Rząd ogłosił program Pierwsze klucze, który ma odmienić rynek nieruchomości. To ma być szansa dla tych, którzy marzą o własnym M, ale do tej pory nie było ich na to stać. Jak Pierwsze klucze mogą wpłynąć na rynek nieruchomości i jakie są zapowiadane zasady dopłat?
Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) oficjalnie przedstawiło zarys programu Pierwsze klucze. Nowa inicjatywa jest częścią szerszej strategii Klucz do mieszkania, w ramach której rząd zamierza wesprzeć mieszkalnictwo społeczne, komunalne oraz własnościowe. Program zakłada oferowanie dopłat do rat kredytu, które mają obniżyć oprocentowanie zobowiązania do 1,5%.
Na realizację tych celów w 2025 roku przeznaczono co najmniej 2,5 miliarda złotych. Program Pierwsze klucze ma być odpowiedzią na problemy osób, które zmagają się z wysokimi kosztami kredytów hipotecznych i nie mają własnego mieszkania lub domu.
Program #KluczDoMieszkania🔑 obejmuje
✅ mieszkalnictwo: komunalne, społeczne, własnościowe oraz
✅ wsparcie budownictwa dla seniorów i osób niepełnosprawnych, a także
✅ zwiększenie dostępności miejsc w akademikach.Minister @KrzysztofPaszyk o programie: 💬 Dobry, służący… pic.twitter.com/DV1AKEqfQh
— Ministerstwo Rozwoju i Technologii (@MRiTGOVPL) February 13, 2025
Pierwsze klucze – jakie są główne założenia programu?
Głównym założeniem programu jest wykluczenie z dopłat rynku pierwotnego, z wyjątkiem inwestycji realizowanych przez tzw. inwestorów społecznych. Pozostałe założenia programu Pierwsze klucze są następujące – pamiętajmy jednak o tym, że to nie są jeszcze ostateczne wytyczne:
- Dla kogo? Program jest skierowany do osób, które nie miały i nie mają własnego mieszkania lub domu. Dotyczy to także osób, które nabyły nieruchomość w drodze dziedziczenia lub darowizny, ale posiadają udział nie większy niż 50%.
- Rynek wtórny. Program wspiera zakup mieszkań i domów tylko na rynku wtórnym. Oznacza to, że nie można otrzymać dofinansowania na zakup mieszkania od dewelopera.
- Wiek nieruchomości. Kupowane mieszkanie lub dom muszą być oddane do użytku co najmniej 5 lat wcześniej, a obecny właściciel musi posiadać je co najmniej 3 lata. Wyklucza to zakup od tzw. flipperów, czyli osób, które kupują nieruchomości tylko po to, by szybko je sprzedać z zyskiem.
- Limit ceny. Wprowadzony zostanie limit ceny za metr kwadratowy. Wynosi on 10 tys. zł za metr kwadratowy, ale w największych miastach, takich jak Warszawa, Gdańsk, Kraków, Poznań i Wrocław, limit ten wynosi 11 tys. zł za metr kwadratowy. Gminy będą miały też prawo do samodzielnego ustalania tych limitów.
Wypowiedź eksperta
- Kryterium dochodowe. Będą obowiązywać limity dochodowe, które będą co roku waloryzowane. Wyjście poza te limity nie wykluczy automatycznie z programu, ale dopłaty będą pomniejszone.
- Wsparcie finansowe. Program ma oferować pomoc w spłacie rat kredytu hipotecznego, a okres dopłat ma wynosić nie mniej niż 5 lat. Dopłaty mają obniżyć oprocentowanie kredytu do 1,5%, a ich wysokość będzie zależeć od wielkości gospodarstwa domowego. Dopłata będzie naliczana tylko od określonej wysokości kapitału kredytu.
- Gwarancja BGK. Kredyt w ramach programu ma opierać się na gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Gwarancja obejmie brakującą kwotę do wniesienia wkładu własnego przez kredytobiorcę, do 20% wartości nieruchomości, ale nie więcej niż 100 tys. zł.
- Inwestorzy społeczni. Wyjątkiem od rynku wtórnego są tak zwani inwestorzy społeczni, czyli towarzystwa budownictwa społecznego (TBS), samorządowe inicjatywy mieszkaniowe (SIM) i spółdzielnie mieszkaniowe. Od nich będzie można kupić mieszkanie z rynku pierwotnego. Cena takiego mieszkania będzie ograniczona marżą do 25%.
Źródło: Ministerstwo Rozwoju i Technologii
Naszym okiem
O tym, kto najbardziej skorzysta na programie dopłat Klucz do mieszkania, a ściślej mówiąc Pierwsze klucze dopiero się przekonamy. Istnieje jednak duża obawa, że skoro rząd ma wspierać kredyty hipoteczne na rynku wtórnym, to czy właśnie mieszkania z drugiej ręki nie podrożeją w najbliższym czasie najbardziej. Przypomnę, że już teraz ofertowa cena za 1m2 w Warszawie w centrum to ponad 22 tys. zł, a w najtańszej dzielnicy, jaką jest Rembertów to ponad 13 tys. zł za metr.
Obawy są tym bardziej uzasadnione, że poprzedni program Bezpieczny Kredyt 2% obejmował dopłaty do nowych mieszkań, a stawki za m2 niemal w każdym dużym mieście biły rekordy wzrostów. Z kolei droższe mieszkania, to wyższy kredyt, ale i większy wydatek na ubezpieczenie mieszkania.
Problemem jest sama polityka dopłat, co przyczynia się do wzrostu popytu na dany towar. W tym przypadku będą to właśnie mieszkania na rynku wtórnym. Zwłaszcza w metropoliach jak Warszawa, Kraków, Wrocław czy Trójmiasto, bo to one przyciągają nowych lokatorów ofertami już istniejących mieszkań czy miejsc pracy.
Kiedy program Pierwsze klucze zostanie uruchomiony?
Ministerstwo planuje uruchomienie programu Pierwsze klucze w drugiej połowie 2025 roku. Dokładna data rozpoczęcia programu nie jest jeszcze znana, ale szczegółowe rozporządzenia i zasady aplikowania są już opracowywane przez MRiT. Program ma obowiązywać przez co najmniej 5 lat. Celem jest oddanie do użytku co najmniej 6,5 tysiąca mieszkań w przyszłym roku oraz stopniowe zwiększanie tej liczby do 40 tysięcy rocznie do 2030 roku.
Wypowiedź eksperta
Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk na antenie Radia ZET powiedział, że w sprawie nowego wsparcia dla kredytobiorców jest otwarty na rozmowy, a Pierwsze klucze w tym kształcie, to propozycja wyjściowa.
Wypowiedź eksperta
Porównaj najlepsze kredyty hipoteczne
