Ubezpieczenie na życie dla osoby z niepełnosprawnością - to możliwe?

Polisa na życie jest produktem, który jest dostępny dla osób z niepełnosprawnością. Może jednak różnić się pod paroma względami od pozostałych ofert. Zanim zdecydujemy się na zakup ubezpieczenia, warto dowiedzieć się na czym polegają różnice, gdzie szukać solidnej oferty oraz na co zwracać uwagę przy podpisywaniu umowy.

Jak określana jest w Polsce niepełnosprawność?

Zgodnie z Ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, niepełnosprawność to trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu naruszenia sprawności organizmu (o charakterze stałym lub długotrwałym). 

W Polsce wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności:

• lekki – istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy – naruszona sprawność organizmu ogranicza w pełnieniu określonych ról społecznych,
• umiarkowany – istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy wymaga pomocy w pełnieniu ról społecznych oraz wykonywaniu pracy,
• znaczny – niezdolność do wykonywania pracy wiąże się z koniecznością stałej opieki oraz pomocy w funkcjonowaniu w społeczeństwie.

O stopniu niepełnosprawności orzekają specjalne komisje – jako pierwsza instancja traktowane są powiatowe lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, natomiast drugą instancję stanowią wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. W skład wyżej wymienionych grup wchodzą m.in. lekarze, psychologowie oraz pracownicy socjalni. Od decyzji można się odwołać w ciągu 14 dni od dnia jej doręczenia. W tym celu należy złożyć odpowiednie dokumenty do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Odwołanie składa się za pośrednictwem powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie. Jeżeli powiatowy zespół uzna, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie, dokument jest wystawiany na nowo.

Czy osoba z niepełnosprawnością może się ubezpieczyć i otrzymać świadczenie?

Niepełnosprawność może stanowić przyczynę niezdolności do pracy, dlatego wiele osób z niepełnosprawnością może być zainteresowanych dodatkową formą ochrony. Jeśli pracują oni na etacie w oparciu o umowę o pracę, pracodawca ubezpiecza ich w NFZ. Natomiast gdy osoba niepełnosprawna pracuje w oparciu o umowę o dzieło, może się ubezpieczyć w NFZ samodzielnie – wystarczy zgłosić chęć opłacania dodatkowych dobrowolnych składek.

Poza ubezpieczeniem w NFZ możliwe jest także wykupienie polisy na życie dla osoby z niepełnosprawnością. Warunki zależą od stopnia oraz rodzaju niepełnosprawności – w innej sytuacji życiowej znajduje się bowiem osoba, która porusza się o kulach oraz ktoś, kto doznał porażenia ciała wskutek wylewu i musi się poruszać się na wózku. Niepełnosprawność nie wyklucza możliwości zakupu ubezpieczenia na życie, może jednak wiązać się z pewnymi ograniczeniami w zakresie ochrony.

Co obejmuje ubezpieczenie dla osób z niepełnosprawnością?

Ubezpieczenie dla osób z niepełnosprawnością składa się z dwóch części – umowy podstawowej, która chroni na wypadek zgonu ubezpieczonego (wtedy jego bliscy otrzymują wysokie odszkodowanie), oraz pakietu umów dodatkowych. Wśród dodatków do umowy ubezpieczenia dostępne są m.in.:

• odszkodowanie powypadkowe, np. z tytułu uszczerbku na zdrowiu, inwalidztwa lub niezdolności do pracy,
• pakiet Assistance – sfinansowanie rehabilitacji oraz m.in. organizacja i pokrycie kosztów transportu medycznego.

Dostępne są również polisy dla osób z niepełnosprawnością na życie i zdrowie – nie tylko zabezpieczają one na wypadek śmierci, lecz także zapewniają opiekę medyczną na wysokim poziomie. W przypadku osoby niepełnosprawnej szczególnie ważną rolę odgrywa np. dostęp do lekarza specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii. Bardzo przydatne okazują się też świadczenia takie jak np. pokrycie kosztów rehabilitacji – po wykupieniu prywatnego ubezpieczenia można na nie liczyć.

Kwoty odszkodowania, jakie można uzyskać, gdy dojdzie do wystąpienia zdarzenia wymienionego w polisie dla osób z niepełnosprawnością, zależą od rodzaju zdarzenia oraz sumy ubezpieczenia zadeklarowanej podczas podpisywania umowy.

Zwykle wynosi ono kilkadziesiąt lub nawet kilkaset tysięcy złotych. Czas oczekiwania na świadczenie jest bardzo krótki – ubezpieczyciel ma teoretycznie 30 dni na wypłatę odszkodowania, jednak w praktyce część towarzystw ubezpieczeniowych przesyła pieniądze nawet w ciągu 24 godzin.

Czy konieczna jest ankieta medyczna w polisie dla osób z niepełnosprawnością?

Niepełnosprawność nie wyklucza możliwości zakupu ubezpieczenia na życie, niekiedy jednak wiąże się z pewnymi ograniczeniami, ponieważ towarzystwa ubezpieczeniowe wymagają wypełnienia krótkiego formularza dotyczącego stanu zdrowia w chwili zawarcia umowy. Ma to na celu ustalenie ryzyka ubezpieczeniowego i – co za tym idzie – finalnych warunków polisy. Jeśli u danej osoby wystąpiły w przeszłości jakieś schorzenia lub posiada ona określoną niepełnosprawność, warunki umowy (np. zakres sumy ubezpieczenia bądź cena polisy) czasami różnią się w porównaniu z ofertą przygotowaną dla kogoś, kto jest w młodym wieku i nigdy na nic nie chorował.

Jaki wybór mają niepełnosprawni w przypadku ubezpieczeń na życie?

Na rynku nie ma specjalnych, osobnych polis dla osób z niepełnosprawnością. Osoba, która nie posiada pełnej sprawności może skorzystać ze standardowego ubezpieczenia na życie lub zdrowie, np. oferowanego przez takie firmy ubezpieczeniowe jak Warta, Uniqa czy też Nationale-Nederlanden Ich ceny oraz bardziej szczegółowy zakres przedstawiamy poniżej. 

Ile kosztuje ubezpieczenie dla osób z niepełnosprawnością?

Koszt zakupu ubezpieczenia dla osób z niepełnosprawnością ustala się podczas podpisywania umowy. Wysokość składki zależy od czynników takich jak:

• czas trwania umowy,
• częstotliwość opłacania składek zadeklarowana przez ubezpieczonego, 
• liczba osób (członków rodziny), które ma objąć ochrona,
• ocena ryzyka na podstawie ankiety medycznej,
• suma ubezpieczenia zadeklarowana przez ubezpieczonego,
• taryfy obowiązujące w dniu zawarcia umowy,
• wiek ubezpieczonego,
• wybrany wariant ochrony.

Ostateczna cena polisy dla osoby z niepełnosprawnością może zatem wynieść zarówno mniej niż 50 złotych miesięcznie, jak i kilkaset złotych, w zależności od preferencji i potrzeb zainteresowanego.

Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie ofert wybranych towarzystw ubezpieczeniowych z dnia 02.06.2022 r.

Na co powinna zwrócić uwagę osoba z niepełnosprawnością przy zakupie polisy na życie?

Przed podpisaniem dowolnej umowy ubezpieczenia trzeba zwrócić uwagę na ostateczną cenę polisy. Warto wypytać przedstawiciela towarzystwa ubezpieczeniowego o wszystkie koszty, w tym również te związane z umowami dodatkowymi. Niezwykle istotne okazują się limity związane z odszkodowaniem — niektóre TU oferują wysokie świadczenie, jednak tylko do osiągnięcia pewnego pułapu. Bardzo ważne są także ograniczenia związane z wiekiem — nie wszystkie polisy są dostępne dla seniorów.

Inna kluczowa kwestia to wysokość sumy ubezpieczenia — ten element polisy należy dostosować do swoich potrzeb, ale też możliwości, ponieważ im wyższa suma ubezpieczenia, tym polisa będzie droższa. Warto również zwrócić uwagę na zasady modyfikacji warunków umowy. Sytuacja życiowa może się nagle diametralnie zmienić i wtedy wystąpi ryzyko, że ubezpieczony będzie miał trudności z zapłaceniem składki. Warto dopytać przedstawiciela towarzystwa ubezpieczeniowego, co się stanie w takim przypadku i czy można liczyć na obniżenie wysokości składki lub tymczasowe zawieszenie płatności 

– mówi ekspertka rankomat.pl, Ewelina Ratajczak. 

Każda umowa, polisy dla osoby niepełnosprawnej również, zawiera tzw. wyłączenia odpowiedzialności, czyli wykaz sytuacji, których zaistnienie zwykle skutkuje odmową wypłaty odszkodowania. Powinno się je sprawdzić przed podpisaniem porozumienia.

Przykładowe wyłączenia odpowiedzialności to:

• niestosowanie się do wskazówek lekarza prowadzącego,  
• popełnienie przestępstwa,
• próba samobójcza,
• samookaleczenie,
• udział w aktywnościach rekreacyjnych o ryzykownym charakterze,
• udział w działaniach wojennych, aktach terroru lub rozruchach społecznych,
• zatajenie istotnych informacji o stanie zdrowia podczas wypełniania wniosku.

Gdzie znaleźć ubezpieczenie dla osób z niepełnosprawnością?

Znalezienie dobrej polisy na życie dla niepełnosprawnych to niełatwe zadanie, ponieważ na rynku jest dostępnych bardzo dużo różnorodnych ofert. W przeprowadzeniu szybkiej selekcji pomoże porównywarka ubezpieczeń. To narzędzie, które zapyta o preferencje, a następnie przeprowadzi w oparciu o nie analizę ofert dostępnych na rynku. Finalnie zainteresowany otrzyma propozycje tylko takich towarzystw ubezpieczeniowych, które spełniają jego kryteria, i będzie mógł zadecydować, z którym z nich umówić się na wstępną rozmowę.