Zastanawia się, co jeść w upały, aby poczuć trochę chłodu w gorące dni? No i co z lodami? Przeczytaj nasz artykuł i znajdź pyszne produkty na czas, kiedy żar się leje z nieba. Dowiesz się też jakich i dlaczego produktów unikać, kiedy jest gorąco.

Lato to czas, kiedy słońce grzeje najmocniej, co jest przyjemne, ale czasem temperatury przekraczają komfortowy poziom. W takich warunkach Twoje ciało potrzebuje szczególnej troski, aby uniknąć przegrzania i odwodnienia. Dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu odpowiedniej termoregulacji organizmu. Wybierając odpowiednie produkty, możesz nie tylko dostarczyć sobie niezbędnych składników odżywczych, ale również skutecznie się schłodzić.

Uwaga!

Zdrowa i zbilansowania dieta to jeden z elementów zdrowego życia. Wymienione przez nas produkty mogą Ci pomóc w upalne dni, ale zawsze sugerujemy konsultację z dietetykiem, który dopasuje dla Ciebie zdrową i zbilansowaną dietę na każdą pogodę.

10 produktów idealnych na upalne dni

W czasie upałów nasz organizm intensywnie się poci, tracąc wraz z potem wodę i elektrolity. Procesy w ciele starają się zrekompensować te straty, ale to wymaga energii. Warto wtedy sięgać po produkty, które są bogate w wodę i składniki mineralne. Jedzenie lekkostrawnych, niskokalorycznych potraw, które mają wysoką zawartość wody, to klucz do utrzymania chłodu. Dodatkowo, lekkostrawne posiłki pozwolą uniknąć uczucia ciężkości i pozwolą cieszyć się pełnią lata.

🍉 Arbuz

Arbuz to absolutny król letnich owoców. Składa się w ponad 90% z wody, co czyni go idealnym wyborem na gorące dni. Spożywanie arbuza pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia, co jest kluczowe podczas gorących dni, kiedy ciało traci więcej wody przez pot. Arbuz zawiera potas, który jest ważnym elektrolitem pomagającym utrzymać równowagę wodno-elektrolitową w organizmie. To szczególnie istotne, gdy tracisz elektrolity przez pot.

Dodatkowo ten owoc zawiera likopen – przeciwutleniacz, który wspiera zdrowie serca i pomaga chronić skórę przed promieniowaniem UV. Mimo swojej naturalnej słodyczy, arbuz jest niskokaloryczny. To sprawia, że jest idealnym przekąską, która nie obciąża układu pokarmowego ani nie dostarcza zbędnych kalorii.

🥒 Ogórek

Ogórki to takie trochę polskie arbuzy. Ogórek składa się w około 95-96% z wody, co czyni go jednym z najbardziej nawadniających warzyw. Ogórki są bogate w witaminy C i K oraz minerały takie jak potas i magnez. Witamina C wspiera układ odpornościowy i działa jako przeciwutleniacz, natomiast potas pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej w organizmie, co jest kluczowe podczas upałów.

Dodatkowo ogórki zawierają przeciwutleniacze, które pomagają w ochronie skóry przed szkodliwym działaniem promieni UV i wspierają jej regenerację. Latem, kiedy skóra jest bardziej narażona na działanie słońca, ogórek może pomóc w jej nawilżeniu i odświeżeniu.

🍅 Pomidor

Smak letnich pomidorów, skąpanych w słońcu to jedno z najsmaczniejszych doświadczeń lata. Dodatkowo pomidor składa się w około 93% z wody, co czyni go świetnym produktem nawadniającym. Pomidory są bogate w likopen, silny przeciwutleniacz, który chroni komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Likopen wspiera zdrowie serca i pomaga chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieni UV, co jest szczególnie ważne w lecie.

Pomidory dostarczają organizmowi wielu cennych składników odżywczych, w tym witamin A, C i K oraz minerałów takich jak potas. Witamina C wspiera układ odpornościowy, a potas pomaga utrzymać równowagę elektrolitową w organizmie, co jest istotne podczas upałów.

🥭 Mango

Mango zawiera ok. 83% wody, więc to mniej w stosunku do wyżej wymienionych warzyw i owoców. Jednak siłą mango jest bogactwo witamin i minerałów. Mango jest bogate w witaminy A, C i E oraz minerały takie jak potas i magnez. Witamina C działa jako przeciwutleniacz, wspierając układ odpornościowy, a witamina A wspomaga zdrowie oczu i skóry. Potas pomaga utrzymać równowagę elektrolitową, co jest szczególnie ważne podczas upałów.

Ten owoc ma intensywnie słodki, soczysty smak, który jest niezwykle orzeźwiający. Mango dostarcza naturalnej energii w postaci cukrów, co może być pomocne, gdy potrzebujesz dodatkowej energii w gorące dni. Jednocześnie, dzięki swojemu bogatemu smakowi, mango zaspokaja ochotę na coś słodkiego, co jest szczególnie przyjemne w czasie upałów.

🍃 Mięta

Mięta działa odświeżająco nie tylko na Twój oddech, ale także na całe ciało. Dodanie kilku listków mięty do wody, sałatek czy koktajli nie tylko poprawia smak, ale także ma właściwości chłodzące. Mięta wspiera również trawienie, co jest szczególnie ważne, gdy Twój układ pokarmowy może być obciążony przez wysokie temperatury.

Co ważne, mięta ma właściwości relaksacyjne, które mogą pomóc w redukcji stresu i poprawie nastroju. Wysokie temperatury mogą powodować zmęczenie i rozdrażnienie, a aromat mięty działa kojąco, pomagając się zrelaksować i odświeżyć umysł.

🥛 Jogurt naturalny

Jogurt naturalny ma naturalnie chłodzącą teksturę i smak, co sprawia, że jest orzeźwiający i przynosi ulgę w gorące dni. Jogurt jest lekkostrawnym źródłem białka, które może być spożywane jako samodzielny posiłek lub dodatek do różnych dań. Dzięki probiotykom, jogurt wspiera florę bakteryjną jelit, co jest ważne dla ogólnego zdrowia, zwłaszcza latem, kiedy możemy być bardziej narażeni na dolegliwości trawienne. Zjedzenie jogurtu na zimno to świetny sposób na schłodzenie organizmu.

Jogurt naturalny jest bogaty w białko, które jest niezbędne do regeneracji i budowy tkanek. W czasie upałów, kiedy organizm może być bardziej podatny na zmęczenie, spożywanie białka z jogurtu pomaga utrzymać energię i wspiera prawidłowe funkcjonowanie mięśni.

🍋 Cytrusy

Cytrusy, takie jak pomarańcze, cytryny, limonki i grejpfruty, są świetnym wyborem na upalne dni. Cytrusy składają się w dużej mierze z wody, co pomaga w utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia organizmu. Zawierają też potas, który jest kluczowym elektrolitem pomagającym w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie. Cytrusy mają świeży, kwaskowaty smak, który działa orzeźwiająco i odświeżająco, co jest szczególnie przyjemne podczas upałów.

Cytrusy są niskokaloryczne, co sprawia, że są idealnym wyborem na lekkie przekąski w gorące dni. Dzięki temu można je jeść bez obaw o dodatkowe kalorie, co jest ważne, gdy organizm potrzebuje lekkich posiłków, które nie obciążają układu pokarmowego.

🍍 Ananas

Ananas to tropikalny owoc, który składa się w około 86% z wody, co czyni go doskonałym wyborem na upalne dni. Dzięki swojej soczystości doskonale nawadnia organizm i orzeźwia. Ananas jest bogaty w witaminę C, która wspiera układ odpornościowy i działa jako silny przeciwutleniacz, pomagając w ochronie komórek przed uszkodzeniami. Zawiera również bromelinę, enzym wspomagający trawienie, co jest szczególnie cenne podczas letnich upałów, kiedy układ pokarmowy może być bardziej obciążony.

Ponadto, ananas ma naturalnie słodki, egzotyczny smak, który dodaje energii i poprawia nastrój, co może być bardzo korzystne w gorące dni. Można go jeść na surowo, dodawać do sałatek owocowych lub smoothie, co czyni go wszechstronnym składnikiem letniej diety.

🍓 Truskawki

Truskawki to jeden z ulubionych letnich przysmaków Polaków, który składa się w około 91% z wody, co sprawia, że są one idealnym owocem na upalne dni. Dzięki wysokiej zawartości wody, truskawki doskonale nawadniają organizm i gaszą pragnienie. Są również bogate w witaminę C, która wspiera układ odpornościowy i działa jako przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym.

Truskawki są niskokaloryczne, co sprawia, że są świetnym wyborem na lekką, zdrową przekąskę. Ich naturalnie słodki smak jest orzeźwiający i idealnie komponuje się w sałatkach, deserach czy smoothie, dodając świeżości i koloru letnim posiłkom. Truskawki zawierają również błonnik, który wspiera trawienie, co jest ważne w gorące dni.

🫐 Borówki

Borówki to drobne owoce, które składają się w około 84% z wody, dzięki czemu doskonale nawadniają organizm. Są one znane ze swoich silnych właściwości przeciwutleniających, dzięki wysokiej zawartości antocyjanów, które pomagają chronić komórki przed uszkodzeniami i wspierają zdrowie serca. Borówki są również bogate w witaminy C (dostarcza 24% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę) i K (dostarcza 36% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę), które wspierają układ odpornościowy oraz zdrowie kości.

Ich słodki, lekko kwaskowaty smak sprawia, że są idealnym dodatkiem do jogurtów, sałatek owocowych, a także smoothie. Borówki są niskokaloryczne i dostarczają błonnika, co wspomaga trawienie i pomaga utrzymać uczucie sytości na dłużej. Latem, kiedy organizm potrzebuje dodatkowego nawodnienia i lekkostrawnych posiłków, borówki są świetnym wyborem.

🍦 Czy lody są dobre na upały?

Jedzenie lodów w upały ma swoje plusy, ale warto pamiętać także o minusach. Jak to najczęściej bywa, warto zachować umiar i zdrowy rozsądek.

Zalety jedzenia lodów w gorące dni:

  • Szybkie ochłodzenie. Lody natychmiast chłodzą organizm, przynosząc ulgę. Chłód pochodzący z lodów może dać chwilowe uczucie odświeżenia, co jest bardzo przyjemne podczas upałów.

  • Orzeźwiający smak. Lody mają przyjemny, orzeźwiający smak, który może pomóc złagodzić uczucie gorąca. Szczególnie sorbety, które są mniej tłuste niż tradycyjne lody, oferują owocowy i lekki sposób na ochłodzenie.

  • Poprawa nastroju. Lody to także przysmak, który może poprawić nastrój. Spożywanie ulubionego deseru może przynieść chwilę przyjemności i relaksu, co jest mile widziane, gdy upały mogą wywoływać zmęczenie i drażliwość.

Wady jedzenia lodów w gorące dni:

  • Wysoka zawartość cukru i tłuszczu. Tradycyjne lody zawierają dużo cukru i tłuszczu, co może być problematyczne, zwłaszcza jeśli spożywane są w dużych ilościach. Cukier może powodować skoki poziomu glukozy we krwi, co po krótkim czasie prowadzi do uczucia zmęczenia. Ponadto, nadmiar kalorii z tłuszczu i cukru może przyczyniać się do nadwagi.

  • Uczucie ciężkości. Lody mogą być ciężkostrawne, zwłaszcza te na bazie śmietany. Spożycie dużej porcji lodów może obciążyć układ trawienny, co w upały może powodować uczucie ociężałości i dyskomfort.

  • Chwilowe ochłodzenie. Choć lody dają natychmiastowe uczucie chłodu, mogą także prowadzić do szybkiego podniesienia temperatury ciała. Organizm reaguje na zimno, zwiększając przepływ krwi, co może powodować, że po krótkim ochłodzeniu poczujesz się jeszcze bardziej gorąco.

Wypowiedź eksperta

W upały po pierwsze należy pamiętać o zapotrzebowaniu energetycznym człowieka. To kwestia indywidualna, a także częściowo uzależniona od czynników środowiskowych. Poziom zapotrzebowania energetycznego można wyliczyć w odniesieniu do każdego z nas, a wpływają na to takie zmienne, jak płeć, wiek, poziom aktywności fizycznej, tryb życia, w tym zawodowego. Mając to wyliczenie możemy dostosować dietę do swoich potrzeb. Z zasady jest tak, że im intensywniejsza aktywność fizyczna danej osoby, tym wyższe jej zapotrzebowanie energetyczne. Należy to brać pod uwagę w pracy – jeżeli jest wykonywana np. na bu- dowie, to niesie ze sobą większe zapotrzebowanie energetyczne, niż chociażby praca przy komputerze.
Dr Justyna Bylinowska w wywiadzie dla Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego

Czego unikać w upały?

W czasie upałów warto też pamiętać, aby unikać niektórych produktów żywnościowych, bo mogą one obciążać organizm, prowadzić do odwodnienia, czy też wywoływać dyskomfort. Ograniczaj lub nie spożywaj tych rzeczy:

  • Tłuste i ciężkostrawne potrawy. Dania smażone, fast foody oraz inne tłuste potrawy są trudne do strawienia i mogą obciążać układ pokarmowy. Wysoka zawartość tłuszczu sprawia, że organizm zużywa więcej energii na trawienie, co może prowadzić do uczucia ciężkości, zmęczenia i pogorszenia samopoczucia w upały.

  • Pikantne jedzenie. Pikantne potrawy, chociaż mogą wydawać się orzeźwiające, często powodują wzmożone pocenie się, co może prowadzić do utraty wody i elektrolitów. To może zwiększyć ryzyko odwodnienia i sprawić, że będziesz bardziej podatny na przegrzanie.

  • Napoje alkoholowe. Alkohol działa moczopędnie, co oznacza, że przyspiesza utratę płynów z organizmu. W upalne dni może to prowadzić do odwodnienia, zawrotów głowy i osłabienia. Ponadto, alkohol może wpływać na zdolność organizmu do regulacji temperatury ciała, co zwiększa ryzyko udaru cieplnego.

  • Kawa i napoje zawierające kofeinę. Podobnie jak alkohol, kofeina ma działanie moczopędne i może prowadzić do odwodnienia. Spożywanie dużych ilości kawy czy napojów energetycznych w upały może zatem zwiększyć ryzyko odwodnienia i powodować nadmierne pobudzenie, co w wysokich temperaturach może być niekorzystne.

  • Słodzone napoje gazowane. Słodkie napoje gazowane, mimo że mogą wydawać się orzeźwiające, zawierają duże ilości cukru, który może powodować wzrost poziomu glukozy we krwi, a następnie gwałtowny spadek, prowadząc do uczucia zmęczenia. Ponadto, wysoka zawartość cukru może sprzyjać odwodnieniu, ponieważ organizm zużywa wodę do metabolizowania cukru.

  • Czerwone mięso. Czerwone mięso, takie jak wołowina czy wieprzowina, jest trudne do strawienia i zawiera dużo białka i tłuszczu, co wymaga większego wysiłku trawiennego.

  • Słodycze i wypieki. Słodycze, ciasta i inne wypieki zawierają duże ilości cukru i tłuszczu, co sprawia, że są kaloryczne i trudne do strawienia. Spożycie takich produktów może prowadzić do skoków poziomu cukru we krwi, uczucia zmęczenia oraz wzmożonego pragnienia, co w upały jest szczególnie niewskazane.

  • Przetworzona żywność. Produkty wysoko przetworzone, takie jak chipsy, przekąski typu instant czy fast food, często zawierają dużo soli, tłuszczów nasyconych i konserwantów. Spożycie dużych ilości soli może prowadzić do zatrzymywania wody w organizmie, co może powodować obrzęki i uczucie ociężałości, a także wpływać na równowagę elektrolitową.

  • Nabiał o wysokiej zawartości tłuszczu. Produkty mleczne o wysokiej zawartości tłuszczu, takie jak śmietana czy pełnotłuste sery, mogą być ciężkostrawne i prowadzić do uczucia ociężałości. W upalne dni lepiej sięgać po lżejsze wersje, takie jak jogurt naturalny, który jest bardziej orzeźwiający i łatwostrawny.

  • Żywność bogata w sól. Nadmierne spożycie soli może prowadzić do zwiększonego pragnienia, zatrzymywania wody w organizmie i obrzęków. W upały, kiedy równowaga wodno-elektrolitowa jest szczególnie ważna, warto ograniczyć spożycie słonych przekąsek, fast foodów i gotowych dań.