Zakup mieszkania od dewelopera to jedna z najważniejszych decyzji w życiu, a jednocześnie proces, który generuje wiele pytań. Czym właściwie jest rynek pierwotny i co go wyróżnia? Jakie formalności trzeba załatwić i na co zwrócić uwagę, aby uniknąć błędów?

W tym artykule znajdziesz kompletny, ekspercki poradnik, który przeprowadzi Cię przez cały proces zakupu nowego mieszkania. Pokażemy, co wpływa na jego cenę, jakie pułapki kryje umowa deweloperska i dlaczego ubezpieczenie jest kluczowe, nawet jeśli wprowadzasz się do zupełnie nowego lokum. Przygotuj się na świadomy i bezpieczny zakup! 🔑

Rynek pierwotny a rynek wtórny – kluczowe różnice

Wybór między mieszkaniem od dewelopera a tym z drugiej ręki to jedno z pierwszych i najważniejszych pytań. Chociaż oba rozwiązania mają swoje wady i zalety, to ich podstawowe cechy znacząco się różnią. Poniższa tabela w przejrzysty sposób zestawia te różnice, aby pomóc Ci podjąć świadomą decyzję.

Mieszkanie z rynku pierwotnego i wtórnego - porównanie

Cecha

Rynek pierwotny (nowe mieszkanie)

Rynek wtórny (używane mieszkanie)

Wykończenie

Zazwyczaj stan deweloperski do samodzielnego wykończenia.

Stan do zamieszkania, do odświeżenia lub do generalnego remontu.

Cena

Często wyższa w przeliczeniu na 1 mkw., ale nie zawsze. Do ceny zakupu trzeba doliczyć koszty wykończenia.

Cena niższa w przeliczeniu na 1 mkw., ale może wymagać kosztownych remontów.

Gwarancja

5-letnia rękojmia dewelopera na wady fizyczne. W przypadku usterek możesz żądać ich naprawy.

Brak rękojmi. Odpowiedzialność za wady ukryte (z wyjątkiem celowego zatajenia) przechodzi na kupującego.

Lokalizacja

Zazwyczaj na obrzeżach miast, gdzie infrastruktura dopiero się rozwija.

Często w centralnych, ugruntowanych dzielnicach z pełną infrastrukturą.

Dostępność

Czas oczekiwania na klucze to nawet 2-3 lata.

Mieszkanie dostępne od zaraz.

Koszty utrzymania

Niższy czynsz, brak funduszu remontowego, nowoczesne instalacje.

Często wysoki czynsz z funduszem remontowym, wyższe koszty ogrzewania.

Miejsca parkingowe

Najczęściej możliwość dokupienia miejsca w hali garażowej lub na parkingu.

Problem z miejscami parkingowymi, brak przypisanych miejsc.

Wady i usterki

Drobne niedoróbki deweloperskie, widoczne po jakimś czasie.

Może mieć ukryte wady (np. nieszczelne instalacje), które ciężko wykryć na etapie oglądania.

Źródło: opracowanie własne.

Mieszkanie od dewelopera – co wpływa na cenę?

Cena nowego mieszkania nie jest przypadkowa – to wypadkowa kilku kluczowych czynników. Zanim podpiszesz umowę, musisz wiedzieć, które z nich mają największy wpływ na ostateczną kwotę, jaką zapłacisz deweloperowi.

  • Lokalizacja 📍 To najważniejszy czynnik cenotwórczy. Mieszkania w centrach miast, dobrze skomunikowanych dzielnicach lub tych z rozwiniętą infrastrukturą są znacznie droższe niż te na obrzeżach.
  • Metraż 📏 Im większe mieszkanie, tym wyższa jego łączna cena. Wartość za metr kwadratowy może być jednak niższa w przypadku większych lokali, co jest częstą praktyką deweloperów.
  • Kondygnacja 🪜 Mieszkania na wyższych piętrach, z lepszym widokiem, są zwykle droższe. Wyjątkiem są te na parterze, które często oferowane są w niższej cenie ze względu na niższy poziom bezpieczeństwa i mniejsze nasłonecznienie.
  • Standard wykończenia ✨ Cena mieszkania w stanie deweloperskim (bez wykończenia) jest niższa niż cena lokalu "pod klucz". Decydując się na wykończenie przez dewelopera, musisz liczyć się z wyższym kosztem, ale zyskujesz czas i unikasz stresu związanego z remontem.
  • Specyfika osiedla 🏡 Cena rośnie, jeśli osiedle jest zamknięte, monitorowane, posiada własne tereny zielone, place zabaw, siłownię czy miejsca garażowe. Dodatkowe udogodnienia przekładają się na wyższy komfort, ale też na większy koszt.

Przykład

Historia Pani Anny: Kiedy oszczędność na cenie oznacza utratę komfortu

Pani Anna, 32-letnia menedżerka, zdecydowała się na zakup mieszkania od dewelopera na obrzeżach miasta, skuszona atrakcyjną ceną. Początkowo wydawało jej się to idealnym rozwiązaniem – duży metraż i cisza, z dala od miejskiego zgiełku. Jednak po kilku miesiącach jej życie zawodowe uległo zmianie. Nowa praca w centrum miasta oznaczała, że codziennie musiała spędzać nawet dwie godziny w korkach, a brak dogodnej komunikacji miejskiej znacznie utrudniał jej życie.

Problem pogłębił się, gdy jej dziecko poszło do przedszkola. Słabo rozwinięta infrastruktura osiedla sprawiła, że dojazd do placówki był uciążliwy.

Szybko okazało się, że oszczędności na cenie mieszkania nie są warte codziennego stresu, utraty czasu i ciągłego zmęczenia. Lokalizacja, z którą na początku się cieszyła, stała się jej największym utrapieniem, co ostatecznie doprowadziło do podjęcia decyzji o sprzedaży nieruchomości.

5 pytań, które musisz sobie zadać przed zakupem

Zakup mieszkania to proces pełen emocji, ale warto na chwilę odłożyć je na bok i podejść do tematu metodycznie. Poniżej znajdziesz listę 5 pytań, które pomogą Ci ocenić, czy dany lokal to idealny wybór na lata.

  1. Czy lokalizacja spełnia Twoje potrzeby? 📍 Mieszkanie to nie tylko cztery ściany, ale także otoczenie. Sprawdź, jak daleko masz do najbliższego przystanku autobusowego, sklepu, szkoły czy apteki. Zwróć też uwagę na to, czy w pobliżu nie ma hałaśliwych fabryk lub ruchliwych ulic. Zawsze osobiście odwiedź okolicę o różnych porach dnia, żeby sprawdzić, jak naprawdę wygląda codzienne życie.
  2.  Czy układ pomieszczeń jest funkcjonalny? 🏠 Zastanów się, czy metraż i rozkład pomieszczeń odpowiadają Twoim aktualnym i przyszłym potrzebom. Pamiętaj też o ekspozycji okien względem stron świata. Mieszkanie z oknami od południa i zachodu będzie dobrze nasłonecznione i ciepłe, co przełoży się na niższe rachunki za ogrzewanie. Z kolei sypialnia od strony północnej zapewni Ci chłód i komfortowy sen.
  3. Na jakim etapie budowy kupić mieszkanie? 🏗️ Kupno mieszkania na wczesnym etapie budowy jest ryzykowne, ale może być znacznie tańsze. Z drugiej strony, zakup lokalu, który już istnieje, daje Ci pewność, że to, co widzisz, jest tym, za co płacisz. Pamiętaj, że deweloper ma prawo do opóźnień w terminie oddania budynku, dlatego zawsze upewnij się, że masz awaryjne lokum na wypadek, gdyby ten termin się wydłużył.
  4. Jak sprawdzić dewelopera? 🕵️‍♀️ Przed podpisaniem jakichkolwiek dokumentów, dokładnie zweryfikuj firmę deweloperską. Sprawdź jej historię i dotychczasowe realizacje. Poproś o wgląd do dokumentów, które potwierdzają, że deweloper ma prawo do zarządzania gruntem i dysponuje ważnym pozwoleniem na budowę. Możesz również sprawdzić księgę wieczystą gruntu.
  5. Na co zwrócić uwagę w umowie deweloperskiej? 📄 Umowa deweloperska jest jednym z najważniejszych dokumentów. Upewnij się, że zawiera precyzyjne informacje o metrażu, standardzie wykończenia i terminie oddania mieszkania. Zwróć też uwagę na kary umowne za nieterminowe oddanie lokalu. Bezwzględnie unikaj zapisów, które uprawniają dewelopera do zmiany umowy na Twoją niekorzyść.

Ile kosztuje i jak ubezpieczyć nowe mieszkanie?

Nowe mieszkanie to spora inwestycja, którą warto odpowiednio zabezpieczyć. Choć deweloper zapewnia 5-letnią rękojmię, to polisa ubezpieczeniowa to jedyna realna ochrona przed nieprzewidzianymi szkodami, takimi jak pożar czy zalanie.

Ile kosztuje ubezpieczenie mieszkania?

Cena polisy zależy głównie od wartości nieruchomości, ale różni się w zależności od miasta i ubezpieczyciela. Poniżej przedstawiamy przykładowe koszty ubezpieczenia 60-metrowego mieszkania w trzech różnych miastach.

Ile kosztuje ubezpieczenie mieszkania z rynku pierwotnego w małym i dużym mieście?

TU

Świdnica – mieszkanie 52m2 o wartości 500 000 zł

Warszawa – mieszkanie 52m2 o wartości 850 000 zł

Europa

186 zł

244 zł

TUZ

198 zł

217 zł

Link4

236 zł

266 zł

UNIQA

240 zł

283 zł

INTER Polska

250 zł

400 zł

Wiener

276 zł

322 zł

Benefia

295 zł

368 zł

Generali

427 zł

417 zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie kalkulacji z dnia 04.09.2025 r.

Jakie szkody obejmuje ubezpieczenie?

Podstawowa polisa chroni mury i stałe elementy (np. okna, podłogi) od zdarzeń losowych, takich jak pożar, zalanie, powódź, huragan czy przepięcie. Warto jednak pomyśleć o dodatkowych rozszerzeniach, takich jak OC w życiu prywatnym, które zabezpieczy Cię finansowo, jeśli np. zalejesz sąsiada. Nowe mieszkanie może mieć też drobne usterki, dlatego dobrym pomysłem jest pakiet Home Assistance, który zapewnia darmową pomoc specjalistów (hydraulika, elektryka, ślusarza).

Ubezpieczenie na etapie budowy – dlaczego warto?

Większość ubezpieczycieli oferuje polisy dla domu w budowie, które chronią jeszcze niewykończoną nieruchomość przed aktami wandalizmu, kradzieżą, a nawet uszkodzeniami spowodowanymi przez warunki atmosferyczne. To kluczowe zabezpieczenie, szczególnie gdy budynek nie jest jeszcze w pełni zamknięty.

Naszym okiem

Wielu kupujących myśli, że nowe mieszkanie nie potrzebuje ubezpieczenia, bo ma przecież rękojmię dewelopera. To błąd. Rękojmia chroni wyłącznie przed wadami konstrukcyjnymi czy technicznymi, a nie przed nieprzewidzianymi zdarzeniami, takimi jak pożar czy zalanie. Polisa ubezpieczeniowa to jedyne narzędzie, które zabezpieczy Twoją nową nieruchomość już od pierwszego dnia. Pamiętaj, że ubezpieczenie warto kupić nawet na etapie budowy, bo tylko ono ochroni Cię przed szkodami, których deweloper nie weźmie na siebie.

Ważnym aspektem odnośnie samej polisy jest też kredyt hipoteczny. Jeśli kupujesz mieszkanie za pośrednictwem banku, wymaga on ubezpieczenia co najmniej w podstawowym zakresie. W uproszczeniu - jeśli mieszkanie spłonie lub ulegnie szkodzie całkowitej z innego powodu, wtedy odszkodowanie z polisy trafi do banku na poczet spłaty długu. Ale gdy w mieszkaniu dojdzie do kradzieży, lokator potrąci rowerem przechodnia albo zostanie napadnięty na ulicy, może liczyć na pokrycie szkody. Dlatego warto wybierać polisę mieszkaniową z nieco szerszym zakresem niż wymaga tego bank udzielający kredytu.

Krystyna Klyta, Product Manager Home&Life rankomat.pl

Gdzie kupić ubezpieczenie dla mieszkania z rynku pierwotnego?

Polisę ubezpieczeniową dla nowej nieruchomości możesz kupić na kilka sposobów. Najprostszym z nich jest skorzystanie z usług porównywarki ubezpieczeń, takiej jak rankomat.pl. To narzędzie pozwala na szybkie zestawienie wielu ofert od różnych ubezpieczycieli w jednym miejscu. Dzięki temu możesz znaleźć polisę, która zapewni Ci najszerszą ochronę w najbardziej przystępnej cenie.

Alternatywą jest skorzystanie z oferty ubezpieczyciela, z którym współpracuje deweloper. Z reguły takie oferty są jednak mniej elastyczne i mają węższy zakres ochrony niż polisy, które możesz kupić samodzielnie.

Decydując się na zakup polisy, pamiętaj, aby dokładnie przeczytać Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU) i upewnić się, że odpowiadają one Twoim potrzebom.
 

UBEZPIECZENIE NIERUCHOMOŚCI – SPRAWDŹ CENĘ

Ważne informacje

1.    Mieszkanie z rynku pierwotnego to nowoczesne budownictwo z gwarancją dewelopera, ale często wymaga samodzielnego wykończenia i znajduje się na obrzeżach miasta.

2.    Cena nowego mieszkania zależy od wielu czynników, w tym lokalizacji, metrażu i standardu wykończenia.

3.    Przed zakupem dokładnie sprawdź dewelopera, przeanalizuj umowę i upewnij się, że układ mieszkania i okolica spełniają Twoje potrzeby.

4.    Nowe mieszkanie warto ubezpieczyć już na etapie budowy, ponieważ polisa chroni przed szkodami, których nie obejmuje deweloperska rękojmia.

5.    Pamiętaj, że w wyborze i zakupie polisy na nowe mieszkanie pomoże Ci porównywarka rankomat.pl, dzięki której znajdziesz najlepszą ofertę. 

FAQ – najczęściej zadawane pytania o rynek pierwotny mieszkań

  1. W którym mieście mieszkania z rynku pierwotnego są najdroższe?

    Lokale z rynku pierwotnego najdroższe są w największych polskich miastach, na pierwszym miejscu znajduje się Warszawa. Drogo jest również w miejscowościach turystycznych ze względu na wzmożone zainteresowanie takich mieszkań pod późniejszy wynajem krótkoterminowy.

  2. Jaką polisę kupić dla nowego mieszkania, które trzeba wykończyć?

    Dla tego typu lokali najczęściej odpowiednie są ubezpieczenia dla domu w budowie, ponieważ większość klasycznych polis ma wyłączone szkody powstałe podczas większych prac remontowych.

  3. Od kiedy mogę ubezpieczyć nowo kupione mieszkanie?

    Zakupioną nieruchomość – zarówno z rynku pierwotnego, jak i wtórnego – można ubezpieczyć już z dniem wejścia w życie umowy kupna-sprzedaży.

  4. Na co uważać przy zakupie mieszkania z rynku pierwotnego?

    Przy zakupie mieszkania z rynku pierwotnego kluczowe jest dokładne zweryfikowanie dewelopera i jego wcześniejszych projektów. Zwróć uwagę na zapisy w umowie deweloperskiej, w szczególności na harmonogram płatności i rachunek powierniczy, który chroni Twoje wpłaty. Pamiętaj też, by upewnić się, jaki standard wykończenia obejmuje cena mieszkania, a co stanowi koszt dodatkowy.