Sieć ładowania samochodów elektrycznych ma być łatwiejsza w obsłudze i bardziej dostępna dla kierowców – wszystko przez to, że od 13 kwietnia 2024 zaczyna obowiązywać rozporządzenie AFIR, które m.in. ułatwia klientom wygodne płatności poprzez terminale płatnicze przy każdej stacji ładowania.

Od 13 kwietnia terminale płatnicze muszą być montowane we wszystkich nowych stacjach ładowania samochodów elektrycznych. Stosowanie terminali płatniczych (co najmniej czytniki kart płatniczych, a dodatkowo urządzenia do płatności bezdotykowych lub urządzenia korzystające z Internetu i umożliwiające bezpieczne płatności np. QR) ma umożliwiać kierowcom płatności ad hoc, czyli takie, w których nie ma konieczności rejestrowania się u danego operatora. To oznacza, że nie będziesz potrzebować już specjalnej aplikacji lub karty oddzielnych dla różnych operatorów stacji ładowania.

Terminal płatniczy przy ładowarkach samochodów elektrycznych zlokalizowanych przy trasach ma sprawić, że podróżowanie elektrykami będzie wygodniejsze. To nie tylko element realizacji pakietu „Gotowi na 55”, ale także sposób zachęcenia kierowców do użytkowania samochodów elektrycznych.

Wypowiedź eksperta

Zupełnie inna kwestia to czy jest to dobre rozwiązanie. To generuje dodatkowe koszty dla operatorów, które przełożą się na koszt usługi ładowania, a jak pokazują przykłady z państw zachodnich, gdzie sieć ładowarek jest dużo większa, sam udział płatności kartami płatniczymi jest niewielki i z czasem będzie się zmniejszał. Kierowcy samochodów elektrycznych przekonają się, że wygodniej jest być zarejestrowanym w bazie operatora i płacić za pomocą aplikacji czy karty RFID. W przyszłości będzie to także ułatwione poprzez technologię plug&charge i integrację płatności z systemem samochodu.
Rafał Czyżewski, Prezes GreenWay Polska w rozmowie z ISBnews

Dyrektor zarządzający PSPA Maciej Mazur, dodaje też, że w obecnej chwili jednymi z największych wyzwań są przedłużające się procedury przyłączeniowych stacji DC do sieci elektroenergetycznej.

Co mówi prawo?

Rozpoczęcie stosowania przepisów AFIR i wdrożenie terminali płatniczych – 13 kwietnia 2024 roku.

Co mówi prawo?

Punkt 36. rozporządzenia AFIR
Użytkownicy pojazdów zasilanych paliwami alternatywnymi powinni móc ładować lub tankować pojazd na zasadzie ad hoc oraz w łatwy i wygodny sposób dokonywać opłaty we wszystkich ogólnodostępnych punktach ładowania i tankowania paliw bez konieczności kontaktowania się z operatorem punktu ładowania lub tankowania paliw bądź dostawcą usług w zakresie mobilności. Zatem w przypadku ładowania lub tankowania paliw na zasadzie ad hoc wszystkie ogólnodostępne punkty ładowania i tankowania paliw powinny przyjmować instrumenty płatnicze szeroko stosowane w Unii, w szczególności płatności elektroniczne za pomocą terminali i urządzeń stosowanych do usług płatniczych. W odniesieniu do infrastruktury rozmieszczonej przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia należy odroczyć stosowanie tych wymogów. Metoda płatności ad hoc powinna zawsze być dostępna dla konsumentów nawet wtedy, gdy w punkcie ładowania lub tankowania paliw oferowane są płatności umowne.
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2023/1804 z dnia 13 września 2023 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylenia dyrektywy 2014/94/UE.

Czy kierowcy chcą mieć czytnik kart płatniczych w ładowarkach?

Powerdot, firma, która instaluje stacje ładowania samochodów elektrycznych, poinformowała, że w ponad 100 lokalizacjach na terenie Polski, aż 70% kierowców wybiera szybkie metody płatności ad hoc – 36% za pośrednictwem kodu QR, a 34% woli płacić kartą. Z aplikacji korzysta 30% użytkowników Powerdot.

Wypowiedź eksperta

Przewaga użytkowników wybierających wygodę i niezależność jest miażdżąca. Nasze dane potwierdzają, jak bardzo potrzebna jest nowa regulacja, chociaż dla operatorów stacji oznacza ona dodatkowe koszty związane z instalacją urządzeń płatniczych. Kierowcy elektryków ewidentnie mają dość instalowania na swoich smartfonach dziesiątek różnych aplikacji. Chcą, aby ładowanie auta było szybkie i proste. Na stacjach, które w tej chwili stawiamy, montujemy terminale płatnicze. Dzięki temu już w ponad 100 lokalizacjach można zapłacić kartą za ładowania auta, co w Polsce jest ewenementem. Jeśli ktoś zapomni smartfona jadąc na naszą stację, nic się nie stanie, o ile oczywiście będzie mieć przy sobie fizyczną kartę. Będziemy stopniowo montować terminale na pozostałych naszych stacjach, które zostały wcześniej wybudowane, aby docelowo na każdej z nich była pełna dowolność jeśli chodzi o sposób płatności, tj. kartą, kodem QR lub aplikacją innych dostawców.
Grigoriy Grigoriev, dyrektor generalny Powerdot w Polsce

Co to jest AFIR?

AFIR to w pełnym brzmieniu Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1804 z dnia 13 września 2023 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylenia dyrektywy 2014/94/UE. W skrócie AFIR to rozporządzenie ws. rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych.

Wypowiedź eksperta

Uchwalenie AFIR to przełomowy moment dla rozbudowy infrastruktury ładowania w Unii Europejskiej. Po pierwsze, nowy akt prawny – jako rozporządzenie – nie wymaga implementacji do prawa krajowego poszczególnych państw członkowskich – będzie obowiązywał bezpośrednio. Po drugie, AFIR nakłada na każde państwo członkowskie bardzo ambitne wymagania, z których kluczowym jest obowiązek wzrostu łącznej mocy ogólnodostępnych stacji ładowania na każdy nowo zarejestrowany samochód całkowicie elektryczny (o 1,3 kW) oraz każdą nowo zarejestrowaną hybrydę typu plug-in (o 0,8 kW). Biorąc pod uwagę prognozowany, bardzo dynamiczny rozwój rynku e-mobility w Polsce oznacza to, że już za ok. 2 lata moc infrastruktury ładownia w Polsce będzie musiała wzrosnąć ponad 2-krotnie względem 2022 r. To olbrzymie wyzwania dla wszystkich interesariuszy sektora e-mobility, z administracją rządową na czele.
Maciej Mazur, Dyrektor zarządzający PSPA

Co jeszcze jest zapisane w AFIR?

Rozporządzenie przewiduje także wybudowanie wzdłuż najważniejszych unijnych korytarzy transportowych (tzw. transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T) stacji do szybkiego ładowania pojazdów osobowych i ciężarowych oraz stacji tankowania wodoru.

W sieci bazowej TEN-T do 2025 roku co 60 km na każdym kierunku podróży mają być rozmieszczone przeznaczone ogólnodostępne strefy ładowania o mocy co najmniej 400 kW. Do 2027 roku moc takich stref będzie musiała wzrosnąć do co najmniej 600 kW. 

Cele dla infrastruktury dla pojazdów osobowych i lekkich dostawczych:

  1. Od 2025 roku: główne autostrady UE (sieć bazowa TEN-T) muszą posiadać huby ładowania o mocy co najmniej 400 kW co maks. 60 km (w obu kierunkach).

  2. Od 2027 roku: 50% autostrad drugorzędnych (sieć komplementarna TEN-T) musi posiadać huby ładowania o mocy co najmniej 300 kW co maks. 60 km (w obu kierunkach). 

  3. Do 2030 roku państwa powinny zakończyć budowę obowiązkowej infrastruktury.

Wybierając się w podróż samochodem elektrycznym, pamiętaj, że Twój pojazd musi mieć ważną polisę OCsprawdź, ile może kosztować.