Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Finansowe ABC

Nieważny dowód osobisty a konto bankowe – czy bank zablokuje rachunek?

mężczyzna aktualizujący przez bankowość internetową dane z dowodu osobistego

Getty Images

Nieważny dowód osobisty może być przyczyną zablokowania Twojego konta bankowego. To jednak tylko jeden z problemów związanych z posługiwaniem nieaktualnym dokumentem tożsamości. Sprawdź, jak uniknąć tego typu sytuacji oraz jak skutecznie przeciwdziałać zagrożeniom związanym z nieważnym dowodem osobistym.

Posługiwanie się nieważnym dowodem osobistym może utrudniać Ci dostęp własnych do pieniędzy, powodować problemy z obsługą bankowości internetowej oraz komplikować procedury związane z weryfikacją tożsamości. Wymienione problemy występują niestety stosunkowo często. Przyswojenie odpowiedniej wiedzy oraz wskazówek praktycznych w tym zakresie pomoże Ci uniknąć niekomfortowych sytuacji lub szybko rozwiązać potencjalny problem.

Czym jest dowód osobisty?

Dowód osobisty w najprostszym ujęciu to nic innego niż dokument, który stanowi potwierdzenie Twojej tożsamości.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz. U. z 2022 r. poz. 671) – zw. dalej: „o.d.o.” – dowód osobisty jest dokumentem stwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic.

Dowód osobisty uprawnia do przekraczania granic państw, o których mowa powyżej. Prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej, a pełnoletni obywatel zamieszkujący na jej terytorium jest obowiązany posługiwać się takim dokumentem. Powyższe wynika wprost z przepisów o.d.o.

Jaki jest okres ważności dowodu osobistego?

Okres ważności dowodu osobistego zależy od jego rodzaju. Zgodnie bowiem z art. 7 o.d.o.:

    • dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 12. roku życia, jest ważny przez okres 5 lat od daty jego wydania;
    • dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 12. rok życia, jest ważny przez okres 10 lat od daty jego wydania;
    • dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 12. rok życia, od której chwilowo fizycznie nie jest możliwe pobranie odcisków któregokolwiek z palców, jest ważny przez okres 12 miesięcy od daty jego wydania.

Jako obywatel Polski możesz posiadać tylko jeden ważny dowód osobisty. Dokument ten nie może zawierać danych osób trzecich.

Co robić w sytuacji, gdy nieważny dowód osobisty jest powodem zablokowania konta bankowego?

W pierwszej kolejności podejmij niezbędne kroki w kierunku wymiany dowodu osobistego na nowy. Następnie (po uzyskaniu z urzędu nowego dokumentu tożsamości) udaj się do oddziału banku w celu zaktualizowania danych. Pracownik instytucji finansowej dokona niezbędnych zmian i odblokuje dostęp do Twojego konta bankowego.

Aby sprawnie odblokować swoje konto bankowe wykonaj następujące kroki:

    1. Wymień dokument tożsamości na nowy (wcześniej umów się na wizytę w urzędzie, zarezerwuj sobie miejsce, numerek w kolejce);
    2. Niezwłocznie po otrzymaniu nowego dowodu osobistego umów się na wizytę w banku (wcześniej skontaktuj się telefonicznie z oddziałem banku i umów swoją wizytę, przedstawiając co będzie jej przedmiotem);
    3. Podczas umówionej wizyty w banku posłuż się aktualnym dowodem osobistym i postępuj zgodnie ze wskazówkami pracownika banku (wizyta nie powinna trwać dłużej niż 15-20 minut).

W jaki sposób bank dowiaduje się o nieważnym dokumencie tożsamości?

Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi w dwóch sytuacjach:

    1. Podczas osobistej wizyty w oddziale banku, kiedy pracownik poprosi Cię o okazanie dowodu osobistego w celu weryfikacji Twojej tożsamości. Jeżeli wymagany dokument stracił ważność, pracownik poinformuje Cię o obowiązku przedłożenia nowego dowodu osobistego.
    2. Automatyczne działanie banku, który ma informację na temat daty ważności Twojego dowodu osobistego, którą pozyskał np. podczas zakładania rachunku. Banki najczęściej wysyłają powiadomienie o zbliżającym się terminie wymiany dokumentu tożsamości – w formie telefonicznej, SMS-em lub wiadomości e-mail (w zależności od formy komunikacji obowiązującej w danym banku, Twoich oświadczeń woli w tym zakresie oraz polityki wewnętrznej). Dlatego tak ważne jest przekazywanie do banku aktualnych danych kontaktowych.

Czy nieważny dowód osobisty zawsze oznacza blokadę konta bankowego?

Co do zasady taka okoliczność nie powoduje całkowitej blokady konta bankowego. Utrata ważności dowodu osobistego sprawia, że nie możesz na jego podstawie potwierdzić swojej tożsamości, co jest często konieczne np. przy korzystaniu z usług bankowych w szerokim tego słowa znaczeniu. Zapamiętaj, że dzieje się tak głównie ze względu na procedury i dbałość o bezpieczeństwo środków finansowych, które są zgromadzone na rachunkach klientów banków.

Nieważny dokument tożsamości a dostęp do bankowości elektronicznej

Nieważny dowód osobisty może być przyczyną zablokowania Twojego dostępu do usługi bankowości internetowej banku. Nieaktualne dane lub nieważny dowód osobisty mogą odciąć Cię od wybranych funkcji bankowych. W praktyce dotyczy to najczęściej zablokowania:

    • przelewów BLIK;
    • przelewów tradycyjnych;
    • dostępu do bankowości internetowej (w celu odblokowania będziesz musiał pojawić się w oddziale banku).

Wskazówka praktyczna!

Aktualizuj swoje dane i dbaj o terminową wymianę dowodu osobistego – najlepiej na kilka miesięcy przed upływem daty jego ważności. To czas, w którym spokojnie doopełnisz wszystkich obowiązków formalnych i nie zostaniesz zaskoczony np. podczas pilnej wizyty w oddziale banku. Sprawdzaj swoje dokumenty regularnie i podejmuj działania ograniczające niepożądane sytuacje w przyszłości.

Nieważny dowód osobisty a odpowiedzialność karna

Posługiwanie się nieważnym dowodem osobistym może wiązać się z odpowiedzialnością karną. Wynika ona wprost z obowiązujących przepisów. Na podstawie art. 79 o.d.o. – ten kto:

    1. Uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego;
    2. Zatrzymuje bez podstawy prawnej cudzy dowód osobisty;
    3. Nie zwraca dowodu osobistego w razie utraty obywatelstwa polskiego;

podlega karze ograniczenia wolności albo karze grzywny.

Wiedza ta może uchronić Cię przed negatywnymi konsekwencjami wyżej opisanych czynów.

Jaka jest odpowiedzialność karna za fałszowanie dowodu osobistego?

Za fałszowanie dokumentu tożsamości grożą surowe kary na gruncie przepisów karnych, które aktualnie obowiązują w Polsce.

Co mówi prawo?

Zgodnie z art. 270 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17) - zw. dalej: k.k. - kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Kto czyni przygotowania do przestępstwa fałszowania m.in. dokumentu tożsamości, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jak nie zapomnieć o wymianie dowodu osobistego?

Aby nie zapomnieć o wymianie dowodu osobistego, zapoznaj się z poniższymi wskazówkami:

    1. Skorzystaj z aplikacji mobilnej mObywatel (mDowód) – otrzymasz informacje o zbliżającej się dacie utraty ważności dowodu osobistego;
    2. Zwracaj uwagę na wiadomości od swojego banku – często banki wysyłają komunikaty dotyczące zbliżającego się terminu ważności dowodu osobistego lub proszą o aktualizację danych;
    3. Co jakiś czas samodzielnie sprawdzaj swój dowód pod kątem daty ważności;
    4. Zaznacz w kalendarzu przypomnienie o upływającym terminie ważności dowodu osobistego.

Pamiętaj, że istnieje wiele innych sposobów pozwalających nie zapomnieć o wymianie dowodu osobistego. Wszystko zależy od Twoich osobistych preferencji i możliwości technicznych.

 

Jak przeprowadzić aktualizację dokumentu tożsamości w banku?

W pierwszej kolejności musisz mieć już aktualny dowód osobisty. Następnie udaj się do oddziału swojego banku i zaktualizuj swoje dane. Pamiętaj, że zawierając jakąkolwiek umowę z bankiem, pracownik każdorazowo zweryfikuje Twój dokument tożsamości (dotyczy to zawarcia umowy np. o prowadzenie rachunku bankowego).

Taka wizyta nie powinna trwać dłużej niż 15-20 minut. Umów się wcześniej w konkretnym oddziale banku na wyznaczoną godzinę w celu aktualizacji danych. Tym sposobem możesz zaoszczędzić sporo czasu i niepotrzebnych nerwów.

Kiedy dowód osobisty traci ważność?

Twój dowód osobisty traci ważność w momencie m.in.:

    • zastrzeżenia go w wyniku kradzieży lub zagubienia;
    • upływu terminu ważności dokumentu;
    • zniszczenia dokumentu uniemożliwiają odczyt danych;
    • ingerencji w dane znajdujące się na dokumencie (obejmuje ona zarówno wykreślenia, skreślenia, wyłamania, zamazania, spowodowanie nieczytelności danych dokumentu tożsamości);
    • istotnych ubytków tworzywa, z którego wykonany jest dokument (obejmuje to również przełamanie dowodu tożsamości i naruszenie jego integralności);
    • wydania nowego dokumentu tożsamości (wówczas pracownik administracji uszkadzi stary dokument);
    • kiedy dane na dokumencie nie będą pokrywać się ze stanem faktycznym.

Dlaczego tak ważne jest, aby dysponować aktualnym dowodem osobistym?

Posługiwanie się aktualnym dokumentem tożsamości jest po pierwsze wygodne. Nie zapominaj, że aktualny dowód osobisty to szybsze załatwianie spraw w np. urzędach, wypożyczalniach samochodów i hotelowych recepcjach. Aktualny dowód osobisty minimalizuje problemy, które mogą Cię spotkać np. w relacjach z bankami czy innymi instytucjami sektora finansowego.

Korzyści płynące z posiadania aktualnego dowodu osobistego są bezsporne, oczywiste i nie podlegają szerszej dyskusji. Dbaj zatem, aby zawsze mieć aktualny dokument tożsamości – szczególnie, kiedy często korzystasz z usług bankowych.

Czy możliwe jest założenie konta bankowego bez dowodu osobistego?

Założenie konta osobistego bez fizycznego dowodu osobistego jest możliwe dzięki nowoczesnym metodom weryfikacji tożsamości w kanale online. Banki takie jak np. Alior Bank, ING Bank Śląski czy Bank Millennium, umożliwiają zakładanie rachunków przez internet.

Weryfikacja Twojej tożsamości możliwa jest przez m.in.:

    • Profil Zaufany;
    • przelew weryfikacyjny;
    • aplikację mobilną danego banku.

W większości przypadków będzie Ci jednak potrzebny ważny dowód osobisty, ponieważ banki na pierwszym miejscu stawiają prawidłową weryfikację tożsamości swoich klientów.

mDowód a fizyczny dowód osobisty – czy oba te dokumenty mają taką samą ważność?

W obszarze skutków prawnych zewnętrznych i w relacjach z różnego rodzaju podmiotami, oba te dokumenty są tożsame i tak samo ważne. Zarówno mDowód (eDowód), jak i fizyczny dowód osobisty, wywołują te same skutki prawne, mimo iż mają inną formę.

Wskazówka praktyczna!

Posługiwanie się elektronicznymi dokumentami jest wygodne. Pamiętaj jednak, żeby zawsze należycie zabezpieczyć swoje dokumenty elektroniczne. Dotyczy to w szczególności urządzeń, na których są one przechowywane i Twojego podejścia do codziennych kwestii bezpieczeństwa. Pamiętaj o aktualizowaniu oprogramowania, instalowaniu stabilnych i solidnych programów antywirusowych. Nie łącz się również z nieznajomymi sieciami czy urządzeniami.

Jakie inne zagrożenia niesie za sobą brak aktualnego dowodu osobistego?

Posługiwanie się nieaktualnym dokumentem tożsamości niesie za sobą następujące ryzyka (nie jest to lista zamknięta):

    • problemy w relacjach z bankami;
    • brak dostępu lub utrudniony dostęp do bankowości elektronicznej;
    • problemy z relacjach z innymi instytucjami finansowymi;
    • utrudniona obsługa z podmiotami zewnętrznymi oraz organami administracji publicznej;
    • ryzyko zablokowania dostępu do konta bankowego lub konta w aplikacji mObywatel;
    • brak alternatywnego dokumentu tożsamości – bez ważnego paszportu lub ważnego dowodu osobistego nie wjedziesz do kraju Unii Europejskiej;
    • ewentualne problemy w relacjach z funkcjonariuszami publicznymi (brak możliwości potwierdzenia tożsamości powoduje dodatkowy stres, który w takich momentach nie jest Ci wcale potrzebny).

Już wiesz, jakie utrudnienia wiążą z posługiwaniem się nieaktualnym dowodem osobistym. Korzystając z przedstawionych wskazówek już nigdy nie zapomnisz o wymianie swojego dokumentu tożsamości. Pamiętaj, że wniosek o dowód osobisty możesz bez przeszkód złożyć przez internet. Wniosek podpiszesz zdalnie e-dowodem, podpisem zaufanym lub certyfikatem kwalifikowanym.

Co warto wiedzieć?

  • Dowód osobisty jest dokumentem, w którym właściwy organ Państwa Polskiego urzędowo poświadcza: tożsamość osoby (imię, nazwisko, płeć) złożoną z danych z objętych aktem urodzenia okaziciela dokumentu, aktualność stosunku prawnego obywatelstwa, jaki łączy posiadacza dowodu osobistego z Rzecząpospolitą Polską, uprawnienie do przekraczania granic państw stowarzyszonych w ściśle określonych organizacjach międzynarodowych.
  • Gdy dokument stracił ważność powinieneś możliwie najszybciej wyrobić nowy dokument tożsamości.
  • Ważność dowodu osobistego możesz sprawdzić bezpośrednio na tym dokumencie oraz w aplikacji mobilnej mObywatel (jeżeli taką posiadasz).

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Czy posiadając nieważny dowód osobisty zawsze bank zablokuje moje konto bankowego?

    Nie. Nie jest to regułą. Bank może zablokować Twoje konto bankowe, ale może również ograniczyć korzystanie z wybranych funkcji bankowych np. zablokuje przelewy lub opcję płatności BLIK.

  2. Czy eDowód i dowód osobisty w wersji fizycznej mają taką samą ważność z punktu widzenia prawa?

    Tak. Zarówno eDowód oraz dowód osobisty w wersji fizycznej mają taką samą moc prawną. Oznacza to, że każdym z tych dokumentów będziesz mógł potwierdzić swoją tożsamość i załatwić sprawę np. w urzędzie.

  3. Co zrobić, gdy wymienię swój dokument tożsamości na nowy?

    Powinieneś zaktualizować swoje dane w banku. W tym celu udaj się do oddziału banku ze swoim nowym dokumentem tożsamości i zaktualizuj swoje dane osobowe. Z praktycznego punktu widzenia warto jest, abyś wcześniej umówił taką wizytę telefonicznie.

ŹródłaBibliografia

  1. Ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz. U. z 2022 r. poz. 671)

  2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17)

Oceń artykuł
5

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments