Unijne prawo jazdy – jakie zmiany mogą czekać nas od nowego roku?

Wprowadzenie unijnego prawa jazdy ma przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego w Europie. Cyfrowy certyfikat z kodem QR będzie rozpoznawalny we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Dzięki temu policja otrzyma dostęp do krajowych rejestrów praw jazdy. Umożliwi to łatwiejsze karanie kierowców, którzy łamią przepisy za granicą.  

Co to jest unijne prawo jazdy?

Zgodnie z projektem Komisji Europejskiej aktualne prawa jazdy mają zostać zlikwidowane w dotychczasowej formie. Obecnie nie istnieje unijne prawo jazdy. Każdy kraj samodzielnie ustala zasady udzielania uprawnień do kierowania pojazdami. Zwykle osoby, które wyjeżdżają do innego państwa Wspólnoty muszą w ciągu dwóch lat wymienić dokument uzyskany w ojczyźnie. Zachodzą również problemy w rozbieżności kategorii praw jazdy.

Komisja Europejska zakłada, że zmieni się to do 2030 r. Wówczas obecne prawa jazdy mają zostać zastąpione cyfrowym certyfikatem z kodem QR, który będzie rozpoznawalny i weryfikowalny we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Dzięki temu łatwiej ma być ścigać kierowców, którzy popełniają wykroczenia drogowe za granicą.

Prawo jazdy dla 17-latków z zakazem jazdy nocą

Zgodnie z projektem unijne prawo jazdy będzie można wyrobić w wieku 17 lat. Jednak na początku najmłodsi kierowcy mogliby prowadzić samochód osobowy lub ciężarowy tylko pod okiem bardziej doświadczonej osoby. Co więcej, mieliby również zakaz jazdy nocą pomiędzy północą a szóstą rano.

Oprócz tego przez dwa lata po uzyskaniu prawa jazdy początkujący kierowcy objęci by byli limitem obecności alkoholu we krwi na poziomie 0,0 promila.

Senior otrzyma prawo jazdy tylko na 5 lat

Zmianie mają również ulec obecne zasady prowadzenia pojazdów przez seniorów. Zgodnie z projektem osoby po ukończeniu 65 lub 70 lat będą musieli poddać się obowiązkowym badaniom psychologicznym, aby zachować prawo jazdy. Sprawdzana byłaby kondycja psychiczna i poziom koncentracji kierowców. Ponadto termin ważności praw jazdy dla seniorów miałby zostać skrócony i wynosiłby maksymalnie 5 lat.

Uwaga! O tym, jaki dokładnie będzie zakres badań oraz od jakiego dokładnie wieku ma być sprawdzana zdolność do prowadzenia pojazdu, mają decydować kraje członkowskie. Zgodnie z założeniami w ten sposób ma zostać poprawiony poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego w Unii Europejskiej.

Jeśli lekarz stwierdzi przeciwskazania do prowadzenia pojazdów, prawo jazdy nie zostanie wydane lub kierowca będzie musiał je zwrócić. W niektórych przypadkach konieczne może być również przeprowadzenie badań przez lekarza specjalistę (np. neurologa). Przyczyną odebrania uprawnień mogą być m.in.:

• schorzenia wzroku lub słuchu,
• schorzenia narządu równowagi,
• schorzenia narządu ruchu,
• choroby serca i układu naczyniowego,
• schorzenia nerek,
• schorzenia neurologiczne,
• cukrzyca,
• alkoholizm,
• choroby psychiczne.

Prawo jazdy będzie ważne 15 lat

Obecnie w wielu krajach Unii Europejskiej termin ważności prawa jazdy wynosi 10 lat. Wyjątkiem jest Polska, gdzie od 2013 r. dokument jest wydawany na 15 lat. Zgodnie z projektem po zmianie przepisów prawo jazdy miałoby być wydawane na terytorium całej Wspólnoty na 15 lat.

Jednak piętnastoletni okres ważności prawa jazdy nie dotyczyłby osób powyżej 65 lub 70 lat. Seniorzy otrzymywaliby dokument na maksymalnie 5 lat.

Czy właściciele SUV-ów będą musieli wyrobić nowe prawo jazdy kategorii B+?

W projekcie przepisów znalazł się również kontrowersyjny pomysł wprowadzenia nowej kategorii prawa jazdy dla niektórych samochodów osobowych, przede wszystkim SUV-ów. Obecnie wystarczy prawo jazdy kategorii B do prowadzenia aut o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony.

Obecnie szkoły nauki jazdy uczą kursantów na znacznie mniejszych modelach niż SUV-y. W efekcie Karima Delli chciałaby, aby powstała nowa kategoria prawa jazdy B+, która uprawniałaby do prowadzenia samochodów osobowych i dostawczych o masie powyżej 1,8 t. Kierowca otrzymałby dokument po dwuletnim okresie próbnym (w tym czasie wystarczy tradycyjne prawo jazdy kategorii B), ale byłoby to możliwe dopiero po ukończeniu 21 lat.

Jednak Międzynarodowa Federacja Samochodowa (FIA), Międzynarodowa Organizacja Przewoźników (IRU), czy Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA) zaapelowało o odrzucenie propozycji francuskiej eurodeputowanej.

Kiedy zacznie obowiązywać unijne prawo jazdy?

Aktualnie propozycja Komisji Europejskiej mająca wprowadzić unijne prawo jazdy znajduje się w formie projektu. Zgodnie z założeniami nowe przepisy miałyby zostać zatwierdzone do końca 2023 r., a następnie wprowadzone w życie do 2030 r. Jednocześnie przewidywane są okresy przejściowe, gdy będą obowiązywać dotychczasowe dokumenty i nowe wersje unijnego prawa jazdy.

Oznacza to, że w ostatecznej wersji przepisów dotyczących unijnego prawa jazdy może dojść do jeszcze wielu zmian. W związku z tym nie wszystkie opisane w powyższym artykule pomysły Komisji Europejskiej muszą wejść w życie.