Szczepienia do egzotycznych krajów – które wybrać i ile kosztują?

Podróż do Azji Południowo-Wschodniej, Afryki czy Ameryki Południowej to coś więcej niż zmiana klimatu. To także kontakt z bakteriami i wirusami, na które organizm nie ma odporności. Niektóre szczepienia są wymagane przy wjeździe do danego kraju, inne jedynie zalecane – ale często to właśnie te drugie chronią przed poważnymi chorobami tropikalnymi. W artykule wyjaśnimy, które szczepienia warto rozważyć przed egzotycznym wyjazdem.

Najczęstsze choroby w strefach tropikalnych

Podróżując do części krajów tropikalnych, musisz zdawać sobie sprawę z zagrożeń zdrowotnych, które mogą tam występować. Strefy tropikalne charakteryzują się wysoką wilgotnością i temperaturą, co sprzyja rozwojowi wielu chorób zakaźnych. Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące choroby, z którymi mogą zetknąć się podróżnicy:

1. Malaria – choroba przenoszona przez komary Anopheles. Objawia się gorączką, dreszczami, bólami mięśni i głowy. Profilaktyka obejmuje stosowanie leków przeciwmalarycznych oraz unikanie ukąszeń komarów poprzez stosowanie repelentów i moskitier.

2. Denga – wirusowa choroba również przenoszona przez komary, głównie z rodzaju Aedes. Symptomy to wysoka gorączka, silne bóle stawów i mięśni, bóle głowy oraz wysypka. Nie ma specyficznego leczenia, więc kluczowa jest profilaktyka – unikanie ukąszeń komarów.

3. Żółta febra – wirusowa choroba, którą również przenoszą komary. Objawy obejmują gorączkę, dreszcze, bóle głowy, a w ciężkich przypadkach uszkodzenie wątroby prowadzące do żółtaczki. Skuteczną ochronę zapewnia szczepienie, które jest często wymagane przy wjeździe do niektórych krajów tropikalnych.

4. Chikungunya – wirus przenoszony przez komary Aedes, wywołujący gorączkę, silne bóle stawów, wysypkę i zmęczenie. Podobnie jak w przypadku dengi leczenie jest objawowe, a najlepszą ochroną jest unikanie ukąszeń komarów.

5. Dur brzuszny – bakteryjna choroba wywoływana przez Salmonella typhi, przenoszona przez skażoną żywność i wodę. Objawy to wysoka gorączka, ból brzucha, wysypka i splątanie. Profilaktyka obejmuje szczepienie oraz rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny.

6. Wirusowe zapalenie wątroby typu A i B (WZW A i WZW B) – oba typy zapalenia wątroby mogą być groźne. Hepatitis A przenoszone jest przez skażoną żywność i wodę, natomiast Hepatitis B głównie poprzez kontakt z zakażoną krwią lub płynami ustrojowymi. Ochronę zapewniają szczepienia.

7. Cholera – bakteryjna infekcja przewodu pokarmowego wywoływana przez Vibrio cholerae, przenoszona przez skażoną wodę i żywność. Objawia się wodnistą biegunką i wymiotami, prowadzącymi do odwodnienia. Profilaktyka obejmuje szczepienie i zachowanie higieny.

Jakie szczepienia są obowiązkowe?

Choć szczepienia są ważnym elementem przygotowań do każdego zagranicznego wyjazdu, nie zawsze są one wymagane. Ochronne szczepionki dzielą się na obowiązkowe oraz zalecane. Pierwsze są koniecznym warunkiem jaki trzeba spełnić, aby przekroczyć granicę.

Wybierając egzotyczne (choć nie tylko) miejsca, musimy posiadać tak zwaną żółtą książeczkę, czyli Międzynarodową Książeczkę Szczepień. 

Do szczepień zalecanych należą przede wszystkim: 

• Dur brzuszny 

• Wirusowe zapalenie wątroby typu A 

• Kleszczowe zapalenie mózgu 

• Japońskie zapalenie mózgu 

• Wścieklizna 

• Tężec 

• Błonica 

• Krztusiec 

• Wirusowe zapalenie wątroby typu B 

• Poliomyelitis

• Meningokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i inne zakażenia meningokokami

Ile kosztują szczepienia do krajów egzotycznych?

Zaszczepić można się zarówno w prywatnych placówkach, oferujących takie usługi medyczne, jak i w publicznych ośrodkach zdrowia. Takie szczepienie każdorazowo jest płatne, a cena zależy od dawki, rodzaju szczepionki oraz indywidualnych ustaleń danej przychodni czy klinki.

W poniższej tabeli prezentujemy przykładowe ceny szczepień:

Źródło: opracowanie własne rankomat.pl

Czym może skutkować brak szczepień?

Jak sama nazwa wskazuje, szczepienia obowiązkowe są konieczne, aby przekroczyć granicę z krajem, który narzuca ich wymóg. Głównym celem szczepionek jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób, które w dalszym procesie mogłoby doprowadzić do epidemii. 

Turyści, którzy nie wykonali szczepienia lub nie posiadają dowodu jego wykonania, mogą nie zostać przepuszczeni przez granicę. Co więcej, kraj oczekujący szczepienia może nałożyć na taka osobę kwarantanną, której koszty turysta będzie musiał pokryć z własnej kieszeni. Może dojść również do wykonania obowiązkowego szczepienia na granicy. 

Szczepienia ochronne - kiedy je wykonać?

Zaleca się, aby o szczepieniach pomyśleć co najmniej 6-8 tygodni przed planowaną podróżą. Daje to czas na ewentualne podanie serii - niektóre szczepienia wymagają podania kilku dawek w określonych odstępach czasu.

Przykładem są szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, które obejmują trzy dawki podawane w ciągu sześciu miesięcy.

Takie działania jednak należy skonsultować. Wizyta w poradniach medycyny podróży będzie pod tym katem nieoceniona. Lekarz oceni, które szczepienia są wymagane w zależności od celu podróży, długości pobytu oraz indywidualnego stanu zdrowia pacjenta. Warto zabrać ze sobą pełną dokumentację szczepień, co ułatwi ocenę potrzeb.

Terminarz szczepień

* Minimalne czasy podane orientacyjnie; ostateczny harmonogram ustala lekarz medycyny podróży (możliwe schematy przyspieszone dla części preparatów).

Konsultacja z lekarzem medycyny podróży - dlaczego warto?

Wizyta u specjalisty medycyny podróży jest podstawowym elementem podczas przygotowań do egzotycznego wyjazdu.

W trakcie takiej konsultacji lekarz poinformuje o wszelkich przeciwwskazaniach medycznych, podpowie, czy w podróż wybrać można się z dzieckiem oraz jakie szczepienia wykonać, aby zabezpieczyć się przed chorobom zakaźnym.

Warto zadbać o to, by wizytę odbyć odpowiednio wcześnie (minimum miesiąc przed zaplanowaną podróżą), ponieważ niektóre szczepionki wymagają przyjęcia kilku dawek, które przyjmuje się w odpowiednich odstępach czasowych. Cena takiej wizyty oscyluje w granicach 50 do nawet 500 złotych i uzależniona jest od zakresu oraz ewentualnych dodatkowych badań.

Czym jest Międzynarodowa Książeczka Szczepień?

Międzynarodowa Książeczka Szczepień, zwana także „żółtą książeczką” (ang. International Certificate of Vaccination or Prophylaxis) to oficjalny dokument będący potwierdzeniem przeprowadzenia szczepień obowiązkowych, niezbędny w przypadku podróży do niektórych krajów.

Jest wydawana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i uznawana na całym świecie zgodnie z międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi.

Posiadanie Międzynarodowej Książeczki Szczepień jest dowodem na to, że podróżny został zaszczepiony przeciwko chorobom, które mogą stanowić zagrożenie zdrowotne w kraju docelowym. Najczęściej dotyczy to szczepienia przeciwko żółtej febrze, ale może obejmować także inne szczepienia, w zależności od wymagań danego kraju.

Dokument zawiera szczegółowe informacje o wykonanych szczepieniach, w tym datę szczepienia, rodzaj szczepionki, nazwę i numer serii szczepionki oraz dane placówki medycznej, która je wykonała. Każdy wpis jest potwierdzony pieczątką i podpisem lekarza.

Książeczkę można otrzymać w w najbliższym punkcie szczepień, czyli w placówkach medycznych zajmujących się szczepieniami podróżnymi. W Polsce są to przede wszystkim stacje sanitarno-epidemiologiczne, wybrane przychodnie oraz centra medycyny podróży. Po wykonaniu wymaganych szczepień wpisy są dokonywane na miejscu.

Higiena w podróży - na co uważać?

Nawet jeśli przed podróżą wykonamy wszelkie niezbędne szczepienia, wyjeżdżając na egzotyczne wakacje nie można zapomnieć o przestrzeganiu najważniejszych zasad higieny. To szczególnie istotne, kiedy chcemy zabezpieczyć się przed poważnymi chorobami.   

Najważniejszym elementem, o którym nie można zapomnieć podczas wyjazdu, jest częste mycie rąk. Istotne jest również zachowanie ostrożności jeśli chodzi o wodę jedzenie.

Niezwykle ważnym elementem jest odpowiedni ochrona przed owadami. Te egzotyczne przenoszą bowiem wiele groźnych chorób, dlatego warto profilaktycznie zadbać o ochronę, używając odpowiednich środków oraz zakładając ubrania zasłaniające ciało. 

Długi lot a choroby zakaźne - jak się zabezpieczyć?

Podróże do egzotycznych krajów często wiążą się z długimi lotami, które mogą zwiększać ryzyko kontaktu z chorobami zakaźnymi. W zamkniętej przestrzeni samolotu łatwo o rozprzestrzenianie się drobnoustrojów.

Regularne mycie rąk wodą i mydłem jest podstawowym sposobem na zapobieganie infekcjom. W samolocie, gdzie dostęp do wody może być ograniczony warto używać żelu dezynfekcyjnego na bazie alkoholu. Przemywanie rąk po korzystaniu z toalety, przed jedzeniem oraz po kontakcie z powierzchniami wspólnymi (np. stoliki, ekrany dotykowe) to podstawa.

Drobnoustroje często dostają się do organizmu przez oczy, nos i usta. Staraj się unikać dotykania twarzy, zwłaszcza po kontakcie z powierzchniami w samolocie.

W okresach zwiększonego ryzyka zakażeń (np. sezon grypowy, epidemie) zaleca się noszenie maseczek ochronnych. Maseczki chirurgiczne lub te klasy N95 mogą skutecznie zmniejszyć ryzyko wdychania zakaźnych cząsteczek unoszących się w powietrzu.

Suchość powietrza w kabinie samolotu może prowadzić do wysuszenia błon śluzowych nosa i gardła, co osłabia naturalną barierę ochronną organizmu. Używaj nawilżających sprayów do nosa i pij dużo wody, aby utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia.

Pij dużo wody przed, w trakcie i po locie. Unikaj nadmiernego spożywania alkoholu i kofeiny, które mogą prowadzić do odwodnienia. Spożywaj lekkie, zdrowe posiłki, które wspierają układ odpornościowy.

Jeśli to możliwe, unikaj siedzenia blisko osób, które wykazują objawy infekcji, takie jak kaszel czy kichanie. W miarę możliwości staraj się zachować dystans.

W niektórych przypadkach, po konsultacji z lekarzem można rozważyć przyjmowanie profilaktycznych leków przeciwwirusowych lub suplementów wzmacniających odporność.

Apteczka w podróży - co ze sobą zabrać?

Wyjeżdżając na egzotyczny urlop, powinniśmy zadbać o odpowiednie wyposażenie turystycznej apteczki.Choć w większości zagranicznych krajów dostęp do leków oraz środków higienicznych nie jest utrudniony, należy pamiętać, że w krajach rozwijających się większość medykamentów nie posiada rejestracji. Dlatego też najważniejsze leki najlepiej zakupić jeszcze w Polsce. 

Nie można zapomnieć także o opatrunkach oraz podstawowych kosmetykach, które zagwarantują nam ochronę. Najważniejsze elementy wyposażenia podróżnej apteczki to: 

• Leki przeciwbiegunkowe 

• Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe 

• Leki przeciwmalaryczne 

• Leki przeciwalergiczne 

• Maści przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne 

• Repelenty na owady 

• Antybiotyki i leki na receptę 

• Środki do dezynfekcji 

• Kremy z filtrem 

• Środki na oparzenia słoneczne 

• Plastry opatrunkowe 

• Tabletki do uzdatniania wody 

Jakie ubezpieczenie wybrać na egzotyczne wakacje?

Choć ubezpieczenie turystyczne to niezbędny element każdego zagranicznego wyjazdu, w przypadku krajów egzotycznych i tropikalnych jest ono zdecydowanie najważniejsze.

Wiele niebezpieczeństw, szczególnie tych o podłożu biologicznym, może zamienić wymarzony wyjazd w drogą rekonwalescencję. Komplikacje wynikające z tropikalnych chorób bywają bardzo poważne i - co istotne - niezwykle kosztowne. 

To znaczące także dlatego, że na terenie egzotycznych państw nie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), dlatego wszelkie wydatki związane z leczeniem czy transportem medycznym osoba nieubezpieczona będzie zmuszona pokryć z własnej kieszeni. 

Podstawowa polisa turystyczna na tropikalny wyjazd powinna dodatkowo zawierać w sobie kilka podstawowych elementów: 

• Ubezpieczenie kosztów leczenia (z minimalną sumą gwarantowaną 50 000 euro, ale najlepiej tę kwotę dopasować do kosztów leczenia obowiązujących w danym kraju) 

• Koszty ratownictwa i transportu medycznego do kraju 

• Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC) 

• Ubezpieczenie NNW(od następstw nieszczęśliwych wypadków) 

• Assistance.

Naszym okiem

Ubezpieczenie można rozszerzyć o ochronę podczas uprawiania sportów, klauzulę alkoholową czy wsparcie dla chorych przewlekle.

Patrycja Pałka, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznych

Polisę można znaleźć w naszym kalkulatorze i dopasować ją pod kątem swoich potrzeb oraz możliwości. Takie ubezpieczenie na egzotyczne wakacje dostępne jest już od 4 zł dziennie.