Pomoc 
W Polsce ubezpieczenie OC przypisane jest do samochodu. W Anglii do właściciela auta. Czym tak naprawdę różnią się oba systemy i jaki wpływ mają na wysokość składki?
Zanim wyjaśnimy różnice pomiędzy ubezpieczeniem OC na pojazd i na kierowcę, musimy wspomnieć, że bez względu na system stosowany w danym kraju, warunki ochrony są takie same. Polisa chroni osoby trzecie (od szkód w mieniu i na osobie), poszkodowane w kolizji lub wypadku. Sprawca zdarzenia jest zwolniony z finansowej odpowiedzialności za szkodę, ale sam nie otrzymuje rekompensaty za zniszczony samochód.
Na czym polega ubezpieczenie OC pojazdu?
Funkcjonujący w naszym kraju system OC jest klasycznym przykładem ubezpieczenia na samochód, ponieważ polisa OC nierozerwalnie związana jest z pojazdem.
Obowiązek zakupu ubezpieczenia spoczywa na właścicielu każdego zarejestrowanego w naszym kraju pojazdu - nawet, jeśli auto nie jest użytkowane. Jeżeli dana osoba posiada więcej niż jeden samochód, każdy z nich musi mieć osobne ubezpieczenie OC (tylko przedsiębiorcy mogą skorzystać z oferty OC dla floty pojazdów).
Składka jest liczona na podstawie danych pojazdu (m.in.: marki, modelu, przebiegu, pojemności i mocy silnika) oraz głównego kierowcy – zazwyczaj jest nim właściciel auta.
Ubezpieczający samochód zostanie zapytany m.in. o sposób użytkowania auta i planowany roczny przebieg oraz:
- datę urodzenia,
- miejsce zamieszkania,
- doświadczenie w prowadzeniu pojazdu (okres posiadania prawa jazdy),
- historię w OC (lata bezszkodowej jazdy, spowodowane szkody),
- zależnie od towarzystwa - także stan cywilny, ilość posiadanych dzieci i zawód.
Co bardzo istotne, w żadnym z towarzystw ubezpieczeniowych, podczas składania wniosku OC nie padają pytania związane z bezpieczną jazdą kierowcy (np. o wykroczenia drogowe, mandaty, punkty karne itp.).
Towarzystwa ubezpieczeniowe działające w Polsce nie są bardzo restrykcyjne, jeśli chodzi o korzystanie z auta przez kierowcę niezgłoszonego do ubezpieczenia. Auta może sporadycznie używać każda osoba, która posiada uprawnienia do jego prowadzenia. Stąd też niestety, tak częste w naszym kraju przekłamania we wnioskach ubezpieczeniowych, w których właściciel, np. doświadczony starszy kierowca, deklaruje, że tylko on będzie korzystać z samochodu, podczas gdy na co dzień jeździ nim młody kierowca (syn, córka, wnuczek).
Co istotne - towarzystwo może zweryfikować prawdziwość deklaracji tylko po wypadku lub kolizji z winy młodego kierowcy, a jedyne co grozi nieuczciwemu właścicielowi auta, to rekalkulacja składki (przeliczenie ceny OC na podstawie danych młodego użytkownika pojazdu).
Wady i zalety ubezpieczenia OC na samochód | |
Zalety | Wady |
| Właściciel auta nie musi zgłaszać do OC innych użytkowników pojazdu (za wyjątkiem młodych kierowców) – składka liczona jest tylko na podstawie jego danych | Ubezpieczyciel nie ma 100% pewności, kto będzie prowadził ubezpieczony samochód |
| Z ubezpieczonego samochodu może korzystać okazyjnie każda osoba, która posiada prawo jazdy | Szkoda spowodowana przez innego kierowcę będzie przypisana także do właściciela auta (traci on zniżki za bezszkodową jazdę) |
| Podczas wyceny składki brane są pod uwagę tylko podstawowe dane kierowcy (dotyczące głównie jego historii ubezpieczenia) | System nie pozwala na wiarygodną ocenę kierowcy pod kątem bezpiecznej jazdy |
| Nabywca używanego pojazdu może korzystać z polisy zbywcy (nie jest narażony na dodatkowy wydatek tuż po zakupie auta) | Sprzedaż pojazdu tuż po opłaceniu składki może oznaczać utratę sporej gotówki (jeśli nabywca nie zrezygnuje z kontynuacji umowy, zbywca nie odzyska wpłaconej kwoty) |
| Zniżki za bezszkodową jazdę gromadzi zarówno właściciel jak i współwłaściciel auta | Zniżki za bezszkodową jazdę może gromadzić nawet osoba, która przez cały okres ubezpieczenia nie korzystała z auta |
Funkcjonujący w Polsce system OC nie jest doskonały. Przede wszystkim z powodu braku możliwości oceny bezpiecznej jazdy faktycznego użytkownika auta. Mogłoby być inaczej, gdyby każdy kierowca miał ubezpieczenie OC przypisane do siebie - tak jak np. w Wielkiej Brytanii. Ale angielski system OC także nie jest bez wad.
Na czym polega ubezpieczenie OC kierowcy?
W Wielkiej Brytanii posiadanie uprawnień do prowadzenia pojazdu nie wystarczy, aby legalnie zasiąść za kierownicą samochodu. Każdy kierowca musi dodatkowo posiadać ubezpieczenie OC. Nawet jeśli chce skorzystać z samochodu rodzica czy kolegi tylko w wyjątkowej sytuacji (np. z powodu pilnego wyjazdu do lekarza).
Nieznajomość angielskiego systemu OC powoduje czasami mylne wyobrażenie polskich kierowców o obowiązku ubezpieczenia samochodów.
Od tej reguły jest tylko jeden wyjątek - jeżeli auto nie jest przez pewien czas użytkowane, jego właściciel może zadeklować tzw. SORN (Statutory Off Road Notification) i zostać zwolniony z opłaty OC. Musi on jednak przestrzegać związanych z tym wymogów, np.: auto powinno być zaparkowane na terenie prywatnym, poza drogami publicznymi (np. w garażu, na podjeździe).
Sporym ułatwieniem dla posiadaczy kilku aut jest możliwość ubezpieczenia tzw. floty, przy czym w Anglii flotą mogą być nawet dwa samochody. Co istotne – większość towarzystw oferuje dodatkowe zniżki na każdy kolejny samochód zgłoszony do ubezpieczenia. Aby dopisać do umowy kolejne auto, nie trzeba anulować polisy ani obawiać się różnych okresów obowiązywania umowy – OC będzie obejmowało ten sam okres ochrony.
W systemie OC przypisanym do kierowcy cena OC kalkulowana jest podobnie jak w polskim OC – na podstawie danych pojazdu (m.in. marki, modelu, pojemności silnika) oraz kierowcy. Angielscy posiadacze samochodów muszą jednak odpowiedzieć na znacznie więcej osobistych pytań.
W formularzu pojawiają się m.in. dodatkowe pytania o:
- zawód i branżę w jakiej pracuje kierowca,
- choroby, które mogą mieć wpływ na zdolność prowadzenia pojazdu lub ograniczenie uprawnień,
- gospodarstwo domowe (własność domu/mieszkania oraz ile samochodów jest w gospodarstwie domowym),
- dzieci poniżej 16 lat,
- odszkodowania o jakie występował kierowca w ciągu ostatnich 5 lat,
- wykroczenia drogowe, ograniczenia w korzystaniu z prawa jazdy oraz punkty karne,
- wyroki sądowe za cięższe przestępstwa, które nie uległy przedawnieniu,
- odrzucone lub anulowane w przeszłości ubezpieczenia i czy kierowca korzystał z ochrony pojazdu na zmienionych warunkach.
Właściciel pojazdu musi zadeklarować również, w jaki sposób będzie korzystał z samochodu:
- do codziennej jazdy (ale nie na dojazdy do pracy),
- do codziennej jazdy oraz dojazd do stałego miejsca pracy,
- na użytek biznesowy (jeśli np. prowadzi firmę, dowozi towary, jest przedstawicielem handlowym).
W angielskim systemie OC tylko zgłoszona do ubezpieczenia osoba będzie mogła korzystać z pojazdu.
Przykładowo: jeżeli właścicielem auta jest mąż i składka została wyliczona tylko na podstawie jego danych, autem nie może kierować jego żona. Kierowca nie może również pożyczyć samochodu żadnej osobie postronnej, chyba, że za jego zgodą wykupi ona tymczasowe ubezpieczenie OC.
Jeżeli towarzystwo ubezpieczeniowe wykryje rozbieżności pomiędzy deklaracją właściciela samochodu we wniosku a stanem faktycznym, może – podobnie jak w Polsce – podnieść składkę OC. Ma również prawo do anulowania polisy.
Kierowcy, których ubezpieczenie OC zostało anulowane, będą musieli zadeklarować to we wniosku na kolejny okres ochrony. Znalezienie taniej polisy będzie więc znacznie trudniejsze (oferty mogą być droższe nawet o kilka tysięcy funtów). Część towarzystw może także wycofać swoją propozycję ubezpieczenia.
Wady i zalety ubezpieczenia OC na kierowcę | |
Zalety | Wady |
| Ubezpieczenie jest przypisane do kierowcy, który faktycznie na co dzień korzysta z samochodu | Nawet w sytuacjach awaryjnych członek rodziny/znajomy właściciela pojazdu nie może pożyczyć samochodu (jeśli nie posiada ubezpieczenia lub nie jest zgłoszony jako użytkownik auta) |
| Właściciel kilku pojazdów może zawrzeć jedną umowę OC (tzw. OC na flotę) z tym samym okresem ochrony | Zniżki za bezszkodową jazdę gromadzone są zazwyczaj tylko na jeden samochód (w tym samym okresie ubezpieczenia) |
| System pozwala na wiarygodną ocenę kierowcy pod kątem bezpiecznej jazdy | Składka OC może wzrosnąć nawet o kilka tysięcy funtów, jeśli do ubezpieczenia zostanie zgłoszony młody kierowca |
| Zniżki za bezszkodową jazdę są odbierane po szkodzie tylko kierowcy, który spowodował kolizję | Zniżki za bezszkodową jazdę gromadzi tylko główny kierowca, zadeklarowany na polisie OC |
Co lepsze? OC na samochód czy na kierowcę?
Każdy z systemów OC (na samochód i na kierowcę) działa sprawnie w wybranych krajach europejskich, a więc możemy śmiało powiedzieć, że jest dobrze opracowany i skuteczny. Z pewnością angielski model OC lepiej sprawdza się w ocenie bezpiecznej jazdy kierowcy. Czy jednak bylibyśmy w Polsce z niego zadowoleni?
Wybraliśmy dwa przykłady – statystycznej polskiej rodziny 2+2 oraz młodego kierowcy. Prawdopodobnie w obu przypadkach angielski model ubezpieczenia nie przypadnie kierowcom do gustu.
Ubezpieczenie OC samochodu w polskiej i angielskiej rodzinie (rodzice plus dwoje dorosłych dzieci) | |
W Polsce | W Wielkiej Brytanii |
| Z samochodu korzysta czterech członków rodziny (ojciec jest właścicielem, młodzi kierowcy są zgłoszeni do OC jako użytkownicy) | Z samochodu korzysta tylko właściciel - pozostali członkowie rodziny (żona i dzieci) mogą zostać dopisani do OC jako dodatkowi kierowcy, ale cena polisy wzrośnie nawet kilkakrotnie - zgłoszeni kierowcy będą mogli korzystać z auta tylko sporadycznie |
| Z samochodu może korzystać dodatkowo każda osoba, która posiada prawo jazdy | Osoba, która chce pożyczyć auto, musi wykupić OC tymczasowe (za zgodą właściciela) |
Młody kierowca w Polsce i w Wielkiej Brytanii | |
W Polsce | W Wielkiej Brytanii |
| Przed egzaminem na prawo jazdy może uczyć się tylko pod okiem instruktora, w przystosowanym do nauki pojeździe | Przed egzaminem na prawo jazdy może uczyć się prowadząc samochód znajomego lub członka rodziny (jeśli wykupi ubezpieczenie OC) |
| Może korzystać z każdego samochodu (jeżeli posiada uprawnienia do jego prowadzenia) | Może korzystać tylko z auta, na które posiada ubezpieczenie |
| Gromadzi zniżki w OC będąc współwłaścicielem auta | Gromadzi zniżki tylko wtedy, gdy jest głównym kierowcą |
Młodzi kierowcy w Polsce mają zdecydowanie łatwiej, jeśli chodzi o zdobycie zniżek za bezszkodową jazdę i obniżenie ceny polisy. Niestety, polski system stwarza mniej możliwości do dokładnej oceny ich umiejętności za kierownicą. Niedoświadczony kierowca może np. być dopisany do OC doświadczonego kierowcy i gromadzić zniżki, nie wsiadając nawet jeden raz za kierownicę samochodu.
