Najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie OC. Znasz odpowiedzi na wszystkie?

Czy wiesz, że ubezpieczenie OC komunikacyjne Twojego samochodu zadziała nawet wtedy, gdy złamiesz przepisy drogowe i spowodowana przez Ciebie kolizja przyniesie kilkumilionowe straty? Polisa nie ochroni Cię natomiast, gdy dojdzie do skażenia środowiska. Kierowanie autem pod wpływem alkoholu skończy się z kolei regresem - Twój ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie osobom pokrzywdzonym w zdarzeniu, ale później zwróci się do Ciebie o jego zwrot.

Powyższe informacje o obowiązkowym ubezpieczeniu pojazdu to tylko namiastka wiedzy, jaką warto posiadać. Poznaj najczęściej zdawane pytania o OC i upewnij się, że znasz odpowiedzi na każde z nich.

Czy ubezpieczenie OC samochodu jest obowiązkowe?

Tak! Ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (OC) posiadaczy pojazdów mechanicznych powinien być objęty każdy pojazd zarejestrowany w Polsce lub przed rejestracją – od chwili wprowadzenia go do ruchu. Dotyczy to nie tylko samochodów osobowych, ale również ciągników rolniczych, autobusów, motocykli, motorowerów, przyczep, naczep czy pojazdów wolnobieżnych. Wyjątek stanowią pojazdy historyczne - nie podlegają one obowiązkowi ubezpieczenia w okresie, w którym nie są używane.

Przepisy o OC reguluje Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Kiedy trzeba wykupić polisę OC?

Pamiętaj, że Twój samochód powinien posiadać ciągłość ochrony OC (pomiędzy kolejnymi okresami ubezpieczenia nie może być nawet jednego dnia przerwy), bez względu na to czy jest używany (za wyjątkiem wspomnianych wyżej pojazdów historycznych). Umowę OC powinieneś zawrzeć:

• w dniu zakupu samochodu używanego zarejestrowanego w Polsce - jeśli zbywca auta nie przekazał Ci ważnego OC i pojazd nie jest ubezpieczony;
• przed końcem obowiązywania OC poprzedniego właściciela pojazdu - takie umowy nie przedłużają się automatycznie;
• najpóźniej w dniu rejestracji pojazdu w naszym kraju, ale nie później niż w dniu wprowadzenia go do ruchu.

Jaka kara grozi za brak ubezpieczenia OC w 2023 roku?

Kary za brak OC nakłada na posiadaczy pojazdów mechanicznych Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Zgodnie z Art. 88. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wysokość takiej opłaty stanowiw przypadku:

a) samochodów osobowych – równowartość dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę,

b) samochodów ciężarowych, ciągników samochodowych i autobusów – równowartość trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę,

c) pozostałych pojazdów – równowartość jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Grzywna uzależniona jest także od okresu pozostawania bez ochrony ubezpieczeniowej i wynosi:

• 20% ww. opłaty, gdy czas ten nie przekracza 3 dni;
• 50% opłaty, gdy okres ten nie przekracza 14 dni;
• 100% opłaty, jeśli przerwa w OC przekracza 14 dni.

Na jaki okres ubezpieczenia należy wykupić polisę OC?

Umowa OC zawierana jest z reguły na okres dwunastu miesięcy. Jeśli wykupiłeś polisę osobiście (nie korzystasz z OC zbywcy auta) i nie wypowiesz umowy na piśmie najpóźniej na dzień przed końcem okresu ochrony, zostanie ona przedłużona automatycznie na kolejny rok.

Dla właścicieli / posiadaczy niektórych pojazdów istnieje także możliwość zakupu ubezpieczenia OC krótkoterminowego. Przepisy przewidują taką umowę ubezpieczenia na pojazdy:

• zarejestrowane na stałe - tylko dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na kupnie i sprzedaży pojazdów mechanicznych lub pośredniczących w takich transakcjach;
• zarejestrowane czasowo;
• zarejestrowane za granicą, np. przed rejestracją w Polsce czy przed wjazdem do naszego kraju na określony czas (OC graniczne);
• wolnobieżne,
• historyczne,
• do jazd testowych.

Uwaga! OC krótkoterminowe wygasa wraz z ostatnim dniem umownego okresu ochrony.

Jaki jest zakres ubezpieczenia OC i co jest przedmiotem ubezpieczenia?

Polisa OC zapewnia naprawienie szkody lub wypłatę odszkodowania za poniesione straty (zarówno osobowe, jak i zniszczone mienie) osobom trzecim, pokrzywdzonym podczas zdarzenia z pojazdem objętym ubezpieczeniem obowiązkowym. Ochrona nie obejmuje sprawcy kolizji czy wypadku. Jeśli nie posiada on ważnego ubezpieczenia OC, odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Następnie Fundusz zwraca się do sprawcy o zwrot wszystkich poniesionych kosztów (tzw. regres ubezpieczeniowy).

W ramach ubezpieczenia OC można także otrzymać auto zastępcze, wyrównanie za utracone zniżki czy też zwrot kosztów dodatkowego badania technicznego.

Do jakiej kwoty towarzystwo płaci za szkody z polisy OC?

Odszkodowanie z obowiązkowego ubezpieczenia OC przysługuje do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Została ona określona w ustawie. Obecnie suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w złotych:

• 5 210 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia - w przypadku szkód na osobie
• 1 050 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia - w przypadku szkód w mieniu

Wysokość świadczenia jest przeliczana na złotówki, przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wyrządzenia szkody.

Czy ubezpieczenie OC działa tylko w Polsce?

Nie. Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje zdarzenia powstałe na terenie RP oraz - na zasadzie wzajemności - powstałe na terytoriach państw, których biura narodowe są sygnatariuszami Porozumienia Wielostronnego. W drugim przypadku zakres ochrony jest dostosowany do prawa państwa, na terytorium którego doszło do zdarzenia lub wynika z przepisów polskiej ustawy - w zależności od tego, który z zakresów jest szerszy.

Obecnie polskie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej honoruje: Andora, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Szwecja, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Węgry, Wielka Brytania, Włochy, Lichtenstein, Monako, San Marino, Wyspy Normandzkie (Channel Islands), Gibraltar, Wyspa Man, Wyspy Owcze (Faroe).

Na terenie: Albanii, Azerbejdżanu, Iranu, Maroko, Mołdawii, Macedonii, Tunezji, Turcji i Ukrainy należy posiadać Zieloną Kartę lub ubezpieczenie graniczne, natomiast w Rosji i na Białorusi honorowane jest wyłącznie ubezpieczenia graniczne.

Kiedy ubezpieczyciel nie zapłaci za szkodę z OC sprawcy?

W ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych ściśle określono sytuacje, w których zakład ubezpieczeń nie odpowiada za powstałe szkody, czyli:

• polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzone przez kierowcę posiadaczowi ubezpieczonego pojazdu (zakład ubezpieczeń nie wypłaci np. odszkodowania za Twoje auto, gdy pożyczysz go innej osobie i spowoduje ona kolizję lub gdy dojdzie do zderzenia dwóch pojazdów będących Twoją własnością);
• w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu (nie dotyczy to sytuacji, w których doszło do szkody z winy posiadacza innego pojazdu niż pojazd przewożący te przedmioty);
• polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, dokumentów, zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych;
• polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska.

Wyłączenie odpowiedzialności dotyczy także m.in. dwóch pojazdów uczestniczących w tym samym zdarzeniu, jeśli ich umowy leasingu zostały zawarte z tym samym leasingodawcą.

Czy towarzystwo ubezpieczeniowe może pomniejszyć odszkodowanie z OC lub żądać zwrotu wypłaconych pieniędzy?

Tak. Zakład ubezpieczeń lub UFG może zwrócić się do sprawcy zdarzenia (kierującego pojazdem) o zwrot wszystkich poniesionych kosztów, gdy:

• wyrządził on szkodę umyślnie;
• w chwili zdarzenia był w stanie po użyciu alkoholu, w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych oraz podobnie działających środków;
• wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
• nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem. Wyjątek stanowi sytuacja, w której chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
• zbiegł z miejsca zdarzenia.

Jakie informacje są potrzebne do zawarcia umowy OC?

Zanim wykupisz ubezpieczenie OC, wybrany zakład ubezpieczeń poprosi Cię o podanie podstawowych informacji dotyczących Ciebie jako właściciela pojazdu oraz głównego kierowcy (m.in. wiek, miejsce zamieszkania, lata posiadania prawa jazdy, dotychczasowa historia ubezpieczenia auta), Twojego samochodu (np. marka, model, rok produkcji, przebieg) oraz sposobu użytkowania (np. prywatnie, do celów zarobkowych).

Choć wszystkie towarzystwa ubezpieczeniowe oferują te same ustawowe ogólne warunki ubezpieczenia OC, wyliczenie składki odbywa się na podstawie indywidualnych taryf. W każdym zakładzie ubezpieczeń zestaw pytań dotyczących kierowcy i pojazdu może być inny. Inna będzie także zasada szacowania ryzyka wystąpienia kolizji czy wypadku i oczywiście związana z tym cena polisy.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Jakie dokumenty są potrzebne do zawarcia umowy OC?

Przed wypełnieniem formularza internetowego kalkulatora OC lub przed kontaktem z Agentem przygotuj dokumenty pojazdu, umowę sprzedaży (jeśli dopiero kupiłeś auto i nie zarejestrowałeś go jeszcze na siebie) oraz prawo jazdy. Informacje zawarte m.in. w dowodzie rejestracyjnym pomogą Ci sprawnie odpowiedzieć na pytania zadawane przez wybranego ubezpieczyciela.

Chcesz w kilka minut poznać kilkadziesiąt ofert ubezpieczenia OC? Z pomocą kalkulatora OC rankomat.pl sprawdzisz propozycje ubezpieczenia OC oraz polis dodatkowych kilkunastu największych ubezpieczycieli w Polsce. Wypełnij formularz OC online lub skontaktuj się z jednym z naszych doradców klienta pod numerem 22 270 00 00

Porównaj ceny OC i AC

W jaki sposób otrzymam polisę OC po zakupie?

Wykupiłeś polisę OC online, tzn. przez Internet lub telefon? Wszystkie niezbędne dokumenty otrzymasz na wskazany adres e-mail natychmiast po zawarciu umowy. Możesz również poprosić o dostarczenie polisy pocztą, choć ta metoda jest obecnie rzadko praktykowana. Wożenie ze sobą potwierdzenia zawarcia umowy OC nie jest już konieczne. „Papierowy” dokument jest potrzebny tylko podczas wyjazdu za granicę.

Kiedy mogę wypowiedzieć OC i zmienić ubezpieczyciela?

Umowę OC możesz wypowiedzieć najpóźniej na jeden dzień przed końcem okresu ochrony, jeżeli w ubiegłym roku zawarłeś ją osobiście na 12 miesięcy. Pamiętaj, że brak pisemnego wypowiedzenia OC oznacza przedłużenie polisy na kolejny rok.

• Korzystasz z ubezpieczenia OC zbywcy pojazdu? Umowę wypowiesz w dowolnym momencie. Takie samo prawo przysługuje Ci, jeżeli posiadasz dwie polisy OC wykupione na ten sam okres, z czego jedna została automatycznie przedłużona.
• Kupiłeś OC przez Internet lub telefon (zawarłeś umowę na odległość)? Możesz odstąpić od umowy ubezpieczenia w ciągu 30 dni, nawet bez podawania przyczyny. Pamiętaj przy tym, aby zachować ciągłość ubezpieczenia OC. Nie możesz np. wycofać się z umowy i później wykupić polisy z datą wsteczną. Jeśli pomiędzy kolejnymi okresami ochrony powstanie przerwa, narazisz się na wysoką karę, nakładaną przez UFG.

Więcej o wypowiedzeniu OC przeczytasz tutaj

Czy można odzyskać składkę z OC po sprzedaży lub złomowaniu samochodu?

Umowa OC zostanie rozwiązana po sprzedaży auta, o ile nowy właściciel zrezygnuje z jej kontynuacji oraz po wyrejestrowaniu pojazdu, np. po złomowaniu lub kradzieży. W takich przypadkach nie musisz składać wypowiedzenia OC – wystarczy poinformować towarzystwo o konkretnej zmianie. Co istotne – po rozwiązaniu umowy OC otrzymasz od ubezpieczyciela zwrot niewykorzystanej składki.

Co dzieje się z ubezpieczeniem obowiązkowym po sprzedaży i zakupie samochodu?

Zbywca samochodu powinien przekazać polisę OC nabywcy pojazdu. Wyłącznie od nowego właściciela zależy, czy umowa OC zostanie rozwiązana (może on wypowiedzieć umowę w dowolnym momencie). Jeśli zdecyduje się on na jej kontynuację, sprzedawca pojazdu nie odzyska zapłaconej wcześniej składki OC.

Nabywca pojazdu powinien z kolei pamiętać, że towarzystwo może przeliczyć składkę ubezpieczenia zgodnie z jego danymi (tzw. rekalkulacja) i żądać dopłaty za czas obowiązywania umowy ubezpieczenia. Jeśli uzna, że w jego przypadku istnieje wyższe ryzyko spowodowania kolizji lub wypadku, składka OC może wzrosnąć. Często w takiej sytuacji korzystniejsza okazuje się rezygnacja z umowy OC i emigracja do tańszego towarzystwa.

Przeczytaj również: Sprzedaż samochodu a OC