Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Poradnik kredytów firmowych

Co to jest faktoring, ile kosztuje i jak działa?

Spotkanie w banku w celu podpisania umowy o faktoring

Getty Images

Z badania „Przeterminowanie faktur w polskich przedsiębiorstwach”, przeprowadzonego przez Kaczmarski Inkasso, wynika, że dla 75% firm zatory płatnicze są barierą w prowadzeniu działalności. 25% przedsiębiorców musi przez nie ograniczać inwestycje, a 19% zmuszonych jest do podnoszenia cen swoich produktów i usług. Rozwiązaniem ich problemów może być faktoring, dzięki któremu środki będą do nich trafiać zaraz po wystawieniu faktury, a nie po 14, 30, 90 dniach czy dłuższym okresie.

Jak podaje Polski Związek Faktorów (PZF), liczba firm zrzeszonych w PZF po III kwartale 2024 roku wynosiła 25,9 tys. W tym samym okresie 2023 roku było to 25,4 tys., natomiast dwa lata wcześniej – 23,5 tys. Najwyższymi obrotami mogą pochwalić się BNP Paribas Faktoring (88 883 mln zł), Pekao Faktoring (79 434 mln zł) i ING Commercial Finance (63 567 mln zł). Sprawdź, na czym polega faktoring i co możesz zyskać, korzystając z takiej usługi.

Co to jest faktoring?

Faktoring to usługa, w ramach której otrzymasz gotówkę za wystawione faktury. Nie musisz czekać, aż zrobi to kontrahent. W praktyce przebiega to tak, że faktor (np. bank lub firma, która świadczy usługi faktoringu) wykupuje od Ciebie nieprzeterminowaną fakturę. Nie czekasz na przelew od klienta, nie wysyłasz monitów ani nie martwisz się o zachowanie płynności finansowej – gotówkę otrzymasz nawet po kilku minutach.

Z badania „Etyka płatnicza przedsiębiorców”, przeprowadzonego przez Kaczmarski Inkasso, wynika, że aż 88% firm nie upomina się o pieniądze od razu, kiedy minie termin zapłaty. To niestety prosta droga do zatorów płatniczych.

Przykład

Pan Artur wystawia faktury z terminem płatności 14 dni, ale wielu jego kontrahentów nie płaci mu w terminie. Robią to zazwyczaj kilka dni później. Obawiał się im przypominać o płatności, aby nie miało to negatywnego wpływu na ich relacje biznesowe. Jednak wiele przeterminowanych faktur powodowało, że sam miał problemy z opłacaniem zobowiązań na czas. Pan Artur zdecydował się na faktoring w firmie, która daje mu 14 dni karencji na rozliczenie się po terminie płatności wynikającym z faktury. Nie musi już czekać na zapłatę od kontrahentów.

Przepływ dokumentów, środków finansowych i podmioty występujące w usłudze faktoringu, prezentuje poniższa grafika:

Jak działa faktoring?

W usłudze faktoringu występują:

➡️Faktor – bank lub firma faktoringowa, którzy płacą za otrzymane faktury.

➡️Faktorant – przedsiębiorca, który wystawia te dokumenty i otrzymuje za nie zapłatę.

➡️Klient faktoranta – firma, dla której faktorant wystawia fakturę.

Przebiega to następująco:

1️⃣Zawierasz umowę z faktorem, czyli firmą lub bankiem, którym będziesz przekazywać faktury.

2️⃣Po wystawieniu faktury przekazujesz ją do faktora.

Najczęściej faktorzy udostępniają prosty w obsłudze system online, w którym dodajesz nowy dokument, podajesz, kim jest kontrahent. Pamiętaj, że w ramach faktoringu otrzymasz zapłatę wyłącznie za nieprzeterminowane faktury, przy czym nie ma znaczenia, ile czasu pozostało do terminu zapłaty – tydzień czy miesiąc.

3️⃣Środki z tytułu tego dokumentu otrzymujesz nawet w ciągu kilku minut.

4️⃣Pieniądze trafiają na Twoje konto i od razu są do Twojej dyspozycji.

5️⃣Na koniec, kiedy następuje termin zapłaty, rozliczasz się z faktorem na zasadach, które zależą od rodzaju faktoringu.

Do firmy czy banku powinny trafić środki, które wcześniej Ci przekazano. Przy factoringu jawnym pieniądze za fakturę od Twojego kontrahenta wpływają bezpośrednio do factora, wówczas on przelewa Ci ostatnią część płatności pomniejszoną o prowizję.

Spróbuj tego

Firmy stosują długie terminy zapłaty jako sposób na zwiększenie swojej konkurencyjności na rynku, ale to jednocześnie duże zagrożenie płynności finansowej. Dzięki faktoringowi nie jest to problemem dla Twojego biznesu. Zazwyczaj trafi do Ciebie do 90% wartości faktury od razu po jej przekazaniu. To powoduje, że utrzymujesz płynność i możesz finansować inwestycje bez korzystania z kredytu.

Mechanizm działania faktoringu prezentuje poniższa grafika:

Jakie są rodzaje faktoringu?

Istnieje wiele typów faktoringu, przy czym podstawowa zasada działania jest identyczna – otrzymujesz gotówkę za przekazane faktorantowi faktury. Wybierając rodzaj usługi, weź pod uwagę swoje potrzeby i model współpracy z faktorem.

Faktoring pełny

Dużą zaletą tego rodzaju faktoringu jest przejmowanie przez faktora ryzyka niewypłacalności kontrahenta. To oznacza, że jeśli Twój klient nie zapłaci, to wspomniane ryzyko w 100% bierze na siebie firma faktoringowa i to ona zajmuje się ewentualną windykacją długu. Z Twojego punktu widzenia jako przedsiębiorcy to cenne rozwiązanie, gdyż nie masz wtedy obowiązków związanych z dochodzeniem zapłaty.

Uwaga!

Faktor weźmie na siebie odpowiedzialność za stosownym wynagrodzeniem – to zdecydowanie droższe finansowanie od innych rodzajów faktoringu. Poza tym nie łatwo je otrzymać, gdyż musisz spełnić wiele wymagań, a w tym przedstawić szczegółowe dane finansowe.

Ten typ faktoringu jest nazywany faktoringiem z ubezpieczeniem należności. Oznacza to, że ubezpieczyciel na podstawie analizy kondycji finansowej płatników faktoringowych ustala wysokość limitu transakcji, na którą udziela ubezpieczenia. Nie musi wynosić on tyle, ile wnioskowany przez Ciebie limit faktoringowy. Ubezpieczyciel stawia warunki odnośnie do przebiegu postępowania windykacyjnego i dopiero na tej podstawie decyduje, czy wypłaci pieniądze za płatnika, który nie uregulował zobowiązania na czas. Natomiast koszt polisy podwyższa cenę faktoringu.

Faktoring niepełny

Ten rodzaj faktoringu jest przeciwieństwem faktoringu pełnego. Faktor nie bierze na siebie odpowiedzialności za niewypłacalność Twojego kontrahenta. Może Ci pomóc w podjęciu prób uzyskania zapłaty, ale jeśli to się nie powiedzie, musisz spłacić sfinansowaną fakturę. Korzystne w tym przypadku są niższe koszty korzystania z faktoringu.

Weź pod uwagę ten jego rodzaj faktoringu, jeśli masz bazę stałych klientów, którzy co do zasady płacą w terminie, ewentualnie przydarzają im się niewielkie opóźnienia. Opłatę za korzystanie z usługi możesz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów i jest zdecydowanie niższa w stosunku do faktoringu pełnego.

Faktoring mieszany

W tym przypadku faktor bierze na siebie ryzyko niewypłacalności, ale tylko do określonej kwoty, do której obowiązuje ubezpieczenie. Dlatego to ryzyko jest dzielone, co też przekłada się na cenę finansowania – niższą niż przy pełnym, a wyższą niż w ramach niepełnego.

Faktoring jawny

W przypadku tego typu finansowania dochodzi do jawnej cesji wierzytelności. Twój kontrahent wie, że korzystasz z usług faktoringu i zobowiązanie wynikające z tego dokumentu wpłaca właśnie na konto firmy faktoringowej a nie Twoje. To ta firma informuje go, że przejęła wierzytelności.

Faktoring cichy

W tym przypadku Twój kontrahent nic nie wie o cesji wierzytelności ani o tym, że korzystasz z usługi faktoringu. Zapłata z tytułu faktury trafi na Twoje konto, a następnie musisz przelać te środki na rachunek faktora. Dużą zaletą tego rodzaju finansowania jest możliwość szybkiego uzyskania zapłaty – środki na sfinansowaną fakturę mogą do Ciebie trafić już po kilku minutach od jej przekazania firmie faktoringowej.

Faktoring cichy jest droższy od jawnego, ale za to pozwala szybko i łatwo uzyskać środki, bez konieczności angażowania w cały proces Twojego kontrahenta.

Faktoring półotwarty

To forma pośrednia między faktoringiem jawnym a cichym. W tym przypadku kontrahent dowiaduje się, że doszło do cesji wierzytelności wyłącznie, jeśli nie zapłaci w terminie. Wtedy otrzyma wezwanie do zapłaty już od faktora.

Faktoring zaliczkowy

To rozwiązanie, które istotnie różni się od wspomnianych. Dzięki niemu możesz otrzymać środki od faktora, zanim wystawisz fakturę. To bardzo przydatne, jeśli do realizacji umów potrzebujesz konkretnych pieniędzy, których możesz aktualnie nie posiadać.

Przebiega on następująco:

➡️Bierzesz zaliczkę.

➡️Realizujesz usługę.

➡️Wystawiasz fakturę.

➡️Spłacasz zaliczkę z otrzymanych środków.

Faktoring krajowy i międzynarodowy

W przypadku krajowego chodzi o finansowanie przeznaczone dla przedsiębiorców, którzy działają w jednym państwie. Korzystanie z niego jest proste, obecnie odbywa się głównie online.

Natomiast międzynarodowy jest przeznaczony dla firm, które mają kontrahentów również na zagranicznych rynkach. Finansowanie może objąć także faktury wystawiane przez te podmioty.

Faktoring pojedynczy

W tym przypadku przekazujesz firmie faktoringowej tylko wybrane faktury. To dobre rozwiązanie, jeśli potrzebujesz okazjonalnego finansowania przy niektórych transakcjach. Wadą takiego finansowania są wyższe jednostkowe koszty w stosunku do oferty, kiedy oddajesz wszystkie dokumenty.

Faktoring globalny

W ramach tego finansowania przekazujesz faktorowi wszystkie wystawiane faktury. Jednak w grę wchodzi również oddanie dokumentów wystawionych tylko konkretnym płatnikom. To wygodne rozwiązanie, ponieważ na wszystkich fakturach może się znajdować to samo konto bankowe. Nie tracisz czasu na jego podmienienie na poszczególnych, a mniejsze jest również ryzyko popełnienia błędu.

Faktoring restrukturyzacyjny

W tym przypadku mamy do czynienia z dwoma rodzajami usług – szybkim finansowaniem faktur i wsparciem działań naprawczych w firmie. To dobre rozwiązanie dla przedsiębiorstw, które popadły w kłopoty finansowe. Ten rodzaj faktoringu może być dostępny nawet dla podmiotów, które utraciły zdolność kredytową i mają negatywną historię w BIK-u.

Ile kosztuje faktoring?

Opłata za korzystanie z takiego finansowania zależy od kilku czynników:

➡️oferty podmiotu, z którego usług korzystasz;

➡️wysokości limitu, czyli maksymalnej kwoty finansowania;

➡️terminów płatności faktur;

➡️rodzaju faktoringu – czy bank lub firma faktoringowa biorą na siebie ryzyko niewypłacalności odbiorcy.

Oferty banków i firm są mniej lub bardziej skomplikowane.

Przykładowo, BNP Paribas daje do wyboru:

➡️abonament – ponosisz stały miesięczny koszt i z góry wiesz, ile on wynosi (z limitu korzystasz według uznania);

➡️ofertę z jedną prowizją od sfinansowanej faktury – tzn. raz na rok płacisz prowizję od przyznanego limitu, a później już tylko od konkretnej faktury.

Poniższa tabela pokazuje, ile wynoszą opłaty w przypadku drugiej z opisanych ofert.

Wysokość obrotów firmyProwizja za 30 dni finansowania – faktoring niepełnyProwizja za 30 dni finansowania – faktoring pełny
1-4 mln zł1-1,5%2-2,5%
Powyżej 4 do 60 mln zł0,4-0,6%0,7-0,8%
Powyżej 60 mln zł0,1%0,2%

Do tego nie dochodzą odsetki ani żadne opłaty dodatkowe.

Przejrzyste koszty finansowania proponuje PKO Bank Polski. Sprawdź je w tabeli.

Rodzaj kosztuWysokość opłaty
Udzielenie limitu0 zł
Prowizja za każdy dzień finansowania faktury0,068%
Prowizja za każdy dzień finansowania faktury w okresie prolongaty – w przypadku przedłużenia terminu spłaty0,068%
Prowizja roczna, jeśli nie przekażesz co najmniej 4 faktur do finansowania do banku2%

Porównanie kosztów faktoringu jest trudne i w każdym przypadku wymaga indywidualnej kalkulacji. Firmy i banki mogą naliczać bowiem różne opłaty dodatkowe.

Kto może skorzystać z faktoringu?

Firmy faktoringowe stawiają inne oczekiwania, ale nie musisz mieć bardzo wysokiej zdolności kredytowej ani perfekcyjnej historii w BIK-u.

Uwaga!

Faktorzy określają, ile może wynosić maksymalny termin płatności, a także minimalna wartość faktury, którą obejmą finansowaniem. Masz do dyspozycji określony limit, a za każdym razem, kiedy dokonasz spłaty, automatycznie odnawiasz go.

Aby mieć szansę na faktoring, najpierw musisz złożyć wniosek. Poza tym firma lub bank mogą postawić różne wymagania:

✅wystawiasz faktury z odroczonym terminem płatności, który jest akceptowany przez daną instytucję;

masz stałych odbiorców, z którymi współpracujesz regularnie; wymagane może być okazanie zawartych z nimi umów handlowych;

✅okażesz listę dłużników – jakie mieli terminy płatności, jaka była wartość faktury; faktorzy potrzebują tych danych do ustalenia odpowiednich limitów finansowania;

✅przekazanie Jednolitego Pliku Kontrolnego – bank lub firma uzyskają na tej podstawie dane dotyczące przepływów finansowych w przedsiębiorstwie;

okazanie dokumentacji finansowej – w zależności od sposobu prowadzenia firmy; mogą to być, np. bilans, rachunek zysków i strat, czy sprawozdanie z przepływów finansowych.

Kiedy już korzystasz z faktoringu, wymagane mogą być nie tylko faktury, ale również potwierdzenie, że usługa lub dostawa zostały faktycznie wykonane.

Jakie są kryteria oceny wniosków o faktoring?

Również i w tym przypadku wszystko zależy do danego podmiotu. Może postawić następujące oczekiwania:

✅dobra historia kredytowa Twojej firmy i jej odbiorców;

wartość faktur – firmy i banki stawiają wspomniane, określone minimum co do kwoty widniejącej na dokumencie;

✅przejrzysta sytuacja prawna – podstawą jest poprawna rejestracja działalności, a część faktorów określa minimalny okres prowadzenia firmy;

dobra kondycja finansowa – umożliwia terminowe spłacanie faktur;

✅minimalny poziom sprzedaży miesięcznie i rocznie – jeśli przychody są zbyt niskie, faktor może nie zaoferować finansowania;

branża – niektóre mogą być uznane przez daną firmę jako bardziej ryzykowne i z tego będzie wynikać odmowa finansowania;

✅wpisy w KRD i BIG InfoMonitor – negatywne mogą spowodować, że trudniej Ci będzie skorzystać z faktoringu.

Jeśli jednak wnioskujesz o finansowanie, np. w banku, w którym masz konto firmowe, procedury mogą być ograniczone do minimum.

Faktoring – wady i zalety

Ten rodzaj finansowania z punktu widzenia przedsiębiorcy ma wiele zalet, ale również nie jest pozbawiony wad. Te najważniejsze zebrałem w poniższej tabeli

🟢 Zalety faktoringu🔴 Wady faktoringu
Możesz uniknąć problemów z płynnością finansową, dzięki natychmiastowym płatnościom.Koszty finansowania mogą być na tyle wysokie, że zniwelują korzyści odniesione dzięki szybkiemu uzyskaniu zapłaty.
Pieniądze mogą się znaleźć na Twoim koncie nawet w kilka minut po dodaniu faktury do systemu firmy czy banku.Nie masz wpływu na to, jak faktor kontaktuje się z Twoimi kontrahentami.
Faktor może na siebie wziąć odpowiedzialność za opłacenie faktury, a to dzięki ubezpieczeniu (w faktoringu pełnym).Faktor może wziąć na siebie odpowiedzialność finansową za nieopłacenie faktury, ale to podwyższy koszty finansowania.
Nie musisz kontrolować terminowego opłacania faktur. Faktor może to robić za Ciebie.Żeby skorzystać z faktoringu, musisz spełnić wymagania stawiane przez bank lub firmę.
Możesz zapewnić sobie dodatkowe zabezpieczenie nie tylko przy współpracy z podmiotami krajowymi, ale również zagranicznymi.Ponosisz koszty finansowania.
Możesz sobie pozwolić na zaoferowanie dłuższych terminów płatności, co dla niektórych firm może być ważnym czynnikiem przy wyborze firmy do współpracy.Jeśli korzystasz z faktoringu niepełnego, to Ty odpowiadasz za niewypłacalność kontrahenta. Musisz oddać środki faktorantowi.
Pieniądze możesz uzyskać nawet przed wystawianiem faktury – w ramach faktoringu zaliczkowego.

Faktoring – co się dzieje, jeśli kontrahent nie zapłaci?

Konsekwencje zależą od rodzaju faktoringu. Jeśli to faktoring pełny, wtedy faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności. Podejmuje działania windykacyjne, a jeśli się nie powiodą, otrzyma zwrot środków od ubezpieczyciela.

Gdy korzystasz z faktoringu niepełnego, wtedy ryzyko niewypłacalności spoczywa na Twoich barkach. W przypadku gdy kontrahent nie zapłacił, często faktor daje dodatkowy czas na zapłatę. Może Ci również pomóc w windykacji, ale jednak docelowo to Ty ponosisz odpowiedzialność finansową i musisz zwrócić środki faktorowi.

Faktoring – jaka kwota trafia do wystawcy faktury?

Kiedy przekażesz fakturę firmie faktoringowej, otrzymasz 80-90% jej wartości. Pozostała kwota trafi do Ciebie, kiedy kontrahent zapłaci. Jednak przekazana Ci suma będzie pomniejszona o opłaty naliczone przez faktora.

Warto zapamiętać

  1. Dzięki faktoringowi możesz otrzymać zapłatę za fakturę nawet w ciągu kilku minut od jej przekazania faktorowi.
  2. Finansowanie w ramach faktoringu obejmuje wyłącznie nieprzeterminowane faktury.
  3. Jeśli skorzystasz z faktoringu pełnego, ryzyko niewypłacalności kontrahenta weźmie na siebie faktor.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Jak przebiega przekazanie faktur firmie faktoringowej?

    Obecnie to uproszczone do minimum. Musisz zalogować się do systemu banku lub firmy, gdzie dodajesz dokument wraz z informacjami o nim. Wszystko odbywa się online.

  2. Czy każdy może skorzystać z faktoringu?

    Musisz spełnić wymagania stawiane przez bank lub firmę faktoringową. Oczekiwania są bardzo różne – formalności może być wiele, ale nie zawsze.

  3. Czy kontrahent wie, że firma korzysta z faktoringu?

    To zależy od decyzji przedsiębiorcy. Jeśli zdecyduje się na faktoring cichy, kontrahent nic nie będzie o tym wiedzieć. W przypadku faktoringu jawnego będzie mieć tego świadomość.

ŹródłaBibliografia

  1. https://faktoring.bnpparibas.pl/pl/faktoring-co-to-jest-i-jak-dziala

  2. https://www.pkofaktoring.pl/oferta/finansowanie-faktur

  3. https://faktoring.pl/analizy-i-statystyki/2024-2/

  4. https://kaczmarski.pl/strefa-wiedzy/zatory-platnicze-na-zyczenie-88-proc-firm-nie-upomina-sie-od-razu-o-pieniadze

  5. https://kaczmarski.pl/strefa-wiedzy/co-5-firma-placi-z-poslizgiem-bo-nie-dostaje-pieniedzy-od-kontrahentow

  6. https://faktoring.pl/jak-to-dziala/

Oceń artykuł
4.8

Komentarze:

Subskrybuj
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Najnowsze
Najstarsze Najwięcej głosów
Opinie w linii
Zobacz wszystkie komentarze