Terminowa spłata kredytu jest obowiązkiem każdego kredytobiorcy. Zaniechania w tym zakresie mogą sprowadzić na Ciebie poważne kłopoty – nie tylko natury finansowej. Sprawdź, co dokładnie grozi za opóźnienie w spłacie kredytu, jakie koszty generują działania upominawcze ze strony banku oraz co zrobić, kiedy nie jesteś w stanie terminowo regulować rat.
- 1. Jakie są powody opóźnień w spłacie kredytu?
- 2. Jakie są konsekwencje wynikające z opóźnień w spłacie kredytu?
- 2.1. Jednodniowe lub kilkudniowe opóźnienie w spłacie raty kredytu
- 2.2. Opóźnienie w spłacie raty kredytu do 30 dni
- 3. Jakie konsekwencje przy braku płatności więcej niż jednej raty kredytu?
- 4. Ile kosztują przypomnienia dotyczące opóźnienia w spłacie kredytu?
- 5. Jak często bank może przypominać o opóźnieniu w spłacie raty?
- 6. Opóźnienie w spłacie kredytu hipotecznego i gotówkowego – jakie różnice?
- 7. Kiedy opóźnienia w spłacie kredytu są rejestrowane przez BIK?
- 8. Nie możesz spłacić raty kredytu na czas? Sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji
- 9. Warto zapamiętać
Opóźnienie w spłacie kredytu to nie tylko dodatkowe koszty, ale również komplikacje, które mogą utrudniać Ci zarządzanie osobistym budżetem przez kolejne lata. Nawet krótka zwłoka może być odnotowana w rejestrach Biura Informacji Kredytowej, co utrudni Ci zaciąganie nowych zobowiązań w przyszłości. W tym artykule pokazujemy, jak wygląda proces postępowania banku wobec dłużnika oraz jakie masz możliwości, by wyjść z trudnej sytuacji obronną ręką.
Jakie są powody opóźnień w spłacie kredytu?
Opóźnienia w spłacie kredytów mogą wynikać z przeróżnych okoliczności. Wśród najbardziej popularnych powodów utrudniających terminową obsługę zobowiązań wymienić można:
➡️ niedopatrzenie terminu płatności raty,
➡️ utratę pracy,
➡️ zmniejszenie źródeł innych dochodów,
➡️ dynamiczny wzrost kosztów życia,
➡️ niespodziewany wzrost kosztów zadłużenia,
➡️ kryzys gospodarczy.
Naszym okiem
Izabela StachuraJakie są konsekwencje wynikające z opóźnień w spłacie kredytu?
Nawet wieloletnia i wzorowa spłata zobowiązań kredytowych nie uchroni Cię to przed konsekwencjami, jeśli nagle przestaniesz regulować raty w terminie. W takiej sytuacji bank może m.in.:
➡️ naliczyć odsetki karne – za każdy dzień opóźnienia zostaniesz obciążony odsetkami za zwłokę. W 2025 roku odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego wynoszą 11,25% w skali roku;
➡️ wysyłać wezwania do zapłaty – w zależności od umowy możesz otrzymać przypomnienie o obowiązku płatności raty w wiadomości SMS, listem poleconym, e-mailem lub telefonicznie. Upomnienia zazwyczaj wysyłane są po kilku dniach od zaniechania spłaty raty. Każde z nich może być dodatkowo płatne;
➡️ zgłosić to zdarzenie do BIK – nawet jednodniowe opóźnienie w spłacie może zostać odnotowane w rejestrach Biura Informacji Kredytowej. Tak krótkie opóźnienie nie zrujnuje Twojej historii kredytowej, ale może być rysą na wzorowym wizerunku kredytobiorcy;
➡️ wypowiedzieć umowę kredytową – może nastąpić w terminie przekraczającym 60-90 dni bez żadnej spłaty. To bardzo poważna konsekwencja, ponieważ wiąże się z koniecznością szybkiej spłaty całego zobowiązania wraz z dodatkowymi opłatami i odsetkami;
➡️ wejść na drogę sądową – po uzyskaniu nakazu zapłaty Twoja sprawa zostanie przekazana do komornika;
➡️ uruchomić egzekucję komorniczą – w toku takich działań komornik może zająć składniki Twojego majątku tj. osady na kontach bankowych, wynagrodzenie, samochód i inne ruchomości lub mieszkanie i inne nieruchomości.
Jednodniowe lub kilkudniowe opóźnienie w spłacie raty kredytu
Jednodniowe opóźnienie w spłacie kredytu nie oznacza poważnych konsekwencji dla kredytobiorcy. Takie zdarzenie może jednak zostać zarejestrowane w BIK. Pamiętaj, że zwłoka tego typu może wynikać z tak błahych powodów, jak godziny księgowania przelewów. Opóźnienie może pojawić się w rejestrach, mimo tego, że zleciłeś przelew raty w dniu wskazanym w harmonogramie spłaty.
Jeśli chcesz sprawdzić, ile czasu zajmuje przekazanie pieniędzy pomiędzy rachunkami w różnych bankach, to skorzystaj z naszego kalkulatora księgowania przelewów. Pamiętaj, że wyniki mają charakter orientacyjny, a przelew na swojej drodze może napotkać przeszkody np. w postaci awarii systemu jednego z banków.
Kilkudniowe opóźnienie w spłacie kredytu może skutkować również rozpoczęciem działań upominawczych ze strony banku. Nie zawsze jednak musi wiązać się z naliczeniem odsetek karnych za zwłokę. Niektóre banki podejmują działania przypominawcze i naliczają odsetki karne po 7-14 dniach od daty płatności wynikającej z harmonogramu. Sprawdź, jak do takiej sytuacji podchodzi Twój bank. Może się bowiem zdarzyć, że po 14 dniach zwłoki sprawa zostanie przekazana do zewnętrznej firmy windykacyjnej.
Opóźnienie w spłacie raty kredytu do 30 dni
Poważniejsze konsekwencje mogą pojawić się, kiedy opóźnienie w spłacie kredytu zbliża się do 30 dni. Pierwsza z nich to konieczność zapłacenia odsetek od zadłużenia przeterminowanego, których wysokość określona jest w umowie kredytowej. Jeśli dokument nie zawiera takiego zapisu to najczęściej naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnianiu świadczeń pieniężnych, które od 5 października 2023 roku wynoszą 11,25% w skali roku.
Podstawowa stawka odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnianiu świadczeń pieniężnych obliczana jest według wzoru:
Podstawowa stawka odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie = stopa referencyjna NBP + 5,5 punktu procentowego
Odsetki maksymalne równe są dwukrotności wysokości odsetek ustawowych, czyli 22,50% w skali roku. Naliczenie dodatkowych odsetek to jednak niejedyna sankcja. Bank podejmie też działania przypominawcze. Mogą mieć one formę np. wiadomości SMS, listów poleconych lub połączeń telefonicznych. Pamiętaj, aby nigdy nie unikać kontaktu z bankiem i na bieżąco reagować na otrzymywane monity.
Jakie konsekwencje przy braku płatności więcej niż jednej raty kredytu?
Zaniechanie płatności drugiej i każdej kolejnej raty kredytu zazwyczaj jest źródłem poważniejszych problemów. Niespłacona druga rata może być powodem przekazania sprawy zewnętrznej firmie windykacyjnej. Jeśli działanie to nie przyniesie rezultatu, to bank może wypowiedzieć umowę kredytową i skierować sprawę do sądu. Na ostatnim etapie egzekucją zadłużenia zajmuje się komornik.
W przypadku problemów w spłacie kredytu hipotecznego komornik przekazuje dłużnikowi wezwanie do zapłaty. Jeśli działanie to okaże się nieskutecznie interesy wierzyciela zostaną zaspokojone za pomocą środków pozyskanych ze sprzedaży nieruchomości, która była głównym zabezpieczeniem kredytu hipotecznego.
Gdy kwota pozyskana ze sprzedaży jest zbyt niska, to komornik może spieniężyć inne wartościowe składniki majątku dłużnika np. samochód, działkę rekreacyjną lub biżuterię. Pamiętaj, że przedmioty trafiające na aukcje komornicze mogą być sprzedawane poniżej wartości rynkowej.
Co mówi prawo?
Ile kosztują przypomnienia dotyczące opóźnienia w spłacie kredytu?
Każdy bank udostępnia tabelę opłat i prowizji za tzw. czynności upominawczo-monitorujące. Poza standardowymi odsetkami karnymi, zwykle pojawiają się w niej takie pozycje, jak monit lub wezwanie do zapłaty. Opłaty za czynności przypominawcze mogą różnić nie tylko się w zależności od banku, ale również rodzaju zaciągniętego zobowiązania.
Ciekawostka
Drugie lub trzecie w kolejności upomnienie to najczęściej tzw. przedsądowe (ostateczne) wezwanie do zapłaty, które jest swego rodzaju zakończeniem ugodowego trybu załatwienia sprawy. Jeśli i ono nie przyniesie efektu, bank ma prawo wystąpić na drogę postępowania sądowego i wnioskować o wydanie nakazu zapłaty.
Przez długi czas banki miały dużą swobodę w zakresie ustalania wysokości opłat za przypominania o zaległościach. Co więcej, z kosztownymi monitami musieli liczyć się nie tylko notoryczni spóźnialscy, ale również osoby, którym zwłoka przytrafiła się po raz pierwszy. Kroki podjęte przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) sprawiły jednak, że banki wycofały się z nieuczciwych praktyk i wprowadziły zmiany w cennikach korzystne dla kredytobiorców.
Jak często bank może przypominać o opóźnieniu w spłacie raty?
Nie ma odgórnie ustalonej liczby wezwań do zapłaty, jakie bank może przekazać dłużnikowi w celu wyegzekwowania zaległości. Przykładowo, jeden bank przekaże sprawę zewnętrznej firmie windykacyjnej przy zaległych dwóch ratach kredytowych, a inny zrobi to dopiero po trzeciej niespłaconej racie. Szczegółowe metody działania, które podejmowane są przy problemach ze spłatą raty, powinny być uwzględnione w umowie kredytowej.
Opóźnienie w spłacie kredytu hipotecznego i gotówkowego – jakie różnice?
Opóźnienie w spłacie kredytu hipotecznego na pierwszy rzut oka powoduje podobne konsekwencje, jak zwłoka w spłacie raty kredytu gotówkowego. W obu przypadkach na wczesnym etapie banki podejmą się miękkiej windykacji wysyłając dłużnikom monity, ponaglenia, a następnie wezwania do zapłaty. Jeśli działania te okażą się nieskuteczne sprawy trafiają w tryby sądowe, a następnie w ręce komorników.
To właśnie na etapie windykacji komorniczej pojawia się zasadnicza różnica pomiędzy opóźnieniem w spłacie raty kredytu hipotecznego i kredytu gotówkowego. Głównym zabezpieczeniem spłaty kredytu hipotecznego jest nieruchomość, dzięki czemu droga do jej spieniężenia jest otwarta. W wezwaniu do zapłaty bank ma również obowiązek poinformować dłużnika o możliwości ubiegania się o restrukturyzację kredytu poprzez np. zmniejszenie wysokości miesięcznej raty poprzez wydłużenie okresu kredytowania.
W obu przypadkach może dojść również do przymusowej sprzedaży innych rzeczowych składników majątku dłużnika, zajęcia jego oszczędności i źródeł dochodu w wysokości dopuszczonej przepisami prawa.
Kiedy opóźnienia w spłacie kredytu są rejestrowane przez BIK?
Dane na temat spłacalności zaciągniętych kredytów i pożyczek przekazywane są przez banki i inne zobowiązanie instytucje finansowe do Biura Informacji Kredytowej. Mają one na zgłoszenie 7 dni od wystąpienia zdarzenia tj.:
✅ całkowita spłata zobowiązania,
✅ zaciągnięcie nowego zobowiązania,
✅ terminowość spłaty raty,
✅ korekta wysokości zadłużenia.
BIK ma kolejne 7 dnia na wprowadzenie tych danych do swoich baz danych. Maksymalny okres na rejestracje zmiany wynosi zatem 14 dni. W rzeczywistości aktualizacje realizowane są z większą częstotliwością.
Pamiętaj, że problematyczne zobowiązania widoczne są w rejestrach BIK prze 5 lat, jeśli spełnione zostaną dwa poniższe warunki:
1️⃣ Opóźnienie w spłacie kredytu przekraczało 60 dni.
2️⃣ Minęło 30 dni od momentu, kiedy zostałeś poinformowany przez kredytodawcę o zamiarze przetwarzania danych na temat tego kredytu i w tym okresie nie dokonałeś spłaty zaległości.
Termin 5 lat liczony jest od momentu całkowitej spłaty problematycznego kredytu. Dane te przetwarzane są bez Twojej zgody. W tym okresie nie masz możliwości usunięcia takiego wpisu – nawet przez firmy oferujące tzw. usługi czyszczenia BIK.
Nie możesz spłacić raty kredytu na czas? Sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji
Niezależnie od tego, z jakiego powodu spóźniasz się ze spłatą kredytu, nigdy nie unikaj kontaktu z bankiem lub pracownikami firmy windykacyjnej. Ucieczka od konfrontacji sprowadzi na Ciebie jeszcze większe problemy finansowe. Pamiętaj, że brak spłaty zobowiązania to również problem banku, dlatego będzie on dążyć do wypracowania rozwiązania, które będzie zadowalające dla obu stron.
Spróbuj tego
Kredytobiorcy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej mogą liczyć również na restrukturyzację zadłużenia. Wśród rozwiązań oferowanych przez banki klientom borykającym się terminową spłatą zobowiązań wymienić można:
✅ wydłużenie okresu spłaty,
✅ karencję w spłacie kapitału,
✅ pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK),
✅ zmianę oprocentowania,
✅ przesunięcie terminu spłaty raty,
✅ zamianę rat malejących na raty równe.
Innym rozwiązaniem problemu może być kredyt konsolidacyjny. Polega on na połączeniu dotychczasowych zobowiązań w jedno zadłużenie, a dzięki wydłużeniu okresu spłaty wysokość miesięcznej raty może być niższa niż suma wszystkich obciążeń przed połączeniem. Pamiętaj jednak, że kredyt konsolidacyjny lepiej zaciągnąć w sytuacji, kiedy dopiero przewidujesz nadchodzące kłopoty finansowe. Jeżeli w BIK pojawią się już negatywne wpisy, to skorzystanie z tego rozwiązania może być trudne, a nawet niemożliwe.
Warto zapamiętać
- Wysokość rat i terminy ich płatności znajdziesz w harmonogramie spłaty kredytu, który jest załącznikiem do umowy kredytowej.
- Nigdy nie ignoruj wiadomości od banku w sprawie zaległości w spłacie kredytu, a jeśli przewidujesz problemy finansowe, to niezwłocznie skontaktuj się ze swoim doradcą kredytowym.
- Nawet jednodniowe opóźnienie w spłacie kredytu może być widoczne w rejestrach BIK.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Co się stanie, jeśli spóźnię się z jedną ratą kredytu?
Jeśli spóźnisz się o kilka dni, bank najprawdopodobniej wyśle przypomnienie i naliczy odsetki za opóźnienie. Krótkoterminowe opóźnienie może też zostać odnotowane w BIK, choć zwykle nie prowadzi od razu do poważnych konsekwencji.
Jak długo widoczne są problemy ze spłatą w BIK?
Opóźnienia w spłacie kredytu są widoczne w BIK przez 5 lat, jeśli opóźnienie przekraczało 60 dni i upłynęło 30 dni od poinformowania kredytobiorcy o przetwarzaniu danych. Co ważne, dane przetwarzane są bez Twojej zgody i nie da się ich usunąć z rejestru.
Jak działa Biuro Informacji Kredytowej?
W BIK przechowywane są zarówno dane o aktualnych, jak i spłaconych kredytach i pożyczkach. Do rejestru trafiają także informacje o terminowości w spłatach rat. Banki korzystają z rejestrów BIK podczas analizy zdolności kredytowej potencjalnych klientów. Historia kredytowa ma duży wpływ na ostateczne decyzje banków.
Jak uniknąć opóźnienia w spłacie kredytu?
Aby uniknąć opóźnienia w spłacie kredytu, warto ustawić zlecenie stałe na przelew raty. Dzięki temu nie będziesz musiał co miesiąc wykonywać takiej płatności ręcznie. Drugim warunkiem jest zapewnienie na rachunku salda w wysokości pozwalającej pokryć kwotę nadchodzącej raty.
Źródła
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19971400939
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19640160093
![Opóźnienie w spłacie kredytu – jakie konsekwencje i co zrobić? [Poradnik 2025]](https://rankomat.pl/finanse/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/thumbs/api_articles/2020/05/zabezpieczenie-kredytu-1.jpg.webp)
![Opóźnienie w spłacie kredytu – jakie konsekwencje i co zrobić? [Poradnik 2025]](https://rankomat.pl/finanse/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/thumbs/api_articles/2025/05/kredyt-na-splate-chwilowek.jpg.webp)
![Opóźnienie w spłacie kredytu – jakie konsekwencje i co zrobić? [Poradnik 2025]](https://rankomat.pl/finanse/wp-content/webp-express/webp-images/uploads/thumbs/api_articles/2020/09/1-Kredyt-odnawialny-czym-jest-i-jak-dziala.jpg.webp)