Pomoc 
Na tę wyjątkową noc czekają naukowcy i romantycy. To właśnie wtedy można zaobserwować najwięcej spadających gwiazd gołym okiem. Ciepła, letnia noc i do tego deszcz złotych meteorytów – czy można wyobrazić sobie coś bardziej magicznego? Przygotuj się razem z nami na Noc Perseidów 2023 i zobacz, gdzie są idealne warunki do oglądania spadających gwiazd.
Te wyjątkowo jasne meteory zwane Perseidami to jedne z najbardziej regularnych rojów. Już w czasach starożytnych noc spadających gwiazd była źródłem fascynacji, opowieści i tajemniczych interpretacji. W miarę rozwoju nauki i astronomii poznaliśmy odpowiedzi na pytania dotyczące pochodzenia tych zjawisk. To jednak nie zmienia faktu, że w roju meteorytów lecących pojedynczymi rozbłyskami złotego światła, którego orbita przecina się z Ziemią wciąż jest coś tajemniczego, nie tylko dla miłośników astronomii. Warto zobaczyć to na własne oczy.
Skąd się wzięły Perseidy? Spadające gwiazdy od naukowej strony
Noc Perseidów to jedno z najbardziej oczekiwanych i spektakularnych zjawisk astronomicznych. Imponujący deszcz meteorów osiąga apogeum, tzw. maksimum roju w okolicach połowy sierpnia, zwykle między 11 a 13 sierpnia. To właśnie wtedy można zaobserwować ich najwięcej – przy sprzyjających warunkach atmosferycznych zobaczysz nawet do 100 spadających gwiazd w ciągu godziny!
Zjawisko Perseidów, potocznie zwane spadającymi gwiazdami ma swoje źródło w komecie 109P Swift-Tuttle, która okrąża słońce w ciągu około 133 lat. Kiedy kometa zbliża się do słońca, ogrzewa się, a cząsteczki lodu i pyłu uwalniają się z jej powierzchni. To z kolei powoduje wchodzenie z ogromną prędkością, często przekraczającą 200 000 km/h w atmosferę drobin skalnych z przestrzeni kosmicznej.
Te cząsteczki tworzą tzw. meteoroidy - świetlne zjawiska powstające na skutek ogrzewania się komety 109P Swift-Tuttle krążącej po Układzie Słonecznym. Mogą one dolecieć nawet do powierzchni Ziemi. Jednak zdecydowana ich większość ulega zniszczeniu. Tylko niewielka ich liczba zdołała przetrwać. Perseidy to jeden z najbardziej regularnych rojów meteorów którego orbita przecina się z ziemską. Dzieje się to mniej więcej w okolicach połowy lipca.
W tym momencie generują intensywne ciepło i światło, tworząc efektowne smugi świetlne na nocnym niebie, niczym deszcz meteorów. To, co obserwujemy jako "spadające gwiazdy", to w rzeczywistości te meteoroidy spalające się podczas wejścia w atmosferę ziemską.
Nazwa "Perseidy" pochodzi od gwiazdozbioru Perseusza – wydaje nam się, że meteoryty wylatują właśnie z tej konstelacji. To tam w czasie maksimum znajduje się tzw. radiant Perseidów. Deszcze gwiazd w przeszłości nazywane były łzami św. Wawrzyńca - czas ich występowania przypadał w okolicach daty śmierci tego świętego.
Kiedy oglądać Perseidy 2023 na niebie?
Tak jak już wspominaliśmy, te spadający gwiazdy to jeden z najbardziej regularnie pojawiających się na niebie zjawisk astronomicznych. Perseidy możesz zatem oglądać każdego roku w okresie od około 17 lipca do 24 sierpnia. To jednak w drugim wakacyjnym miesiącu zdarzają się jednak najlepsze możliwości podziwiania tego zjawiska.
Najlepszy czas do obserwacji Perseidów wypada w okolicach drugiej połowy sierpnia. Maksimum roju meteorów przypada w nocy z 12 na 13 sierpnia, zwłaszcza w drugiej połowie nocy. Wtedy zaobserwujesz na całym niebie najwięcej spadających gwiazd (nawet 50-80 w ciągu godziny w trakcie maksimum roju).
Jak obserwować Perseidy 2023? Przygotuj się na noc spadających gwiazd i rój meteorów
Jak już wspomnieliśmy, podczas Nocy Perseidów gwiazdy dostrzeżesz gołym okiem.Wystarczy, że będziesz wypatrywać ich na całym niebie, ale warto patrzeć w konkretnym kierunku. Szczególnie należy swój wzrok zawiesić na gwiazdozbiorze Perseusza, czyli w tym roku na terenie Polski na północnym wschodzie. Najważniejsze są odpowiednie warunki do śledzenia ich trasy – noc musi być bezchmurna, a niebo nie może być zanieczyszczone światłem miejskim. Pomocna w oglądaniu tego zjawiska będzie też lornetka.
Można spadające gwiazdy obserwować mniej spektakularnie, np. w planetarium. Centrum Nauki Kopernik organizuje wspólne oglądanie roju Perseidów. Niemniej jednak najlepiej obserwować spadające gwiazdy z dala od światła wielkich miast. Wtedy szansa zobaczenia meteorów będzie zdecydowanie większa.
Gdzie oglądać Perseidy 2023 w Polsce? Parki ciemnego nieba w Górach Izerskich i Bieszczadach
W Polsce mamy dwa rezerwaty ciemności, w których znajdziesz idealne warunki do obserwacji rojów meteorów. Pierwszy z nich to transgraniczny, polsko-czeski Izerski Park Ciemnego Nieba, wyjątkowe miejsce położone w polskich Sudetach Zachodnich. Stanowi doskonałe miejsce do obserwacji gwiazd, planet i innych ciał niebieskich.
Park znajduje się w rejonie Gór Izerskich i obejmuje kilka miejscowości, w tym Świeradów-Zdrój. Jego celem jest nie tylko ochrona ciemności nocnego nieba, ale także popularyzacja astronomii i zachęcanie do zwrócenia uwagi na wpływ nadmiernego oświetlenia na środowisko naturalne i zdrowie człowieka.
Dzięki niskiemu poziomowi zanieczyszczenia świetlnego, park jest idealnym miejscem do obserwacji nocnego nieba. Organizowane są tu warsztaty i wydarzenia astronomiczne, podczas których możesz poznać tajniki kosmosu. To jedno z najlepszych miejsc, w których spędzisz noc spadających gwiazd – i to nie zależnie od tego, czy będziesz obserwował je od strony polskiej czy czeskiej.
Jak dojechać na noc spadających gwiazd do Izerskiego Parku Ciemnego Nieba?
Samochodem:- Z Warszawy: kieruj się na południowy zachód autostradą A2, a następnie drogą ekspresową S3 w kierunku Legnicy. Następnie, z Legnicy, skręć na drogę krajową nr 30 w kierunku Jeleniej Góry, a stamtąd na Świeradów-Zdrój.
- Z Wrocławia: Z Wrocławia kieruj się na północ drogą ekspresową S3, a następnie zjedź na drogę krajową nr 30 w kierunku Jeleniej Góry i dalej na Świeradów-Zdrój.
- Z Krakowa: Z Krakowa pojedź autostradą A4 w kierunku Wrocławia. Następnie, z Wrocławia, kontynuuj podróż drogę krajową nr 30 w kierunku Jeleniej Góry i dalej na Świeradów-Zdrój.
Komunikacją publiczną:
Pociągiem: Świeradów-Zdrój, znajdujący się w rejonie Izerskiego Parku Ciemnego Nieba, ma połączenia kolejowe z większymi miastami w Polsce. Możesz dotrzeć do Jeleniej Góry lub Zgorzelca, a stamtąd skorzystać z transportu lokalnego.
Autokarem: Wiele firm przewozowych oferuje połączenia autobusowe do Świeradowa Zdroju lub innych miejsc w rejonie parku.
Drugim miejscem w Polsce, w którym znajdziesz doskonałe warunki do oglądania Perseidów będzie Park Gwiezdnego Nieba „Bieszczady”. Jest to obszar chroniony w polskich Bieszczadach, który został utworzony w celu ochrony ciemności nocnego nieba oraz promowania astronomii. Jest to miejsce, w którym doświadczysz nieskazitelnej ciemności i możesz cieszyć się widokiem tysięcy gwiazd oraz innych ciał niebieskich.
Park Gwiezdnego Nieba „Bieszczady” zajmuje powierzchnię 113 846,41 hektarów i obejmuje obszar Bieszczadzkiego Parku Narodowego oraz dwóch parków krajobrazowych: Cisniańsko-Wetlińskiego i Doliny Sanu. Na terenie parku odbywają się działania edukacyjne, takie jak warsztaty, prelekcje i obserwacje astronomiczne, aby podnieść świadomość na temat ciemności nocnego nieba i konieczności jej ochrony.
Samochodem:
- Z Krakowa: Kieruj się na południowy wschód autostradą A4 w kierunku Rzeszowa, a następnie kontynuuj podróż na wschód drogą ekspresową S19 do Sanoka. Następnie możesz jechać na południe w kierunku Ustrzyk Dolnych.
- Z Warszawy: Kieruj się na południowy wschód autostradą A2 i dalej na drogę ekspresową S17 w kierunku Lublina. Następnie kontynuuj podróż na wschód drogą ekspresową S19 do Sanoka, a potem na południe do Bieszczad.
Komunikacją publiczną:
- Pociągiem: Możesz dojechać pociągiem do Sanoka, a stamtąd skorzystać z transportu publicznego do Bieszczad.
- Autokarem: Wiele firm przewozowych oferuje połączenia autobusowe do różnych miejsc w Bieszczadach. Możesz wybrać się na przykład do Ustrzyk Dolnych.
Gdzie oglądać deszcz meteorów w Europie? Parki ciemnego nieba i noc spadających gwiazd poza Polską
Nie tylko w Polsce możesz oglądać spadające gwiazdy z dala od sztucznego oświetlenia. W Europie powstało wiele obszarów chronionych właśnie jako Parki Ciemnego Nieba. Poniżej krótko opisujemy kilka z nich:
Galloway Forest Park, Szkocja - to pierwszy na świecie park narodowy, który otrzymał status Międzynarodowego Parku Ciemnego Nieba. Znajduje się w południowo-zachodniej Szkocji i oferuje znakomite warunki do obserwacji gwiazd
Exmoor Dark Sky Reserve, Anglia - znajduje się w południowo-zachodniej Anglii i obejmuje obszar Parku Narodowego Exmoor oraz okoliczne tereny.
Pic du Midi Dark Sky Reserve, Francja - to rezerwat znajdujący się w Pirenejach Francuskich, który obejmuje stok góry Pic du Midi. Jest popularnym miejscem obserwacji astronomicznych.
Rhön Biosphere Reserve, Niemcy – ten Rezerwat Biosfery Rhön obejmuje cały centralny obszar Gór Rhön, niskiego pasma górskiego w niemieckich landach Hesji, Bawarii i Turyngii.
Kerry International Dark Sky Reserve, Irlandia – ten park ciemnego nieba znajduje się w zachodniej Irlandii i jest jednym z miejsc o najmniejszym zanieczyszczeniu świetlnym w Europie.
La Palma, Wyspy Kanaryjskie - chociaż nie jest to formalny park ciemnego nieba, Wyspa La Palma jest znana z unikalnego Prawa Ochrony Nieba, które reguluje oświetlenie i minimalizuje zanieczyszczenie świetlne.
Bezpiecznie w deszczu meteorytów. Jak wybrać ubezpieczenie na noc spadających gwiazd?
Parki ciemnego nieba w większości znajdują się w górach lub odludnych miejscach. W czasie wędrówki mogą przydarzyć się więc niechciane wypadki. W razie zwichnięcia nogi czy innych zdarzeń lepiej mieć ze sobą ubezpieczenie. Taka ochrona kosztuje Cię raptem parę złotych dziennie, a zapewni ochronę na czas podziwiania spadających gwiazd.
Ubezpieczenie turystyczne zapewni Ci:
pokrycie kosztów leczenia,
odszkodowanie w razie uszczerbku na zdrowiu w ramach NNW,
OC w życiu prywatnym,
ochronę bagażu i sprzętu sportowego,
Wystarczy, że za pomocą naszego kalkulatora ubezpieczeń turystycznych wypełnisz krótki formularz, zapoznasz się z przedstawionymi ofertami i kupisz polisę online. Zajmie Ci to kilka minut – możesz zrobić to nawet już w podróży.
Wypowiedź eksperta
Patrycja Pałka, Specjalista ds. ubezpieczeń turystycznych
Poniżej prezentujemy kilka przykładowych ofert ubezpieczenia turystycznego na wyjazd do jednego z krajów europejskich.
| Ubezpieczyciel | Zakres ubezpieczenia | Cena | ||
|---|---|---|---|---|
 | Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 50 000 zł | Bagaż - | 3,74 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 14 000 złSporty objęte polisą: 49 | ||||
 | Koszty leczenia 200 000 zł | Ratownictwo 200 000 zł | Bagaż - | 4,53 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 20 000 złSporty objęte polisą: 114Zdarzenia pod wpływem alkoholu | ||||
 | Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | 5,00 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: Sporty objęte polisą: 60 Zdarzenia pod wpływem alkoholu | ||||
 | Koszty leczenia 140 283 zł | Ratownictwo 23 381 zł | Bagaż 1 403 zł | 5,00 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 14 028 złSporty objęte polisą: 10 Zdarzenia pod wpływem alkoholu | ||||
Ubezpieczenie turystyczne do Europy
3,74 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 50 000 zł | Bagaż - | |
| Dodatkowo: NNW: 14 000 złSporty objęte polisą: 49 | |||
4,53 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 200 000 zł | Ratownictwo 200 000 zł | Bagaż - | |
| Dodatkowo: NNW: 20 000 złSporty objęte polisą: 114Zdarzenia pod wpływem alkoholu | |||
5,00 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | |
| Dodatkowo: Sporty objęte polisą: 60 Zdarzenia pod wpływem alkoholu | |||
5,00 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 140 283 zł | Ratownictwo 23 381 zł | Bagaż 1 403 zł | |
| Dodatkowo: NNW: 14 028 złSporty objęte polisą: 10 Zdarzenia pod wpływem alkoholu | |||
Ubezpieczenie turystyczne do Europy
Możesz liczyć między innymi na:
holowanie,
naprawę,
samochód zastępczy,
organizację noclegu na czas oczekiwania na naprawę,
pomoc prawnika,
pomoc tłumacza.
Takie ubezpieczenie zakupisz online w naszym kalkulatorze.
Co warto wiedzieć?
Noc Perseidów w tym roku przypada z 12 na 13 sierpnia. W ciągu godziny można zaobserwować nawet do 80 spadających gwiazd.
Najlepsze warunki do oglądania spadających gwiazd znajdują się z dala od miejsc zanieczyszczonych sztucznym oświetleniem. Można je też obserwować w Planetarium Centrum nauki Kopernik.
W Polsce spełniają je dwa parki ciemnego nieba - w Górach Izerskich oraz w Bieszczadach.
Takie rezerwaty ciemności można znaleźć w całej Europie.
Warto na taki wypad zabrać ze sobą ubezpieczenie na wypadek nieszczęśliwych zdarzeń.
Najczęściej zadawane pytania
Kiedy w tym roku wypada noc spadających gwiazd?
Maksimum roju Perseidów będziemieć miejsce w nocy z 12 na 13 sierpnia. Aby być na bieżąco z datami i prognozami deszczów meteorów w danym roku, najlepiej śledzić aktualne informacje dostarczane przez profesjonalne organizacje astronomiczne, np. Międzynarodową Unię Astronomiczną (IAU) lub lokalne obserwatoria astronomiczne. Dzięki tym źródłom będziesz miał dostęp do dokładnych dat i informacji.
W którą stronę patrzeć na spadające gwiazdy?
Aby obserwować spadające gwiazdy, najlepiej patrzeć w kierunku otwartego nieba, z dala od źródeł zanieczyszczenia świetlnego. W przypadku Perseidów, warto skierować wzrok w kierunku konstelacji Perseusza, czyli w tym roku na północy wschód.
O której godzinie spadają gwiazdy w 2023?
W przypadku Perseidów, zazwyczaj najlepsza widoczność spadających gwiazd jest w godzinach nocnych. Maksimum roju Perseidów przypada w okolicach północy i wczesnych godzinach porannych z 12 na 13 sierpnia.
Gdzie można oglądać deszcz Perseidów?
Najlepsze warunki są w parkach ciemnego nieba oraz w miejscach z dala od sztucznego oświetlenia. Wspólna obserwacja Perseidów z 12 na 13 sierpnia jest też możliwa w planetarium Centrum Nauki Kopernik.
