Zaciągnięcie kredytu nie jest jedynym sposobem na pokrycie kosztów zakupu samochodu, maszyn, urządzeń, nieruchomości czy innych większych inwestycji. Zanim złożysz wniosek o takie zobowiązanie, weź pod uwagę leasing. Ta forma finansowania może Ci się kojarzyć głównie z firmami, które poszerzają flotę samochodową – i całkiem słusznie. To właśnie one przeważnie korzystają z leasingu, ale dostępna jest również oferta dla konsumentów.
- 1. Na czym polega leasing?
- 2. Leasing a kredyt – czym się różnią te formy finansowania?
- 3. Czym różni się leasing od wynajmu długoterminowego?
- 4. Strony umowy i przedmiot leasingu
- 5. Jakie są rodzaje leasingu?
- 5.1. Leasing operacyjny i finansowy
- 5.2. Leasing bezpośredni i pośredni
- 5.3. Leasing zwrotny
- 5.4. Leasing konsumencki
- 6. Wymogi formalne przy leasingu
- 7. Warto wiedzieć
Leasing cieszy się w Polsce dużym zainteresowaniem, co potwierdzają wyniki zaprezentowane przez Związek Polski Leasingu za rok 2024. Najważniejszą informacją płynącą z raportu jest zdecydowany wzrost zrealizowanego finansowania – 110,5 mld zł przy 100,1 mld zł w 2023 roku. Jeśli chodzi o jego strukturę, to najczęściej przedmiotem umowy leasingu były pojazdy lekkie (54,7%). Drugą pozycję zajęły maszyny i urządzenia (23,7%), a trzecią – pojazdy ciężarowe (17,1%). Wśród wymienionych są również nieruchomości z udziałem wynoszącym 0,5%.
Na czym polega leasing?
Definicję leasingu znajdziesz w Art. 709(1) Kodeksu Cywilnego. Brzmi następująco:
Co mówi prawo?
W praktyce oznacza to, że zawierasz umowę z firmą, która kupuje dla Ciebie daną rzecz (np. samochód) i oddaje do Twojej dyspozycji. Możesz z niej korzystać, tak jakby była Twoja, ale bez konieczności ponoszenia od razu całego kosztu zakupu. Rzecz jest do Twojej dyspozycji przez czas określony w umowie, a kosztem, który ponosisz, są raty leasingowe. Po zakończeniu umowy przedmiot może stać się Twoją własnością albo będzie wymagać wykupu zgodnie z ustaloną w tym dokumencie ceną.
Ciekawostka
Leasing a kredyt – czym się różnią te formy finansowania?
Podstawowa różnica między leasingiem a kredytem polega na tym, że przedmiotem umowy kredytu są pieniądze, a umowy leasingu – określona rzecz, np. pojazd, maszyna czy urządzenie. Załóżmy, że potrzebujesz samochodu do floty firmowej i masz do wyboru leasing lub kredyt (gotówkowy). Sprawdźmy, jakie są zauważalne różnice w całym procesie finansowania, w zależności od tego, na jaki jego rodzaj się zdecydujesz.
| Kredyt | Leasing | |
|---|---|---|
| O co składasz wniosek? | O otrzymanie określonej sumy pieniędzy | O uzyskanie konkretnego samochodu, który kupi dla Ciebie leasingodawca i odda do Twojej dyspozycji |
| Do kogo należy kupiony samochód? | Kupujesz go za środki od banku, ale i tak stanowi Twoją własność | Jest własnością leasingodawcy, ale korzystasz z auta jak jego właściciel |
| Procedury | W przypadku kredytu są bardziej skomplikowane | Uproszczone w stosunku do procedury kredytowej |
| Korzyści podatkowe | Zaciągając kredyt firmowy, możesz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu odsetki, prowizje czy ubezpieczenie zobowiązania. | W leasingu operacyjnym możesz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu opłatę wstępną i całe raty leasingowe. Natomiast w finansowym odpisy amortyzacyjne i część odsetkową raty. |
| Rejestrowanie pojazdu i jego ubezpieczenie | To Twój obowiązek | To obowiązek leasingodawcy |
| Weryfikacja samochodu | To Twoje zadanie | Leasingodawca sprawdza pojazd pod kątem stanu prawnego i technicznego. |
Czym różni się leasing od wynajmu długoterminowego?
Umowa leasingu i wynajem długoterminowy wydają się na pierwszy rzut oka podobne. Tymczasem występują między nimi duże różnice. W przypadku wynajmu długoterminowego korzystasz z pojazdu przez określony w umowie czas, a po zakończeniu tej umowy, najczęściej zwracasz go. Aby lepiej zobrazować różnice, ponownie posłużyłem się tabelą:
| Leasing | Wynajem długoterminowy | |
|---|---|---|
| Koszt finansowania | Niższy | Wyższy |
| Miesięczna rata | Wyższa | Niższa (nie spłacasz wartości pojazdu) |
| Wpłata własna na początek | Zazwyczaj obowiązuje | Nie obowiązuje |
| Możliwość uzyskania auta używanego | Tak | Nie |
| Korzystanie z pojazdu jak właściciel | Tak | Nie |
| Ograniczenie przebiegu | Nie | Tak (jego przekroczenie oznacza zazwyczaj naliczenie dodatkowych kosztów) |
| Dopłata za nadmierne zużycie pojazdu | Nie obowiązuje | Możliwa |
W przypadku wynajmu długoterminowego użytkownicy zazwyczaj zakładają, że będą korzystać z pojazdu przez okres trwania umowy, a później go zwrócą. Korzystający ma jednak możliwość wykupu auta. Niestety, będzie to kosztować dużo więcej niż wyniosą całkowite koszty leasingu.
Ciekawostka
Strony umowy i przedmiot leasingu
Umowa leasingu zawierana jest pomiędzy:
- Leasingodawcą, zwanym inaczej udostępniającym lub finansującym – to firma, która kupuje wybrany przedmiot, staje się jego właścicielem, a następnie umożliwia Ci korzystanie z niego w zamian za płacenie comiesięcznej raty leasingowej.
- Leasingobiorcą, czyli korzystającym z przedmiotu udostępnionego w ramach leasingu. Otrzymujesz daną rzecz do użytkowania i korzystasz z niej na zasadach określonych w umowie.
- Warto jeszcze wspomnieć o zbywcy, czyli firmie, od której leasingodawca kupuje dany przedmiot, aby następnie przekazać Ci go do użytkowania. Jednak akurat ta osoba nie zawsze występuje, gdyż udostępniający może być jednocześnie producentem czy dystrybutorem danej rzeczy.
Jeśli chodzi o przedmiot leasingu, to może nim być nie tylko rzecz nowa, ale również używana, np. środek trwały, lub wartość niematerialna, np. oprogramowanie.
Jakie są rodzaje leasingu?
Leasing to forma finansowania inwestycji, która daje Ci wiele możliwości. Dzieli się go według różnych kryteriów. Jakie są rodzaje leasingu?
Leasing operacyjny i finansowy
W obu przypadkach przedmiot leasingu jest przez cały okres trwania umowy własnością firmy finansującej. Musisz płacić raty leasingowe i przestrzegać innych warunków umowy. Dzięki temu unikniesz angażowania wysokiego kapitału własnego, a także masz możliwość przejęcia przedmiotu umowy po jej zakończeniu poprzez wykup. Poniesione wydatki uwzględnisz w kosztach prowadzenia działalności gospodarczej. Nie musisz mieć wysokiego wkładu własnego, a formalności jest niewiele. Na czym zatem polegają różnice między nimi? Zaprezentowałem je w poniższej tabeli:
| Leasing operacyjny | Leasing finansowy | |
|---|---|---|
| Amortyzacja | Odpisy amortyzacyjne są dokonywane przez leasingodawcę. | Jest obowiązkiem leasingobiorcy, co oznacza, że możesz je uwzględnić jako koszty prowadzenia działalności. |
| Podatek VAT | Jest doliczany do kolejnych faktur, nie musisz go płacić z góry. Stawka podatku jest stała – 23%. | Płacisz go w całości z góry na początku trwania umowy leasingowej. Wysokość podatku zależy od rodzaju środka trwałego. |
| Koszty uzyskania przychodu | Uwzględniasz w nich całą ratę, zarówno część odsetkową, jak i kapitałową. Możesz także odliczyć czynsz inicjalny i pozostałe opłaty. | Kosztem podatkowym jest część odsetkowa raty i odpisy amortyzacyjne. |
| Czas trwania umowy | Minimum wynosi 2 lata w przypadku samochodów osobowych i dostawczych, a 3 lata dla większości maszyn i urządzeń (co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji). | Dowolny, ale w praktyce minimum to 12 miesięcy. |
| Przejęcie przedmiotu umowy | Możesz wykupić go po zakończeniu umowy po cenie znacznie niższej niż wynosi wartość rynkowa. Możliwe, że już za 1% wartości. | Przejęcie przedmiotu leasingu następuje automatycznie po zakończeniu umowy. Ewentualnie, aby stać się właścicielem przedmiotu, musisz uiścić symboliczną opłatę. |
Co jest lepszym rozwiązaniem? Leasing operacyjny czy leasing finansowy? Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, a opłacalność danego wyboru w dużej mierze zależy od sytuacji Twojego przedsiębiorstwa.
Wybierz leasing operacyjny, jeśli z jednej strony chcesz zainwestować w rozwój działalności, a z drugiej – wolisz uniknąć wysokich kosztów na początku zawarcia umowy. To dobry wybór, jeśli korzystasz ze zwolnienia z podatku VAT. Postaw na niego, w przypadku gdy chcesz osiągnąć maksymalne korzyści podatkowe i móc wykupić przedmiot finansowania na korzystnych warunkach. To także dobry wybór, jeśli nie zamierzasz wykupować przedmiotu leasingu – chcesz wymienić dany środek trwały na inny w przyszłości, już w ramach kolejnej umowy leasingowej. Zamiast wykupować już wysłużony samochód, możesz z tego zrezygnować i zdecydować się na kolejny, nowy pojazd.
A jak to wygląda w przypadku leasingu finansowego? Postaw na niego, jeśli potrzebujesz rzeczy, która jest objęta niższą stawką VAT (np. dla sprzętu medycznego obowiązuje 8%). To także dobry wybór, kiedy chcesz zapłacić podatek VAT w całości od razu bo, np. masz aktualnie dużą sprzedaż i możesz dzięki temu obniżyć kwotę należną urzędowi skarbowemu. Postaw na niego również wtedy, gdy zależy Ci na krótkiej umowie, np. na 12 miesięcy.
A jak to wygląda statystycznie? Otóż z raportu Związku Polskiego Leasingu, przygotowanego z okazji 30-lecia Związku, wynika, że klienci polskich firm leasingowych wybierają:
- 83,2% – leasing operacyjny;
- 16,2% – leasing finansowy.
Jeśli chodzi o okres umowy, to 79,3% stanowią leasingi zawarte na okres od 2 do 5 lat. 13% to te powyżej 5 lat, a 7,5% – do dwóch lat.
Leasing bezpośredni i pośredni
Gdy leasingodawca kupuje przedmiot umowy od innej firmy i przekazuje leasingobiorcy do użytkowania, w takiej sytuacji mamy do czynienia z leasingiem pośrednim. Występuje tutaj podmiot trzeci – przedsiębiorca, który dostarcza przedmiot leasingu, np. samochód lub wyposażenie gabinetów lekarskich. Leasingodawca może być jednocześnie producentem lub dystrybutorem i wtedy strony są tylko dwie – to leasing bezpośredni.
Dobrym przykładem jest podpisanie umowy leasingowej z dealerem samochodowym. Wiele znanych marek takich jak Toyota czy Volkswagen daje możliwość skorzystania z leasingu bezpośrednio w ramach ich oferty.
Leasing zwrotny
W przypadku leasingu zwrotnego cały proces finansowania wygląda nietypowo. Załóżmy, że masz środek trwały, ale chcesz uwolnić zainwestowane w niego pieniądze, aby były do Twojej dyspozycji. Wówczas zastosowanie ma właśnie ten rodzaj leasingu. Jak to działa? Otóż:
- Sprzedajesz należący do Ciebie środek trwały firmie leasingowej.
- Nie tracisz go – finansujesz go leasingiem.
- Leasingodawca staje się nowym właścicielem środka trwałego.
- Musisz płacić raty leasingowe i korzystać z przedmiotu zgodnie z umową.
- Po zakończeniu umowy możesz odzyskać prawo własności do rzeczy.
Inaczej ten rodzaj leasingu nazywany jest wtórnym lub odwróconym. Przedmiotem umowy może być środek trwały zakupiony w określonym przez firmę czasie.
Największą korzyścią wynikającą z tej formy finansowania jest możliwość uwolnienia zamrożonego kapitału. Płacisz jedynie raty leasingu – przestajesz być formalnym właścicielem przedmiotu, ale uzyskujesz środki, które mogą być niezbędne do prowadzenia działalności albo pokrycia zobowiązań.
Leasing konsumencki
Ta forma leasingu oznacza, że w roli leasingobiorcy występuje nie firma, tylko konsument. W Polsce jest on dostępny od 2011 roku, ale jego udział w całości finansowania leasingowego pozostaje niewielki. Z danych Związku Polskiego Leasingu wynika, że w 2024 roku tylko 1,3% umów leasingowych zawartych zostało z konsumentami. Kiedy warto rozważyć takie finansowanie zamiast kredytu?
Na pewno wtedy, gdy Twoja historia kredytowa nie jest idealna. Łatwiej Ci będzie uzyskać leasing niż kredyt dzięki m.in. uproszczonej procedurze. Bardzo prawdopodobne, że bank odmówi Ci przyznania kredytu, a otrzymasz od przedsiębiorstwa finansowanie w formie leasingu.
Wymogi formalne przy leasingu
Prowadzisz działalność? Zwykle łatwiej Ci będzie wziąć w leasing potrzebny przedmiot niż uzyskać kredyt. Po prostu bank stawia zazwyczaj wyższe wymagania. Najczęściej wymogi formalne przy leasingu są następujące:
- prowadzenie działalności gospodarczej od określonego czasu, przeważnie od minimum 3-6 miesięcy;
- odpowiednia zdolność leasingowa – tak jak w przypadku zdolności kredytowej firma oceni, czy stać Cię na płacenie rat leasingowych w danej wysokości;
- czysta przeszłość płatnicza – oznacza, że nie masz długów wobec innych firm, banków, ZUS-u, urzędu skarbowego ani innych instytucji;
- dokumenty w ramach procedury uproszczonej – odpis z KRS, oświadczenie o wysokości dochodu, zaświadczenia o przyznaniu numerów REGON i NIP, wpis do CEIDG, umowa spółki wraz z aneksami, oświadczenie o braku zaległości wobec ZUS i urzędu skarbowego;
- dokumenty w ramach procedury pełnej – ponadto firma może wymagać zaświadczenia o dochodach brutto za 12 miesięcy, deklaracje PIT lub CIT potwierdzone przez urząd skarbowy, bilans rachunku zysków i strat (podmioty sporządzające sprawozdania finansowe).
Przeważnie dopełnienie wszystkich procedur związanych z uzyskaniem finansowania zajmuje do kilku dni. W przypadku procedury uproszczonej może trwać krócej, a to daje Ci możliwość szybkiego uzyskania finansowania i tym samym zdobycia środków trwałych potrzebnych do prowadzenia działalności.
Warto wiedzieć
- Leasingiem możesz sfinansować zakup rzeczy nowych lub używanych, np. samochodu czy maszyn.
- Firma leasingowa sprawdza, czy masz zdolność leasingową, tzn. czy stać Cię na spłatę rat w danej wysokości.
- Najpopularniejszymi rodzajami tego finansowania są leasing operacyjny i finansowy, przy czym zdecydowanie najczęściej Polacy wybierają operacyjny.
- W leasingu finansowym przedmiot umowy przechodzi na własność leasingobiorcy od razu po zakończeniu umowy. W leasingu operacyjnym możesz dokonać wykupu, ale nie musisz.
- Dzięki leasingowi zwrotnemu możesz spieniężyć posiadany środek trwały, uzyskać środki na prowadzenie działalności, a następnie korzystać z niego w ramach umowy leasingowej.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Na jak długo zawiera się umowę leasingu?
W leasingu operacyjnym czas trwania umowy wynosi minimum wynosi 2 lata, a w finansowym – rok.
Co może być przedmiotem leasingu?
Zdecydowanie najczęściej finansowaniem obejmowany jest zakup samochodów osobowych i ciężarowych. Natomiast leasing może obejmować maszyny, urządzenia, oprogramowanie czy nieruchomości.
Ile może wynosić maksymalny czas trwania umowy leasingu?
Najczęściej firmy leasingowe określają maksymalny czas trwania umowy na 5 lat. Jednak w przypadku niektórych środków trwałych może on wynosić nawet 84 miesiące.
Źródła
https://www.leasing.org.pl/2024
https://pzwlp.pl/aktualnosci/rynek-wynajmu-dlugoterminowego-aut-urosl-w-polsce-o-7-9-r-r-na-koniec-i-polrocza-2024
https://bank.pl/wp-content/uploads/2024/03/Raport_ZPL_druk_1403.pdf
