Odszkodowanie za śmierć rodzica (z tytułu śmierci matki lub ojca) może wynieść kilkaset, a nawet kilkaset tysięcy złotych. Zgromadzenie takich oszczędności może zapewnić poczucie finansowego bezpieczeństwa na wypadek utraty rodzica. Ile wynosi odszkodowanie za śmierć rodzica? Jak uzyskać krok po kroku odszkodowanie za śmierć rodzica? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule.

To zrozumiałe, że zakładając rodzinę, nikt z nas nie myśli o tym, że może nie dożyć momentu, gdy nasze dziecko osiągnie dorosłość. Warto jednak zadbać o spokojną przyszłość i bezpieczeństwo naszych najbliższych. Zawsze istnieje takie ryzyko, a my na pewno nie jesteśmy w stanie przewidzieć swojej przyszłości. Możemy więc zabezpieczyć przyszłość naszego dziecka tak, by z tytułu naszej śmierci otrzymało oszczędności, które ułatwią mu dalsze życie. 

Istnieje również rozwiązanie, które zapewni ochronę naszym rodzicom oraz teściom. Nie musimy decydować się na taką opcję, ponieważ nie jest ona obowiązkowa. Warto jednak wiedzieć, że mamy taką możliwość i ochroną możemy objąć również starszych członków naszej rodziny. 

Jak zgłosić fakt wystąpienia zdarzenia u ubezpieczyciela? Kto może otrzymać pieniądze z polisy? Podpowiadamy.  

Co przysługuje za śmierć rodzica? 

Podstawową formą wsparcia dla osób, którym zmarł rodzic lub rodzice jest zasiłek pogrzebowy. Aby go otrzymać, wystarczy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

  • wniosek ze strony ZUS (Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) lub w siedzibie placówki;
  • skrócony odpis aktu zgonu;
  • oryginały rachunków, które dokumentują wydatki na pogrzeb, ewentualnie ich kopie, potwierdzone przez bank;
  • dokumenty potwierdzające pokrewieństwo ze zmarłym;
  • zaświadczenie o objęciu zmarłego rodzica ubezpieczeniem społecznym (odcinek renty lub emerytury).

Oczywiście – taki zasiłek przysługuje tylko wtedy, gdy zmarły miał ubezpieczenie, pobierał emeryturę lub rentę czy spełniał warunki do uzyskania tych świadczeń, był na zasiłku chorobowym, świadczeniu rehabilitacyjnym lub zasiłku macierzyńskim. Zasiłek pogrzebowy wynosi dla członków rodziny 4 tys. zł, niezależnie od poniesionych kosztów pogrzebu. Warto zaznaczyć, że kwota zasiłku pogrzebowego nie uległa żadnym zmianom od 2011 roku, kiedy to została ustalona. 

Innym wariantem jest odprawa pośmiertna – wypłacana dzieciom zmarłego rodzica do 25 roku życia (pod warunkiem, że się uczą). Dzieci mogą ubiegać się o takie świadczenie, jeśli rodzic zmarł podczas wykonywania obowiązków zawodowych, jak i wówczas, gdy przebywał na urlopie wypoczynkowym, macierzyńskim czy wychowawczym. Od odprawy pośmiertnej nie trzeba płacić podatku, a jego wysokość jest uzależniona od stażu pracy. 

I wreszcie świadczenie z tytułu polisy ubezpieczeniowej na życie. Może wynosić 500 czy 1000 zł jednorazowo bądź w postaci renty (np. polisa posagowa), ale również wielokrotność tej sumy. To zależy, czy rodzic jest współubezpieczony (polisa rodzinna na życie), czy ma osobną umowę (np. bezterminowa polisa na życie dla seniorów). 

Co ma wpływ na wysokość odszkodowania? 

Na początku warto wyjaśnić na czym polega ubezpieczenie na życie i odszkodowanie. Musimy wiedzieć, że polisę na życie możemy nabyć w formie podstawowej lub rozszerzonej, stąd tak ważne jest, by rozumieć różnice, jakie są między nimi.

W swoim podstawowym zakresie polisa na życie ma chronić bliskich na wypadek naszej śmierci. W momencie, gdy dożyjemy końca umowy – to my otrzymujemy zgromadzone przez lata oszczędności. W sytuacji, gdy dojdzie do naszego zgonu – odszkodowanie za śmierć rodzica zawsze otrzymują nasi bliscy, których wskazaliśmy w umowie jako uposażonych lub – osoby z prawem do dziedziczenia z zachowaniem ich kolejności.

Suma ubezpieczenia jest całkowicie zależna od naszego wyboru – możemy zatem ubezpieczyć się na 50 000 zł, 100 000 zł, jak i 300 000 zł. Naturalnie, wybór jest podyktowany naszą indywidualną decyzją oraz zasobnością naszego portfela.

Drugą, bardzo ważną sprawą w wyborze ubezpieczenia na życie jest rozszerzenie ochrony. Powinniśmy pomyśleć również o wsparciu w różnych, trudnych, życiowych sytuacjach jak np. zdiagnozowanie nowotworu. Ochrona dodatkowa może dotyczyć właśnie rozpoznania poważnej choroby, jak i pobytu w szpitalu, wypadku, inwalidztwa czy operacji chirurgicznej.

Dodatkowa ochrona jest ważna, ponieważ może zwiększyć kwotę odszkodowania. Rozszerzenie, które uwzględnia nieszczęśliwe wypadki oraz wypadki komunikacyjne może skutkować wypłaceniem nie 100% sumy ubezpieczenia, ale nawet 300%. 

Przykładowo – ubezpieczając się na sumę 100 000 zł, za śmierć ubezpieczonego, który zginął w wypadku samochodowym, spowodowanym nieszczęśliwym wypadkiem – rodzina może otrzymać nawet 300 000 zł. 

Warto dodać, że suma ubezpieczenia może być kwotą stałą, ale i zmienną – tutaj również decyzja należy do nas. Możemy zdecydować się na opcję zmiennej sumy ubezpieczenia, gdy np. posiadamy wysoki kredyt mieszkaniowy – z upływem lat, gdy jesteśmy coraz bliżej całkowitej spłaty kredytu i nie potrzebujemy tak dużego zabezpieczenia, kwota sumy ubezpieczenia może się zmniejszać. Dla wielu osób może to być bardziej ekonomiczne rozwiązanie. 

Zobacz, kto może liczyć na pieniądze z polisy? 

Odszkodowanie za śmierć rodzica otrzymuje płatnik składek lub, jeśli ubezpieczony nie żyje, pieniądze trafiają do tzw. uposażonego, czyli osoby wymienionej z imienia i nazwiska (niekoniecznie spokrewnionej) podczas podpisywania umowy ubezpieczenia. Natomiast jeśli ubezpieczony nie wyznaczył uposażonych, świadczenie trafi do osób uprawnionych do dziedziczenia z zachowaniem następującej kolejności: 

  • współmałżonek,
  • dzieci,
  • rodzice,
  • inni ustawowi spadkobiercy.

Otrzymane pieniądze można przeznaczyć na dowolny cel – od sfinansowania pogrzebu, przez pokrycie bieżących wydatków związanych z utrzymaniem rodziny, po spłatę zobowiązań, takich jak np. kredyt.

Ile możesz otrzymać w takiej sytuacji? 

Wysokość odszkodowania z tytułu utraty rodzica zależy od wielu czynników. Wpływają na nią między innymi:

  • rodzaj zdarzenia, które doprowadziło do zgonu,
  • suma ubezpieczenia ustalona podczas podpisywania umowy,
  • wysokość oraz częstotliwość opłacania składki miesięcznej,
  • zakres ochrony (im szersza polisa, tym zwykle niższa suma ubezpieczenia, ale za to odszkodowanie za śmierć rodzica jest wypłacane z tytułu wielu różnych zdarzeń).

Generali oferuje ubezpieczenie grupowe, które zapewnia odszkodowanie za śmierć rodzica w wysokości 100% SU dla umowy dodatkowej dotyczącej śmierci rodzica lub teścia, w zależności od wybranego wariantu ubezpieczenia. Natomiast jeśli chodzi o zdarzenia związane z członkami rodziny, poza śmiercią rodzica do wypłaty odszkodowania upoważnia również śmierć współmałżonka, śmierć dziecka, osierocenie dziecka, urodzenie dziecka, urodzenie dziecka martwego, a nawet śmierć teścia.

W PZU dostępne jest ubezpieczenie terminowe Na Dobry Początek. Jest to polisa, w której dziecko z tytułu śmierci rodzica może otrzymać ustaloną w umowie kwotę w postaci regularnej, comiesięcznej renty. Oznacza to, że może miesięcznie otrzymywać np. 3 000 zł.

W 4 Life Direct można wykupić ubezpieczenie na życie „Moi Bliscy”, które gwarantuje wypłatę świadczenia w wysokości 100% sumy ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia jest bezterminowa, ochrona trwa do końca życia. To, co wyróżnia ubezpieczenie na życie „Moi Bliscy”, to brak karencji oraz błyskawiczne zlecenie wypłaty odszkodowania (w ciągu 24 godzin od dostarczenia dokumentów). Ubezpieczyciel zastrzega jednak, że w razie śmierci niezwiązanej z nieszczęśliwym wypadkiem w okresie 2 lat od podpisania umowy wysokość odszkodowania z tytułu śmierci rodzica ogranicza się do wysokości wpłaconych składek. Dopiero po upływie tego czasu świadczenie jest wypłacane w pełnej wysokości.

Ochronę na wypadek śmierci rodzica lub teścia oferuje również polisa grupowa dla klienta indywidualnego w ERGO Hestia, która w zależności od wybranego pakietu i wariantu może zapewnić z tytułu śmierci rodzica od 1 800 zł do 2 300 zł. 

W towarzystwie ubezpieczeniowym Signal Iduna ubezpieczony z pomocą polisy Grupa Otwarta SIGO może w takiej sytuacji dostać od 600 zł do 2 400 zł w zależności od wybranego wariantu. Polisa obejmuje ochroną zarówno śmierć rodziców, jak i teściów.
 

Wysokość świadczenia z tytułu śmierci rodzica

TU

Polisa

SU

4 Life Direct

Ubezpieczenie na życie „Moi Bliscy”

do 50 000 zł

Generali

Grupowe ubezpieczenie na życie

100% SU dla aktualnej Umowy Dodatkowej, 50% SU dla aktualnej Umowy Dodatkowej w sytuacji, gdy Ubezpieczony przystąpił do umowy w przeciągu 6 ostatnich miesięcy

PZU

Polisa terminowa Na Dobry Początek

Kwota zależna od wybranej SU

ERGO Hestia

Ubezpieczenie grupowe dla klienta indywidualnego, Pakiet Dla Rodziny

W wariancie podstawowym: śmierć rodzica lub teścia – 1 800 zł, w wariancie rozszerzonym – 2 300 zł

Signal Iduna

Grupa Otwarta SIGO

Pakiet My i nasze życie: Śmierć rodzica lub teścia – od 600 zł do 2 400 zł

Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie ofert wybranych TU.

To musisz wiedzieć, jeśli chcesz zgłosić ubezpieczycielowi śmierć rodzica 

Aby otrzymać odszkodowanie z tytułu śmierci rodzica, konieczne jest zgłoszenie zdarzenia w towarzystwie ubezpieczeniowym. W tym celu należy dopełnić kilku formalności.

O jakich krokach musisz pamiętać:

  1. Pobrać wniosek ze strony TU – na stronie swojego ubezpieczyciela powinieneś znaleźć wzór wniosku, który będziesz musiał wypełnić; jeśli takiego wzoru nie znajdziesz, możesz poszukać również gotowego wzoru na internecie,
  2. Wypełnić formularz – uzupełnił wszystkie niezbędne dane, które są zaznaczone w piśmie, jeśli nie jesteś pewien niektórych informacji, jak np. numer twojej polisy – skontaktuj się z ubezpieczycielem,
  3. Dołączyć dokumenty – ubezpieczyciel może wymagać dokumentów, które potwierdzą zgon rodzica lub teścia, czyli np. skróconego odpisu aktu zgonu, kopii dowodu osobistego lub paszportu osoby ubezpieczonej,
  4. Przesłać do TU – sposób zgłoszenia jest zależny od TU, możesz przesłać wniosek tradycyjną pocztą, za pośrednictwem formularza online, e-mailem lub SMS-em,
  5. Uzupełnienie danych formalnych, jeśli TU zgłosi taki brak – w razie, gdy nie wszystkie dane zostały uzupełnione, ubezpieczyciel może wezwać do uzupełnienia braków formalnych, może to nieco wydłużyć procedurę otrzymania odszkodowania.

W tych przypadkach możesz nie otrzymać pieniędzy

Odszkodowanie z tytułu utraty rodzica może nie zostać wypłacone, jeżeli zdarzenie, które doprowadziło do śmierci, znajduje się na liście tzw. wyłączeń odpowiedzialności. Są to sytuacje określone przez ubezpieczyciela, które mogą poskutkować odmową wypłaty zgromadzonych oszczędności.

Przykładowe wyłączenia odpowiedzialności to

  • brak terminowości w opłacaniu składek, 
  • niestosowanie się do zaleceń lekarza i w efekcie pogorszenie stanu
  • zdrowia, 
  • poddawanie się zabiegom o charakterze medycznym bez nadzoru lekarza,
  • popełnienie przestępstwa, 
  • popełnienie samobójstwa, 
  • prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, 
  • próba popełnienia samobójstwa, 
  • samookaleczenie, 
  • stosowanie narkotyków, środków psychoaktywnych, środków psychotropowych lub środków odurzających,
  • udział w działaniach wojennych, aktach terroru lub ruchach
  • społecznych, 
  • uprawianie sportów o ryzykownym charakterze,
  • usiłowanie popełnienia przestępstwa,
  • zatajenie prawdy o stanie zdrowia (np. chorobach genetycznych występujących w rodzinie lub zdiagnozowanym schorzeniu przewlekłym).

Podczas podpisywania umowy ubezpieczenia warto również zwrócić uwagę na karencję. Jest to czas po podpisaniu umowy, kiedy jeszcze nie obowiązuje ochrona ani nie przysługuje odszkodowanie. Karencja to rodzaj zabezpieczenia dla firmy ubezpieczeniowej przed nadużyciami ze strony klientów.

— mówi Adrianna Chruściel, ekspertka portalu rankomat.pl. 

Karencja może być różna, w zależności od rodzaju zdarzenia. Przykładowo, w przypadku poważnego zachorowania lub pobytu w szpitalu wynosi ona 3 miesiące, natomiast sytuacja taka jak urodzenie dziecka wiąże się z co najmniej 9-miesieczną karencją. W razie śmierci rodzica karencja wynosi zwykle 6 miesięcy — takie zasady stosuje np. Nationale Nederlanden lub PZU.

Inne istotne kwestie, o których należy pamiętać podczas zawierania umowy ubezpieczenia, to:

  • limity świadczeń – odszkodowania są gwarantowane w ramach określonego limitu, np. można z nich skorzystać raz w roku lub w obrębie danego procentu sumy ubezpieczenia,
  • zakres ochrony – warto upewnić się, czy polisa zapewnia ochronę nie tylko na wypadek śmierci w wyniku nieszczęśliwego wypadku, lecz także w wyniku innych przyczyn, np. poważnego zachorowania lub wypadku komunikacyjnego. Najbardziej korzystne rozwiązanie uwzględni takie ryzyka, które mogą dotyczyć nas w życiu codziennym. 

Ważne informacje

1. Podstawowy zakres ochrony zabezpiecza śmierć osoby ubezpieczonej

2. Rozszerzenie może zapewnić 100%, 200%, a nawet 300% sumy ubezpieczenia

3. Odszkodowanie za śmierć rodzica otrzymują osoby uposażone, wskazane w umowie

4. Bez wskazania uposażonych ubezpieczyciel wypłaca środki osobom uprawnionym do dziedziczenia z zachowaniem ich kolejności 

FAQ - Najczęściej zadawane pytania o odszkodowanie za śmierć rodzica z polisy na życie

  1. Czy mogę dostać dwa świadczenia z tytułu śmierci rodzica?

    Tak, jeśli ubezpieczony bądź jego rodzic miał wykupione dwie polisy w jednej firmie ubezpieczeniowej, na przykład indywidualną i grupową, lub posagową i ochronną, lub ochronną i inwestycyjną, jak również wtedy, gdy miał dwie takie same polisy, ale zakupione u różnych ubezpieczycieli, to w sytuacji, kiedy dojdzie do śmierci, należy się podwójne odszkodowanie z tytułu utraty rodzica.

  2. Jak duże odszkodowanie można dostać z tytułu utraty rodzica?

    To zależy od warunków zaproponowanych przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe. Przykładowo, Generali zapewnia świadczenie w kwocie od 1 300 do 2 200 zł, w zależności od wybranego wariantu ubezpieczenia. Natomiast PZU i 4 Life Direct gwarantują odpowiednio 100 oraz 300% kwoty sumy ubezpieczenia. Warto wiedzieć, że zgodnie z art. 831 § 3 Kodeksu cywilnego suma ubezpieczenia należna uposażonym nie wchodzi w część spadku po ubezpieczonym. Zatem odszkodowanie z tytułu śmierci rodzica nie podlega opodatkowaniu. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy rodzic miał wykupione ubezpieczenie inwestycyjne i udało mu się w czasie trwania umowy pomnożyć kapitał – wtedy zysk z inwestycji musi zostać opodatkowany przed przekazaniem odszkodowania jego dzieciom.

  3. Ile czasu ma ubezpieczyciel na wypłatę świadczenia z tytułu śmierci rodzica?

    Wypłata odszkodowania z tytułu śmierci rodzica jest realizowana zwykle do 30 dni od momentu zawiadomienia ubezpieczyciela o zdarzeniu. W praktyce jednak wiele towarzystw ubezpieczeniowych realizuje przelew w ciągu doby od otrzymania skompletowanej dokumentacji. Czas realizacji odszkodowania może ulec opóźnieniu, jeśli towarzystwo ubezpieczeniowe podejrzewa, że doszło do nadużyć i próby wyłudzenia.

  4. Czy dostanę odszkodowanie za śmierć rodzica chrzestnego?

    Odszkodowanie można otrzymać w przypadku, gdy dojdzie do śmierci rodzica ubezpieczonego lub rodzica małżonka ubezpieczonego (teścia). Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe obejmują umową także ojczyma lub macochę, natomiast nie dotyczy to rodzica chrzestnego, chyba że był on opiekunem prawnym. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy chrzestny wyznaczył swojego chrześniaka na uposażonego — wtedy otrzymuje on odszkodowanie za śmierć rodzica chrzestnego.

  5. Co zrobić, gdy ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania za śmierć rodzica?

    W przypadku, gdy towarzystwo ubezpieczeniowe odmówiło wypłaty odszkodowania z tytułu śmierci rodzica, ubezpieczony ma prawo odwołać się od tej decyzji. Reklamację składa się w formie pisemnej lub drogą elektroniczną. Jeżeli zainteresowany dowiedzie swojej racji, firma ubezpieczeniowa może zmienić decyzję i wypłacić świadczenie.

  6. Czy mogę liczyć na odszkodowanie za śmierć rodzica, który zginął w nieszczęśliwym wypadku, a nie miał takiego zdarzenia objętego ochroną polisową?

    Tak, pod warunkiem, że takie zdarzenie było wymienione w polisie dziecka zmarłego. Towarzystwa ubezpieczeniowe oferują wiele różnych produktów ochronnych, w tym również takie, które gwarantują odszkodowanie z tytułu śmierci rodzica w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Taka polisa jest dostępna między innymi w 4 Life Direct. Towarzystwo ubezpieczeniowe zapewnia aż 300% sumy ubezpieczenia, jeśli do śmierci rodzica dojdzie w wyniku nieszczęśliwego wypadku.

  7. Ile dostanę z PZU za śmierć ojca?

    Kwota odszkodowania z PZU za śmierć ojca jest uzależniona od kilku ważnych czynników. Przede wszystkim istotne jest, jaką rodzic posiadał polisę na życie oraz na jaką kwotę był ubezpieczony. Bardzo ważne jest również, ile czasu upłynęło od zakupu przez rodzica polisy oraz w jakich okolicznościach doszło do jego śmierci. Jeśli zależy nam na odszkodowaniu z własnej polisy, kwotę świadczenia możemy sprawdzić w dokumencie OWU naszej polisy.

  8. Jak złożyć wniosek do PZU za śmierć rodzica?

    Wniosek o wypłatę świadczenia z tytułu śmierci rodzica należy skierować do ubezpieczyciela wraz z kompletną dokumentacją, która potwierdza zgon oraz jego okoliczności. Potrzebny będzie zatem odpis aktu zgonu, kopia dowodu osobistego oraz dokumenty medyczne lub policyjne, jeśli rodzic zmarł w wyniku choroby lub wypadku. Brak części dokumentów może spowodować, że czas oczekiwania na świadczenie ulegnie wydłużeniu. 

  9. Czy po śmierci rodzica należą się pieniądze?

    Po śmierci rodzica mogą należeć się pieniądze z ubezpieczenia, jeśli rodzic posiadał polisę na życie i wskazał w umowie nas jako uposażonych. Jeśli rodzic nie wskazał nikogo w umowie, to jako dzieci mamy szansę otrzymać świadczenie zgodnie z zasadą i kolejnością dziedziczenia po zmarłym w częściach równych. Wysokość świadczenia jest zależna od polisy oraz wybranej sumy ubezpieczenia. 

  10. Co należy się dziecku po śmierci rodzica?

    Po śmierci rodzica dziecko może otrzymać odszkodowanie z polisy na życie. Dzieje się tak, jeśli rodzic posiadał ubezpieczenie na życie i w trakcie trwania umowy tej polisy doszło do śmierci. Odszkodowanie trafi do osób wskazanych w umowie, jako osoby uposażone, lub jeśli nie zostały one wskazane – pieniądze trafią do osób, które zostały uprawnione do dziedziczenia po zmarłym zgodnie z zachowaniem kolejności.

  11. Kto dostaje pieniądze po śmierci z PZU?

    Pieniądze z ubezpieczenia PZU otrzymują osoby, które zostały wskazane w umowie jako uposażone. Mogą to być najbliżsi krewni, ale i osoby z bliskiego otoczenia, które nie są spokrewnione ze zmarłym. W umowie znajduje się również adnotacja odnośnie tego, jak dużą część kwoty powinna otrzymać każda z osób uposażonych. Jeśli ubezpieczony nie wskazał osób uposażonych to ubezpieczyciel wypłaci pieniądze osobom uprawnionym do dziedziczenia.

  12. Jaki jest czas na zgłoszenie zgonu w PZU?

    Zgon ubezpieczonego w PZU najlepiej jak najszybciej. W tym celu należy przesłać odpis aktu zgonu, kopię dowodu osobistego, dokumentację medyczną lub policyjną, jeśli ubezpieczony zmarł wskutek wypadku lub choroby. Po otrzymaniu kompletu dokumentów PZU powinno wypłacić pieniądze w ciągu 30 dni. Jeśli dokumentacja nie będzie kompletna, wypłata świadczenia może się wydłużyć. Zgłoszenie można zgłaszać maksymalnie przed upływem 3 lat od śmierci ubezpieczonego.