Fundusze inwestycyjne, obligacje skarbowe, konta oszczędnościowe, a może kupno złota? Nie brak osób marzących o pomnażaniu kapitału. Wielu jednak nie wie, od czego zacząć i na jakie potencjalne zyski może liczyć. Właśnie dlatego przygotowaliśmy 10 rozwiązań, które mogą zwiększyć Twój majątek. Wśród nich może skrywać się rozwiązanie, które zmieni wszystko.
- 1. Bezpieczne inwestowanie pieniędzy
- 1.1. Lokaty bankowe i konta oszczędnościowe
- 1.2. IKE i IKZE – inwestowanie z myślą o przyszłości i ulgach podatkowych
- 1.3. Obligacje skarbowe – bezpieczny sposób na ochronę kapitału przed inflacją
- 2. Bardziej ryzykowne inwestycje
- 2.1. Fundusze inwestycyjne – inwestowanie z elastycznym poziomem ryzyka
- 2.2. Obligacje korporacyjne – wyższy zysk kosztem większego ryzyka
- 2.3. ETF-y – tania i szybka dywersyfikacja inwestycji na giełdzie
- 2.4. Złoto i stabilne metale szlachetne
- 3. Ryzykowna szansa na pomnażanie kapitału
- 3.1. Akcje spółek notowanych na giełdach papierów wartościowych
- 3.2. Kryptowaluty – wysokie ryzyko, potencjalnie wysokie zyski
- 3.3. Inwestycje z dźwignią – szybki zysk albo jeszcze szybsza strata
- 4. Inwestycje alternatywne – unikatowe aktywa poza głównym nurtem rynku
- 5. Od jakiej sumy można zacząć pomnażać majątek?
- 5.1. Inwestowanie małych kwot (od kilkuset do kilkunastu tysięcy złotych)
- 5.2. Decyzje inwestycyjne dla średniego budżetu (od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych)
- 5.3. Inwestowanie potężnych sum (od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych)
- 6. Co wybrać – inwestycje długoterminowe czy na krótki okres?
- 7. Warto zapamiętać
Raport „Polak Inwestor. Edycja 2024″ wskazał, że aż 2/3 respondentów nie inwestuje ze względu na brak pieniędzy, a połowa uważa, że nie ma do tego wystarczającej wiedzy. Z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2024″ wynika, że drugim obszarem z zakresu finansów (po cyberbezpieczeństwie), w którym odczuwamy największe braki, jest właśnie inwestowanie (według 32 proc. badanych). Jak pomnożyć pieniądze wobec takiego podejścia do zarządzania finansami? Poniżej znajdziesz kilka propozycji o różnym poziomie ryzyka, które mogą przynieść Ci potencjalne zyski.
Bezpieczne inwestowanie pieniędzy
W pierwszej grupie umieściliśmy pomysły inwestycyjne o najwyższym poziomie bezpieczeństwa. Ryzyko związane z korzystaniem z nich niemalże nie istnieje lub jest minimalne (choć i tak należy zdawać sobie z niego sprawę). Gwarantują pomnożenie inwestowanych środków, choć nie cechują ich rekordowe zyski.
Lokaty bankowe i konta oszczędnościowe
Zarówno lokaty bankowe, jak i konta oszczędnościowe, są jednymi z najbezpieczniejszych rozwiązań inwestycyjnych. Wiele osób nawet nie traktuje ich w ten sposób, z uwagi na ich dostępność i ochronę Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Pozwalają pomnażać pieniądze na z góry określonych zasadach. Decydując się na nie, od razu wiesz:
➡️ jakie oprocentowanie zapewniają,
➡️ jaki jest ich horyzont czasowy (określony w przypadku lokat i zwykle zależny od Ciebie przy kontach oszczędnościowych),
➡️ jaki zwrot przyniosą (pomniejszony o podatek Belki).
Inwestowanie w te instrumenty jest łatwe i nieangażujące, bo nie wymaga trzymania ręki na pulsie czy śledzenia rynku. Zwykle są dostępne za pośrednictwem bankowości internetowej.
IKE i IKZE – inwestowanie z myślą o przyszłości i ulgach podatkowych
IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) i IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) to opcje pozwalające pomnażać pieniądze na emeryturę i odleglejszą przyszłość. Najlepsze warunki oferują w przypadku inwestycji doprowadzonych do samego końca, bez wcześniejszych wypłat. Często zapewniają lepsze stopy zwrotu od lokat i rachunków oszczędnościowych, ale mrożą Twoje środki na dłuższy okres. Zapewniają także dodatkowe profity:
➡️ IKE – zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych,
➡️ IKZE – odliczenie wpłat od podatku dochodowego.
Mają niski próg wejścia wynoszący zaledwie 150 zł przy pierwszej wpłacie i 50 zł przy kolejnych. Co ważne, obowiązują je progi maksymalne w perspektywie rocznej.
Obligacje skarbowe – bezpieczny sposób na ochronę kapitału przed inflacją
Obligacje udostępniane przez Ministerstwo Finansów to kolejny przykład bardzo bezpiecznego sposobu inwestowania oszczędności. Są to dłużne papiery wartościowe, które Skarb Państwa sprzedaje, by po określonym czasie odkupić je po ustalonej wcześniej cenie (z zyskiem dla Ciebie).
Atutem obligacji tego typu jest ich dostępność. Jedną sztukę nabędziesz już za 100 zł i możesz systematycznie je dokupywać. W dodatku część z nich jest indeksowana inflacją, dzięki czemu w dłuższej perspektywie chronią Twój kapitał przed spadkiem wartości pieniądza. Są dostępne w wariantach ze stałym i zmiennym oprocentowaniem oraz w rozmaitych okresach (od 3 miesięcy, aż po 12 lat).
Ofertę Skarbu Państwa opisaliśmy szczegółowo w poradniku: Lokata czy obligacja – co lepsze? Ile można zarobić?
Bardziej ryzykowne inwestycje
Ryzyko związane z inwestycjami w instrumenty z tej grupy jest nieco większe niż w przypadku lokat bankowych czy obligacji. W zamian natomiast często wyższa jest ich potencjalna opłacalność, a więc przypuszczalne zyski (choć oczywiście bez gwarancji sukcesu).
Fundusze inwestycyjne – inwestowanie z elastycznym poziomem ryzyka
Fundusze pozwalają na inwestowanie pod okiem profesjonalistów. Są formą zbiorowego lokowania kapitału, który jest zarządzany przez zawodowych inwestorów. Dzięki temu nie musisz samodzielnie reagować na zmiany rynkowe, bo ktoś zrobi to za Ciebie.
Takie rozwiązanie pozwala na inwestowanie w różnego typu instrumenty – obligacje, akcje czy nieruchomości. To przekłada się na różne poziomy ich ryzyka, które łatwo dostosować do swoich wymagań.
Atutem funduszy inwestycyjnych jest ich dostępność. Często można kupić je za bardzo niskie kwoty, a dodatkowo zwykle nie ma problemu z wypłatą środków, co często odbywa się online. Problem tylko w tym, że mogą generować dodatkowe koszty, np. opłaty za zarządzanie funduszem, pomniejszając potencjalne zyski.
Obligacje korporacyjne – wyższy zysk kosztem większego ryzyka
W odróżnieniu od obligacji skarbowych, w tym przypadku papiery wartościowe sprzedają prywatne firmy. To one ustalają ich okres trwania oraz wysokość oprocentowania. Zapewniają przez to zwykle dość wysokie zyski, ale też obarczone są wyższym ryzykiem. W razie upadku przedsiębiorstwa może pojawić się problem z odzyskaniem środków.
Jest to rozwiązanie dla osób tolerujących wyższe ryzyko lub chcących powierzyć oszczędności firmie, do której mają pełne zaufanie. Z tego względu zwykle zainteresowaniem cieszą się największe marki o ugruntowanej pozycji rynkowej.
ETF-y – tania i szybka dywersyfikacja inwestycji na giełdzie
Exchange Traded Funds to specjalny typ funduszy inwestycyjnych. Możesz kupić je na giełdzie i mają bardzo niski próg wejścia (części składowe mogą kosztować zaledwie kilkadziesiąt złotych – w zależności od rynkowej stawki). Wyróżnia je to, że ich cena jest zmienna w czasie rzeczywistym, a nie ustalana na koniec sesji, jak w przypadku tradycyjnych funduszy. Przez to cechują się nieco wyższym ryzykiem i większą nieprzewidywalnością.
Atutem ETF-ów jest to, że za ich pośrednictwem inwestujesz od razu w cały indeks (np. WIG20). To zapewnia błyskawiczną dywersyfikację portfela, a do wyboru masz setki rynków dostępnych z poziomu konta maklerskiego.
Więcej na temat tego rozwiązania dowiesz się z poradnika: Fundusze ETF – czym są i jak działają? Przewodnik dla początkujących
Złoto i stabilne metale szlachetne
Inwestowanie w złoto lub inne metale szlachetne może mieć wymiar:
✅ fizyczny (np. kupno sztabki złota),
✅ wirtualny (np. kupno ETF-ów czy certyfikatów).
Od lat metale szlachetne postrzegane są jako „bezpieczna” przystań inwestorów. Rzeczywiście historia pokazuje, że ich ceny zwykle rosną w czasie. Skąd więc ich miejsce w kategorii inwestycji bardziej ryzykownych? Otóż ich wykresy są wzrostowe, ale głównie w perspektywie długoterminowej. W dodatku ich wzrost jest dość powolny i w krótszej perspektywie sprzedaż może generować straty lub niewielki zysk.
Uwaga!
Ryzykowna szansa na pomnażanie kapitału
W tej kategorii profil ryzyka inwestycji określany jest jako „agresywny”. Oznacza to instrumenty charakteryzujące się dużym zagrożeniem spadkami wartości. Potencjalnie dają natomiast szansę na wysokie stopy zwrotu, nawet w krótkim czasie. To ryzykowna forma inwestowania, musisz więc mieć świadomość, że może prowadzić to do utraty środków.
Akcje spółek notowanych na giełdach papierów wartościowych
Ta forma inwestycji polega na wykupie części „udziałów” w danym przedsiębiorstwie, co może generować zyski w dwóch formach:
☑️ regularnie wypłacanych dywidend,
☑️ sprzedaży akcji po cenie wyższej niż zostały kupione.
Wysokie ryzyko tej strategii wynika z nieprzewidywalności rynku. To, że dana firma w konkretnym okresie odnotowuje wzrosty, nie znaczy, że za pewien czas się to nie zmieni. Wpływa na to bardzo wiele zmiennych, od sytuacji w danym sektorze, przez wewnętrzne zawirowania, aż po elementy PR-u czy marketingu.
Dodatkowo takie inwestowanie jest bardzo wymagające dla inwestora. Wymaga trzymania ręki na pulsie i uważnego obserwowania, co się dzieje wokół danego przedsiębiorstwa.
Kryptowaluty – wysokie ryzyko, potencjalnie wysokie zyski
Aktualnie jedna z najbardziej ryzykownych inwestycji. Te cyfrowe aktywa cechuje wysoka zmienność i nieprzewidywalność. Z tego powodu mogą być zarówno źródłem wysokich zysków, jak i spektakularnych strat. Trudno przewidzieć (szczególnie w przypadku mniej popularnych kryptowalut), czy wykazują większy potencjał krótko-, czy długoterminowy.
Rzadko sprawdzają się w ich przypadku analizy bazujące na ruchach z przeszłości. Wynika to z ogromnej zależności od wielu czynników zewnętrznych. Reagują zarówno na próby regulacji w różnych krajach, jak i sytuację międzynarodową, czy nawet komentarze celebrytów.
Kryptowaluty są bardzo łatwo dostępne, bo kupić je można za pośrednictwem giełd online 24 godziny na dobę. Nie mają zwykle minimalnego progu, ale przez brak regulacji – w przypadku różnego rodzaju oszustw – najczęściej trudno odzyskać majątek w nich ulokowany.
Inwestycje z dźwignią – szybki zysk albo jeszcze szybsza strata
Na rynku inwestycyjnym jest wiele instrumentów przeznaczonych dla doświadczonych inwestorów. Są to m.in. opcje, kontrakty futures, instrumenty pochodne, CFD czy rynek Forex.
Wiele z nich pozwala na zarządzanie środkami z wykorzystaniem tzw. dźwigni. To specjalny mechanizm, który pozwala inwestorowi zarządzać większym kapitałem, niż posiada. W dość dużym uproszczeniu inwestujesz w ten sposób pieniądze „pożyczone” od brokera, więc ostatecznie możesz stracić większą kwotę, niż realnie posiadasz.
To rozwiązania bardzo ryzykowne. Pozwalają na zwielokrotnienie zysków, ale tak samo działa to w drugą stronę i może wygenerować olbrzymie straty.
Inwestycje alternatywne – unikatowe aktywa poza głównym nurtem rynku
Inwestycjami alternatywnymi nazywane są instrumenty niestandardowe, posiadające unikalne cechy i paletę ryzyk związanych ze swoim charakterem. Najczęściej mają dość niską płynność – są rzadko spotykane lub unikatowe, przez co trudne do kupna oraz późniejszej sprzedaży. Przez to nie są popularne, ale możesz zdecydować się na nie, by zdywersyfikować swój portfel. Ich przykładami są np.:
☑️ tokeny NFT i altcoiny,
☑️ sztuka (np. obrazy, rzeźby czy fotografie),
☑️ przedmioty kolekcjonerskie (np. karty, komiksy, zegarki itp.),
☑️ inwestycje tematyczne (np. konie wyścigowe, samochody zabytkowe itp.),
☑️ bogactwo intelektualne (np. licencje, patenty itp.).
Uwaga!
Od jakiej sumy można zacząć pomnażać majątek?
Największe rynki finansowe oraz „poważne” instrumenty inwestycyjne często wydają się początkującym inwestorom zupełnie nieosiągalne. Nie brak osób z góry zakładających, że gra na giełdzie, kupowanie obligacji skarbowych i inne ruchy inwestycyjne wymagają ogromnych pieniędzy. W praktyce jednak łatwo jest znaleźć rozwiązania przeznaczone dla osób o różnej zasobności portfela.
Inwestowanie małych kwot (od kilkuset do kilkunastu tysięcy złotych)
Nie brak instrumentów pozwalających na inwestowanie małych kwot. Co ważne, są to zarówno rozwiązania bezpieczne, jak i bardziej ryzykowne. Zależnie od Twojej strategii, nawet kilkadziesiąt złotych pozwoli Ci na:
✅ zakup obligacji Skarbu Państwa – ze stałym oprocentowaniem, często dostępne od 100 zł, zapewniają pewny zysk w określonym czasie;
✅ założenie lokaty bankowej lub konta oszczędnościowego – z góry wiesz, ile możesz na nich zyskać i na jaki czas Twoje środki zostaną zamrożone. Lokaty mają bardzo niskie progi wejścia, a na rachunek oszczędnościowy zwykle przelewać można dowolne sumy;
✅ inwestowanie na giełdzie (akcje, obligacje korporacyjne, ETF-y i inne) – bardziej ryzykowne i nieokreślone w czasie. Brokerzy internetowi zwykle umożliwiają inwestowanie w pakiety ułamkowe, których ceny rozpoczynają się od kilku złotych;
✅ kryptowaluty i NFT – giełdy kryprowalutowe dostępne są online i wiele z nich umożliwia kupno części składowych wirtualnych monet już za kilka złotych.
Pamiętaj, że oprocentowanie kont oszczędnościowych, obligacji skarbowych czy lokat nie jest Twoim czystym zyskiem. We wszystkich tych przypadkach musisz zapłacić jeszcze podatek od zysków kapitałowych (zwykle odliczany automatycznie). Podobnie jest w przypadku inwestowania na giełdach (zwykłych i krypto), tylko że tam musisz uregulować taką daninę samodzielnie.
Decyzje inwestycyjne dla średniego budżetu (od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych)
Dysponując większą kwotą, warto dywersyfikować portfel inwestycyjny. Oznacza to ulokowanie środków w różnych miejscach. Dzięki temu Twój budżet nie będzie aż tak narażony na spadki. Strata w jednym obszarze potencjalnie może zostać wyrównana przez wzrosty w innym.
Alokacja środków przybiera różne formy. Zależy od Twojej akceptacji ryzyka oraz instrumentów, w które chcesz inwestować. Podziel sumę, którą dysponujesz, w taki sposób, by zminimalizować ryzyko jej utraty. W wersji bezpiecznej może wyglądać to np. tak:
➡️ 50 proc. – instrumenty bezpieczne (np. lokaty bankowe czy rachunki oszczędnościowe).
➡️ 40 proc. – instrumenty o niskim ryzyku (np. fundusze inwestycyjne i złoto).
➡️ 10 proc. – instrumenty o wysokim ryzyku (np. kryptowaluty i Forex).
W wariancie mniej bezpiecznym z kolei:
➡️ 40 proc. – instrumenty bezpieczne (np. obligacje trzymiesięczne),
➡️ 20 proc. – instrumenty o niskim ryzyku (np. złoto),
➡️ 20 proc. – instrumenty o wysokim ryzyku (np. kryptowaluty),
➡️ 20 proc. – instrumenty o wysokim ryzyku (np. akcje firm notowanych na giełdzie).
To oczywiście tylko dwie propozycje. Bez trudu możesz je modyfikować, dodając, usuwając oraz zamieniając instrumenty. Zawsze natomiast podstawą jest to, aby dysponować wyłącznie taką kwotą, którą potencjalnie jesteś w stanie stracić, jeśli coś pójdzie nie po Twojej myśli.
Inwestowanie potężnych sum (od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych)
Jeśli masz naprawdę potężny budżet inwestycyjny, to możesz cieszyć się znaczną swobodą. W tym przypadku jednak również kluczowa jest dywersyfikacja portfela, ale na nieco innych zasadach. Gdy pula jest tak duża, warto nieco bardziej zróżnicować zasoby, np.:
➡️ 30 proc. – instrumenty bezpieczne (będą przynosić regularne zyski),
➡️ 40 proc. – nieruchomości (wkład własny, kupno dla siebie lub na wynajem, by wygenerować zysk lub ograniczyć koszty, a dalszej perspektywie zarobić na sprzedaży),
➡️ 20 proc. – instrumenty bardziej ryzykowne (najlepiej również zdywersyfikowane, np. kilka funduszy inwestycyjnych),
➡️ 10 proc. – inwestycje najbardziej ryzykowne.
W tym przypadku procentowa wartość jednego typu instrumentów może podlegać dalszej dywersyfikacji między różne rozwiązania z danego segmentu. Wszystko zależy od sumy, którą dysponujesz. Dodatkowo oprócz instrumentów najbardziej ryzykownych zdecydować się też możesz na alternatywne inwestycje. Celem jest bowiem:
✅ stworzenie dochodu pasywnego (z bezpiecznych inwestycji),
✅ zabezpieczenie i/lub ograniczenie bieżących wydatków (z nieruchomości),
✅ generowanie jak najwyższych zysków (z instrumentów bardziej ryzykownych),
✅ szansa na największe zyski (z instrumentów bardzo ryzykownych),
✅ zadbanie o potencjalne zyski w odległej przyszłości (z alternatywnych inwestycji).
Co wybrać – inwestycje długoterminowe czy na krótki okres?
Wybierając konkretne instrumenty, należy kierować się nie tylko poziomem ryzyka, formą inwestycji czy progiem wejścia dla nowych klientów. Dla wielu kluczowy jest również okres trwania poszczególnych inicjatyw, podczas którego zwykle środki są zamrożone i nie masz do nich dostępu.
Zarówno inwestycje długo-, jak i krótkoterminowe, mają swoje mocne oraz nieco słabsze strony. W przypadku tych pierwszych głównymi atutami są:
✅ procent składany (im dłużej trwa inwestycja, tym więcej możesz na niej zarobić),
✅ mniejsze znaczenie krótkoterminowych wahań (tymczasowe spadki notowań nie są dla Ciebie istotne),
✅ spokój psychiczny (przez cały okres inwestycji nie musisz obserwować rynku i martwić się notowaniami, więc nie wymaga to większego zaangażowania),
✅ potencjał inwestycyjny – wiele instrumentów wykazuje największe zyski w perspektywie długoterminowej.
Z drugiej strony inwestycje długoterminowe zamrażają Twoje pieniądze często na długie lata. W praktyce więc przez ten czas nie masz dostępu do środków, które mogą być Ci potrzebne. Zerwanie umowy przed czasem z kolei ogranicza zyski, a często nawet prowadzi do całkowitej ich utraty. Dodatkowo w tym okresie może dojść do wielu zmian, np. podatkowych czy inflacyjnych, wpływających na opłacalność podjętych działań.
Inwestycjami krótkoterminowymi zwykle określa się te trwające od kilku miesięcy do 2-3 lat. Są one doceniane przede wszystkim ze względu na:
➡️ większą płynność (możesz szybkiej zyskać dostęp do swoich pieniędzy),
➡️ mniejsze ryzyko (to często bezpieczne lokaty, konta oszczędnościowe itp.),
➡️ możliwość szybkiego reagowania na nagłe sytuacje rynkowe czy życiowe (nawet w przypadku zerwania inwestycji strata nie jest aż tak wysoka).
Z drugiej strony często inwestowanie krótkoterminowe cechuje się niską stopą zwrotu. Po odliczeniu podatku Belki, przy niewielkim wkładzie, bywa to zaledwie kilkanaście czy kilkadziesiąt złotych. Dodatkowo – w przypadku inwestycji z pewnym ryzykiem – jest ono bardzo zależne od momentu wejścia i wyjścia. Przy spekulacjach może to więc sprowadzić na Ciebie wysokie straty (lub wysokie zyski).
Powyższy tekst odzwierciedla wyłącznie subiektywną opinię autora. Nie stanowi porady prawnej, finansowej ani rekomendacji inwestycyjnej. Inwestowanie wiąże się z ryzykiem, dlatego każda decyzja powinna być podejmowana indywidualnie i ze świadomością poniesienia strat, które mogą przekroczyć nawet zainwestowany kapitał.
Warto zapamiętać
- Do inwestowania nie są potrzebne potężne pieniądze. Wiele instrumentów ma niski próg wejścia, wynoszący czasem nawet kilkadziesiąt lub kilkaset złotych.
- Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego zmniejsza ryzyko. Warto lokować środki w różne formy inwestycji, żeby wzrosty jednych w jak największym stopniu pokrywały straty z innych instrumentów.
- Często większe ryzyko inwestycyjne niesie za sobą wyższy hipotetyczny zysk. Pamiętaj jednak, że każda inwestycja jest obarczona ryzykiem utraty kapitału, warto więc dysponować wyłącznie takimi kwotami, których utrata nie będzie dla Ciebie problemem.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
W co zainwestować 100 zł miesięcznie?
100 zł miesięcznie można zainwestować w instrumenty o niskim progu wejścia. Bezpieczne są np. konta oszczędnościowe lub obligacje skarbowe. Wśród bardziej ryzykownych wymienić można z kolei cząstkowe akcje firm, obligacje czy kryptowaluty (zależnie od wpłaty minimalnej danej giełdy lub brokera).
Czy opłaca się kupić Bitcoina za 100 zł?
Giełdy kryptowalutowe pozwalają na kupno ułamków wirtualnych monet. Możesz więc zdecydować się na zakup Bitcoina za 100 zł. Pamiętaj jednak, że jest to inwestycja bardzo wysokiego ryzyka ze względu na nieprzewidywalność tego instrumentu.
Ile trzeba mieć pieniędzy, żeby grać na giełdzie?
Giełdy indywidualnie określają kwoty minimalne, pozwalające na zakup akcji czy obligacji. W niektórych wystarczy do tego nawet kilkadziesiąt złotych, a w innych od 100 zł do 500 zł lub ich równowartość w walucie obcej (np. w przypadku giełd zagranicznych).
Źródła
https://www.izfa.pl/sites/default/files/2024-12/Polak%20Inwestor%202024.pdf
https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Poziom-wiedzy-finansowej-Polakow-2024
