Przyjmowanie wniosków do programu Czyste Powietrze zostało wstrzymane. Decyzja wywołała u osób ubiegających się o dofinansowanie wymiany źródeł ciepła spore zaskoczenie i oburzenie. Czy dotychczas złożone wnioski zostaną rozpatrzone przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej? Co dalej z programem Czyste Powietrze?

Program Czyste Powietrze to projekt, który powstał w 2018 roku i według przyjętego planu ma on trwać do 2029 roku. Ma on za zadanie wspierać efektywność termomodernizacji oraz wspomóc osoby z najuboższych gospodarstw domowych w wymianie źródeł ogrzewania. Wstrzymanie programu spowoduje trudności w przeprowadzeniu inwestycji. 

TU SPRAWDZISZ CENY

Co oferuje program Czyste Powietrze?

Program Czyste Powietrze powstał po to, by walczyć z poziomem zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Utrzymanie dobrej jakości powietrza, szczególnie w sezonie grzewczym, jest sporym wyzwaniem. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń, głównie pyłów PM10 i PM2.5 jest kluczowe, by chronić środowisko, ale bez wsparcia finansowego ze strony państwa, zmiany mogłyby nie przynosić większych efektów.

Zadaniem programu Czyste Powietrze było dofinansowanie gospodarstw domowych w działaniach proekologicznych jak np. wymiana pieca, okien czy instalacja fotowoltaiki. Wsparcie finansowe poprawi efektywność termomodernizacji, należy jednak spełnić warunki określone w programie.

Wypowiedź eksperta

Jak dotychczas program Czyste Powietrze wpłynął na stan powietrza w Polsce? Program wspomógł ponad milion wniosków, z czego około 800 000 wniosków dotyczyło wymiany kotła. Według wcześniejszych szacunków w Polsce funkcjonowało ponad 3 miliony kotłów na węgiel, obecnie takich pieców jest około 2 miliony. Oznacza to, że 1/3 problemu za nami. Należy pamiętać, że 90% pyłowego zanieczyszczenia w Polsce wytwarzają właśnie gospodarstwa domowe, co tylko podkreśla, że 1/3 problemu to spore osiągnięcie.
Piotr Siergiej, organizacja Polski Alarm Smogowy

Za co możesz dostać dofinansowanie?

Program Czyste Powietrze przewidywał różne metody termomodernizacji budynku mieszkalnego, która miała znaczenie dla efektywności energetycznej. Twój wniosek mógł dotyczyć:

  • wymiany pieca,
  • instalacji grzewczej oraz jej modernizację,
  • wymiany okien i drzwi zewnętrznych,
  • wymiany wentylacji (mechanicznej z odzyskiem ciepła),
  • instalacji pompy ciepła,
  • instalacji fotowoltaiki,
  • kompleksowej termomodernizacji (np. ocieplenie budynku).

Ile dofinansowania otrzymasz?

Dofinansowanie źródeł ciepła zależne było od kilku czynników. Wpływ miały przeprowadzone prace, zakupiony sprzęt oraz materiały. Inną kwotę mogłeś otrzymać, jeśli wymieniłeś piec węglowy na kocioł gazowy, a inne, gdy przeprowadziłeś wymianę wszystkich okien.

Program Czyste Powietrze oferował świadczenia w wysokości do:

  • 1200 zł za przeprowadzenie audytu energetycznego,
  • 66 000 zł za prace na poziomie podstawowym,
  • 99 000 zł za prace na poziomie podwyższonym,
  • 135 000 zł za kompleksową termomodernizację budynku.

Na wysokość dofinansowania wpływ miały również Twoje zarobki - im mniejszy dochód, tym większe świadczenie mogłeś otrzymać.

 

Kiedy i na jak długo został wstrzymany?

Jak informuje strona czystepowietrze.gov.pl - program Czyste Powietrze zawieszony został 28 listopada i planowane są zmiany, które wykluczyć mają pojawiające się nadużycia.

W połowie grudnia planowane jest uruchomienie przyjmowania nowych wniosków z terenów dotkniętych powodzią. 
Oprócz tego cały czas ma trwać obsługa przyjętych dotychczas wniosków.

Wypowiedź eksperta

Jaki wpływ ma zawieszenie programu na najbliższych kilka miesięcy? W tej chwili jest to trudne do przewidzenia. Docierają do nas sprzeczne informacje o tym, że program może ruszyć w połowie lutego, z innych źródeł z kolei mowa jest o początku kwietnia. Program na tak dużą skalę nie powinien być wstrzymywany z dnia na dzień, bez ostrzeżenia. Nie mamy żadnej gwarancji, że po wznowieniu naboru wniosków z programu sytuacja się nie powtórzy.
Piotr Siergiej, organizacja Polski Alarm Smogowy

Czy zostaną wprowadzone zmiany?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) informuje o wprowadzeniu zmian do programu Czyste Powietrze, który ma powrócić na wiosnę 2025 roku. Zgodnie z informacją doszło do nadużyć i nieprawidłowości na dużą skalę, przez co nabór wniosków został wstrzymany. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zapowiada, że zmiany będą dotyczyły:

  • obowiązku wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy,
  • limitów dotacji na poszczególne kategorie kosztów,
  • dotacji wyłącznie dla najuboższych,
  • weryfikacji domów dobrze ocieplonych,
  • zwiększonej ilości kontroli.

Program Czyste Powietrze będzie miał na celu doprowadzić do określonego standardu energetycznego, wykluczając nieuczciwe praktyki, jak np. zawyżanie kosztów inwestycji, przepisywanie domu na osoby o mniejszych dochodach czy częściową wymianą okien w budynku, który wymaga kompleksowej modernizacji. Ważne jest, by kwota trafiała na konto beneficjenta, a nie nieuczciwych wykonawców. Dotychczas NFOŚiGW spotkał się z wielokrotnym zawyżaniem rachunków, nieuczciwymi praktykami wykonawców, ale i beneficjentów programu, przez co doszło do zawieszenia programu. Reformy programu mają na celu wyeliminowanie takich zachowań, by w wyniku realizacji inwestycji nie dochodziło do fałszowania dokumentów niezgodnych z przeprowadzonymi pracami.

Co z osobami, które nie zdążyły z wnioskami?

Dla osób, które zdążyły złożyć wnioski do dnia 28 listopada 2024 roku, wypłata dotacji trwa nieprzerwanie. Podobnie w przypadku powodzian - dla nich nabór wniosków zostanie otwarty w połowie grudnia. Wstrzymane jest przyjmowanie nowych wniosków oraz wypłata dotacji.

Czy instalację z programu można ubezpieczyć?

Modernizacja związana z wymianą źródła ogrzewania, ociepleniem budynku lub założeniem fotowoltaiki wpływają na wartość nieruchomości i wchodzą w skład majątku. Oznacza to, że mogą zostać ubezpieczone. Takie ubezpieczenie ma za zadanie chronić np. na wypadek awarii, kradzieży lub od zdarzeń losowych (np. powódź).

Wypowiedź eksperta

Wymiana pieca tzw. kopciucha na ogrzewanie gazowe lub pompę ciepła, podobnie jak wymiana okien lub ocieplenie budynku znacząco wpływają na wartość nieruchomości. To bardzo ważne przy wyborze ubezpieczenia nieruchomości, ponieważ ma wpływ na cenę polisy. Niedoszacowanie wartości mienia może wpłynąć na wysokość uzyskanego odszkodowania, przez co nie wystarczy na pokrycie wszystkich strat materialnych.
Michał Ratajczak, Specjalista ds. ubezpieczeń nieruchomościMichał Ratajczak, Specjalista ds. ubezpieczeń nieruchomości

Ubezpieczenie mieszkania 50m2 o wartości 350 000 zł

TUCo zawieraSkładka roczna od
EuropaHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja160 zł
WienerHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja209 zł
UNIQAHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, pakiet medyczny242 zł
BenefiaHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, przedmioty szklane, All risk367 zł
GeneraliHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, przedmioty szklane, pakiet medyczny, All risk432 zł

Ubezpieczenie domu 160m2 o wartości 700 000 zł

Link4Home assistance, powódź, przepięcia, dewastacja487 zł
UNIQAHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, pakiet medyczny726 zł
GeneraliHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, pakiet medyczny851 zł
BenefiaHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, przedmioty szklane, All risk1202 zł
WienerHome assistance, powódź, przepięcia, dewastacja, All risk1704 zł

Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie kalkulacji z dnia 04.12.2024 r.

TU SPRAWDZISZ CENY

Jak przedstawia powyższa tabela, warto porównywać ceny różnych ubezpieczeń. Takie rozwiązanie nie musi być drogie i może być dopasowane do Twoich indywidualnych potrzeb - uwzględniać pakiet zabezpieczający przedmioty szklane czy zapewniać pakiet medyczny. Z pomocą porównywarki możesz dotrzeć do kilkunastu najbardziej pasujących wyników. Dzięki temu nie tylko nie przepłacisz, ale i dowiesz się więcej o możliwych opcjach.

To warto wiedzieć

1.    Program Czyste Powietrze zawieszony od 28 listopada 2024 roku

2.    Program ma zostać wznowiony na wiosnę 2025 roku

3.    Przyjmowanie wniosków dotyczy obecnie wyłącznie osób dotkniętych powodzią

4.    Termomodernizacja budynku wpływa na jego wartość, a co za tym idzie, również na cenę ubezpieczenia mieszkania
 

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o wstrzymanie programu Czyste Powietrze

  1. Kiedy złożyć wniosek o dofinansowanie?

    Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej informuje, że przyjmowanie nowych wniosków zostanie otwarte na wiosnę 2025 roku. Obecnie przyjmowane są wyłącznie wnioski osób, które zmierzyły się z powodzią.

  2. Gdzie szukać informacji o programie Czyste Powietrze?

    Szczegóły programu (takie jak dofinansowanie, terminy czy limity dotacji) znaleźć można na stronie czystepowietrze.gov.pl. Można również kontaktować się telefonicznie pod numerem 22 45 90 800 w godzinach 7.30-15.30. 

  3. Czy program Czyste Powietrze będzie w 2025 roku?

    Tak, NFOŚiGW informuje, że program zostanie wznowiony na wiosnę 2025 roku. Nie jest jeszcze znana dokładna data rozpoczęcia przyjmowania wniosków.

  4. Kto nie dostanie dotacji z Czystego Powietrza?

    Na dofinansowanie nie mogą liczyć osoby, które nie spełniają warunków programu Czyste Powietrze, np. nie posiadają prawa do nieruchomości lub nie wykonają obowiązkowego audytu.

  5. Czy można drugi raz złożyć wniosek z programu Czyste Powietrze?

    Istnieje możliwość otrzymania drugiego dofinansowania, jeśli dotyczy to określonych prac (np. wymiany pieca i wymiany okien). Jeśli pobrałeś już dofinansowanie na kompleksową termomodernizację, nie możesz ubiegać się o kolejną dotację.