Numer IBAN – czym jest i dlaczego jest potrzebny?

Numer IBAN to międzynarodowy numer rachunku bankowego, który wykorzystasz do wykonania przelewu zagranicznego. IBAN potrzebny Ci będzie również wtedy, gdy jesteś odbiorcą przelewu z zagranicy – podając prawidłowe dane Twojego konta nadawcy, który zleca transfer środków, ułatwisz ich rozliczenie między bankami. Sprawdź czym jest numer IBAN i gdzie go znaleźć.

Zlecając przelew za pomocą aplikacji mobilnej czy bankowości internetowej na pewno zwracasz uwagę, żeby wpisać prawidłowy numer rachunku bankowego. Ciąg cyfr, który identyfikuje konkretny rachunek bankowy, to niezbędny element każdego tradycyjnego przelewu online. Na podobnej zasadzie działa zlecenie przelewu do odbiorcy zagranicznego. W takiej sytuacji potrzebny będzie Ci jednak numer rachunku bankowego w formacie IBAN oraz kod BIC/SWIFT, który identyfikuje bank odbiorcy płatności. Ustalenie tych informacji, choć brzmią nieco skomplikowanie, jest całkiem proste.

Co to jest IBAN?

IBAN to skrót od pochodzący od angielskiej nazwy International Bank Account Number, czyli po polsku międzynarodowy numer rachunku bankowego. Unikalny dla każdego adresata numer rachunku zapisany w odpowiednim formacie, pozwala nie tylko na przekazanie środków do właściwego odbiorcy, ale również daje możliwość ustalenia banku, który prowadzi dane konto i kraju odbiorcy – dlatego sprawdza się, jeśli realizujesz przelewy międzynarodowe.

Do czego służy numer IBAN?

Celem wprowadzenia standardu IBAN było uproszczenie systemu przelewów transgranicznych, poprawa bezpieczeństwa oraz przyspieszenie transferu środków realizowanego za pomocą kanałów elektronicznych pomiędzy rachunkami prowadzonymi przez banki w różnych państwach.

Tobie znajomość międzynarodowego numeru rachunku bankowego przyda się właściwie w dwóch przypadkach, kiedy:

➡️Chcesz zrealizować przelew zagraniczny – czyli w sytuacji, kiedy jesteś nadawcą przelewu, którego adresat ma konto w zagranicznym banku.

➡️Czekasz na przelew z zagranicy – czyli w sytuacji, kiedy jesteś odbiorcą przelewu. Wówczas to osoba zlecające przelew powinna podać Twój numer IBAN jako odbiorcy.

Gdzie wykorzystywany jest IBAN w Polsce?

Międzynarodowy numer rachunku w formacie IBAN jako jeden z podstawowych elementów potrzebnych do realizacji przelewu zagranicznego wykorzystywany jest w systemach:

➡️SWIFT (ang. Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) – pozwala zrealizować przelew zagraniczny do niemal każdego banku na świecie.

➡️SEPA (ang. Single Euro Payment Area) – pozwala realizować przelewy tylko w walucie EUR pomiędzy 36 państwami, które tworzą tzw. jednolity obszar płatności w euro.

Co się stanie, jeśli w sytuacji zlecenia przelewu zagranicznego zabraknie wskazania kodu kraju, do którego kierowana jest płatność? W konsekwencji:

💸pieniądze mogą nie trafić na konto odbiorcy,

⚠️płatność co prawda dojdzie do skutku, ale przelew może kosztować więcej, z uwagi na konieczność podjęcia przez banki pośredniczące dodatkowych działań, żeby zweryfikować odbiorcę przelewu.

Jak wygląda polski numer IBAN?

Numer IBAN składa się z 28 znaków, czyli dwóch liter identyfikujących kraj – w przypadku Polski to symbol PL i 26 cyfr numeru NRB. Zgodnie z tą konstrukcją schemat polskiego rachunku bankowego w standardzie IBAN prezentuje się następująco:

Co ważne konstrukcja dla International Bank Account Number jest taka sama dla wszystkich banków w Polsce. Kod IBAN innych państw może wyglądać inaczej – nie tylko ze względu na symbol danego kraju, ale również inną liczbę znaków.

Przykładowo międzynarodowy numer rachunku banku belgijskiego składa się z 16 znaków i rozpoczyna od liter BE (np. BE 95 2000 0123 4567), a niemieckiego z 22 znaków z dwiema literkami DE na początku (np. DE 89 3704 0000 0532 0130 00).

Przykłady schematów numeru IBAN w wybranych krajach prezentujemy w poniższej tabeli.

Numer IBAN a NRB – czym się różnią?

NRB czyli numer rachunku bankowego wykorzystujesz na co dzień zlecając przelew do innej osoby, której konto jest prowadzone przez taki sam jak Twój, lub inny działający w Polsce bank.

Możesz spotkać się z dwoma sposobami zapisu numeru konta: ciągłym, wykorzystywanym w systemach bankowych lub stosowanym w zapisie papierowym, uwzględniającym podział na jeden dwucyfrowy segment oraz sześć czterocyfrowych bloków. Ten drugi zapis zwiększa czytelność i ułatwia przepisanie numeru bez błędów.

Numeracja rachunków bankowych w standardzie NRB w zapisie łącznym prezentuje się następująco:

AABBBBCCCDXXXXXXXXXXXXXXXX

Zapis rozbity na segmenty wygląda natomiast tak:

AA BBBB CCCD XXXX XXXX XXXX XXXX

Poszczególne elementy powyższego zapisu oznaczają:

➡️AA (2 cyfry) – to suma kontrolna obliczana dla całego numeru konta (jest ona określana na podstawie pozostałych cyfr ciągu)

➡️BBBB CCCD (8 cyfr) – to numer rozliczeniowy banku, gdzie symbole BBBB wskazują konkretna instytucję finansową, CCC to kod oddziału banku, a litera D to cyfra kontrolna.

➡️XXXX XXXX XXXX XXXX (16 cyfr) – to Twój indywidualny numer rachunku.

Jeśli chcesz uzyskać numer IBAN wystarczy, że do powyższego schematu dodasz na początku kod kraju czyli w przypadku Polski symbol PL.

Gdzie znaleźć numer IBAN?

Numer IBAN znajdziesz samodzielnie:

📄w umowie o prowadzenie rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego (ROR), którą zawarłeś ze swoim bankiem,

💻w bankowości elektronicznej – w zakładce ze szczegółami konta,

📱w aplikacji mobilnej banku – również w zakładce ze szczegółami konta.

Dla pewności możesz też potwierdzić swój numer IBAN dzwoniąc 📞 na infolinię banku.

Ale pamiętaj też, że znając swój numer rachunku bankowego (NRB), możesz też po prostu na jego początku dodać symbol PL – to wystarczy, żeby utworzyć numer IBAN dla Twojego konta.

Jak wygląda numer IBAN w poszczególnych bankach polskich?

Polski numer rachunku bankowego w standardzie IBAN we wszystkich polskich bankach zawsze składa się z symbolu PL i 26 cyfr. Jednocześnie każdy bank ma własny identyfikator liczbowy “zaszyty” w numerze rachunku. W naszym schemacie rachunku bankowego, do identyfikacji banku służą cztery cyfry znajdujące się po symbolu PL i dwóch cyfrach kontrolnych:

PL AA BBBB CCCD XXXX XXXX XXXX XXXX

Przykładowe numery identyfikujące prezentujemy w poniższej tabeli:

Czy numer IBAN wystarczy do realizacji przelewu zagranicznego?

Międzynarodowy numer rachunku w standardzie IBAN jest niezbędnym, ale nie jedynym elementem potrzebnym do prawidłowego zlecenia przelewu zagranicznego.

Wypełniając dane do przelewu musisz podać również:

💶kwotę i walutę przelewu

🧾tytuł przelewu – np. numer faktury

👤imię i nazwisko adresata transakcji

🏠adres odbiorcy – opcjonalnie

🏦kod SWIFT/BIC banku odbiorcy przelewu

W przypadku przelewów zagranicznych masz możliwość podziału opłaty za transfer środków – ten element nie występuje przy zleceniu przelewu krajowego. Możesz ustalić z odbiorcą środków, kogo obciąży taka opłata.

Do wyboru masz 3 opcje:

➡️OUR (ang. ours) – jako nadawca pokrywasz wszystkie koszty przelewu zagranicznego;

➡️BEN (ang. beneficiary) – wszystkie opłaty za przelew zagraniczny obciążają odbiorcę;

➡️SHA (ang. shared) – koszty przelewu dzielone są pomiędzy Ciebie a odbiorcę (ta opcja może być wskazana jako domyślna).

Dodatkowo możesz wskazać czas doręczenia środków. To rozwiązanie przyda Ci się zwłaszcza wtedy, kiedy w przekazaniu pieniędzy uczestniczą banki pośredniczące, a Tobie zależy na jak najkrótszym czasie dostarczenia środków. Do wyboru masz 3 opcje przelewów:

⏳Zwykły (Spot, D+2) – powinien trafić na konto odbiorcy do 3 dni roboczych od momentu jego zlecenia.

⚡Pilny (Tomnext, D+1) – powinien zostać zaksięgowany na rachunku odbiorcy następnego dnia roboczego.

🚀Ekspresowy (Overnight, D+0) – jeśli zlecisz przelew w tym trybie odpowiednio wcześnie, to środki mogą trafić na konto obiorcy jeszcze tego samego dnia.

Przyspieszenie przelewu zagranicznego najczęściej wiąże się z dodatkowymi kosztami. Zatem przed akceptacją takiej operacji sprawdź dokładnie, jaką opłatę bank naliczy za takie udogodnienie.

Czym jest kod SWIFT/BIC?

Realizując przelew za granicę obok konieczności podania numeru konta w formacie IBAN pojawia się jeszcze pozycja SWIFT/BIC odbiorcy przelewu – czym jest ten kod?

Na ten unikalny kod składa się od 8 do 11 znaków alfanumerycznych. W przypadku polskich banków kody SWIFT złożone są niemal w całości z liter. Każda część kodu BIC spełnia określoną funkcję:

➡️pierwsze 4 znaki to identyfikator instytucji finansowej (banku);

➡️kolejne 2 znaki to kod kraju według normy ISO 3166-1, która wykorzystywana jest również przy tworzeniu numerów IBAN – przypomnijmy: w przypadku Polski będzie to PL,

➡️ostatnie 2 znaki to kod lokalizacji banku lub instytucji finansowej.

Na końcu kodu BIC może pojawić się kod XXX, który jest symbolem centrali lub 3 dodatkowe znaki, które wskazują na oddział banku.

Przykład:

Kod BIC Banku PKO BP to BPKOPLPW. Zgodnie z omówionym schematem poszczególne litery kodu oznaczają:

➡️BPKO – identyfikator banku

➡️PL – kod kraju, w którym działa bank – oznacza Polskę

➡️PW – dotyczą lokalizacji banku

Kody BIC – w wybranych bankach działających w Polsce – prezentujemy w poniższej tabeli.

Podsumowując: numer IBAN, to schemat zapisu rachunku bankowego potrzebny do realizacji przelewów zagranicznych. Jest to jednak tylko jeden z elementów, który powinieneś znać zlecając transfer środków za granicę. Drugim jest kod SWIFT/BIK banku odbiorcy przelewu. Tradycyjnie potrzebne będzie podanie innych danych identyfikujących odbiorcę przelewu.

Izabela Stachura-Adamczyk

Redaktor

izabela.stachura@rankomat.pl

Jestem absolwentką wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Doświadczenie prawnicze zdobywałam w działach prawnych spółek handlowych z branży produkcyjnej oraz deweloperskiej m.in. jako Specjalista ds. organizacyjno – prawnych i Kierownik działu organizacyjno – prawnego. O finansach piszę od 2017 r. Entuzjastka rzetelnej informacji i dokładnego researchu.

Moje teksty możesz znaleźć m.in. w serwisach: Rankomat, Gazeta Bankowa, Puls HR, oraz CEO Magazyn. W czasie wolnym poszerzam swoją wiedzę na tematy związane m.in. z cyberbezpieczeństwem - również w branży finansowej i pracą z informacją. Prywatnie dużo czytam – najchętniej fantastykę i książki psychologiczne.

Zobacz inne wpisy tego autora »

Komentarze: