Czy można ubezpieczyć dom na terenie zalewowym?

Z jednej strony jest to logiczne, że na terenach zalewowych nie powinno się budować domów i ogólnie tak też stanowi polskie prawo. Z drugiej strony, w takich lokalizacjach stoi już wiele budynków mieszkalnych, a tereny zalewowe dzieli się na 4 kategorie o różnym poziomem zagrożenia.

Do tego dochodzi jeszcze kwestia uznawania kolejnych lokalizacji za niebezpieczne pod względem powodziowym – np. zabetonowane dzielnice miast, w których powódź powstaje wskutek intensywnych opadów deszczu.

Dlatego wyjaśniamy, w jakich lokalizacjach możliwe jest ubezpieczenie od powodzi, co ubezpieczyciele biorą pod uwagę i które TU stosują zwyżkę cen w polisach mieszkaniowych.

Czy można ubezpieczyć dom na terenie zalewowym od powodzi?

Ubezpieczenie domu na terenie zalewowym od powodzi jest możliwe, ale często problematyczne. Może też wiązać się ze znacznym podwyższeniem składki, co wynika faktu, że sprzedając nam polisę towarzystwo ponosi większe ryzyko.

W Polsce prowadzony jest wykaz miejsc, w których występują tereny zalewowe – decyduje o tym instytucja Wody Polskie. Jeśli nasza działka znajduje się na terenie widniejącym na takiej mapie, ubezpieczenie może być problematyczne, a nawet jeśli uda nam się je wykupić, towarzystwo może potem robić problemy przy wypłacie odszkodowania.

Część ubezpieczycieli sprawdza lokalizację po kodzie pocztowym i na bazie tego wydaje zgodę na ubezpieczenie od powodzi. Inni sprawdzają, czy np. w ostatnich 10 latach w danym miejscu wystąpiły podtopienia, a jeśli wystąpiły, odmawiają sprzedaży polisy uwzględniającej powódź. Skoro nie ma tutaj reguły, decydujące są zapisy w OWU danej polisy i tam powinniśmy szukać odpowiedzi, czy akurat nasz dom można objąć ochroną.

Co oznacza teren zalewowy?

Z definicji teren zalewowy jest dokładnie tym, z czym kojarzy się jego nazwa – jest to po prostu obszar zagrożony powodzią, a decydującą kwestią jest tutaj historia podtopień w danej lokalizacji.

Polskie prawo zakazuje budowy domów na terenach zalewowych, jednak od tej ogólnej zasady są pewne wyjątki. Część działek może zostać uznana za obszary częściowo zagrożone powodzią i wówczas możliwe staje się uzyskanie zgody na budowę, chociaż pod pewnymi warunkami (np. dom nie może mieć piwnicy). Inne działki mogą nie być ujęte w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego, a więc pozostają nie zbadane pod kątem zagrożenia powodziowego.

Formalnie tereny zalewowe dzieli się na 4 strefy o różnym stopniu zagrożenia powodziowego:

1. strefa całkowitego zalania po przerwaniu wału przeciwpowodziowego,

2. strefa prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi raz na 10 lat (10%),

3. strefa prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi raz na 100 lat (0,1%),

4. strefa prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi raz na 500 lat (0,02%).

Czym jest powódź w polisie mieszkaniowej?

Praktycznie wmszystkie towarzystwa definiują powódź w bardzo podobny sposób, jednocześnie oddzielając ją wyraźnie od ryzyka zalania, które jest osobnym zdarzenie, mającym inne przyczyny i inaczej wkomponowanym w ubezpieczenie. Podczas gdy powódź zawsze dostępna jest jako rozszerzenie, zalanie najczęściej znajduje się w podstawowym zakresie ochrony.

Jak więc w polisach mieszkaniowych rozumiane jest ryzyko powodzi? Przykładowo, w ubezpieczeniu Inter Lokum kataklizm definiowany jest jako: zalanie terenów w następstwie podniesienia się wody w korytach wód płynących lub stojących wskutek:

• nadmiernych opadów atmosferycznych,
• topnienia kry lodowej,
• tworzenia się zatorów lodowych,
• sztormu i podniesienia się morskich wód przybrzeżnych (tzw. cofka),
• spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich lub falistych.

Ryzyko powodzi standardowo podlega pod karencję, co oznacza, że ochrona przed tym konkretnym żywiołem zaczyna obowiązywać dopiero po określonym czasie od wejścia w życie umowy.

Opracowanie własne na podstawie OWU.

Jak sprawdzić, czy działka znajduje się na terenie zalewowym?

Sprawdzenie, czy konkretna działka znajduje się na terenie zalewowym jest dość proste, o ile nieruchomość jest ujęta w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Wówczas wystarczy wejść na stronę geoportal.gov.pl, ewentualnie udać się urzędu miasta lub urzędu gminy, pod który podlega dana działka.

Jeśli działka nie jest ujęta w MPZP, informacji o niej powinniśmy szukać w regionalnej jednostce PGW Wody Polskie. Jak już wspomnieliśmy, to właśnie ta instytucja wyznacza w naszym kraju granice terenów zagrożonych powodzią oraz stopień tego zagrożenia.

Jak TU ocenia ryzyko powodziowe?

Każdy ubezpieczyciel ma prawo samodzielnie ocenić zagrożenie powodziowe i na bazie tych ustaleń ubezpieczyć lub odmówić ubezpieczenia nieruchomości. Towarzystwa oceniają tę kwestię na różne sposoby i często nie podają do wiadomości publicznej szczegółowych kryteriów, którymi się przy tym kierują. 

Przykładowo, Generali dzieli lokalizacje na 4 strefy i w zależności od tego, w której z nich znajduje się nieruchomość, może być ona ubezpieczona na wypadek powodzi lub nie. W szczegółach wygląda to w następujący sposób:

• strefa 0 – ryzyko powodzi dostępne;
• strefa 1 – ryzyko powodzi dostępne;
• strefa 2 – ryzyko powodzi dostępne, pod warunkiem zastosowania franszyzy redukcyjnej, którą ubezpieczony wykupuje w ramach podwyższonej składki;
• strefa X – ryzyko powodzi niedostępne.

Dodajmy, że w strefie X wyjątkiem są lokale znajdujące się w budynkach wielokondygnacyjnych powyżej parteru (od 1 piętra w górę) – są one zakwalifikowane do strefy 0, a więc można je ubezpieczyć. W takiej sytuacji pomieszczenia przynależne do tych mieszkań, czyli np. piwnice, położone poniżej parteru są wyłączone z ochrony przed powodzią.

Ile kosztuje ubezpieczenie domu na terenie zalewowym?

Sprawdziliśmy, jaki jest koszt rocznego ubezpieczenia domu o powierzchni 100 mkw. i wartości rynkowej 600 000 zł. Pod uwagę wzięliśmy zakres obejmujący ochronę murów i elementów stałych od zdarzeń losowych i powodzi. 

Przeprowadziliśmy dwie kalkulacje. W pierwszej zaznaczyliśmy brak jakichkolwiek szkód powodziowych w ostatnich 20 latach. W drugiej założyliśmy, że szkód tych było 3 lub więcej. 

Ubezpieczenie domu ze szkodami powodziowymi kosztuje od 361 zł do 1134 zł. Dla nieruchomości z bezszkodową historią składka wynosi od 361 zł do 563 zł. Wszystkie kwoty odnoszą się do roku obowiązywania polisy, a pomiędzy poszczególnymi ofertami występują drobne różnice w zakresie ochrony (inne dodatki wliczone w cenę lub ich brak).

Z kalkulacji wynika, że szkody powodziowe w ostatnich dwóch dekadach mogą podnieść składkę, ale wcale nie muszą. Tylko w dwóch towarzystwach podtopienia z ostatnich lat wpłynęły na koszt ubezpieczenia. Zwyżka wyniosła odpowiednio 458 zł i 703 zł rocznie. Przy wyborze ubezpieczenia od powodzi warto więc porównywać ze sobą oferty większej liczby towarzystw, bo można w ten sposób sporo zaoszczędzić

Małgorzata Przybyszewska, ekspert ds. ubezpieczeń nieruchomości w rankomat.pl

Źródło: rankomat.pl (stan na: 23.11.2022 r.).
W tabeli uwzględniliśmy wyłącznie najtańsze oferty od poszczególnych towarzystw.

PORÓWNAJ CENY

Ubezpieczenie domu na terenie zalewowym a karencja

W polisach mieszkaniowych przy ryzyku powodzi karencje występują praktycznie zawsze, bez względu na to, czy dana nieruchomość znajduje się na terenie zalewowym, czy nie.

Karencja to nic innego jak czasowe wyłączenie odpowiedzialności towarzystwa dla danego ryzyka. W przypadku powodzi wynosi ona maksymalnie miesiąc, ale ubezpieczyciele wyznaczają różne terminy, od 14 do 31 dni. Informację o długości karencji powinniśmy znaleźć w OWU.

Dlaczego w ogóle stosuje się to rozwiązanie? Powódź należy do zdarzeń, które można przewidzieć z pewnym wyprzedzeniem. Informacje o fali powodziowej podawane są w mediach, więc towarzystwa starają się uniknąć sytuacji, których ludzie wykupują polisy mając świadomość, że podtopienia pojawią się prawie na pewno – jest to zbyt duże ryzyko finansowe dla ubezpieczycieli.

Przedłużenie umowy ubezpieczenia w tym samym towarzystwie najczęściej znosi karencję dla ryzyka powodzi.

Źródło: opracowanie własne na podstawie OWU.

Jak ubezpieczyć dom od powodzi?

Współcześnie polisy mieszkaniowe można bez problemów nabyć za pośrednictwem Internetu i dotyczy to również ubezpieczenia od powodzi. Zakupy online pozwalają i na zaoszczędzenie czasu, i pieniędzy, jeśli tylko zostaną poprzedzone odpowiednim przygotowaniem.

PORÓWNAJ CENY

Przed zakupem polisy warto się dobrze zastanowić, jaki zakres ochrony będzie dla nas optymalny, a także jakie mienie chcemy ubezpieczyć. Ważne jest również ustalenie sum ubezpieczenia na poziomach, które są zgodne z rzeczywistością – dzięki temu nie przepłacimy za składkę i będziemy mieli pewność, że odszkodowanie pozwoli nam pokryć potencjalne szkody w całości. Kiedy już mniej więcej wiemy, jaki produkt nas interesuje, możemy przejść do poszukiwań najatrakcyjniejszej cenowo oferty, w czym przyda się kalkulator ubezpieczeń. 

Gdzie najlepiej kupić ubezpieczenie domu od powodzi?

Ubezpieczenie domu od powodzi zakupimy poprzez darmowy kalkulator. Jak działa to narzędzie? Można to opisać w kilku prostych krokach:

1. Uzupełnij w formularzu dane o nieruchomości: metraż, lokalizacja, adres, itp.
2. Wprowadź kilka informacji formalno-prawnych – podaj formę własności nieruchomości, swój wiek, termin rozpoczęcia ubezpieczenia, itp.
3. Uzupełnij historię ubezpieczenia: wskaż liczbę szkód, w tym szkód powodziowych, jakie miały miejsce w przeszłości oraz zaznacz, czy nieruchomość była ubezpieczona.
4. Wybierz, jakimi rozszerzeniami chcesz uzupełnić podstawę – zaznacz powódź oraz ewentualnie inne dodatki, jak: ruchomości, OC w życiu prywatnym, stłuczenie przedmiotów szklanych, kradzież (z włamaniem).
5. Wskaż sumy ubezpieczenia dla poszczególnych rodzajów mienia.
6. Wybierz jedną z zaprezentowanych w tabeli ofert od czołowych polskich towarzystw, m. in.: Proama, Generali, Link4, Wiener, Benefia, Europa, Inter Polska, mtu24.pl, Nationale-Nederlanden i Allianz.
7. Wprowadź potrzebne do transakcji dane osobowe oraz wybierz formę, w jakiej chcesz opłacić składkę ubezpieczeniową: BLIK, przelew online, PayPo, karta płatnicza debetowa lub kredytowa, Google Pay.