Rozmowa przez telefon, pisanie SMS-ów albo przeglądanie social mediów za kierownicą? Nawet chwila nieuwagi może skończyć się nie tylko mandatem, ale też poważnym wypadkiem. Sprawdź, ile wynosi kara za korzystanie z telefonu podczas jazdy, co mówi prawo i jak uniknąć problemów.

W 2022 roku Komenda Główna Policji wraz z operatorem komunikatora Yanosik po raz pierwszy uruchomiła ogólnopolską akcję pod hasłem Łapki na kierownicę. Jej celem jest promowanie kwestii zagrożeń wywołanych korzystaniem z telefonu komórkowego podczas jazdy samochodem. Jak wynika z danych udostępnionych przez Biuro Ruchu Drogowego, w całym 2022 roku odnotowano aż 52 307 przypadków korzystania z aparatu na drodze wymagającego trzymania go w ręku. Problem jest na więc na tyle powszechny, że wspomnianą kampanię kontynuowano także w kolejnych latach.

Używanie telefonu podczas jazdy - co mówią przepisy?

Kwestię korzystania z telefonu za kierownicą dokładnie regulują zapisy Kodeksu Drogowego, a konkretnie art. 45 ust. 2 pkt. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Co mówi prawo?

art. 45. ust. 2 pkt 1 Ustawa Prawo o ruchu drogowym: Kierującemu pojazdem zabrania się korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku.

To oznacza, że kierowca nie może fizycznie trzymać aparatu w dłoni, ale niekoniecznie musi rezygnować z rozmowy, jeśli zachodzi taka potrzeba. Co istotne, ten przepis ma zastosowanie również względem rowerzystów i motocyklistów. Niezastosowanie się do tej zasady może skutkować wysokim mandatem oraz dużą liczbą punktów karnych - nie mówiąc o ryzyku spowodowania bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia swojego lub innych użytkowników drogi. Jak zatem pogodzić konieczność skorzystania z telefonu i jazdę, nie narażając się na przykre skutki?

Kiedy rozmowa przez telefon za kierownicą jest możliwa?

Choć wiadomo, że rozmowa przez telefon może rozpraszać kierowcę i powodować jego dekoncentrację, czasem wykonanie lub odebranie połączenia jest niezbędne. Co zrobić w takiej sytuacji? Na szczęście kierowcy mogą skorzystać z kilku udogodnień, dzięki którym mogą przeprowadzić rozmowę. 

Na rynku dostępne są specjalne gadżety samochodowe w postaci uchwytów na telefon montowanych do przedniej szyby lub kratki wentylacji. Jeśli zajdzie potrzeba wykonania połączenia, wystarczy że umieścisz aparat w uchwycie i włączysz tryb głośnomówiący. 

Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z telefonicznego systemu pokładowego znajdującego się w większości nowoczesnych samochodów. Wówczas telefon można połączyć z nim za pomocą kabla lub za pośrednictwem Bluetooth. Dzięki temu przeprowadzisz konieczną rozmowę bez aparatu w ręku i nie narazisz się na mandat za telefon.

Czym grozi używanie telefonu podczas jazdy?

Prowadzenie samochodu wymaga nie tylko odpowiednich umiejętności i znajomości przepisów drogowych. To konieczność maksymalnego skupienia się kierowcy i gotowości do natychmiastowej reakcji, jeśli na drodze dojdzie do niespodziewanych sytuacji. Brak odpowiedniej koncentracji może skutkować nawet nieumyślnym spowodowaniem wypadku lub kolizji, a w konsekwencji uszczerbkiem na zdrowiu czy nawet utratą życia kierowcy czy innych użytkowników drogi. 

Przed użyciem telefonu w trakcie jazdy warto zatem rozważyć, czy te kilka sekund spojrzenia na ekran nie zaważy przypadkiem na bezpieczeństwie otoczenia, a jak wiadomo - w ruchu publicznym sekundy i szybki czas reakcji często mają kluczowe znaczenie. 

Jak telefon komórkowy wpływa na skupienie kierowcy?

Wydaje Ci się, że spokojnie możesz prowadzić samochód jedną ręką, a w drugiej trzymać telefon bez ryzyka stworzenia zagrożenia na drodze? Być może fizycznie nie stanowi to problemu, jednak konsekwencje korzystania ze smartfona w takiej sytuacji mają o wiele szersze spektrum. 

Według Światowej Organizacji Zdrowia używanie telefonu za kierownicą może powodować:

  • opóźnienie czasu reakcji na nagłą sytuację na drodze (np. gwałtowne hamowanie, zmiana sygnalizacji świetlnej, pieszy wychodzący niespodziewanie na drogę),
  • ograniczenie umiejętności utrzymywania się na właściwym pasie jazdy (rozproszenie uwagi),
  • zmniejszenie świadomości sytuacji na drodze,
  • zawężenie pola widzenia.

Okazuje się zatem, że telefon nie tylko zajmuje ręce kierowcy, ale również znacznie ogranicza jego świadomość i istotnie wpływa na percepcję otoczenia. Mówi się o tym, że smartfon za kierownicą skutkuje zaburzeniem procesów myślowych, a to przekłada się na wspomniany opóźniony czas reakcji użytkownika.

Naukowcy podkreślają, że w tym przypadku zachodzą trzy rodzaje tzw. dystrakcji, czyli czynnika wpływającego na rozproszenie uwagi:

  • wizualna (oderwanie oczu od drogi),
  • manualna (oderwanie jednej ręki od kierownicy),
  • kognitywna (bezpośredni negatywny wpływ na zachowanie kierowcy).

Z tego powodu warto zainwestować w jedno ze wspomnianych rozwiązań, które chociaż częściowo minimalizuje ryzyko zagrożenia związane z korzystaniem z telefonu. Nie będziesz musiał trzymać go w ręce, choć sama rozmowa, nawet przez zestaw głośnomówiący, angażuje i tym samym rozprasza kierowcę.

Naszym okiem

Jeśli z jakiegoś powodu musisz przeprowadzić za kierownicą rozmowę telefoniczną, skorzystaj zatem z zestawu, ale staraj się zakończyć ją jak najszybciej, aby powrócić do płynnej jazdy w pełnym skupieniu.

Ile wynosi mandat za używanie telefonu podczas jazdy?

Pomimo świadomości zagrożeń wynikających z użytkowania telefonu podczas jazdy, wciąż spotyka się mnóstwo kierowców, którzy się na to decydują. Właśnie dlatego od 17 września 2022 roku obowiązuje bardziej rygorystyczna kwota mandatu za używanie telefonu podczas jazdy samochodem.

Obecnie mandat wynosi 500 zł, a liczba punktów karnych - aż 12! To o 7 punktów więcej niż w poprzednim taryfikatorze. Kierowca, który zdecyduje się na jazdę ze słuchawką przy uchu może więc znacznie szybciej stracić prawo jazdy - przypomnijmy, że dochodzi do tego, gdy na jego koncie uzbierają się 24 punkty (w przypadku kierowców ze stażem mniejszym niż rok jest to 20 punktów).

Uwaga!

Kierowca, który popełni takie wykroczenie, niekoniecznie musi zostać przyłapany przez patrol policji. Mandat za telefon dostaniesz także wtedy, gdy Twoje zdjęcie zostanie zarejestrowane przez monitoring lub fotoradar.

Oczywiście korzystanie z map w nawigacji telefonicznej czy używanie zestawu głośnomówiącego nie zostanie ukarane grzywną.

Jakie są kary za korzystanie z telefonu podczas jazdy za granicą?

Warto zaznaczyć, że nawet po zaostrzeniu przepisów dotyczących telefonu za kierownicą polskie prawo jest mniej restrykcyjne niż za granicą, zwłaszcza w krajach zachodnich. Zanim wybierzesz się w podróż za granicę własnym autem, zapoznaj się szczegółowo z taryfikatorem w kraju docelowym:

  • najwyższe kary stosują pod tym względem Holendrzy - tam mandat za telefon wynosi 430 euro,
  • w Niemczech natomiast kierowca może korzystać z telefonu tylko wtedy, gdy silnik pojazdu jest wyłączony - za niedostosowanie się do przepisu trzeba zapłacić 100 euro,
  • we Francji mandat za telefon za kierownicą wynosi 135 euro.

Nierzadko poza karą finansową możesz przy okazji stracić prawo jazdy.

Jak wygląda mandat za telefon w innych krajach? Sprawdź, czy ten do którego się wybierasz znajduje się w naszej tabeli.

KRAJWYSOKOŚĆ MANDATU
Austriaod 50 euro
Belgia240 euro
Czechyod 40 euro
Hiszpaniaod 200 do 500 euro
Włochydo 1 000 euro
Szwajcaria100 CHF

Czy można korzystać z telefonu, stojąc na czerwonym świetle lub w korku?

Jak powiedzieliśmy, mandat za telefon można otrzymać, korzystając z niego w trakcie jazdy. Wynika z tego, że w podczas unieruchomienia pojazdu konsekwencje za rozmowę telefoniczną Ci nie grożą. Co jednak należy rozumieć pod tym pojęciem?

Co mówi prawo?

Zgodnie z art. 2 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, postój pojazdu to unieruchomienie go niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż jedną minutę.

Wynika z tego, że jeśli stoisz w korku, zatrzymałeś się na chwilę aby zapytać o drogę czy stoisz na czerwonym świetle przed skrzyżowaniem na kilkadziesiąt sekund - wciąż pozostajesz w ruchu i nie powinieneś trzymać w dłoni telefonu.

Bezpieczne korzystanie z telefonu w samochodzie - jak używać systemu audio?

W większości nowych samochodów można znaleźć na wyposażeniu system audio, który pozwala m.in. na sparowanie go ze smartfonem. Dzięki temu możesz korzystać z podstawowych funkcji telefonu (jak wykonywanie i odbieranie połączeń), ale także bezdotykowo i głosowo obsługiwać bardziej zaawansowane aplikacje z urządzenia.

Parowanie telefonu z systemem samochodowym nie wymaga szczególnych umiejętności technicznych i jest zwykle intuicyjne - wystarczy uruchomić łączność Bluetooth i wybrać odpowiednie ustawienia w aparacie. System audio powinien automatycznie wykryć Twoje urządzenie. Wówczas możesz nawet schować telefon do kieszeni czy torby. Nie ma potrzeby trzymania go pod ręką.

Gdzie trzymać telefon w trakcie jazdy?

Nie masz w samochodzie systemu audio? Nic nie szkodzi! Za niewielką kwotę możesz kupić wspomniany już uchwyt na telefon, dzięki któremu urządzenie będziesz miał w pobliżu. Przy włączonej funkcji głośnika będziesz mógł odebrać lub wykonać połączenie, jeśli zajdzie taka potrzeba, nie odrywając wzroku od jezdni. 

Korzystanie z telefonu podczas jazdy a ubezpieczenie samochodu

Jeśli podczas rozmowy za kierownicą doprowadzisz do kolizji lub wypadku, zachodzi ryzyko, że ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania. Należy o tym pamiętać nawet wtedy, gdy w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia nie ma o tym mowy wprost. W takiej sytuacji towarzystwo może uznać przyczynę zdarzenia na drodze za tzw. "rażące niedbalstwo" ze strony kierowcy, a taki zapis już tam istnieje. Mówi o tym również Kodeks Cywilny.

Co mówi prawo?

Artykuł 362 Kodeksu Cywilnego stanowi, że, jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Okoliczności każdej szkody są bardzo dokładnie analizowane przez firmy ubezpieczeniowe. Jeśli ubezpieczyciel stwierdzi, że doprowadziłeś do szkody, trzymając telefon przy uchu, może zmniejszyć kwotę odszkodowania lub całkowicie odmówić jego wypłaty i będzie to zasadne.

Sprawdź, ile jak tanie może być ubezpieczenie dla Twojego samochodu!

Warto wiedzieć?

  1. W Polsce mandat za korzystanie z telefonu komórkowego podczas jazdy wynosi 500 zł. 
  2. Poza karą finansową kierowca z telefonem przy uchu otrzyma także na swoje konto aż 12 punktów karnych.
  3. Korzystanie z telefonu podczas postoju na czerwonym świetle również może skutkować mandatem, ponieważ zwykle zatrzymanie pojazdu trwa mniej niż minutę. W świetle prawa wciąż pozostaje on w ruchu.
  4. Jeśli musisz przeprowadzić rozmowę telefoniczną, prowadząc auto, skorzystaj z uchwytu na telefon i funkcji głośnika lub zestawu audio znajdującego się w samochodzie.
  5. Najwyższe mandaty za rozmowę przez telefon za kierownicą obowiązują w Holandii - 430 euro.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Czy rozmowa przez telefon za kierownicą jest zabroniona?

    Prawo nie zabrania wprost rozmowy przez telefon, a reguluje jedynie kwestię trzymania urządzenia za kierownicą przy uchu. Jeśli zajdzie taka potrzeba, możesz odbyć rozmowę za pomocą głośnika lub systemu audio wbudowanego w samochodzie.

  2. Ile punktów karnych mogę otrzymać za korzystanie z telefonu w trakcie jazdy?

    Nieważne, czy zostaniesz przyłapany przez patrol policji, czy fotoradar zarejestruje, jak trzymasz telefon komórkowy w ręku w trakcie jazdy - zgodnie z obowiązującym taryfikatorem otrzymasz aż 12 punktów karnych poza karą finansową. To znaczy, że po dwóch takich sytuacjach możesz osiągnąć limit punktów na swoim koncie i stracić prawo jazdy.

  3. Czy stojąc na światłach lub w korku mogę rozmawiać przez telefon?

    Wszystko zależy od długości zatrzymania pojazdu. Oczekiwanie na zielone światło na skrzyżowaniu trwa zwykle mniej niż minutę, a to granica. Jeśli stoisz w dłuższym korku, rozmowa przez telefon nie będzie skutkowała mandatem.