego.

Uwaga!

Jeśli liczba przekroczeń prędkości jest większa i masz do zapłacenia kilka mandatów z fotoradaru, nie możesz wysłać środków na jedno z kont, ale na każde z osobna - będą się one różnić między poszczególnymi drukami!

Jakie są instrukcje dotyczące mandatu z fotoradaru, jeśli chodzi o termin płatności? Masz na to 7 dni od daty odebrania przesyłki z zawiadomieniem. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu, możesz spodziewać się ściągnięcia należności w drodze postępowania egzekucyjnego.

Mandat z fotoradaru z zagranicy – jak wygląda procedura?

Fotoradary funkcjonują nie tylko w Polsce. To urządzenia rejestrujące prędkość również kierowców za granicą. Co więcej, w krajach takich jak Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Belgia czy Włochy jest ich znacznie więcej niż u nas. Ponadto kierowca nie zawsze musi być informowany o tym, że na danym odcinku drogi znajduje się urządzenie rejestrujące prędkość.

Czy przekroczenie prędkości i mandat z fotoradaru za granicą to pewnik? Wyobraź sobie, że nieznacznie przekroczyłeś prędkość podczas wakacji samochodem we Francji. Jest to kraj należący do Unii Europejskiej, więc prawdopodobnie otrzymasz mandat. Dlaczego? Na terenie wspólnoty działają tzw. Krajowe Punkty Kontaktowe. Krążą między nimi informacje o wykroczeniach i przestępstwach na europejskich drogach.

Współpracujące ze sobą służby międzynarodowe zidentyfikują Twoją tożsamość i przetłumaczą mandat na język polski. Po zatwierdzeniu go przez lokalny sąd, zawiadomienie jest przesyłane do kierowcy.

Co ważne, mandat za przekroczenie dozwolonej prędkości w innych krajach jest znacznie wyższy niż w Polsce! Przykładowo jadąc za szybko o 60 km/h, we Włoszech zapłacisz ponad 3 tysiące euro kary!

Bezpieczeństwo na drodze to nie tylko kontrola fotoradarowa!

Choć kara za przekroczenie prędkości na drodze może być w niektórych przypadkach dotkliwa, wciąż wielu kierowców decyduje się na brawurową jazdę, zapominając o ostrożności i zasadzie ograniczonego zaufania. Niedostosowanie prędkości jazdy do panujących przepisów może przecież zakończyć się nie tylko mandatem czy punktami karnymi na koncie, ale także poważniejszymi konsekwencjami, jak spowodowanie kolizji lub wypadku.

W takich sytuacjach uruchamiane jest ubezpieczenie OC sprawcy zdarzenia, o ile wykupił obowiązkową polisę. Warto także pamiętać o ubezpieczeniach dobrowolnych, jak autocasco czy assistance. To produkty, które często niewielkim kosztem będą stanowić dla Ciebie dodatkowe zabezpieczenie w nieprzewidzianych sytuacjach. Tym bardziej, że atrakcyjne oferty ubezpieczeń komunikacyjnych są dostępne w licznych wariantach i to całkowicie online.

Zobacz też: Jak kupić dobre dodatkowe ubezpieczenie komunikacyjne? | Rankomat.pl

Zadbaj o bezpieczeństwo na drodze swoje i innych - sprawdź, na jakie warunki ubezpieczenia możesz liczyć w kalkulatorze OC i AC i wybierz ofertę, która odpowiada na Twoje potrzeby!

Co warto wiedzieć?

  1. Na terenie Polski działa obecnie ok. 500 fotoradarów - kamery rejestrujące ruch są ukryte nie tylko w charakterystycznych żółtych skrzynkach, ale także np. nad sygnalizacją świetlną.
  2. Fotoradar rejestruje dane pojazdu z odległości od 45 do 10 m od urządzenia.
  3. Mandat z fotoradaru możesz otrzymać w przeciągu 180 dni od daty stwierdzenia wykroczenia.
  4. Wysokość mandatu z fotoradaru zależy od tego, jak bardzo przekroczysz dozwoloną prędkość. Może to być kwota od  50 zł do 2500 zł. 
  5. Poza mandatem kierowca otrzymuje również punkty karne w odpowiedniej liczbie.
  6. Mandat z fotoradaru należy zapłacić w ciągu 7 dni od dnia otrzymania przesyłki z zawiadomieniem.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Czy mogę odwołać się od mandatu z fotoradaru?

    Jeśli jesteś pewien, że nie doszło do wykroczenia, możesz odwołać się od decyzji o mandacie. Czasem zdarza się, że urządzenia starego typu rejestrują jednocześnie kilka pojazdów obok siebie i pomiary nie zawsze są miarodajne. Każda sytuacja rozpatrywana jest wówczas indywidualnie.

  2. Czy mandat z fotoradaru może się przedawnić?

    Jeśli w ciągu roku od dnia przekroczenia prędkości i zarejestrowanie tego przez fotoradar, nie otrzymasz zawiadomienia o mandacie, możesz uznać, że karalność przekroczenia uległa przedawnieniu, a konsekwencje nie zostaną wyciągnięte.

  3. Czy można odmówić przyjęcia mandatu z fotoradaru?

    Jeśli nie zgadzasz się z mandatem, możesz odmówić jego przyjęcia (zgodnie z zapisami Kodeksu podstępowania w sprawach wykroczenia. W takiej sytuacji Policja skieruje sprawę do sądu o ukaranie Cię jako sprawcy wykroczenia.

  4. Czy fotoradar ma jakiś margines błędu przy pomiarze prędkości?

    Fotoradar mierzy prędkość z dokładnością plus minus 3 km/h przy prędkości do 100 km/h. Powyżej tej prędkości margines błędu wynosi 3%. Jeśli przykładowo miernik wskaże, że jechałeś 76 km/h, w rzeczywistości mogło to być np. 73 km lub niewiele szybciej.