Czy można zamieszkać na ogródku działkowym?

Teoretycznie, wiele ogródków działkowych umożliwiałoby stałe zamieszkanie - nieduża zabudowa, spokój i kontakt z naturą są dość kuszącym argumentem, by spędzać tam więcej czasu. Czy jest to jednak możliwe z punktu widzenia przepisów? Poniżej wyjaśniamy. 

Czym jest ogródek działkowy?

Rodzinny Ogród Działkowy (ROD) to teren wyodrębniony i przeznaczony do wspólnego korzystania przez działkowców. Składa się z działek oraz terenu ogólnego. Powierzchnię działki, jej zabudowę oraz sposób użytkowania reguluje regulamin oraz ustawa ROD. Po zawarciu umowy nabycia praw do działki, zyskujesz status działkowca.

Ogródek działkowy to miejsce przeznaczone do rekreacji - na jego terenie można spędzać czas z rodziną czy hodować rośliny. Działkowiec ma możliwość wykorzystania istniejących udogodnień (np. uprawy ekologicznych warzyw na własny użytek, wypoczynku). Do takiego ogródka można przyłączyć prąd oraz wodę, co ułatwia regularne podlewanie roślin, gotowanie czy koszenie trawy.

Czy można mieszkać na ogródku działkowym?

Chcesz nabyć działkę ROD i rozglądasz się za ofertami w okolicy? W tym celu niezbędna będzie umowa dzierżawy działki ROD. Mieszkanie na działce reguluje regulamin ROD (Rodzinnych Ogródków Działkowych), status PZD (Polskie Związek Działkowca) oraz ustawa o ROD. Zgodnie z ich treścią stałe zamieszkanie na ogródku działkowym jest zabronione.

W Regulaminie ROD przeczytać można:

§ 7 1. Działka nie może być wykorzystywana do zamieszkiwania. 2. Przez zamieszkiwanie rozumie się przebywanie z zamiarem skupienia i realizacji swoich spraw życiowych. 3. Altana działkowa na terenie działki w ROD nie jest obiektem mieszkalnym; przebywanie w niej nie może stanowić podstawy do urzędowego potwierdzenia czasowego lub stałego pobytu.

Wymieniana ustawa ROD to ustawa z 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, zawarta została w Dz.U. 2014 poz. 40. Zgodnie z jej zapisem określone zostało korzystanie z dzierżawionych działek rekreacyjnych. 

"Art. 30. 1. Działkowiec ma prawo zagospodarować działkę i wyposażyć ją w odpowiednie obiekty i urządzenia zgodnie z przepisami ustawy oraz regulaminem. 2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność.  

Art. 31. Działkowiec jest uprawniony do korzystania z terenu ogólnego oraz infrastruktury ogrodowej zgodnie z ich przeznaczeniem i na zasadach określonych w regulaminie.  

Art. 32. Działkowiec jest obowiązany utrzymywać działkę w należytym stanie, przestrzegać porządku ogrodowego w sposób określony w regulaminie, ponosić wydatki związane z utrzymaniem działki oraz opłaty ogrodowe, a także korzystać z terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych działkowców oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. 

Art. 33. 1. Działkowiec jest obowiązany uczestniczyć w pokrywaniu kosztów funkcjonowania ROD w częściach przypadających na jego działkę, przez uiszczanie opłat ogrodowych. Zasady ustalania i uiszczania opłat ogrodowych określa statut stowarzyszenia ogrodowego."

Powyższe punkty zobowiązują do regulaminowego użytkowania ogródków działkowych. Stałe zamieszkanie nie jest możliwe, podobnie jak meldunek. Można jednak przebywać i spędzać czas na terenie ogródka, jak również spędzać noc. Nie można natomiast traktować ogródka działkowego jako stałe miejsce pobytu. 

Korzystanie z ogródka działkowego opisuje regulamin, który znaleźć można na stronie internetowej Polskiego Związku Działkowców. Dodatkowo - wiele ważnych informacji zarząd ogródków działkowych wywiesza na terenie działek w miejscach do tego wyznaczonych (tablice, słupy ogłoszeniowe).

Czego nie wolno robić na działce ROD?

Na terenie działki można dokonywać określonych czynności, które nie są wbrew regulaminowi. Znajomość przepisów jest tutaj kluczowa, ponieważ w innym przypadku zarząd ogródków działkowych może wypowiedzieć nam umowę.

Tego nie wolno robić na terenie ogródków ROD:

• zamieszkiwać,
• prowadzić działalności zarobkowej na terenie ogródka,
• zakłócać spokoju innych użytkowników ogródków,
• uprawiać maku oraz innych roślin, których zabrania prawo w Polsce,
• polować,
• spalać odpadów roślinnych,
• zaśmiecać i gromadzić odpadów, które negatywnie wpływają na jej walory estetyczne.

Przepisów znaleźć można więcej, dlatego koniecznie należy zapoznać się z treścią regulaminu przed rozpoczęciem użytkowania działki ROD.

Powyższe wytyczne wskazują jednak, że można korzystać z działki w sposób rekreacyjny - spędzać czas z bliskimi czy uprawiać rośliny na własny użytek. Spędzanie dłuższego okresu w sezonie letnim na działkach ROD jest zatem możliwe, ale warunkiem jest posiadanie stałego miejscu pobytu w innym miejscu.

Jaka zabudowa na działkach ROD?

Regulamin działkowca zobowiązuje do pisemnego zgłaszania o zamiarach dotyczących zabudowy lub rozbudowy altany działkowej. Do wniosku dołączony powinien zostać plan konstrukcji, jej powierzchnia oraz położenie względem granic terenu ogródka. Jeśli plany spełniają wszystkie kryteria i są one zgodne z regulaminem, zarząd ogródków działkowych wydaje zgodę na prace budowlane. W sytuacji, gdy plany naruszają regulamin, zarząd może zabronić budowy lub rozbudowy, a nawet nakazać rozbiórkę.

Zabudowa działki ROD - przepisy prawne:

• zawiadomienie na piśmie zarządu ROD o zamiarze budowy, nadbudowy lub rozbudowy altany działkowej, załączając rysunek uwzględniający jej powierzchnię zabudowy i wysokość oraz usytuowanie względem granic działki zgodnie z wymogami określonymi w § 44 ustawy o ROD;
• zarząd ROD sprawdza, czy altana działkowa jest zgodna z zawiadomieniem, o którym mowa w ust. 1. Postanowienie § 74;
• działkowiec ponosi odpowiedzialność za właściwe usytuowanie altany działkowej i jej budowę, nadbudowę lub rozbudowę zgodnie z wymogami przewidzianymi w regulaminie ROD

W przypadku samowoli budowlanej zarząd ogródków działkowych może nawet wypowiedzieć umowę dzierżawy. 

Zarządcy na działkach ROD zwracają uwagę stan działki. Zarówno w sytuacji, gdy użytkownik działki niszczy mienie ROD, prowadzi na działce nasadzenia niezgodne z regulaminem lub narusza spokój pozostałych użytkowników Rodzinnych Ogrodów Działkowych, może liczyć się z poważnymi konsekwencjami.

Ile kosztuje ogródek działkowy ROD?

To, ile trzeba zapłacić za ogródek na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych, zależy zarówno od lokalizacji, jak i powierzchni czy stanu działki. Ważnym czynnikiem jest poziom zagospodarowania działki ROD - nasadzenia, rodzaj i stan altany, doprowadzona woda oraz prąd oraz dodatkowe elementy (np. narzędzia ogrodowe).

Na portalu OLX stan na 26.04.2024 r. najtańsze ogródki działkowe kosztują około 4 000 zł:

• Dzierżoniów - cena 3 600 zł, z murowaną altanką,
• Piła - cena 3 900 zł, bez altany, brak prądu i wody,
• Zgorzelec - cena 4 000 zł, altana konstrukcji drewnianej,
• Opole - cena 6 000 zł, altana murowana.

Z kolei najdroższe mieszczą się najczęściej w dużych miastach. Na ich cenę wpływa najczęściej również stan działki - nowa zabudowa, zadbany i rozbudowany taras, basen oraz inne atrakcje.

• Łódź - cena 108 000, ocieplona altana z tarasem, 
• Wrocław - cena 100 000 zł, drewniana altana z antresolą i tarasem, basen,
• Toruń - 75 000 zł, murowana altana, murowany grill, wędzarnia.

Po wysokości cen działek zaobserwować można spore zainteresowanie tego rodzaju terenami. Oferty dla działki zabudowanej kosztowały znacznie więcej, jednak działka bez zabudowy stwarza możliwość własnej aranżacji. 

Pamiętaj jednak o tym, by nie kierować się wyłącznie ceną oferty. Sprawdź, czy za ogłoszeniem nie kryją się pułapki - np. sąsiedztwo słupa energetycznego, droga ekspresowa, tereny zalewowe czy tory kolejowe. Warto zwrócić uwagę na okolicę oraz poszukać opinii w internecie.

Działka rekreacyjna czy ogródek ROD?

O tym, jaka przyszłość czeka ogródki działkowe, od lat toczą się dyskusje. Tereny, jakie zajmują ogródki są atrakcyjne dla wielu deweloperów. Czy w przypadku działki ROD przyszłość jest pewna? 

Rozwiązaniem może być w tym przypadku zakup działki rekreacyjnej. Zasady wydawać się mogą dość podobne - określona powierzchnia, precyzyjne wytyczne dotyczące zabudowy oraz brak możliwości zamieszkania na działce. W tej sytuacji zamiast prawa do użytkowania gruntu, możesz nabyć prawo własności. Nie będziesz wówczas podlegać pod Zarząd Ogrodu Działkowego, jednak nie zmieni się legalność stałego zamieszkania.

Ogródek działkowy ROD nabyć możesz wyłącznie na terenie ROD, z kolei działkę rekreacyjną w innym, dowolnie wybranym przez Ciebie miejscu (np. nad rzeką, nad jeziorem z dojściem do wody).

Działki rekreacyjne cieszą się dużym zainteresowaniem, szczególnie w dużych miejscowościach oraz w regionach turystycznych (np. województwo pomorskie, warmińsko-mazurskie).

Czy działki ROD można ubezpieczyć?

Sama działka nie podlega możliwości ubezpieczenia, jednak ubezpieczyć można zabudowania na terenie ROD. W zależności od oferty, zakresem ochrony mogą zostać objęte domki letniskowe, altany, a nawet domki nie związane trwale z gruntem (np. domki holenderskie).

Takie rozwiązanie może zapewnić ochronę murów oraz elementów stałych domku letniskowego. W zakres ochrony wchodzić mogą również ruchomości domowe. Polisa obejmować może również obiekty małej architektury, które mieszczą się na terenie ogródka.

Ubezpieczenie może obejmować ogień, powódź, dewastację, a także kradzież z włamaniem oraz rabunek.

Gdzie szukać dobrej polisy dla ogródka działkowego?

Zabudowę na działce ROD warto ubezpieczyć. Włamania i kradzieże na terenie ogródków działkowych zdarzają się każdego roku. Zniszczenia i koszty naprawy, jak i zakupu nowych elementów mogą być dotkliwe. Ubezpieczenie nieruchomości może okazać się dobrym zabezpieczeniem na przyszłość.

W tym celu wystarczy poszukać odpowiedniej oferty, porównać dostępne opcje i wybrać tę, która najbardziej odpowiada Twoim potrzebom. Pomocna może okazać się porównywarka ubezpieczeń nieruchomości. Wystarczy zaznaczyć, jakiej polisy szukasz, a następnie narzędzi przeprowadzi wstępną selekcję ofert. Dzięki temu łatwiej dotrzeć do konkretnych ubezpieczeń w najlepszych cenach.