Aż 84,7 mld zł – tyle na koniec grudnia 2024 r. wyniosła kwota niespłaconych przez konsumentów zobowiązań kredytowych i pozakredytowych. Trudności w spłacie kredytu mogą przytrafić się każdemu, ale zawsze jest szansa na wyjście z długów. Sprawdź, jak bank może pomóc zadłużonym.
- 1. Jak bank może pomóc zadłużonym?
- 2. Konsolidacja zadłużenia – gdy zobowiązań jest za dużo
- 3. Restrukturyzacja zadłużenia
- 3.1. Restrukturyzacja zadłużenia – warunki ustawowe
- 4. Refinansowanie kredytu
- 5. Ubezpieczenie spłaty kredytu – zanim wpadniesz w kłopoty
- 6. Zawieszenie spłaty kredytu – ulga na chwilę
- 7. Jaka jest alternatywa dla restrukturyzacji kredytu przez bank?
- 8. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej
- 9. Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
- 10. Kredyt oddłużeniowy
- 11. Sprzedaż nieruchomości
- 12. Pożyczka od rodziny
- 13. Co warto wiedzieć?
Utrata pracy, choroba i obniżenie możliwości zarobkowych, nieplanowany remont, który wymaga dużych nakładów finansowych – powody, dla których dalsza terminowa spłata zaciągniętego kredytu może być trudna są różne. Bez względu na to czy problem z regulowaniem rat kredytowych o czasie jest przejściowy czy trwały, możesz skorzystać z rozwiązań, które na taką sytuację proponują banki lub samodzielnie poszukać pomocy.
Jak bank może pomóc zadłużonym?
Problem ze spłatą kredytu czy pożyczki to sytuacja, która nie jest komfortowa ani dla Ciebie ani dla banku. Kredytodawcy również zależy na terminowej spłacie zobowiązania. Dlatego w razie kłopotów finansowych utrudniających wywiązanie się z umowy, bank może Ci zaoferować pomoc w powrocie na ścieżkę terminowej spłaty. Ma do tego całkiem pokaźną paletę narzędzi. W sytuacji podbramkowej masz do dyspozycji m.in.:
- Restrukturyzację zadłużenia
- Konsolidację zobowiązań
- Zawieszenie spłaty rat – wakacje kredytowe lub karencja w spłacie kredytu
Konsolidacja zadłużenia – gdy zobowiązań jest za dużo
Konsolidacja to połączenie kilku zobowiązań w jedno. Jeśli masz kilka kredytów czy pożyczek (a w praktyce co najmniej dwa zobowiązania), problemem mogą być różne terminy płatności, wysokość rat czy wysokie koszty. W takiej sytuacji połącznie (konsolidacja) zobowiązań w jeden kredyt z niższą ratą, ułatwi terminową spłatę i będzie mniej obciążające dla Twoich domowych finansów.
Skonsolidować możesz kredyt hipoteczny, kredyty gotówkowe, zobowiązania wynikające z korzystania z karty kredytowej czy debetu na koncie – czyli przede wszystkim zobowiązania bankowe. Trudniej uzyskać kredyt konsolidacyjny na spłatę chwilówek udzielanych przez firmy pozabankowe, choć ostatecznie wszystko zależy od oferty banku.
Spróbuj tego
Kredyt konsolidacyjny ma w swojej ofercie wiele banków komercyjnych, m.in. Alior Bank, PKO BP, Pekao SA, Credit Agricole, Velo Bank czy ING Bank Śląski.
Restrukturyzacja zadłużenia
Restrukturyzacja zadłużenia polega na zmianie aktualnych warunków spłaty kredytu w taki sposób, aby uwzględniały Twoja aktualną sytuacje finansową i odpowiadały możliwościom spłaty. Restrukturyzacja może dotyczyć m.in.:
- wydłużenia okresu spłaty kredytu i dzięki temu obniżenia wysokości miesięcznej raty,
- zmiany harmonogramu (terminów) płatności rat,
- zmiany warunków kredytowych np. obniżenie wysokości oprocentowania,
- umorzenia części długu,
- zmiany waluty kredytu.
W razie zmiany/pogorszenia Twojej sytuacji finansowej, złóż do banku wniosek z prośbą o restrukturyzację kredytu. Możesz wskazać preferowaną formę zmiany warunków kredytowych, ale ostateczna decyzja w tym zakresie należy do banku. Składając wniosek o restrukturyzację zadłużenia wskaż powody, które uzasadniają zmianę warunków kredytowych.
Restrukturyzacja może dotyczyć spłaty m.in.:
- kredytu gotówkowego,
- kredytu hipotecznego,
- kredytu samochodowego,
- karty kredytowej.
Restrukturyzacja zadłużenia – warunki ustawowe
W dniu 19 lutego 2025 r. weszły w życie przepisy ustawy z 20 grudnia 2024 r. o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów, które implementują zasady kredytowe obowiązujące w ramach unijnej dyrektywy NLP.
Nowa regulacja nakłada na kredytodawców m.in. obowiązek wezwania konsumenta, który spóźnia się z terminową płatnością rat, do dokonania spłaty wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych od dnia otrzymania zawiadomienia. Dodatkowo kredytodawca w takim wezwaniu powinien poinformować konsumenta o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania pisma wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Wskazana w ustawie restrukturyzacja zadłużenia może polegać na całkowitym albo częściowym refinansowaniu umowy lub zmianie postanowień umownych, które mogą obejmować w szczególności:
- wydłużenie okresu obowiązywania umowy o kredyt,
- zmianę rodzaju umowy o kredyt,
- odroczenie spłaty wszystkich lub części rat na wskazany okres,
- zmianę oprocentowania,
- zawieszenie spłaty kredytu,
- częściowe spłaty,
- przewalutowanie,
- częściowe umorzenie i konsolidację zadłużenia.
Pamiętaj, że konieczność poinformowania przez bank o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, nie oznacza jego automatycznej akceptacji. To dopiero pierwszy krok na drodze do zmiany warunków kredytowych.
Refinansowanie kredytu
Refinansowanie kredytu to uzyskanie zobowiązania w innym banku na nowych, bardziej atrakcyjnych niż dotychczasowe warunkach. Kwota nowego kredytu przekazywana jest od razu na konto dotychczasowego kredytodawcy. W ten sposób pierwotna umowa kredytowa zostanie zakończona, a Ciebie od tej chwili będą obowiązywać zasady, które wynegocjowałeś z nowym kredytodawcą.
Refinansowanie będzie opłacalne zwłaszcza wówczas, jeśli nowe warunki są zdecydowanie korzystniejsze niż dotychczasowe. W przypadku refinansowania kredytów hipotecznych warto sprawdzić czy w związku ze wcześniejszą spłatą bank nie naliczy Ci dodatkowej opłaty, która zrekompensuje mu część utraconego zarobku. Informację o możliwości naliczenia opłaty i jej wysokości znajdziesz w umowie kredytowej.
Spróbuj tego
Z refinansowania kredytu skorzystasz m.in. w banku Credit Agricole, PKO BP, Banku Millennium czy ING Banku Śląskim.
Ubezpieczenie spłaty kredytu – zanim wpadniesz w kłopoty
Ubezpieczenie spłaty kredytu to nieobowiązkowe zabezpieczenie na wypadek losowych zdarzeń, które utrudnią lub uniemożliwią terminową spłatę zobowiązania. Najczęściej w grę wchodzą dwie opcje: ubezpieczenie na wypadek śmieci kredytobiorcy lub ubezpieczenie na wypadek utraty pracy. Możliwe jest również połączenie obu zakresów ubezpieczenia przy jednym kredycie.
W przypadku zobowiązań długoterminowych wykupienie polisy może również pozytywnie wpłynąć na wysokość kosztów. Banki w sytuacji uzyskania dodatkowego zabezpieczenia spłaty, mogą obniżyć lub zrezygnować z prowizji albo obniżyć marżę kredytu. Zatem ubezpieczenie może być długofalowo ekonomicznie opłacalne.
Istotny przy wyborze ubezpieczenia spłaty kredytu jest jego zakres oraz wyłączenia czyli sytuacje, których ubezpieczenie nie dotyczy. Przykładowo ubezpieczyciel może opłacać raty kredytu przez wskazany w polisie czas, jeśli utrata pracy nastąpiła z powodu wypowiedzenia Ci umowy przez pracodawcę. Jeśli sam złożyłeś wypowiedzenie lub rozwiązanie kontraktu nastąpiło za porozumieniem stron, wówczas ubezpieczenie może nie zadziałać.
Zawieszenie spłaty kredytu – ulga na chwilę
Nawet czasowe zawieszenie spłaty rat kredytowych, może dać Ci chwilę oddechu, szansę na uspokojenie sytuacji finansowej i znalezienie dodatkowej czy innej pracy. Mówiąc o zawieszeniu spłaty kredytu, mam na myśli zawieszenie spłaty rat kredytowych, które może przybrać postać tzw. wakacji kredytowych lub karencji w spłacie. Dla wskazania różnic pomiędzy tymi rozwiązaniami trzeba wyjaśnić, że rata kredytu składa się z części kapitałowej i odsetkowej.
Wybierając wakacje kredytowe zawieszasz spłatę pełnej raty kapitałowo-odsetkowej. Natomiast karencja w spłacie oznacza zawieszenie płatności tylko części kapitałowej raty. Zatem w czasie karencji spłacasz tylko odsetki. Która opcja jest korzystniejsza? To zależy jak dużej ulgi od miesięcznych obciążeń finansowych potrzebujesz. Wybierając karencję w spłacie sprawdź również jaka jest wysokość spłacanej części kapitałowej.
Spróbuj tego
Zawieszenie spłaty kredytu to doraźna pomoc, z której możesz skorzystać przede wszystkim w razie pojawienia się przejściowych kłopotów finansowych czy nieplanowanych wydatków.
Jaka jest alternatywa dla restrukturyzacji kredytu przez bank?
Oprócz rozwiązań, które proponują banki, możesz skorzystać również z opcji, które nie są zależne od decyzji kredytodawcy. Są to:
- ogłoszenie upadłości konsumenckiej
- skorzystanie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
- kredyt oddłużeniowy
- sprzedaż nieruchomości
- pożyczka środków od rodziny
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej
Upadłość konsumencka to szansa na nowy start w momencie, kiedy aktualna spłata zobowiązań przerasta Twoje możliwości finansowe. Pozwala na przygotowanie realnego planu spłaty długów z uwzględnieniem aktualnej sytuacji finansowo – majątkowej a także umorzenie części zadłużenia.
Uwaga!
Upadłość konsumencka to właściwie ostateczne rozwiązanie, po które można sięgnąć, jeśli pozostałe metody zawiodły. Z uwagi na wpisy w BIK uzyskanie kredytu po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, nie będzie proste. Choć właściwie w takiej sytuacji dalsze zadłużenie byłoby nierozsądne.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców kierowana jest do osób, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i mają problem ze spłatą kredytu mieszkaniowego. Z mechanizmu wsparcia może skorzystać również kredytobiorca, który sprzedał swoją nieruchomość, a uzyskana kwota nie pozwoliła na pokrycie całego zobowiązania wobec banku.
Wysokość wsparcia ustalana jest indywidualnie, ale nie może przekroczyć 3 000 zł miesięcznie. Przyznane środki przekazywane są przez okres do 40 miesięcy do banku kredytobiorcy przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Uzyskanie pomocy z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców wymaga spełnienia jeszcze dodatkowych warunków związanych z sytuacją finansową kredytobiorcy.
Kredyt oddłużeniowy
Kredyt oddłużeniowy to zobowiązanie, które może być mylone z konsolidacją. Głównym celem takiego rozwiązania jest spłata zaległości finansowych i przejście na jedną ratę, która jest łatwiejsza do spłaty. Jednak konsolidacja kredytów w banku wymaga posiadania dobrej zdolności kredytowej. Natomiast kredyt oddłużeniowy jest oferowany osobom, które już mają problemy z terminową spłatą zobowiązań, więc np. ich historia kredytowa nie zawsze będzie pozytywna.
Ofertę kredytu oddłużeniowego łatwiej będzie Ci znaleźć w firmie pozabankowej niż w banku. Dodatkowo ze względu na wcześniejsze kłopoty z terminowym regulowaniem rat, instytucja finansowa może wymagać dodatkowego zabezpieczenia spłaty np.: poręczyciela, ustanowienia hipoteki na posiadanej nieruchomości. Kredyt oddłużeniowy nie zawsze będzie dobrym rozwiązaniem na wyjście z długów. To kolejne zobowiązanie, które trzeba spłacić, a trudno to zrobić o czasie, jeśli był problem z dotychczasowym terminowym regulowaniem innych rat.
Sprzedaż nieruchomości
Środki na uregulowanie długu możesz zdobyć sprzedając nieruchomość. Choć takie rozwiązanie wydaje się być ostatecznością, to w wyjątkowo trudnej sytuacji warto je rozważyć. Pozyskane w ten sposób pieniądze w pierwszej kolejności przeznaczane są na spłatę zobowiązania wobec banku. Pozostała kwota jest Twoja. Zaletą tego rozwiązania jest brak konieczności zaciągania kolejnych kredytów dla przywrócenia płynności finansowej – ta ścieżka zawsze jest ryzykowna.
Pożyczka od rodziny
Pożyczka rodzinna to szansa na wyjście z długów bez ryzyka na windykację zadłużenia i ujawnienia negatywnych wpisów w bazie BIK. Jednak nawet pożyczając pieniądze od rodziny musisz pamiętać o pewnych obowiązkach formalnych. Mianowicie pieniądze w ramach pożyczki powinny zostać przekazane za pośrednictwem rachunku bankowego. Dodatkowo, jeśli kwota pożyczki od najbliższych przekracza 36 120 zł, musisz zawiadomić o niej urząd skarbowy składając deklarację PCC -3 w terminie 14 dni od jej otrzymania. Wówczas uchronisz się od konieczności zapłaty podatku. Więcej na temat pożyczek od rodziny przeczytasz w naszym poradniku: Pożyczka od rodziny – jakie są wymagania od strony formalnej? | Finanse Rankomat.
Podsumowując. Kłopoty finansowe zdarzają się każdemu. W takiej sytuacji warto szukać rozwiązań dopasowanych do indywidualnej sytuacji finansowej. Również w banku, który udzielił Ci wcześniej finansowania. Jeśli negocjacje nie dają pożądanych rezultatów, możesz skorzystać z oferty ekspertów, którzy na co dzień zajmują się pomaganiem w wyjściu z długów. Rozwiązań jest sporo. Zwykle jednak zaciąganie kolejnych zobowiązań na spłatę wcześniejszego zadłużenia nie jest dobrą opcją i prowadzi w kierunku popadnięcia w spiralę długów, a nie na ścieżkę wyjścia z zadłużenia.
Co warto wiedzieć?
- Trudności w spłacie kredytu lub kłopoty finansowe, które mogą wpłynąć na terminowość spłaty rat warto jak najszybciej zgłosić kredytodawcy – w celu wspólnego znalezienia rozwiązania ułatwiającego spłatę.
- Restrukturyzacja zadłużenia, konsolidacja zobowiązań, zmiana harmonogramu rat czy wakacje kredytowe – to tylko niektóre rozwiązania, z których można skorzystać w razie pojawiania się problemów finansowych.
- Uzyskanie kredytu konsolidacyjnego, który pozwala połączyć kilka zobowiązań w jedno, wymaga posiadania dobrej zdolności kredytowej.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak bank pomoże zadłużonym?
Kredytodawcy zależy na terminowej spłacie zobowiązań, dlatego w razie kłopotów finansowych może zaproponować Ci rozwiązanie, które ułatwi spłatę. W zależności od sytuacji i potrzeb może to być restrukturyzacja zadłużenia, kredyt konsolidacyjny, wakacje kredytowe czy wydłużenie okresu spłaty kredytu i tym samym obniżenie miesięcznej raty.
Gdzie dostanę kredyt jak jestem zadłużony?
Kredyt otrzymasz jedynie w przypadku posiadania wystarczająco wysokiej zdolności kredytowej. Jeśli jesteś już zadłużony możesz dla obniżenia miesięcznych zobowiązań złożyć wniosek o konsolidację. Opóźnienia w płatności rat czy zbyt duże obciążenia finansowe mogą przekreślić szansę na nowy kredyt.
Kto pomaga wyjść z długów?
Mając kredyt możesz samodzielnie negocjować z bankiem warunki jego spłaty w razie pojawienia się problemów finansowych. Możesz również skorzystać z pomocy doradców finansowych czy kancelarii prawnych profesjonalnie zajmujących się świadczeniem usług dla osób zadłużonych. O pomoc możesz zwrócić się również do rzeczników konsumentów czy Ośrodka Doradztwa Finansowego i Konsumenckiego.
Źródła
https://media.big.pl/informacje-prasowe
https://orka.sejm.gov.pl/proc10.nsf/ustawy/765_u.htm
https://www.podatki.gov.pl/wsparcie-dla-kredytobiorcow/
https://www.bik.pl/poradnik-bik/jak-wyglada-upadlosc-konsumencka-w-praktyce
https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/upadlosc-konsumencka-i-uklad-konsumencki--praktyczny-poradnik-dluznika