Pomoc 
W razie utraty dokumentów za granicą, należy niezwłocznie zawiadomić policję. Następnie trzeba udać się do konsulatu i wyrobić paszport tymczasowy, który umożliwi powrót do Polski. Aby nie paść ofiarą oszustów, warto również zastrzec utracony dowód tożsamości oraz karty kredytowe.
- W jakich krajach najczęściej dochodzi do kradzieży dokumentów?
- 1. Zgłoś utratę dokumentów policji
- 2. Udaj się do polskiego konsulatu
- 3. Zastrzeż dowód osobisty i kartę kredytową
- 4. Powiadom ubezpieczyciela
- Jak nie dać się okraść za granicą?
- Dokumenty mobilne – jak z nich korzystać?
- Czy można ubezpieczyć się od kradzieży dokumentów?
Podczas pobytu za granicą utracony dowód osobisty lub paszport można unieważnić w konsulacie. Zastrzeżenie karty kredytowej umożliwiają np. aplikacje mobilne banków. Ponadto jeżeli posiadamy polisę turystyczną z pakietem assistance, ubezpieczyciel poprzez infolinię może udzielić nam informacji, jakie kroki należy podjąć w razie utraty dokumentów bądź środków płatniczych. Niektóre towarzystwa oferują również pomoc tłumacza czy prawnika.
W jakich krajach najczęściej dochodzi do kradzieży dokumentów?
Kradzieże dokumentów najczęściej zdarzają się w krajach, które ogólnie uchodzą za niebezpieczne. W krajach tych poziom przestępczości pospolitej – a zatem także kradzieży i kradzieży z rozbojem – jest wysoki.
Najmniej kradzieży zdarza się natomiast w krajach skandynawskich. Bardzo niski odsetek kradzieży odnotowuje się również w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Niezależnie jednak od tego, czy kraj uznawany jest za bezpieczny, czy wręcz przeciwnie – ostrożność należy zachowywać wszędzie, szczególnie, gdy przebywamy w tłumach. Okazja czyni złodzieja!
1. Zgłoś utratę dokumentów policji
Gdy tylko zauważymy brak dokumentów, natychmiast powinniśmy udać się na policję i zgłosić ich utratę. Przed wyjazdem za granicę warto sprawdzić, gdzie zlokalizowane są lokalne posterunki. Jeżeli potrzebujemy skorzystać z usług tłumacza, powinien on zostać sprowadzony na miejsce. Ich pomoc oferują również ubezpieczyciele w ramach assistance polisy turystycznej – warto zweryfikować, czy oferta, którą wybraliśmy, zapewnia tego typu pomoc.
Koniecznie należy uzyskać potwierdzenie zgłoszenia utraty dokumentów. Będzie niezbędne, aby ubezpieczyciel udzielił nam pomocy. Ponadto będzie chroniło przed podszywaniem się pod nas przez oszustów. Często próbują oni wyłudzić kredyt posługując się tożsamością okradzionej osoby.
Po otrzymaniu zaświadczenia, należy przeanalizować je dokładnie: czy zawiera datę, pieczęć, podpis osoby upoważnionej, a także czy dane są właściwe. Pomyłki łatwiej skorygować na miejscu niż po powrocie do kraju. Warto skserować otrzymany dokument i trzymać go w osobnym bagażu, aby w razie zniszczenia, zgubienia bądź zalania papieru mieć potwierdzenie zajścia.
2. Udaj się do polskiego konsulatu
Jeśli przebywamy w kraju należącym do Unii Europejskiej, na pewno będzie w nim znajdował się polski konsulat. Podobnie jak w przypadku posterunków policji, warto sprawdzić jeszcze przed wyjazdem, gdzie jest zlokalizowany. Adresy placówek można znaleźć na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
W polskiej placówce konsularnej można wyrobić paszport tymczasowy, który umożliwi powrót do kraju. W tym celu należy złożyć wniosek, który można pobrać ze strony konsulatu w kraju, w którym chcemy otrzymać paszport. Można oczywiście otrzymać go także na miejscu.
Na paszport tymczasowy trzeba najczęściej poczekać kilka dni, jednak w uzasadnionych przypadkach można go otrzymać już następnego dnia. Do wyrobienia będzie potrzebna:
jedna fotografia papierowa w formacie 35 mm x 45mm,
dokument potwierdzający i wyjaśniający, dlaczego ubiegamy się o paszport tymczasowy (np. zaświadczenie z policji o kradzieży),
uiszczenie opłaty konsularnej (zwykle jest to ok. 30-40 Euro).
Wysokość opłaty zależy od państwa pobytu. Jeśli wraz z dokumentami straciliśmy wszystkie pieniądze, konsulat może pobrać opłatę dopiero po przyjeździe do Polski lub skonsultować się z rodziną poszkodowanej osoby, aby ta uiściła odpowiednią opłatę.
Warto też wiedzieć, co zrobić, gdy zaginą dokumenty małoletniego podróżnika. W takim przypadku rodzice (lub opiekunowie wyznaczeni przez sąd) muszą złożyć wniosek o wydanie paszportu tymczasowego dla dziecka. Może to też zrobić tylko jeden z rodziców/opiekunów, ale w takiej sytuacji będzie konieczna pisemna zgoda drugiego z nich.
Paszport zostanie wydany podróżnikowi tak szybko, jak to tylko możliwe. Będzie on ważny wyłącznie przez oznaczony czas, ustalany indywidualnie w zależności od sytuacji. Paszport odbiera się w miejscu złożenia wniosku.
A co jeśli przebywamy w kraju nienależącym do UE? W takim przypadku należy zgłosić się do konsulatu jakiegokolwiek innego kraju należącego do Wspólnoty. Otrzymamy w nim pomoc konsula w wyrobieniu Emergency Travel Document, czyli Europejskiego Dokumentu Podróży. Umożliwi on powrót do Polski.
Problemem może być też poradzenie sobie bez gotówki i skradzionych kart płatniczych (które oczywiście trzeba zastrzec). W takich przypadkach zbawienne mogą okazać się aplikacje typu Google Pay, czy Apple Pay. Za ich pośrednictwem można płacić w większości krajów na świecie (w przeciwieństwie do rozpowszechnionego w Polsce BLIK-a).
Nie trzymajmy w jednym miejscu nie tylko pieniędzy, ale też dokumentów i telefonu. Jeśli zostanie nam skradziony portfel, to będziemy mogli szybko skorzystać z telefonicznej pomocy konsulatu czy ubezpieczyciela, a także sprawdzić adresy placówek przez internet. Warto jeszcze podczas pobytu w Polsce zapisać najważniejsze numery, m.in. do polskiego konsulatu, czy na policję.
3. Zastrzeż dowód osobisty i kartę kredytową
Zaledwie kilka godzin może wystarczyć, aby oszuści wyłudzili kredyt za pomocą skradzionego dokumentu tożsamości. W efekcie nie należy zwlekać ze zgłoszeniem kradzieży do powrotu do hotelu, ale poinformować policję natychmiast, gdy zauważymy brak portfela.
Następnie warto zastrzec dowód osobisty. W tym celu jeszcze przed wyjazdem warto założyć konto w Biurze Informacji Kredytowej. Można to zrobić bezpłatnie. W razie kradzieży dokumentu, wystarczy zaznaczyć odpowiednią opcję w swoim profilu.
Niezwłocznie należy zastrzec również kartę kredytową. Można to zrobić za pomocą aplikacji banku. Warto ją ściągnąć i stworzyć konto jeszcze przed wyjazdem. Kartę można także zastrzec telefonicznie pod numerem (+48) 828 828 828. Jest to numer tzw. Systemu Zastrzegania Kart.
Warto zastrzec kartę i dowód osobisty jeszcze przed udaniem się na policję. Można to zrobić samodzielnie przez internet. W tym celu, oprócz noszenia przy sobie telefonu, pomocne może okazać się posiadanie ładowarki i powerbanku, za pomocą którego możemy doładować baterię w dowolnym miejscu.
4. Powiadom ubezpieczyciela
Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe w ramach assistance oferują pomoc w razie utraty dokumentów lub gotówki. Najczęściej polega na udzieleniu informacji, co poszkodowany powinien zrobić w takiej sytuacji. Jednak nieliczni ubezpieczyciele, gdy do kradzieży dojdzie w wyniku włamania, rozboju lub wymuszenia rozbójniczego, zwrócą ubezpieczonemu koszty wydania nowych dokumentów.
Przed zakupem polisy należy dokładnie sprawdzić w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), czy przysługują nam tego typu świadczenia.
Zakres ochrony w razie utraty dokumentów w wybranych towarzystwach ubezpieczeniowych:
TU | Zakres ochrony |
Zwrot kosztów wydania nowych dokumentów. Jeśli osoba ubezpieczona podczas podróży utraci dokumenty takie jak dowód osobisty, prawo jazdy, paszport lub dowód rejestracyjny w wyniku kradzieży z włamaniem, rozboju lub wymuszenia rozbójniczego, Allianz wraca ubezpieczonemu koszty wydania nowych dokumentów. Allianz zwraca koszty na podstawie pisemnego wniosku. Wniosek musi być skierowany do Allianz, a do wniosku należy dołączyć:
| |
- | |
Generali | W sytuacji, w której ubezpieczony padł ofiarą kradzieży dokumentów (paszportu, dokumentu ubezpieczenia, biletu lotniczego lub na prom, biletu kolejowego lub autobusowego), Centrum Pomocy Generali poinformuje Ubezpieczonego o tym, co należy zrobić i jak uzyskać dokumenty zastępcze. W przypadku zaginięcia kart płatniczych Centrum Pomocy ubezpieczyciela podejmie działania w celu zablokowania konta bankowego Ubezpieczonego. Działania te polegają na: b) przekazaniu bankowi prowadzącemu rachunek informacji o kradzieży albo zaginięciu, które miały miejsce. Generali zastrzega jednak, że nie ponosi odpowiedzialności za skuteczność, czy prawidłowość zablokowania konta Ubezpieczonego ani powstałe szkody. |
Proama | W razie kradzieży lub dokumentów Ubezpieczonego (paszport, dokument ubezpieczenia, bilety lotnicze, kolejowe, autobusowe albo na prom), centrum pomocy ubezpieczyciela wyjaśni osobie ubezpieczonej, co należy zrobić w związku z utratą dokumentów i pozyskaniem dokumentów zastępczych. Jeśli ubezpieczony utraci karty płatnicze, centrum pomocy ubezpieczyciela pomoże w zablokowaniu kart płatniczych Ubezpieczonego, poprzez: a) podanie osobie Ubezpieczonej numeru telefonu do banku prowadzącego rachunek, b) przekazanie do banku informacji o kradzieży albo zaginięciu. Ubezpieczyciel informuje, że nie ponosi odpowiedzialności za skuteczność czy prawidłowość blokady konta lub powstałe w związku z tym szkody. |
Nationale- Nederlanden | - |
W przypadkach, gdy w trakcie ubezpieczony padł ofiarą kradzieży, zaginięcia albo uszkodzenia dokumentów niezbędnych w czasie podróży (dowód osobisty, paszport, wiza, prawo jazdy, bilety), Centrum Pomocy ubezpieczyciela udzieli informacji o tym, co trzeba zrobić, aby uzyskać dokumenty zastępcze. Jeśli ubezpieczony zgłosił zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policję, to PZU SA po przedstawieniu potwierdzenia zgłoszenia, wypłaca ubezpieczonemu jednorazowe świadczenie w wysokości 500 zł. | |
Signal Iduna | Jeżeli ubezpieczony utracił dokumenty podróżne (paszport, bilety itp.), centrala alarmowa udzieli mu informacji o działaniach, jakie należy podjąć. Towarzystwo nie ponosi odpowiedzialności za efekty tych działań. |
TU Europa | - |
Warta Travel | - |
Jak nie dać się okraść za granicą?
Aby czuć się bezpiecznie w obcym kraju, uniknąć kradzieży i bezpiecznie wrócić do Polski, warto stosować się do kilku zasad. Pozytywnie wpłyną one na nasze bezpieczeństwo. Warto przede wszystkim:
Zadbać, aby wszystkie nasze pieniądze i inne cenne przedmioty nie znajdowały się w jednym portfelu, czy plecaku. Cenne rzeczy warto schować do najgłębszych kieszeni.
Nie nosić wszystkich dokumentów w jednym miejscu. Część warto zostawić np. w hotelowym sejfie. Nie zostawiajmy pieniędzy w pokoju hotelowym na wierzchu, czy w szufladzie.
Nie zostawiać uchylonych okien w pokoju hotelowym, czy wynajmowanym na wakacjach domku. Założenie, że „na pewno nic się nie stanie” lub „przecież wychodzę tylko na chwilę” może zakończyć się bardzo nieprzyjemnie.
Spisać numery fabryczne sprzętów, które zabieramy na wakacje. Będą pomocne w odnalezieniu aparatu, czy komputera w razie kradzieży.
Zainstalować w smartfonie specjalną aplikację lub – jeśli taka funkcja jest już wbudowana – korzystać z możliwości lokalizowania sprzętu. Będzie to nieoceniona wskazówka w razie kradzieży.
Nosić plecak na dwóch ramionach, a torbę przewieszoną przez ramię zamiast na jednym ramieniu. W wielu krajach istnieją szajki rabusiów podjeżdżających na skuterach. Wyrywają znienacka plecak i błyskawicznie odjeżdżają bez śladu. Bezpieczne są również tzw. nerki, które nosimy przewieszone przez ramię lub w pasie. Zerwanie ich jest bardzo trudne, a samą nerkę wciąż mamy w zasięgu swoich dłoni i oczu.
Podczas zakupów na straganach nie trzymać portfela w ręku. Należy wyjmować go dyskretnie tylko wtedy, gdy zamierzamy płacić. Nie kładźmy też portfela na ladzie, gdy rozmawiamy ze sprzedającym.
Wypłacać pieniądze z bankomatów umieszczonych przy bankach i kantorach. Są one najbezpieczniejsze.
Unikać tłumów. Należy zachować czujność, gdy nagle zaczyna kręcić się wokół nas kilkoro ludzi, a wcześniej w okolicy nie było tłumów. Ponadto ostrożność warto zachować w środkach komunikacji miejskiej.
Nie zostawiać swojego bagażu na lotnisku pod cudzą opieką. Nawet, gdy pomoc oferuje życzliwie wyglądająca starsza pani czy sympatyczna rodzina z małymi dziećmi. Warto wybierać walizki zamykane na kod.
Zachowywać ostrożność w relacjach międzyludzkich. Złodzieje zachowują się różnie – jedni po prostu wyrywają torebki z dłoni, inni najpierw próbują się do nas zbliżyć, np. nachalnie oferując swoją pomoc. Warto być czujnym i nie dawać się zwieść.
Dokumenty mobilne – jak z nich korzystać?
Bardzo wygodnym rozwiązaniem, o którym powinien wiedzieć każdy podróżnik, są tzw. dokumenty mobilne. Są one dostępne w aplikacji mObywatel. To bezpieczna, rządowa aplikacja, którą może założyć każdy obywatel dysponujący ważnym dowodem osobistym i np. profilem zaufanym lub innym środkiem identyfikacji.
Znajdziemy ją w standardowym sklepie Google Play lub App Store. Jest bezpłatna.
Aplikacja mObywatel nie zastępuje fizycznego dowodu osobistego lub paszportu – nie skorzystamy z niej w trakcie kontroli paszportowej, czy np. u notariusza. Mimo to może być przydatna w wielu sytuacjach życiowych: w trakcie kontroli w pociągu, przy odbiorze poleconych listów, w recepcji, czy podczas zakładania kart lojalnościowych.
Pomoże także w weryfikacji naszych danych osobowych, gdy sytuacja będzie tego wymagała.
W aplikacji mObywatel znajdziemy:
dane z prawa jazdy,
dane z dowodu osobistego, dane z dowodu rejestracyjnego,
e-recepty,
unijny certyfikat COVID.
Czy można ubezpieczyć się od kradzieży dokumentów?
Nie można ubezpieczyć się bezpośrednio od kradzieży dokumentów. Nie oznacza to jednak, że ubezpieczyciele pozostawiają turystów bez żadnej pomocy. Towarzystwa ubezpieczeniowe w rozbudowanych pakietach ubezpieczeń turystycznych oferują w ramach assistance pomoc tłumacza lub prawnika. Można z niej skorzystać np. podczas wizyty na policji, czy w konsulacie.
To nieoceniona pomoc, jeśli nie wiemy, co zrobić lub nie mówimy w języku kraju, w którym przebywamy. Aby skorzystać z pomocy towarzystwa ubezpieczeniowego należy poinformować centrum alarmowe towarzystwa w ciągu 24 godzin od zdarzenia. Większość z nich określa taki limit czasu w OWU. Zgłoszenie szkody po upływie kilku dni lub powrocie do Polski może spowodować wyłączenie ochrony polisy.
Wyłączenie ochrony polisy może spowodować również sytuacja, w której turysta nie zgłosi utraty dokumentów na policji. To warunek udzielenia pomocy przez ubezpieczyciela, bez względu na to, czy wybraliśmy ofertę zapewniającą pomoc prawnika lub tłumacza, czy ofertę umożliwiającą ubieganie się o zwrot kosztów wydania nowych dokumentów. Od razu po tym, jak zauważymy więc, że naszych dokumentów nie ma, musimy udać się na najbliższy posterunek policji.
Magdalena Kajzer
Wyłączenie ochrony polisy może spowodować również sytuacja, w której turysta nie zgłosi utraty dokumentów na policji. To warunek udzielenia pomocy przez ubezpieczyciela, bez względu na to, czy wybraliśmy ofertę zapewniającą pomoc prawnika lub tłumacza, czy ofertę umożliwiającą ubieganie się o zwrot kosztów wydania nowych dokumentów. Od razu po tym, jak zauważymy więc, że naszych dokumentów nie ma, musimy udać się na najbliższy posterunek policji.
Magdalena KajzerTakie ubezpieczenie można znaleźć w naszym kalkulatorze. Powinno zapewniać pokrycie kosztów leczenia i ratownictwa, NNW, OC, Assistance, ochronę bagażu oraz dodatkowe rozszerzenia. Najlepiej polisę dopasować pod kątem kierunku wyjazdu praz charakteru podróży. Taka ochrona dostępna jest od około 3 zł dziennie.
| Ubezpieczyciel | Zakres ubezpieczenia | Cena | ||
|---|---|---|---|---|
 | Koszty leczenia 133 922 zł | Ratownictwo 22 320 zł | Bagaż 1 339 zł | 4,00 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 13 392 złsporty objęte polisą: 10zdarzenia pod wpływem alkoholu sprzęt sportowyzachorowanie COVID-19 | ||||
 | Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | 8,36 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 10 000 złsporty objęte polisą: 60zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | ||||
 | Koszty leczenia 500 000 zł | Ratownictwo 500 000 zł | Bagaż 1 000 zł | 11,00 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 200 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | ||||
 | Koszty leczenia 40 000 000 zł | Ratownictwo 40 000 000 zł | Bagaż 6 000 zł | 14,38 zł 1 os. / 1 dzień |
| Dodatkowo: NNW: 150 000 złOC: 1 500 000 złOC sportowe: 1 500 000 zł sporty objęte polisą: 114zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19 | ||||
4,00 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 133 922 zł | Ratownictwo 22 320 zł | Bagaż 1 339 zł | |
| Dodatkowo: NNW: 13 392 złsporty objęte polisą: 10zdarzenia pod wpływem alkoholu sprzęt sportowyzachorowanie COVID-19 | |||
8,36 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 80 000 zł | Ratownictwo 100 000 zł | Bagaż - | |
| Dodatkowo: NNW: 10 000 złsporty objęte polisą: 60zdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
11,00 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 500 000 zł | Ratownictwo 500 000 zł | Bagaż 1 000 zł | |
| Dodatkowo: NNW: 50 000 złOC: 200 000 złzdarzenia pod wpływem alkoholuzachorowanie COVID-19 | |||
14,38 zł 1 os. / 1 dzień | |||
Koszty leczenia 40 000 000 zł | Ratownictwo 40 000 000 zł | Bagaż 6 000 zł | |
| Dodatkowo: NNW: 150 000 złOC: 1 500 000 złOC sportowe: 1 500 000 zł sporty objęte polisą: 114zdarzenia pod wpływem alkoholusprzęt sportowyzachorowanie COVID-19 | |||
Wybrane ubezpieczenie zakupi się online. Wystarczy tylko podać dane dotyczące podróży i wyjeżdżających. Dokument polisy zostanie wysłany na maila. Można go pobrać i zapisać lub wydrukować.
Co warto wiedzieć?
- Natychmiast po utracie dokumentów, należy zgłosić zdarzenie na policji.
- Aby wrócić do Polski, w konsulacie należy wyrobić paszport tymczasowy.
- Aby nie paść ofiarą oszustów, jak najszybciej warto zastrzec dowód osobisty, paszport lub kartę kredytową.
- W ramach assistance polisy turystycznej możemy liczyć na pomoc niektórych ubezpieczycieli w razie utraty dokumentów, np. wsparcie tłumacza czy prawnika.
Najczęściej zadawane pytania
Kto pomoże za granicą w razie kradzieży dokumentów?
Pierwszym krokiem jest udanie się na policję w celu uzyskania potwierdzenia zgłoszenia utraty dokumentów. Kolejno – niezbędna będzie wizyta w konsulacie. W konsulacie złożymy wniosek o wydanie tymczasowego paszportu. Jeśli przebywamy w kraju, w którym nie ma polskiego konsulatu, należy udać się do konsulatu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej. Pomocy udzieli nam może również ubezpieczyciel, u którego zakupiliśmy polisę turystyczną. Przekaże niezbędne informacje, a jeśli wybraliśmy ofertę zapewniającą pokrycie kosztów wydania nowych dokumentów – pomoże również i w tym aspekcie.
Jak wrócić do kraju w razie kradzieży paszportu?
W razie kradzieży paszportu – jeśli przebywamy w strefie Schengen i nasz dowód osobisty nie został skradziony – możemy wrócić do kraju na podstawie ważnego dowodu osobistego. Jeśli jednak przebywamy w kraju nienależącym do strefy Schengen lub nasz dowód osobisty również zaginął, konieczne jest wyrobienie paszportu tymczasowego. Można go wyrobić w konsulacie, a jeśli w danym kraju nie ma polskiego konsulatu, to powinniśmy udać się do konsulatu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej i wyrobić tzw. Emergency Travel Document.
Czym jest paszport tymczasowy?
Paszport tymczasowy nie różni się od „zwykłego” paszportu, z tą różnicą, że wydaje się go na krótszy czas. Pełni funkcje i daje możliwości dokładnie takie jak standardowy paszport. Paszport tymczasowy wydaje się tak szybko, jak to tylko możliwe.
Czy ubezpieczenie pomoże w razie kradzieży dokumentów?
To zależy od wybranej oferty ubezpieczenia. Większość towarzystw ubezpieczeniowych oferuje pomoc w ramach Assitance polegającą na udzieleniu ubezpieczonemu niezbędnych informacji o tym, co robić i gdzie szukać pomocy. Wybrani ubezpieczyciele zwracają ubezpieczonemu koszty wydania nowych dokumentów.
