Polska póki co nie ma wysokich stawek za prąd. W porównaniu z innymi krajami Europy wypadamy jako średniak. To jednak wkrótce może się zmienić, zwłaszcza w tych gospodarstwach domowych, gdzie roczne zużycie energii przekroczy 2000 kWh. Sprawdzamy, jaki rachunek za prąd czeka nas w najbliższym czasie.
Wydatki za prąd dobrze analizować w ujęciu rocznym, a jeszcze lepiej przez pryzmat konkretnych urządzeń. W zestawieniu rankomat.pl, które bazuje na danych PGNiG, najbardziej „prądożerne” są płyta indukcyjna, piekarnik i lodówka. Użytkowanie tylko tych 3 urządzeń AGD potrafi kosztować ponad 1000 zł rocznie. Dla kontrastu, najmniej na wysokość rachunków za energię wpływa podgrzewanie posiłków w mikrofalówce (36 zł rocznie), prasowanie (18 zł) i ładowanie telefonu (1,70 zł).
Kluczowe 2000 kWh, czyli ile?
Widoczne w powyższej infografice roczne zużycie energii na poziomie akurat 2000 kWh to granica tyle umowna, co dla niektórych gospodarstw domowych nieosiągalna. Symboliczne 2000 kWh wzięło się m.in. z opracowań Głównego urzędu Statystycznego:
W 2020 r. w porównaniu do roku poprzedniego zużycie energii elektrycznej na 1 odbiorcę (gospodarstwo domowe) w Polsce wzrosło o 1,6 proc. i wyniosło 1996 kWh, przy czym w miastach wyniosło 1752,5 kWh (wzrost o 1,6 proc.), a na obszarach wiejskich 2486,2 kWh (wzrost o 1,7 proc.)
– czytamy w raporcie GUS.
Próg 2000 kWh ma kluczowe znaczenie w kontekście ostatnich zapowiedzi rządu o zamrożeniu cen za 1 kWh pod warunkiem, że odbiorca (gospodarstwo domowe) nie przekroczy rocznego zużycia właśnie na poziomie 2000 kWh.
Użytkowanie elektroniki w ujęciu dziennym – pralki (10 minut dziennie), lodówki (całą dobę), kuchenki elektrycznej (60 minut dziennie), 15 żarówek LED (340 minut dziennie), odkurzacza (5 minut), komputera (500 minut), telewizora (200 minut), i sprzętu audio (10 minut) - na podstawie kalkulatora ceny-pradu.pl.
Jakie stawki za przekroczenie zużycia 2000 kWh rocznie?
Cena prądu nie jest jednakowa dla wszystkich lokatorów w Polsce. Dla ułatwienia zestawiamy stawki w taryfie stałej przez całą dobę (G11). Są jeszcze taryfy G12 z wyższą stawką w dzień (np. 0,89 zł/kWh) i niższą w nocy (np. 0,45 zł/kWh), przy czym „dniem” są godziny 6-13 i 15-22, a „nocą” 0-6, 13-15 i 22-24 przez wszystkie dni tygodnia. Jest jeszcze taryfa G12w. Tu podział godzinowy jest taki sam jak w G12 za wyjątkiem sobót i niedziel. Z kolei stawki dzielą się na szczytowe i pozaszczytowe i mogą być jeszcze bardziej skrajne (np. 0,81 i 0,33 zł/kWh).
Wróćmy do taryfy G11. Na koszt 1kWh wpływa dystrybucja i cena samej energii. W Polsce jest 5 głównych dostawców prądu – Enea, Energa, PGE, E.ON i Tauron. Lokatorzy zużywający średnio 2000 kWh rocznie zapłacą rachunek według stawki swojego dostawcy. W Enea to średnio 1744 zł za 12 miesięcy, w Tauron 1763 zł, PGE 1852 zł, Energa 1911 zł, a E.ON 2064 zł. Różnica wynosi więc nawet 320 zł rocznie.
Dostawcy prądu działają na określonym terenie. Enea dostarcza prąd na Ziemi Lubuskiej, Pomorzu Zachodnim, Wielkopolsce i na Kujawach. Energa obejmuje zasięgiem Pomorze Środkowe i Wschodnie, Warmię i część Kujaw i Wielkopolski. Tauron jest dostępny na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w Małopolsce. Reszta kraju, czyli cała wschodnia część kraju i Ziemia Łódzka należy do PGE. Na Mazowszu, a dokładnie na terenie Warszawy dostępny jest E.ON.
Po przekroczeniu pułapu 2000 kWh rocznie, za nadwyżkę zapłacimy według innej stawki liczonej według jednej kilowatogodziny. Przykładowo, obecnie średnia stawka w Polsce to 0,76 zł za 1kWh. Taryfa dla przekraczających limit 2000 kWh wyniesie przeciętnie 1,24 zł za 1kWh, czyli aż o 63,1 proc. więcej!
U poszczególnych dostawców wyższa taryfa może oznaczać inną kwotę, co pokazujemy w poniżej tabeli.
Cena za 1 kWh dla gospodarstwa domowego | |||
Dostawca | Zużycie do 2000 kWh | Zużycie powyżej 2000 kWh | Różnica |
ENEA | 0,74 zł | 1,21 zł | +63,5% |
TAURON | 0,75 zł | 1,22 zł | +62,6% |
E.ON | 0,70 zł | 1,16 zł | +65,7% |
PGE | 0,80 zł | 1,31 zł | +63,7% |
ENERGA | 0,82 zł | 1,32 zł | +60,9% |
Średnia cena w Polsce | 0,76 zł | 1,24 zł | +63,1% |
Oprac. na podstawie cen-pradu.pl wg taryfy G11 (5% VAT).
Ile kosztuje prąd na świecie?
W skali świata Polska należy do krajów z górnej półki cenowej. Wyższe stawki od Polski mają 54, a niższe 93 państwa – ze wszystkich sklasyfikowanych przez portal globalpetrolpices.com w październiku 2022 r.
Najdroższy prąd mają mieszkańcy Danii. Stawka w ojczyźnie klocków Lego to 2,23 zł za 1kWh. Roczny rachunek za zużycie 2000 kWh wyniesie zatem 4478 zł.
Zaskakująco dużo kosztuje prąd w państwach uznawanych za niezamożne. Na Jamajce to 3306 zł, w Rwandzie 2330 zł, a w Gwatemali na poziomie 2490 zł. Generalnie wysokie stawki za prąd są domeną krajów wyspiarskich. Oprócz Bermudów czy Jamajki drogo jest również na Kajmanach, Wyspach Zielonego Przylądka, Cyprze, Bahamach czy w Japonii – wynika z danych globalpetrolprices.com.
Na przeciwnym biegunie cenowym są kraje afrykańskie. W Libii roczny rachunek za prąd za zużycie 2000 kWh wyniesie w przeliczeniu 38 zł. Nieco więcej w Etiopii, Angoli czy Zambii, ale trzeba mieć też na uwadze poziom lokalnych zarobków, przez co stawka za dla lokalnych odbiorców wcale nie oznacza symbolicznego wydatku.
Ile kosztuje prąd w Europie i w Polsce?
A jak pod względem cen prądu prezentuje się Polska na tle krajów europejskich, gdzie nie ma już tak skrajnych różnic w zarobkach jak w skali świata? 1580 zł rocznie (portal globalpetrolprices.com wylicza 1 kWh na 0,79 zł) to wciąż prawie trzykrotnie mniej niż w Niemczech, gdzie są za to kilkukrotnie wyższe zarobki. Za Odrą roczny rachunek za zużycie 2000 kWh wynosi w przeliczeniu 4254 zł. Niemcy to drugi najdroższy kraj w Europie i zarazem drugi na świecie pod względem stawek za prąd. Wyżej w obu zestawieniach jest Dania (4478 zł rocznie), a trzecia Belgia (3946 zł).
Najniższe stawki za prąd w Europie mają Ukraina (376 zł za 2000 kWh), Mołdawia (748 zł) i Rosja (786 zł). Na terenie Unii Europejskiej najmniej za energię płacą Węgrzy (860 zł). Poza UE taniej niż w Polsce jest w krajach uznawanych za znacznie bardziej zamożne, jak Norwegia (1144 zł), co akurat łatwo wytłumaczyć zasobami naturalnymi.
Polska wypada znacznie taniej od swoich południowych sąsiadów. Na Słowacji to 1810 zł za 2000 kWh, a w Czechach to obecnie 2846 zł. Jeszcze więcej płacą mieszkańcy krajów bałtyckich. Rachunek za energię na Litwie wynosi 3002 zł rocznie, w Estonii 3080 zł, tylko na Łotwie jest nieco taniej – 2184 zł.
Ceny prądu a polisa mieszkaniowa
Bez względu na skalę podwyżek cen prądu wielu lokatorów będzie zmuszona szukać oszczędności, ale na pewno nie warto tego robić kosztem ubezpieczenia.
Przypomnijmy, że już za 250-300 zł rocznie można mieć dobre ubezpieczenie z kilkoma ryzykami dodatkowymi (np. kradzież, przepięcie, powódź, ochrona od awarii sprzętu elektronicznego).
Rezygnując z ubezpieczenia domu i mieszkania narażamy się zniszczenie czy utratę mienia w razie pożaru, kradzieży czy nawet przepięcia. Dlatego oszczędności warto poszukać gdzie indziej, bo odżałowane 200-300 zł na polisę może okazać się stratą nawet kilkuset tysięcy złotych, a tyle na ogół warte są nieruchomości w Polsce
Leszek Drozdalski, ekspert ds. ubezpieczeń nieruchomości w rankomat.pl
Rezygnując z ubezpieczenia domu i mieszkania narażamy się zniszczenie czy utratę mienia w razie pożaru, kradzieży czy nawet przepięcia. Dlatego oszczędności warto poszukać gdzie indziej, bo odżałowane 200-300 zł na polisę może okazać się stratą nawet kilkuset tysięcy złotych, a tyle na ogół warte są nieruchomości w Polsce
Ważne informacje
1. Energia elektryczna w Polsce jest opodatkowana na poziomie 5 proc. VAT. Od 01.08.2022 r. stawka wzrośnie do 23 proc.
2, W Polsce za zużycie 1kWh trzeba zapłacić średnio 0,75 zł.
3. Ukraina i Niemcy mają najbardziej skraje stawki za prąd w Europie
4. Podwyżkę cen prądu najmniej odczują mieszkańcy Warszawy, gdzie wydatki na rachunki za prąd wzrosną średnio o 200 zł rocznie