Właściciel pojazdu to osoba dysponująca prawem własności wynikającym z zakupu, otrzymania spadku czy darowizny. Potwierdzeniem jest zawsze stosowny dokument jak umowa kupna-sprzedaży, umowa darowizny lub akt poświadczenia dziedziczenia. Właściciel ma pełne prawo decydowania o pojeździe. Ma też obowiązki, np. jest odpowiedzialny za objęcie samochodu obowiązkowym ubezpieczeniem OC. Jakie konsekwencje niesie ze sobą sytuacja, gdy jest inny właściciel auta, inny ubezpieczający?

Z tego artykułu dowiesz się:

Ubezpieczenie OC może wykupić nie tylko właściciel pojazdu, ale także jego posiadacz, osoba użytkująca samochód np. leasingobiorca. Dlatego też w Ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych mowa jest o posiadaczu pojazdu, nie o właścicielu.

Czy można ubezpieczyć samochód, nie będąc właścicielem?

Kto powinien kupić ubezpieczenie OC pojazdu? Czy może być to inna osoba niż właściciel? Tak, nawet jeśli nie jesteś właścicielem samochodu, możesz go ubezpieczyć. Na potwierdzenie warto przytoczyć zapisy Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych:

Co mówi prawo?

Posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu (...).
art. 23 ust 1

Nie bez przyczyny pojawia się tu określenie posiadacz, a nie właściciel, czyli pojęcie szersze. Posiadacz może być właścicielem samochodu, ale też osobą użytkującą dany pojazd (użytkownik auta). Obowiązek zadbania o ubezpieczenie OC dotyczy nie tylko właścicieli samochodów wpisanych do dowodu rejestracyjnego, ale też osób, które go użytkują, czy najmują lub mają inne prawo do niego. W Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny znajdziemy wyjaśnienie terminu posiadacz:

Co mówi prawo?

Posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).
art. 336

Właściciel jest najczęściej także posiadaczem samochodu, użytkuje go na co dzień, może o nim stanowić. Nie każdy posiadacz pojazdu mechanicznego jest jednak jego właścicielem.

Kto zatem może kupić ubezpieczenie OC poza właścicielem samochodu?

  • Leasingobiorca,
  • współwłaściciel samochodu,
  • spadkobierca po śmierci właściciela pojazdu, gdy postępowanie spadkowe jest jeszcze w toku,
  • użytkownik pojazdu.

Ubezpieczenie OC może zakupić dowolna osoba, która ma interes prawny w utrzymaniu ochrony ubezpieczeniowej. Może to być współmałżonek, rodzic, znajomy. Składkę OC może opłacać inna osoba niż właściciel. Zakup ubezpieczenia przez inną osobę niż właściciel określa się umową na cudzy rachunek. Warto pamiętać, że ochroną ubezpieczeniową zostanie objęta każda osoba prowadząca dany pojazd, ponieważ OC jest przypisane do auta, nie do konkretnej osoby.

Inny właściciel auta, inny ubezpieczający – jak ubezpieczyć samochód?

Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta przez kogoś innego niż właściciel, co więcej może to być osoba zupełnie niezwiązana z samochodem. Użytkownik może ubezpieczyć samochód, nawet jeśli nie jest współwłaścicielem wpisanym do dowodu rejestracyjnego. Jego dane zostaną wpisane w rubryce "ubezpieczający".

Sam proces zakupu OC przez właściciela czy posiadacza niczym się nie różni. Zazwyczaj wystarczy dowód rejestracyjny pojazdu. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe mogą jednak wymagać upoważnienia (przygotowanego samodzielnie lub w formie notarialnej). Na upoważnieniu powinny znaleźć się informacje jak:

  • data i miejsce przygotowania upoważnienia,
  • dane upoważniającego i upoważnionego (imię, nazwisko, PESEL, seria i numer dowodu osobistego, adres, dane kontaktowe),
  • informacje o przedmiocie upoważnienia (polisa OC), dane ubezpieczanego pojazdu,
  • podpisy upoważnionego i upoważniającego.

Ubezpieczonym jest właściciel pojazdu, natomiast osoba zawierająca umowę OC staje się ubezpieczającym. W umowie muszą więc znaleźć się dane właściciela pojazdu oraz osoby, która samochód ubezpiecza.

Kto odpowiada za brak OC? 

Za ubezpieczenie OC odpowiedzialny jest właściciel pojazdu, niezależnie od tego, kto podpisał umowę. To na niego zostanie nałożona kara, jeśli UFG stwierdzi brak polisy lub gdy dojdzie do przerwy w ciągłości ubezpieczenia. Wezwanie do zapłaty kary zostanie skierowane do osoby, której dane widnieją w CEPiK (właściciela pojazdu).

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku leasingu, kiedy właścicielem pozostaje firma leasingowa. Choć teoretycznie to ona odpowiada za OC, warunkiem zawarcia umowy o leasing jest wcześniejsze wykupienie polisy. Żaden bank czy firma leasingowa nie podpiszą umowy, jeśli leasingobiorca nie zadba o obowiązkową ochronę OC.

Uwaga!

Gdy kierowca niebędący właścicielem doprowadzi do wypadku, odszkodowanie zostanie wypłacone z OC właściciela pojazdu (polisy przypisanej do danego pojazdu). Istotne jest więc to, aby samochód był objęty obowiązkową ochroną, mniejsze znaczenie w kontekście wypłaty odszkodowania ma to, kto go ubezpieczył.

Trzeba jednak pamiętać, że stronami umowy ubezpieczenia są firma ubezpieczeniowa i osoba ubezpieczająca (niekoniecznie właściciel), dlatego TU przede wszystkim zwróci się z żądaniem zapłaty składki OC do osoby widniejącej na polisie jako "ubezpieczający".

Kara za brak OC – aktualne stawki na 2025 rok
Od 1 stycznia 2025 r.

Kto zbiera i traci zniżki OC?

Towarzystwa ubezpieczeniowe nagradzają kierowców jeżdżących bezpiecznie. Za każdy rok bezszkodowej jazdy naliczane są zniżki, które wpływają na koszt polisy OC. Są one naliczane właścicielowi i każdemu współwłaścicielowi.

Warto wiedzieć

W przypadku kolizji lub wypadku ubezpieczyciel anuluje część zniżek wszystkich współwłaścicieli pojazdu.

Inny właściciel auta, inny ubezpieczający a cena OC  

Cena ubezpieczenia OC zależy przede wszystkim od danych właściciela pojazdu i od parametrów pojazdu. Towarzystwa ubezpieczeniowe biorą pod uwagę takie czynniki jak:

  • wiek kierowcy (młody kierowca płaci więcej od starszego, doświadczonego kierowcy),
  • doświadczenie (od ilu lat ma prawo jazdy),
  • historię ubezpieczeniową (czy były przerwy w ubezpieczeniu, czy z polis były likwidowane szkody, czy kierowca ma naliczone zniżki za bezszkodową jazdę),
  • liczbę dzieci,
  • stan cywilny,
  • miejsce zamieszkania,
  • rodzaj, markę i model pojazdu,
  • rok produkcji,
  • przebieg,
  • rodzaj paliwa,
  • pojemność silnika.

Dane osoby kupującej ubezpieczenie OC (współwłaściciela, użytkownika) również mogą wpłynąć na ostateczną wysokość składki OC. Trzeba bowiem pamiętać, że firmy ubezpieczeniowe dążą do jak najprecyzyjniejszego oszacowania ryzyka spowodowania wypadku, a co za tym idzie, wysokości wypłacanego odszkodowania. Przepisy prawa nie precyzują, które czynniki mają uwzględniać ubezpieczyciele, zależy to od ich polityki. Dlatego niektóre firmy poza danymi właściciela, przeanalizują też dane osoby, która zawiera umowę OC.

Warto wiedzieć:

  1. Za ubezpieczenie samochodu odpowiada właściciel. Obowiązek ten obejmuje także leasingobiorców (tzw. zależny posiadacz samochodu) i spadkobierców, jeśli poprzedni właściciel auta zmarł.
  2. Za brak OC nie odpowiadają użytkownicy samochodu, którzy nie są w jakiś sposób związani prawnie z pojazdem.
  3. Ubezpieczyć samochód może także osoba trzecia, w żaden sposób niezwiązana z pojazdem. Najczęściej jest jednak wymagane upoważnienie właściciela. Jest to tzw. umowa na cudzy rachunek.
  4. Jeśli polisę OC kupuje inna osoba niż właściciel pojazdu, jej dane zostają wpisane w rubryce "ubezpieczający". Ubezpieczyciel, wyliczając wysokość składki OC, może wziąć pod uwagę nie tylko dane właściciela, ale też osoby ubezpieczającej. Zależy to jednak od polityki firmy.
  5. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nakłada kary finansowe za brak OC. Kosztami zostaje obciążony właściciel, czyli osoba figurująca w CEPiK.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie auta nie będąc jego właścicielem

  1. Czy osoba, która nie ma prawa jazdy może ubezpieczyć samochód?

    Tak. Osoba, która nie ma prawa jazdy może być właścicielem samochodu, a każde auto musi mieć ubezpieczenie, dlatego nie ma przeszkód, aby osoba bez prawa jazdy podpisała umowę o OC.

  2. Czy wszyscy współwłaściciele pojazdu utracą zniżki, jeśli któryś z nich wyrządzi szkodę?

    Tak. Działa zasada solidarnej odpowiedzialności - jeżeli wszyscy współwłaściciele jeżdżą bezszkodowo, wszyscy zbierają zniżki. Ale jeśli któryś z nich spowoduje wypadek – wszyscy utracą zgromadzone do tej pory rabaty.

  3. Od czego zależy cena OC?

    Cena polisy OC zależy między innymi od ryzyka spowodowania wypadku, dlatego towarzystwa oceniają, z jakim kierowcą mają do czynienia, biorąc pod uwagę jego wiek, doświadczenie i zniżki za bezszkodową jazdę. Na ocenę ryzyka ubezpieczeniowego wpływają też czynniki dotyczące pojazdu, a więc jego rodzaj, marka, model, pojemność silnika, rocznik czy przebieg.

  4. Dlaczego młody kierowca płaci najwięcej za OC?

    Młody kierowca postrzegany jest jako osoba z grupy podwyższonego ryzyka, nie ma jeszcze zbudowanej historii ubezpieczeniowej, zgromadzonych zniżek, często jeździ brawurowo. Towarzystwa ubezpieczeniowe szacują ryzyko jako duże i windują stawki OC. Metodą na zmniejszenie wysokości OC jest dopisanie starszego, bardziej doświadczonego kierowcy i skorzystanie z jego zniżek.

  5. Czy podpisując umowę ubezpieczenia na czyjś rachunek, mam się podpisać za tę osobę?

    Podpisując umowę o OC i jakiekolwiek inne dokumenty należy podpisywać się własnym imieniem i nazwiskiem. Można dodać dopisek “z upoważnienia”, który potwierdzi, że podpisujemy się za kogoś. Właściciel pojazdu musi być imiennie wskazany w umowie.