Aromatyczna, kolorowa i zdrowa – taka właśnie jest kuchnia Chorwacji. Choć słynie ze świeżych owoców morza, to pod względem kulinarnym kraj ten ma do zaoferowania wiele więcej. Bałkańska gastronomia zachwyca różnorodnością, a całości dopełniają wyborne wina. Zobacz, czego warto spróbować wśród dań serwowanych na chorwackim wybrzeżu.
- Kuchnia chorwacka – co musisz wiedzieć?
- 1. Przystawki (Predjela)
- 2. Zupy (Juhe)
- 3. Dania główne (Glavna Jela)
- 4. Ryby i owoce morza (riba i plodovi mora)
- 5. Desery (Deserti)
- 6. Napoje (Pića)
- 7. Regionalne specjały
- 8. Street food i jedzenie na wynos
- 9. Tradycyjne święta i potrawy sezonowe
- 10. Restauracje i targi
- Jak przygotować się do podróży do Chorwacji?
Sprawdź, jakie są popularne dania, jakie ciasto warto zamówić w kawiarni i co czeka Twoje kubki smakowe nad Adriatykiem. Zapraszamy w niezwykłą podróż po Chorwacji, tym razem od kuchni.
Kuchnia chorwacka – co musisz wiedzieć?
Kuchnia chorwacka to prawdziwa mozaika smaków i tradycji, odzwierciedlająca bogatą historię i różnorodność regionów Chorwacji. Łączy w sobie wpływy śródziemnomorskie, środkowoeuropejskie i bałkańskie, prezentując szeroki wachlarz potraw, które zadowolą każde podniebienie. Od świeżych owoców morza i oliwy z oliwek po aromatyczne mięsa i domowe desery – to prawdziwa uczta dla zmysłów.
1. Przystawki (Predjela)
Choć istnieją różne sposoby, aby rozpocząć posiłek w Chorwacji, w większości restauracji turystom na przystawkę proponowane są dwie pozycje: pršut i paški sir.
Pršut to rodzaj suszonej szynki wieprzowej, przypominającej szynkę parmeńską. Co ciekawe, suszona jest na powietrzu i słońcu. Paški sir to natomiast ser wytarzany wyłącznie na wyspie Pag. Charakteryzuje go słony smak i twardość.
2. Zupy (Juhe)
Jako że kuchnia Chorwacji to przede wszystkim ryby, chętnie wybieraną zupą jest riblja juha. Zawiera różne rodzaje świeżych ryb i owoców morza, a także warzywa. Całości dopełniają aromatyczne przyprawy – do wywaru dodaje się też natkę pietruszki. Tym, co jednak stanowi o jej unikatowym smaku, są sok z cytryny, oliwa z oliwek i wino, będące zwieńczeniem tej lokalnej potrawy.
Inną popularną zupą jest manestra. To chorwacki gulasz z warzywami wywodzący się z Istrii. Przygotowuje się go z kukurydzy, soczewicy lub bobu, z dodatkiem innych warzyw, np. kapusty, ziemniaków i marchewki. Dostępny jest też w wersji mięsnej.
3. Dania główne (Glavna Jela)
Spośród chorwackich dań głównych na szczególną uwagę zasługują trzy potrawy: peka, čevapčići oraz pašticada.
Peka to jednogarnkowy posiłek składający się z mięsa (np. jagnięciny, ale też kałamarnicy i innych owoców morza) oraz warzyw. Składniki polewa się oliwą, doprawia białym winem i przyprawami oraz gotuje długo pod przykrywką – nad rozżarzonymi węglami.
Čevapčići, czyli pochodna tureckiego kebabu to potrawa spotykana w niemal całej Chorwacji i innych krajach bałkańskich. Przyrządza się ją z mięsa mielonego lub siekanego. Mięso formuje się w niewielkie ruloniki i grilluje. To danie podawane jest z pitą, ziemniakami lub frytkami.
Pašticada to pozycja obowiązkowa dla miłośników wołowiny. To chorwacki gulasz oparty o to właśnie mięso – wołowinę marynuje się wiele godzin, moczy w sosie z czerwonego wina i warzyw z czosnkiem, a następnie mięso jest powoli gotowane. Całości dopełniają liczne przyprawy.
4. Ryby i owoce morza (riba i plodovi mora)
Chorwacka kuchnia to raj dla wielbicieli ryb i zup rybnych. Słynny brudet jest jedną z nich. To danie to nic innego jak wywar rybny, jedzony chętnie w Dalmacji i Istrii. Do jego przygotowania niezbędne są świeże ryby, owoce morza (np. małże, kalmary) i warzywa, z uwzględnieniem czerwonej cebuli. Całość doprawia się sosem pomidorowym.
Inne popularne danie z owocami morza to lignje na žaru. To grillowane kalmary marynowane w oliwie z oliwek, z sokiem z cytryny, czosnkiem i ziołami. Innym popularnym sposobem podawania kalmarów, jaki uznaje chorwacka kuchnia, jest smażenie ich na głębokim tłuszczu.
5. Desery (Deserti)
Kuchnia Chorwacji to również wyborne desery. Jednym z najpopularniejszych są kroštule. To ciasto popularne zarówno w Dalmacji, jak Istrii, które do złudzenia przypomina – w smaku i wyglądzie – polskie faworki. Przygotowuje się je z ciasta smażonego na oleju.
Godny uwagi jest też deser rodem z Dalmacji, czyli rožata. To pudding-krem, do którego przyrządzenia potrzebne są produkty takie jak mleko, jajka i cukier. Podaje się go z sosem karmelowym. Jego słodki, ale nie mdlący smak, zapada w pamięć na długo. Palce lizać!
6. Napoje (Pića)
Spośród lokalnych chorwackich napojów wyróżnia się rakija. To mocny alkohol – ok. 50%-60% – otrzymywany na skutek destylacji przefermentowanych owoców. W smaku przypomina bimber lub brandy. Popularny jest na całych Bałkanach i można go dostać w większości chorwackich restauracji.
Jak kuchnia Chorwacji, to oczywiście – wina! Białe wino i wino czerwone podkreślą smak niemal każdej z chorwackich potraw. Najpopularniejsze wina produkuje się z odmian winogron takich jak Grasevina, Malvazija, czy Plavac Mali.
7. Regionalne specjały
Na terenie Chorwacji dominuje głównie kuchnia dalmatyńska i istryjska.
Charakterystyczne elementy kuchni dalmatyńskiej to m.in. grillowane ryby i owoce morza, oliwa z oliwek, świeże warzywa, sery, baranina i dania jagnięciny. Kuchnia istryjska słynie natomiast m.in. z ryb, makaronu, trufli, szparagów, kiełbasek i licznych wyrobów mięsnych, dziczyzny oraz podobnie jak w rejonie Dalmacji – doskonałego wina, wykorzystywanego również przy przygotowaniu potraw.
Kuchnia dalmatyńska jest lżejsza i odrobinę mniej aromatyczna niż ta spotykana na terenach Istrii. Obie są równie pyszne!
8. Street food i jedzenie na wynos
Będąc w Chorwacji, turyści często zatrzymują się w hotelach. Mając do dyspozycji hotelowe restauracje, choć raz warto jednak spróbować chorwackiego streetfoodu.
Miłośnikom mięsa poleca się burek – to prosta potrawa z ciasta filo wypełniona mięsem, serem lub szpinakiem. Dzięki temu, że jest sycący, w trakcie bardziej leniwego dnia zastąpi danie główne.
Amatorzy słodyczy w chorwackiej kuchni ulicznej również znajdą coś dla siebie. Godne uwagi są zwłaszcza palačinke, czyli nic innego jak naleśniki. To przysmak na niemal całych Bałkanach, serwowany z różnymi dodatkami – w tym również na słodko.
9. Tradycyjne święta i potrawy sezonowe
Chorwacja ma również niejedno charakterystyczne danie świąteczne. W okresie Bożego Narodzenia Chorwaci poświęcają czas na przygotowanie potraw takich jak m.in. sarma – jest to kapusta z mięsem, ryżem i przyprawami w towarzystwie sosu pomidorowego. To odpowiednik polskich gołąbków. Inna popularna potrawa to bakalar – suszony dorsz.
Danie postne, które nadal można spotkać na wigilijnych stołach, to również słynne czarne risotto, czyli crni rižot. To ryż z owocami morza z dodatkiem atramentu kałamarnicy – stąd nietypowy kolor... i niezapomniany smak. Czarne risotto przez cały rok serwuje też wiele restauracji.
Na wielkanocnym stole Chorwatów można natomiast znaleźć – podobnie jak w Polsce – produkty z wielkanocnego koszyczka. Na wielkanocny obiad serwuje się głównie mięso – pieczeń jagnięcą oraz aromatyczną zupę na bulionie.
10. Restauracje i targi
Jakie są najlepsze restauracje w Chorwacji? Każdy, kto choć raz odwiedził ten malowniczy kraj, ma zapewne na to pytanie swoją odpowiedź, ale amatorzy gastronomii na najwyższym poziomie powinni odwiedzić miejsca wyróżnione gwiazdką Michelin. To m.in. Monte w mieście Rovinju, Pelegrini w Szybeniku oraz restauracja 360 w Dubrowniku. Obecnie kuchnia Chorwacji może poszczycić się kilkunastoma restauracjami z tym prestiżowym wyróżnieniem.
Turyści, którzy chcą spróbować jedzenia nie tylko smacznego, ale też prawdziwie lokalnego, powinni natomiast wybrać się na targ. Sprzedawcy handlują tam warzywami, serami, mięsem i częstują zainteresowanych czerwonym winem. Takie miejsca znajdują się w niemal każdym turystycznym mieście i stanowią ciekawą atrakcję. Słynny jest m.in. Zagrzebski Dolac.
Jak przygotować się do podróży do Chorwacji?
Przygotowując się do chorwackich wakacji, pamiętaj przede wszystkim o ważnym dowodzie osobistym lub paszporcie. Jeśli w podróż wybierasz się samochodem, nie zapomnij o ubezpieczeniu auta, prawie jazdy i dowodzie rejestracyjnym.
Bardzo ważnym elementem przygotowań do wakacji nad Adriatykiem jest zakup dobrego ubezpieczenia turystycznego. Choć w Chorwacji można skorzystać z karty EKUZ, to nie refunduje ona kosztów leczenia w placówkach prywatnych – a często to właśnie z takich placówek muszą skorzystać turyści, gdy zależy im na szybkiej i jakościowej pomocy medycznej. Nie warto więc ryzykować.
Wypowiedź eksperta
Ubezpieczenie do Chorwacji w wersji podstawowej powinno zawierać co najmniej:
Ubezpieczyciel | Zakres ubezpieczenia | Cena | ||
---|---|---|---|---|
Koszty leczenia 20 000 eur | Ratownictwo 7 000 eur | Bagaż - | 42,92 zł 2 os. / 7 dni | |
Dodatkowo: NNW: 15 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | ||||
Koszty leczenia 250 000 zł | Ratownictwo 250 000 zł | Bagaż 2 000 zł | 58,80 zł 2 os. / 7 dni | |
Dodatkowo: NNW: 30 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholu zachorowanie COVID-19 | ||||
Koszty leczenia 30 000 eur | Ratownictwo 5 000 eur | Bagaż 300 eur | 60,00 zł 2 os. / 7 dni | |
Dodatkowo: NNW: 3 000 eurzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | ||||
Koszty leczenia 150 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | 91,12 zł 2 os. / 7 dni | |
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 150 000 złOC sportowe: 150 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | ||||
Koszty leczenia 600 000 zł | Ratownictwo 600 000 zł | Bagaż 3 000 zł | 128,24 zł 2 os. / 7 dni | |
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 250 000 złOC sportowe: 250 000 złsprzęt sportowyzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 |
42,92 zł 2 os. / 7 dni | |||
Koszty leczenia 20 000 eur | Ratownictwo 7 000 eur | Bagaż - | |
Dodatkowo: NNW: 15 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
58,80 zł 2 os. / 7 dni | |||
Koszty leczenia 250 000 zł | Ratownictwo 250 000 zł | Bagaż 2 000 zł | |
Dodatkowo: NNW: 30 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholu zachorowanie COVID-19 | |||
60,00 zł 2 os. / 7 dni | |||
Koszty leczenia 30 000 eur | Ratownictwo 5 000 eur | Bagaż 300 eur | |
Dodatkowo: NNW: 3 000 eurzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
91,12 zł 2 os. / 7 dni | |||
Koszty leczenia 150 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | |
Dodatkowo: NNW: 10 000 złOC: 150 000 złOC sportowe: 150 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
128,24 zł 2 os. / 7 dni | |||
Koszty leczenia 600 000 zł | Ratownictwo 600 000 zł | Bagaż 3 000 zł | |
Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 250 000 złOC sportowe: 250 000 złsprzęt sportowyzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
Taką polisę można mieć już za mniej niż 5 zł za jeden dzień ochrony. Znajdziesz ją w naszym kalkulatorze, a zakup zajmie Ci dosłownie tylko kilka minut - możesz to zrobić nawet w drodze do Chorwacji!
Co warto wiedzieć?
Kuchnia chorwacka to przede wszystkim owoce morza i lokalne wina.
Charakterystyczne dania Chorwacji to m.in. peka, čevapčići, brudet, lignje na žaru, pašticada i crni rižot (czarne risotto).
Popularne przekąski i desery w Chorwacji to m.in. paški sir (ser z wyspy Pag), kroštule i rožata.
Na Bałkanach możesz skorzystać z szerokiej oferty gastronomicznej restauracji, hoteli i street foodów.
Jadąc do Chorwacji, nie zapomnij o ubezpieczeniu turystycznym.
Najczęściej zadawane pytania
Z czego słynie Chorwacja?
Chorwacja słynie z malowniczych plaż Adriatyku, zabytków wpisanych na listę UNESCO, parków narodowych i... pysznego jedzenia!
Co w Chorwacji jedzą na śniadanie?
Tradycyjne śniadanie w Chorwacji to zwykle chleb z dodatkiem masła, dżemu, miodu i regionalnych serów.
Co warto spróbować w Chorwacji?
W Chorwacji warto spróbować ryb i owoców morza, w tym zwłaszcza z grilla. Kuchnia chorwacka to również aromatyczne dania mięsne, w tym m.in. čevapčići, czyli ruloniki z mielonego mięsa, czy pašticada – gulasz z wołowiny. Warto zapoznać się bliżej również z tzw. czarnym risotto. Do degustacji w towarzystwie lokalnego białego wina!
Czy w Chorwacji jest dobre jedzenie?
To zależy od indywidualnych upodobań. Powszechnie jednak kuchnia chorwacka uchodzi nie tylko za niezwykle smaczną, ale też zdrową i zróżnicowaną.