Szukasz prostego sposobu na oszczędzanie? Być może lokata bankowa jest rozwiązaniem dla Ciebie. Łatwo dostępna, uważana za bezpieczną forma inwestycji, właściwie bez ryzyka pozwala pomnażać oszczędności. Sprawdź, jak działa lokata bankowa oraz ile możesz zyskać dzięki depozytowi bankowemu.
- 1. Co to jest lokata bankowa?
- 2. Jak działa lokata bankowa?
- 3. Jakie są rodzaje lokat bankowych?
- 3.1. Lokaty terminowe
- 3.2. Lokaty rentierskie
- 3.3. Lokaty strukturyzowane
- 3.4. Lokaty jednodniowe (overnight)
- 3.5. Lokaty walutowe
- 3.6. Lokaty progresywne
- 4. Od czego zależy zysk na lokacie?
- 5. Jakie są zalety lokat?
- 5.1. Jakie są wady depozytów terminowych?
- 6. Lokata bankowa a inne formy oszczędzania – co wybrać?
- 6.1. Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe?
- 6.2. Lokata vs obligacje skarbowe
- 6.3. Lokata vs fundusze inwestycyjne
- 7. Warto zapamiętać
Spośród różnych form oszczędności lokata bankowa to rozwiązanie, które pozwala oszczędzać, bez większego zaangażowania, ryzyka i przy minimalnej wiedzy inwestycyjnej. Choć depozyt nie oferuje spektakularnych zysków, to jest dość często wybierany przez miłośników bezpiecznego oszczędzania. Dodatkową zaletą tego rozwiązania jej szeroka dostępność – ofertę lokaty znajdziesz praktycznie w każdym banku komercyjnym.
Co to jest lokata bankowa?
Lokata bankowa to jedna z najprostszych i najbezpieczniejszych form oszczędzania pieniędzy. Polega na zdeponowaniu w banku określonej kwoty środków na z góry ustalony okres – od kilku dni do nawet kilku lat – w zamian za naliczane odsetki. Po zakończeniu lokaty bank zwraca klientowi wpłaconą kwotę powiększoną o zysk z odsetek.
Lokata to rozwiązanie, które może zainteresować osoby szukające stabilnego i bezpiecznego sposobu na ulokowanie posiadanej nadwyżki finansowej bez ryzyka utraty kapitału. Lokaty do równowartości 100 000 euro objęte są gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, czyli w praktyce ochroną przed niewypłacalnością banku, co czyni je bezpiecznym narzędziem oszczędzania.
Jak działa lokata bankowa?
Lokata to produkt oszczędnościowy oparty o prosty mechanizm: Ty powierzasz bankowi swoje środki na określony czas, a bank w zamian zobowiązuje się wypłacić Ci odsetki w wysokości określonej umową. Liczą się jednak szczegóły: wysokość oprocentowania, czas trwania lokaty, konsekwencje wcześniejszej wypłaty kapitału czy możliwość odnowienia depozytu na kolejny okres.
Mechanizm działania lokaty można przedstawić w oparciu o trzy filary:
➡️Wpłata środków – obejmuje przekazanie bankowi określonej kwoty np. 10 000 zł, która zostaje zamrożona na wybrany okres np. 6 miesięcy. Decyzję jaką kwotę chcesz zdeponować na lokacie podejmujesz samodzielnie. Czasem banki wskazują kwotę minimalną depozytu: może to być 500 zł, 1 000 zł, 5 000 zł lub więcej. W ofertach bankowych możesz również spotkać się z ograniczeniem kwoty maksymalnej.
➡️Oprocentowanie i kapitalizacja odsetek – zysk w postaci odsetek ustalany jest w oparciu o uzgodnione wcześniej oprocentowanie – np. 5% w skali roku.
Oprocentowanie lokaty to kluczowy czynnik wpływający na zysk. Może być:
- Stałe – niezmienne przez cały okres trwania lokaty, co gwarantuje przewidywalny zysk.
- Zmienne – zależne od stóp procentowych NBP lub innych wskaźników rynkowych.
Dodatkową kwestią jest termin kapitalizacji odsetek, czyli doliczenia odsetek do kapitału. W przypadku większości lokat kapitalizacja następuje na koniec okresu umownego. Rzadziej można spotkać kapitalizację okresową np. co miesiąc, co kwartał itp. To ostatnie rozwiązanie jest jednak korzystniejsze niż dopisanie odsetek na koniec umowy. Bowiem dopisane wcześniej odsetki powiększają kwotę kapitału, od którego naliczane jest oprocentowanie, co w konsekwencji daje wyższy zysk.
➡️Zakończenie lokaty – po upływie terminu lokaty co do zasady bank zwraca powierzony kapitał powiększony o dopisane odsetki (pomniejszone już o podatek od zysków kapitałowych, czyli tzw. Podatek Belki). Wyjątkiem jest lokata odnawialna, która polega na automatycznym przedłużeniu depozytu na kolejny okres po zakończeniu pierwotnego terminu. Odnowienie w takiej sytuacji nie wymaga z Twojej strony żadnych działań.
Naszym okiem
Bartłomiej BoruckiJakie są rodzaje lokat bankowych?
Lokaty bankowe to dość zróżnicowana grupa produktów oszczędnościowych. Różnią się między sobą oprocentowaniem, dostępnością środków, ryzykiem i okresem trwania. Wybór odpowiedniego rodzaju lokaty zależy od Twoich celów finansowych i oczekiwań co do zysków.
Lokaty terminowe
Standardowa lokata terminowa to najpopularniejszy typ depozytu. W tym przypadku powierzasz bankowi określoną kwotę na ustalony z góry okres, a po jego zakończeniu otrzymujesz kapitał wraz z odsetkami. Oprocentowanie zwykle jest stałe, co daje Ci wiadomy z góry zysk. Standardowy depozyt oznacza „zamrożenie” środków. Wcześniejsze zerwanie lokaty jest możliwe, ale zwykle oznacza utratę wypracowanych już odsetek. Lokaty terminowe mogą być zawierane na różne okresy i w tym kontekście można je podzielić na:
- lokaty krótkoterminowe – zawierane na okres krótszy niż 12 miesięcy;
- lokaty długoterminowe – zawierane na okres 12 miesięcy lub dłuższy, nawet do kilku lat.
Ponadto lokaty terminowe można podzielić na odnawialne i nieodnawialne:
- lokata nieodnawialna – obejmuje ustalony z góry, zamknięty okres, który kończy się w terminie wskazanym w umowie. Po jej zakończeniu bank wypłaca kapitał wraz z odsetkami na wskazane przez klienta konto.
- lokata odnawialna – po upływie terminu jej trwania odnawia się automatycznie na kolejny okres bez konieczności składania wniosku czy zawarcia kolejnej umowy.
Warto dodać, że lokaty odnawialne często odnawiają się na warunkach aktualnych na moment odnowienia lub po prostu na innych warunkach niż te gwarantowane dla pierwotnego depozytu, co zwykle oznacza zmianę wysokości oprocentowania. Zwróć na to uwagę, w szczególności, jeśli korzystasz z ofert promocyjnych, które oznaczają oprocentowanie wyższe niż standardowe.
Lokaty rentierskie
Lokaty rentierskie to rozwiązanie dla osób, które są gotowe „zamrozić” środki finansowe na dłuższy czas, ale z zysku chcą korzystać na bieżąco. W ramach lokaty rentierskiej odsetki wypłacane są w regularnych, z góry określonych odstępach czasu – np. co miesiąc lub co trzy miesiące (a nie na koniec okresu umowy). Lokata rentierska może wymagać zainwestowania większego kapitału niż w przypadku tradycyjnej lokaty terminowej.
Lokaty strukturyzowane
Lokata strukturyzowana to nieco bardziej złożony produkt, który łączy w sobie elementy bezpiecznej lokaty terminowej z inwestycją. To rozwiązanie, które w założeniu daje szansę na wyższy zysk, ale wiąże się z ryzykiem. Lokata strukturyzowana składa się z dwóch części: bezpiecznej i inwestycyjnej. Część środków trafia na bezpieczną lokatę, a część jest inwestowana np. na giełdzie. Realny zysk może być niższy niż potencjalnie zakładany.
Lokaty jednodniowe (overnight)
Lokata jednodniowa lub nocna, czyli overnight umożliwia lokowanie kapitału tylko na jedną noc lub jedna dobę. Obecnie tego typu produkty praktycznie nie pojawiają się w ofertach banków, choć w przeszłości były popularne ze względu na możliwość uniknięcia podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki).
Lokaty walutowe
Lokata walutowa jest zawierana w walutach obcych np. euro czy dolarach. Oprocentowanie lokat walutowych jest zwykle niższe niż to oferowane dla depozytów w złotówkach. W tym przypadku jednak oprócz oprocentowania, na wysokość zysku wpływają różnice kursowe. Lokata walutowa może być dobrym rozwiązaniem dla osób, które zarabiają lub trzymają oszczędności w walutach obcych.
Lokaty progresywne
Lokata progresywna zwykle jest zobowiązaniem długoterminowym, w którym wysokość oprocentowania rośnie wraz z upływem czasu. Zatem im dłużej trzymasz środki na lokacie, tym większy zysk możesz osiągnąć.
Od czego zależy zysk na lokacie?
Wysokość zysku z lokaty nie jest przypadkowa. Choć lokaty uchodzą za produkty przewidywalne, to na końcowy wynik finansowy wpływa kilka czynników:
To podstawowy parametr, który wpływa na zysk zgodnie z zasadą: im wyższe oprocentowanie lokaty, tym większy potencjalny zysk. Banki najczęściej podają je w ujęciu rocznym (w skali roku).
2️⃣ Czas trwania lokaty
Dłuższe lokaty zwykle oferują wyższe oprocentowanie, choć nie jest to regułą. Zysk rośnie proporcjonalnie do czasu trwania lokaty – pod warunkiem, że środki nie zostaną wycofane przed terminem.
Przykład
3️⃣Rodzaj oprocentowania
- Stałe oprocentowanie gwarantuje zysk niezależnie od sytuacji na rynku.
- Zmienne oprocentowanie zależy np. od stopy referencyjnej NBP, co oznacza, że Twój zysk może się zmieniać w trakcie trwania lokaty. Możliwy jest zarówno wzrost, jak i spadek oprocentowania.
4️⃣ Kapitalizacja odsetek
Kapitalizacja to sposób naliczania i dopisywania odsetek do kapitału. Większość lokat ma kapitalizację odsetek na koniec okresu depozytu, ale im częstsza kapitalizacja, tym większy realny zysk – ze względu na efekt procentu składanego, który oznacza, że dopisane odsetki powiększają kapitał, od którego naliczane są odsetki.
5️⃣Podatek od zysków kapitałowych
Każdy zysk z lokaty pomniejszany jest o 19% podatku Belki, pobieranego automatycznie przez bank po zakończeniu depozytu. Oznacza to, że finalny zwrot z lokaty będzie zawsze nieco niższy niż wynikałoby to z samego oprocentowania.
6️⃣Wysokości inflacji
Realny zysk lokaty obliczysz uwzględniając poziom inflacji aktualny na dany moment. Oprocentowanie lokaty równe inflacji lub poniżej jej poziomu, faktycznie nie chroni środków przed utratą wartości depozytu w czasie.
Jakie są zalety lokat?
Lokaty bankowe to produkty wybierane najczęściej przez osoby ceniące bezpieczeństwo, prostotę i przewidywalność. Wśród głównych korzyści korzystania z lokaty można wymienić:
🟢Bezpieczeństwo – środki zgromadzone na lokatach są objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) do równowartości 100 000 euro. Oznacza to, że nawet w przypadku upadłości banku, Twoje pieniądze są bezpieczne.
🟢Przewidywalny zysk – zwłaszcza w przypadku lokat terminowych z oprocentowaniem stałym, które jest z góry znane. Zatem dokładnie wiesz, ile zyskasz i kiedy otrzymasz swoje pieniądze.
🟢Prostota i dostępność – lokaty nie wymagają wiedzy inwestycyjnej ani zaangażowania w czasie trwania umowy depozytu. Można je w kilka minut założyć przez bankowość elektroniczną, aplikację mobilną czy stacjonarnie w placówce banku. Do tego ofertę lokat terminowych znajdziesz w większości banków komercyjnych. Wybór najkorzystniejszej oferty ułatwi Ci Ranking lokat bankowych.
🟢Dyscyplina finansowa – zamrożenie środków na określony czas, ułatwia ograniczenie impulsywnych wydatków. Pamiętaj jednak, żeby inwestować w ten sposób nadprogramowe środki, których nie będziesz potrzebować, nawet w razie awaryjnej sytuacji.
Jakie są wady depozytów terminowych?
Lokaty, jak każdy produkt finansowy maja swoje minusy, do których można zaliczyć:
🔴Niskie oprocentowanie – bezpieczeństwo depozytów przekłada się na niższy zysk, niż ma to miejsce w ramach inwestycji, które wiążą się z wyższym poziomem ryzyka. Wybierając lokatę zwróć uwagę, żeby oferowane oprocentowanie choć trochę przewyższało poziom inflacji. Wówczas przynajmniej zabezpieczysz swoje środki przed spadkiem ich wartości w czasie.
🔴Ograniczona dostępność środków – choć z jednej strony lokata zabezpieczy Cię przed impulsywnym wydawaniem pieniędzy, to w sytuacji podbramkowej, jeśli konieczna będzie wypłata kapitału i wcześniejsze zerwanie lokaty, nic nie zyskasz. Depozyt można uznać zatem za bezpieczne, ale mało elastyczne rozwiązanie.
🔴Podatek od zysków kapitałowych – Twój wypracowany zysk zostanie pomniejszony o 19% tzw. Podatku Belki – bank automatycznie pobierze daninę i przekaże środki do właściwego urzędu skarbowego. Ty otrzymasz odsetki już pomniejszone o pobrany podatek. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku banków polskich.
Sytuacja może się nieco skomplikować w razie korzystania z oferty zagranicznej instytucji. Przykładowo korzystając z oferty austriackiego Raiffeisen Banku zapłacisz podatek w wysokości 25%, chyba że dopełnisz odpowiednich formalności umożliwiających zwolnienie z podatku austriackiego. Dodatkowo konieczne będzie ujawnienie wysokości dochodu z odsetek w zeznaniu podatkowym, niezależnie od tego czy podatek austriacki został pobrany czy nie.
🔴Ryzyko utraty odsetek przy wcześniejszym zerwaniu lokaty – jeśli zrezygnujesz z lokaty przed zakończeniem okresu na jaki została zawarta, wówczas niemal zawsze stracisz wszystkie naliczone do tej pory odsetki.
Lokata bankowa a inne formy oszczędzania – co wybrać?
Lokata bankowa to tylko jedna z wielu dostępnych form oszczędzania. Choć wyróżnia się bezpieczeństwem i prostotą, nie zawsze będzie najlepszym wyborem. Warto porównać ją z innymi rozwiązaniami, by dopasować strategię oszczędzania do swoich potrzeb i oczekiwań.
Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe?
Podobieństwa: Obie formy pozwalają pomnażać oszczędności i są objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Różnice:
➡️Lokata „zamyka” środki na określony czas, a wcześniejszy dostęp oznacza utratę odsetek.
➡️Konto oszczędnościowe umożliwia swobodny dostęp do pieniędzy, często z limitem co najmniej jednej bezpłatnej wypłaty w miesiącu.
➡️Oprocentowanie konta bywa zmienne i zwykle niższe niż w przypadku najlepszych lokat.
Wniosek: Konto oszczędnościowe sprawdzi się lepiej, jeśli chcesz mieć elastyczny dostęp do pieniędzy. Lokata – gdy możesz „zamrozić” fundusze na dłużej w zamian za wyższy zysk.
Lokata vs obligacje skarbowe
Obligacje skarbowe to bezpieczne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa.
Porównanie:
➡️Obligacje mogą być atrakcyjne w warunkach wysokiej inflacji – np. obligacje indeksowane inflacją mogą przynieść wyższy zysk niż lokata.
➡️Mają dłuższy horyzont inwestycyjny (np. 4-letnie lub 10-letnie).
➡️Wymagają rejestracji w specjalnym serwisie obligacyjnym, co może być mniej intuicyjne niż założenie lokaty.
Wniosek: Obligacje to dobra opcja dla osób szukających wyższych zysków przy zachowaniu bezpieczeństwa, ale z gotowością do dłuższego „zamrożenia” kapitału.
Lokata vs fundusze inwestycyjne
Fundusze inwestycyjne oferują potencjalnie wyższe stopy zwrotu, ale wiążą się z ryzykiem utraty części kapitału.
Porównanie:
➡️Lokata jest przewidywalna i wolna od ryzyka inwestycyjnego.
➡️Fundusze mogą przynieść wyższy zysk, ale ich wartość zmienia się codziennie.
➡️Lokata to oszczędzanie, fundusz – inwestowanie.
Wniosek: Jeśli nie akceptujesz ryzyka, lokata będzie lepszym wyborem. Jeśli chcesz pomnażać kapitał bardziej dynamicznie i akceptujesz wahania – fundusze mogą być odpowiednie.
Wybór sposobu oszczędzania lub inwestowania środków zależy od ryzyka, które akceptujesz i wiedzy, którą posiadasz. Lokaty terminowe to sposób na bezpieczne oszczędzanie bez większego zaangażowania. Warunkiem wyboru najlepszej oferty jest wysokie oprocentowanie, które przewyższa poziom inflacji. Wybór produktu dopasowanego do Twoich potrzeb ułatwi Ci Ranking lokat Rankomat.
➡️Zobacz też: Ranking lokat na 1 miesiąc
➡️Zobacz też: Ranking lokat na 6 miesięcy
➡️Zobacz też: Ranking lokat na 12 miesięcy
Warto zapamiętać
- Lokata bankowa to umowa z bankiem, na mocy której przekazujesz do dyspozycji instytucji finansowej określoną kwotę, a w umówionym terminie bank zwraca kapitał wraz z wypracowanymi odsetkami.
- Lokata stanowi bezpieczny, stabilny i przewidywalny sposób na oszczędzanie.
- Lokata wiąże się z „zamrożeniem” środków na określony czas. Zwykle niemożliwe jest wypłacenie z niej jakichkolwiek kwot bez utraty wypracowanych odsetek.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy zysk z lokaty bankowej jest opodatkowany?
Tak – korzystając z lokaty będzie trzeba zapłacić podatek od zysków kapitałowych. Po zakończeniu okresu obowiązywania umowy, bank co do zasady wypłaci Ci kapitał wraz z wypracowanym zyskiem pomniejszonym o tzw. podatek Belki (19%).
Na co zwrócić uwagę, wybierając lokatę terminową?
Najważniejszym parametrem lokaty terminowej jest oczywiście wysokość oprocentowania. Im wyższe, tym więcej zarobisz. Ważny jest również okres depozytu i rodzaj kapitalizacji odsetek – jeśli odbywa się cyklicznie, doliczane odsetki powiększają wpłacony kapitał i dzięki temu finalny zysk będzie wyższy.
Ile można zarobić na lokacie 3 miesięcznej?
Wysokość zysku na lokacie zależy od oprocentowania depozytu. Przykładowo przy oprocentowaniu w wysokości 5% w skali roku na lokacie 3-miesięcznej w wysokości 5 000 zł zyskasz 62,50 zł przed opodatkowaniem. Zysk z depozytu możesz obliczyć według wzoru: kwota lokaty x oprocentowanie / 12 miesięcy x liczba miesięcy lokaty czyli w przywołanym przykładzie obliczenia prezentują się następująco: 5000 zł x 5% /12 x 3 miesiące = 62,50.
Preferencje polegające na wyższym oprocentowaniu lokat powinny być dla klientów, którzy od dawna mają np. w PKO BP ROR, a nie dla nowych.