W 2020 roku w Polsce miało miejsce 23 540 wypadków drogowych i 382 046 kolizji drogowych. Większość z nich jest spowodowana przez kierowców. Wszystkie zdarzenia mają miejsce z czyjejś winy. W końcu gdyby nikt nie zawinił, nie doszłoby do wypadku, prawda? A skoro jest sprawca, to szkodę należy zlikwidować z jego OC. 

Proces likwidacji szkody zaczyna się tak naprawdę już w momencie zdarzenia. To, co zrobisz po kolizji lub wypadku, wpłynie na dalsze działania, wysokość odszkodowania czy tempo likwidacji szkody. 

Znajdź OC już od 329zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty kilkunastu towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Jak wygląda likwidacja szkody z OC? [krok po kroku]

Lepsze zrozumienie procesu pozwoli Ci uzbroić się w cierpliwość i nie popełnić błędu, a co za tym idzie, uzyskać satysfakcjonujące odszkodowanie. Poniżej prezentujemy etapy likwidacji szkody z OC sprawcy krok po kroku. 

Krok 1. Zdarzenie szkodowe

Proces likwidacji szkody zaczyna się w momencie zderzenia dwóch pojazdów. Fakt zaistnienia tego zdarzenia zapoczątkowuje całą sekwencję czynności. Oczywiście nikomu nie życzymy wzięcia udziału w wypadku, ale jak wspominaliśmy co roku w Polsce dochodzi do ok. 400 000 kolizji, więc nigdy nie wiadomo. Kiedy Ty będziesz mieć pecha i weźmiesz w niej udział, powinieneś wiedzieć, co robić. 

Udokumentuj zdarzenie

Prawdopodobnie masz smartfona z dobrym aparatem. Użyj go, by uwiecznić wszelkie okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie i rozmiar szkody. Jeśli na drodze jest lód, dziura, roboty drogowe, gdy stan techniczny pojazdu sprawcy pozostawia wiele do życzenia, zabezpiecz ślady. Ta dokumentacja niekoniecznie Ci się przyda, ale lepiej ją mieć. 

Osobną kwestią jest posiadanie kamerki samochodowej. Rejestrator ruchu nagrywa to, co dzieje się przed maską pojazdu, co w wielu przypadkach okazało się kluczowe w ustaleniu sprawcy. 

Skoro o tym mowa, dokumentacja zdarzenia będzie bardzo przydatna w sytuacji, gdy sprawca nie przyznaje się do winy. Teoretycznie jeśli na miejsce zdarzenia zostanie wezwana policja, cały ciężar odtworzenia okoliczności przebiegu kolizji lub wypadku spoczywa na niej. W praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, by pokazać im nagranie lub zdjęcie. 

Ważne! Inni uczestnicy ruchu drogowego mogą argumentować, że nagranie z kamerki samochodowej narusza ich prywatność i łamie postanowienia RODO. Prawda jest taka, że w nagraniach z kamerek w autach służbowych nie mogą być przetwarzane dane osobowe. Natomiast nagrania z kamerek pojazdów prywatnych nie mogą być publikowane w Internecie. Sam numer rejestracyjny nie umożliwia identyfikacji kierującego, więc jego uwiecznianie nie łamie RODO. 

Często sam dowód wystarczy, by sprawca zmienił zdanie i przyznał się do spowodowania kolizji. Jeżeli do tego nie dojdzie, wszelka dokumentacja będzie potrzebna w dochodzeniu. 

Sfotografuj także swój samochód i auto sprawcy. Zdjęcia przydadzą się na wypadek, gdyby ktoś (np. prawnik sprawcy) kwestionował rozmiar szkody podczas likwidacji. 

Skonsultuj się ze swoim agentem ubezpieczeniowym

Na zgłoszenie szkody przeważnie masz dużo czasu. Spokojnie zdążysz zatelefonować do swojego agenta i skonsultować z nim całe zajście. Agent ubezpieczeniowy porusza się w tematyce ubezpieczeniowej na co dzień, ma doświadczenie i przede wszystkim nie brał właśnie udziału w wypadku, a więc nie ma emocjonalnego stosunku do sprawy. Na pewno doradzi Ci, co robić dalej w sytuacji, gdy sprawca się nie przyzna, pomoże zgłosić szkodę i zadba o proces likwidacji tak, żebyś był zadowolony.

Zasięgnij porady mechanika

Każda stłuczka oznacza naprawę pojazdu. Może to być raptem rysa na zderzaku albo coś poważniejszego, jak pęknięta maglownica. Podczas zgłaszania szkody towarzystwo ubezpieczeniowe poprosi Cię o oszacowanie jej rozmiarów. Dlatego też warto zapytać mechanika, ile kosztowałoby doprowadzenie auta do stanu sprzed zdarzenia. Tym sposobem, znając dokładną kwotę, dostaniesz tyle, ile trzeba, i nie narazisz się na odmowę.

Krok 2. Proces ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń

Na tym etapie możliwości jest kilka. Pierwsza, najprostsza to ta, gdy sprawca jest świadom swojego przewinienia i da Ci oświadczenie sprawcy. Wówczas sprawa trafia do likwidacji w stosownym towarzystwie ubezpieczeniowym, a Ty dostajesz odszkodowanie lub pokrycie kosztów naprawy w warsztacie.

Czytaj więcej: Oświadczenie sprawcy kolizji drogowej - Co powinno zawierać?

Sprawa komplikuje się, kiedy sprawca nie uznaje swojej winy. Wówczas na miejsce zdarzenia musisz wezwać policję, która ustali, kto zawinił. 

W skrajnych przypadkach sprawa trafi do sądu i to sąd na podstawie materiału dowodowego orzeknie, kto jest sprawcą zdarzenia i czyj zakład ubezpieczeń powinien pokryć jego koszty. 

Samo posiadanie numeru rejestracyjnego sprawcy, a nawet ustalenie, który ubezpieczyciel wystawił jego polisę OC, nie daje Ci podstaw do występowania z roszczeniem. W sytuacji, kiedy domniemany sprawca zakwestionuje swoją winę u swojego ubezpieczyciela, na Tobie będzie spoczywał ciężar udowodnienia tej winy. Dlatego tak ważne jest udokumentowanie zdarzenia np. nagraniem z wypadku. 

mówi Kamil Sztandera, ekspert Rankomat.plmówi Kamil Sztandera, ekspert Rankomat.pl

Krok 3. Zgłoszenie szkody

Firmy ubezpieczeniowe w Polsce oferują kilka dróg zgłoszenia szkody. Najczęściej jest to formularz online. W formularzu musisz wpisać dane, które umożliwią zidentyfikowanie Ciebie, Twojej polisy i Twojego samochodu

  • imię i nazwisko,
  • adres zamieszkania,
  • PESEL,
  • numer polisy,
  • nazwa towarzystwa ubezpieczeniowego, które ją wystawiło (w przypadku zgłoszenia szkody w systemie BLS),
  • marka i model auta,
  • rok produkcji,
  • numer rejestracyjny,
  • numer VIN,
  • wersja wyposażenia.

Firma ubezpieczeniowa poprosi Cię o maila i numer telefonu. W większości przypadków ich podanie nie jest obligatoryjne, ale znacznie przyspieszy i ułatwi proces likwidacji szkody. 

Następnie musisz wprowadzić dane dotyczące zdarzenia

  • gdzie i o której miało miejsce,
  • jak do niego doszło (opisz okoliczności zdarzenia),
  • jaką szkodę poniosłeś (obrażenia ciała, uszkodzenia pojazdu),
  • załączniki, np. zdjęcia uszkodzeń lub karta informacyjna ze szpitala,
  • czy na miejscu zdarzenia była obecna policja.

Jeżeli masz dane sprawcy, podaj je. Dane sprawcy, które będą potrzebne to:

  • imię i nazwisko,
  • adres zamieszkania,
  • PESEL,
  • dane pojazdu - marka, model, rok produkcji, numer rejestracyjny, numer VIN,
  • nazwa towarzystwa ubezpieczeniowego, które wystawiło polisę,
  • numer polisy. 

Gdy nie posiadasz danych sprawcy, ponieważ Ci ich nie udostępnił lub nie ma z nim kontaktu, numer rejestracyjny powinien Ci wystarczyć. Dzięki niemu ustalisz numer polisy i podmiot odpowiedzialny. 

Czytaj więcej: Jak sprawdzić czy sprawca ma wykupione OC? 

Na tym etapie następuje wybór ścieżki likwidacji szkody. Dwa najpopularniejsze warianty likwidacji szkody z OC:

  • warsztatowy (bezgotówkowy) - wstawiasz swój pojazd do wskazanego przez towarzystwo ubezpieczeniowe warsztatu i odbierasz naprawiony,
  • kosztorysowy (gotówkowy) - towarzystwo ubezpieczeniowe oszacowuje rozmiar szkody i wypłaca wskazaną kwotę poszkodowanemu.

Który wariant likwidacji szkody z OC wybrać? To zależy. W wariancie bezgotówkowym masz pewność, że twoje auto zostanie doprowadzone do stanu sprzed szkody bez względu na koszty. Wstawiasz samochód do warsztatu, odbierasz auto zastępcze i cierpliwie czekasz. Jeśli po odbiorze twojego samochodu z warsztatu pojawią się dodatkowe uszkodzenia związane z kolizją, możesz wystąpić o świadczenie uzupełniające. Jeśli tylko uszkodzenia odkryte po naprawie samochodu są związane z poprzednią szkodą, towarzystwo ubezpieczeniowe powinno je uznać. 

Wariant kosztorysowy oznacza gotówkę “do ręki”. Jego największą zaletą jest to, że gdyby udało Ci się naprawić auto poniżej kwoty wypłaconego odszkodowania, zostajesz z zyskiem. Problemy zaczynają się jednak wówczas, gdy przyznana suma nie wystarcza na pokrycie napraw lub zaniedbasz część z nich. 

Czytaj więcej: Jak i kiedy zgłosić szkodę z OC? 

Na końcu podajesz formę wypłaty odszkodowania (w przypadku wariantu kosztorysowego) i numer konta, jeśli to ma być przelew, a także wysokość roszczenia. Następnie wysyłasz zgłoszenie i szkoda będzie zarejestrowana w bazie firmy ubezpieczeniowej. W możliwie krótkim czasie skontaktuje się z Tobą osoba wyznaczona do likwidacji szkody. 

Po zgłoszeniu szkody informacje na jej temat zostaną zarejestrowane w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym (UFG). 

W jaki sposób zgłosić szkodę? 

Świat idzie do przodu. Papierowe zgłoszenia szkody powoli odchodzą do lamusa. Dzisiaj najpopularniejszymi kanałami zgłoszenia szkody są:

  • formularz online - praktycznie każda firma ubezpieczeniowa w Polsce, która oferuje OC komunikacyjne, ma formularz zgłoszenia szkody online,
  • agent stacjonarny - każdy agent reprezentujący daną firmę ubezpieczeniową ma obowiązek przyjąć zgłoszenie szkody,
  • infolinia - wielu klientów unika tej drogi, gdyż często jest czasochłonna, ale gdy nie mamy telefonu z Internetem, a najbliższa placówka agenta jest daleko, infolinia to jedyna opcja,
  • aplikacja - w chwili obecnej aplikacje ubezpieczeniowe w Polsce jeszcze raczkują, ale firmy takie jak Warta, Generali czy Aviva oferują możliwość zgłoszenia szkody przez aplikację. 

Bezpośrednia Likwidacja Szkody - BLS

Od kilku lat ubezpieczeni w Polsce mają możliwość skorzystania z procedury Bezpośredniej Likwidacji Szkody. Oznacza to, że szkodę możesz zgłosić u swojego ubezpieczyciela, a on następnie odzyska wypłaconą kwotę od ubezpieczyciela sprawcy

Dlaczego warto skorzystać z bezpośredniej likwidacji szkody? Twoje towarzystwo ubezpieczeniowe, które załatwia sprawę w Twoim imieniu, będzie bardziej skłonne dać Ci satysfakcjonującą wycenę szkody, niż towarzystwo sprawcy. Dlaczego? Twój ubezpieczyciel odzyska wypłacone świadczenie od ubezpieczyciela sprawcy. 

Oczywiście firma, która wystawiła OC sprawcy, może zakwestionować poniesione nakłady, ale wówczas kwestionuje działanie Twojego ubezpieczyciela, a nie Twoje. Warto mieć firmę ubezpieczeniową po swojej stronie. Szerzej piszemy o tym tutaj:

BLS - czym jest Bezpośrednia Likwidacja Szkód? 

Krok 4. Weryfikacja zgłoszenia szkody

Żadne towarzystwo ubezpieczeniowe nie uwierzy nam na słowo, że samochód się zepsuł, a naprawa będzie kosztować tyle, ile żądamy. Zanim firma zleci wypłatę odszkodowania, będzie chciała sprawdzić stan faktyczny. 

Najprostszą formą jest weryfikacja online, gdzie likwidator szkody poprosi o zdjęcia uszkodzeń pojazdu lub wideooględziny. Na podstawie dostarczonej dokumentacji i zaproponowanego roszczenia, likwidator oszacuje, czy roszczenie jest zasadne i zgodzi się z nim lub zaproponuje inną cenę. W sytuacji, gdy zgłoszenie szkody nie budzi żadnych wątpliwości, a szkoda nie jest duża, obędzie się bez wizyty rzeczoznawcy. 

Natomiast w przypadku bezgotówkowej likwidacji szkody, nasze auto trafia do warsztatu i jego naprawa to kwestia pomiędzy warsztatem a towarzystwem ubezpieczeniowym. 

Sytuacja delikatnie się zmienia w momencie, gdy w toku likwidacji szkody likwidator wykryje nieścisłości, np. zbyt wysokie żądania poszkodowanego. 

Krok 5. Propozycja ugody

W idealnym świecie znasz dokładną kwotę, która wystarczy na pokrycie szkód, a ubezpieczyciel Ci ją przyzna. Wówczas jedyne, co Ci pozostaje, to zaakceptować jego ofertę, naprawić samochód, a jak coś zostanie, trafi do Twojej kieszeni. Sytuacja komplikuje się, kiedy uważasz, że zostałeś pokrzywdzony.

Krok 5a. Gdy nie zgadzasz się z propozycją ugody od ubezpieczyciela

Zaniżanie wartości szkody, a co za tym idzie wartości odszkodowania, było od zawsze kością niezgody pomiędzy zakładami ubezpieczeń a ich klientami. Nie ma w tym nic dziwnego. To logiczne, że klienci zawsze będą chcieli otrzymać jak najwyższe odszkodowanie, a ubezpieczyciele będą chcieli zapłacić jak najmniej. Żaden klient nie miałby pretensji, gdyby dostał więcej, niż mu się należy. Tak samo zakład ubezpieczeń będzie zadowolony, kiedy zapłaci mniej niż musi. 

Co jednak zrobić w sytuacji, gdy jako poszkodowany w wypadku drogowym, czujesz się też pokrzywdzony przez ubezpieczyciela? Propozycja ugody, jak sama nazwa wskazuje, stanowi jedynie propozycję. Towarzystwo ubezpieczeniowe spyta, czy ją przyjmujesz. Jeżeli nie, napisz odwołanie od decyzji ubezpieczyciela i uzasadnij je. 

Przykład. Pani Monika została poszkodowana w kolizji. Sprawca dał jej oświadczenie z przyznaniem się do winy. Pani Monika zgłosiła szkodę w firmie sprawcy i wyceniła koszt naprawy na 12 000 zł. Ubezpieczyciel w odpowiedzi zaproponował 6 500 zł. Pani Monika nie zgodziła się z taką wyceną, argumentując to faktem, iż samochód jest fabrycznie nowy, serwisowany w ASO i sam koszt części zamiennych (bez robocizny) to 8 800 zł. Odwołała się więc od decyzji, w konsekwencji czego ubezpieczyciel zgodził się podnieść kwotę świadczenia. 

Czytaj więcej: Jak napisać skuteczne odwołanie od decyzji ubezpieczyciela?

Gdy ustalenie sprawcy zdarzenia zajmuje dużo czasu

Są sytuacje, gdzie ustalenie sprawcy lub okoliczności zdarzenia zajmuje kilka lub kilkanaście dni, a ty potrzebujesz auta na już. Nie wstawisz swojego do warsztatu, nie dostaniesz pieniędzy na naprawę, nie możesz nawet zażądać samochodu zastępczego. 

W sytuacji, kiedy potrzebujesz samochodu na już, możesz zaryzykować i wynająć auto na własny koszt. Towarzystwo ubezpieczeniowe sprawcy powinno zwrócić Tobie koszt wynajęcia pojazdu zastępczego. Zrób to jednak tylko wtedy, kiedy jesteś pewien, że to nie Ty spowodowałeś wypadek. W przeciwnym razie poniesiesz wydatek, za który nikt nie zwróci Tobie pieniędzy. 

Ewentualnie warto pomyśleć o ubezpieczeniu assistance. Możesz wówczas skorzystać z auta zastępczego, a Twój ubezpieczyciel odzyska wydane pieniądze za pomocą regresu. 

Uwaga! Samochód zastępczy musi być zbliżony standardem do Twojego auta. Jeśli mając Skodę Octavię weźmiesz sobie Mercedesa S500 jako auto zastępcze, firma ubezpieczeniowa sprawcy może zakwestionować taki wydatek i zwróci pieniądze jak za Skodę Octavię. 

Gdy sprawca uciekł z miejsca zdarzenia

Wypadek to zawsze stres. Emocje udzielają się każdemu, pojawia się strach, a wraz z nim hormony ucieczki - adrenalina i kortyzol. I właśnie to się dzieje. Sprawca ucieka, a Ty zostajesz z rozbitym samochodem lub, co gorsza, z obrażeniami ciała. 

Ustawodawca jednak nie pozostawił Cię w takiej sytuacji bez ochrony. Gdy sprawca oddala się z miejsca wypadku, możliwości są dwie:

  • jeśli sprawca jest znany i posiada OC - odszkodowanie wypłaca zakład ubezpieczeniowy, który wystawił polisę OC sprawcy, a następnie może domagać się od niego zwrotu poniesionych kosztów,
  • jeśli sprawca pozostaje nieznany lub nie posiada OC - odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, a następnie UFG żąda od sprawcy zwrotu świadczeń. Należy mieć na uwadze, że UFG wypłaca odszkodowanie tylko w przypadku szkód osobowych. Jeśli chcesz mieć pewność otrzymania pieniędzy za szkodę majątkową (np. uszkodzenia samochodu) powinieneś wykupić ubezpieczenie Autocasco

Czytaj więcej: Sprawca wypadku zbiegł – od kogo otrzymasz odszkodowanie?

Przykład. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 maja 2020 r. I ACa 57/20 możemy przeczytać, iż firma ubezpieczeniowa wniosła do sprawcy wypadku ze skutkiem śmiertelnym o zwrot wypłaconych świadczeń w kwocie 104 500 zł. Argumentowała to faktem, iż sprawca oddalił się z miejsca zdarzenia. Sąd przychylił się do wniosku ubezpieczyciela. 

Co warto wiedzieć?

  • Każdy pojazd zarejestrowany w Polsce musi posiadać obowiązkowe ubezpieczenie OC, z którego wypłacane jest odszkodowanie za szkody wyrządzone przez kierującego danym pojazdem.
  • W momencie wystąpienia kolizji lub wypadku drogowego, poszkodowany zyskuje prawo do ubiegania się o odszkodowanie z OC.
  • Sumy gwarancyjne (górna granica odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń) to 5 210 000 Euro dla szkód na osobie i 1 050 000 Euro dla szkód w mieniu na pojedyncze zdarzenie.
  • Jeśli sprawca zbiegnie z miejsca zdarzenia, jego towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci odszkodowanie, a następnie wystąpi do sprawcy z żądaniem zwrotu.
  • Jeżeli sprawcy nie uda się ustalić, odszkodowanie za szkody osobowe wypłaci Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
  • Zgodnie z wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego celem likwidacji szkody jest doprowadzenie do stanu sprzed jej zaistnienia tak, jakby szkoda nigdy nie miała miejsca, lub jeżeli jest to niemożliwe (np. śmierć lub trwały uszczerbek na zdrowiu), w maksymalny sposób złagodziła jej skutki. Dlatego też jeśli nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela, masz prawo się od niej odwołać.

FAQ - najczęściej zadawane pytania o likwidację szkody z polisy OC sprawcy

  1. Jak długo trwa likwidacja szkody z OC sprawcy?

    Gdy okoliczności zdarzenia nie pozostawiają wątpliwości a kwota roszczenia nie budzi zastrzeżeń, likwidacja szkody z OC trwa kilka dni. Jeśli jest problem z ustaleniem sprawcy lub oszacowaniem wartości szkody, ten czas odpowiednio się wydłuży. W wyjątkowych przypadkach kiedy sprawa trafia do sądu, likwidacja szkody może zająć kilka tygodni lub miesięcy. Zdarza się to jednak bardzo rzadko i tylko przy naprawdę poważnych kwotach. 

  2. Jak szybko dostanę odszkodowanie?

    Zgodnie z prawem  termin wypłaty odszkodowania wynosi 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Z reguły trwa to krócej i gdy tylko ubezpieczyciel sprawcy uzyska wszelkie potrzebne informacje, wypłaci odszkodowanie w ciągu kilku dni. Ustawa zezwala na wydłużenie tego terminu w określonych okolicznościach, np. gdy wysokość odszkodowania lub ustalenie odpowiedzialności ubezpieczyciela zależy od wyniku postępowania karnego lub cywilnego. 

  3. Co jeśli nie udało mi się ustalić ubezpieczyciela sprawcy?

    Z reguły ma to miejsce, gdy sprawcą jest obcokrajowiec. W takiej sytuacji należy zwrócić się o pomoc do Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w celu ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń sprawcy.

  4. Policja stwierdziła współodpowiedzialność za szkodę. Co teraz?

    W takim przypadku ubezpieczyciele obu sprawców likwidują szkodę solidarnie, proporcjonalnie do udziału ich klientów w szkodzie.